دستگیری مائده هژبری
دستگیری مائده هُژَبری یک رویداد در تیر ۱۳۹۷ است. مائده هژبری (زاده مهر ۱۳۷۹ در تهران)[1] مدتی پس از پخش کلیپهایی از رقصش در پیج شخصی خود در اینستاگرام دستگیر و پس از مدتی بازداشت با قید وثیقه آزاد شد.[2][3] بازداشت و پخش اعترافات او در صدا و سیما واکنش نهادهای مختلف داخلی و بینالمللی را به همراه داشتهاست. گزارش شده که او از ایران گریخته یا در هنگام پخش اعترافات در ترکیه بوده و هدف از این برنامه منحرف کردن مردم و رسانهها از مشکلات موجود در ایران بودهاست.[4]
بازداشت به جرم انتشار کلیپهای رقص
مائده توسط پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ناجا (فتا) برای انتشار کلیپهای رقص از خود دستگیر و مدتی بازداشت بود و با قید وثیقه آزاد شد. در شبکهٔ یک صداوسیما اعترافاتی پخش شد که باعث واکنشهای بسیاری شد. پلیس فتا چند روز بعد از پخش اعترافات در تلویزیون، در اطلاعیهای اعلام کرد که مائده هژبری فاقد پرونده انتظامی و قضایی در پلیس فتا ناجا و پلیس فتا استانها بوده و احضار و مصاحبه با وی توسط پلیس فتا صورت نگرفتهاست.[5][2][6][7][8][9]
خبر بازداشت و پخش اعترافات او در صدا و سیمای ایران در رسانههای غیر ایرانی مانند تایم،[10] آسوشیتد پرس،[11] تلگراف،[12] ایندیپندنت،[13] بیبیسی جهانی،[14] بیبیسی عربی،[15] العربیه،[16] الجزیره،[17] اسکاینیوز عربی[18] و رسانههای دیگر منعکس شد.[19] حساب کاربری هژبری که ۶۰۰ هزار فالوئر داشت بنا بدستور مقام قضایی بسته شدهاست.[20][21]
کمپین برقص تا برقصیم
در شبکههای اجتماعی فیلمهای کوتاه و همچنین عکس در حال رقص تعدادی از زنان و دختران و حتی مردان با شعار و هشتگ «برقص تا برقصیم» در واکنش به این جنجال انتشار یافت.[22][23][24]
واکنشها به بازداشت و پخش اعترافات
بازداشت و پخش اعترافات مائده هژبری از صدا و سیمای ایران واکنشها و انتقاداتی از سوی هنرمندان و فعالان سیاسی داشتهاست. شهاب اسفندیاری رئیس دانشکده صدا و سیما نسبت به عملکرد این دستگاه موضعگیری و عذرخواهی کرد.[25] اما صدا و سیما در پاسخ به اعتراضات از پخش این اعترافات دفاع کردهاست.[26] عفو بینالملل نیز در توییتی به مقامات ایران گفته رقص جرم نیست.[27]
- امیرمهدی ژوله (فیلمنامهنویس و بازیگر) در این مورد نوشت: «چرا دزدها نمیرقصند؟ کاش دزدها و رانتخوارها و اختلاس گرها و بیعرضهها و بیشرفهای مملکت همه زن بودند. بالاخره فیلم یک طره مویی، سازی، رقصی، آوازی، لبخندی، چیزی ازشان درمیآمد، به فارسی سخت از وسط جر داده میشدن. خدا رو شکر از وقتی این رقاصهها رو گرفتن بازارچه رونقی گرفته، دلار مفت. برقمون اومده، آبمون هم زیاد شده.»[28][29]
- زهرا رهنورد رئیس اسبق دانشگاه الزهرا و همسر میرحسین موسوی: «رئیس صداوسیما از وجدان عمومی ملت ایران عذرخواهی کند. صداوسیما در مصاحبهای مخوف، چنگاندازی و خراش به روح دخترکی نوجوان را به تصویر کشید. تا کجا باید این رفتار ضد انسانیت و جوانی را شاهد باشیم؟»[30]
- سازمان عفو بینالملل با انتشار یک ویدیو نسبت به بازداشت مائده هژبری اعتراض کرد. در توضیح این ویدیو آمدهاست: «فکر میکنید این کار یک جرم است؟ در ایران بله. مائده هژبری نوجوان به دلیل انتشار ویدیوهایش در حال رقص در اینستاگرام بازداشت شدهاست. ما با مردم ایران هستیم که میگویند با ما برقص.»[31]
- انجمن حمایت از حقوق کودکان در بیانیهای نبست به اعترافات مائده هژبری از سوی صدا و سیما، آن را «نماد مشخص و بارز خشونت علیه کودکان» توصیف کرد.[32] «بیتردید هدف هر چه باشد، چنین برخوردی را بهویژه در مورد کودکان، نه در نفس خود توجیه میکند و نه در به تصویر کشیدن آن. این برخورد نماد مشخص و بارز خشونت علیه کودکان بهشمار میرود که به موجب قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، ایجاد چنین فضای حقارتآمیزی نوعی کودکآزاری روانی تلقی شده و به جهت عمومی بودن این جرم مدعیالعموم میتواند راساً وارد ماجرا شده و نسبت به خاطیان طرح دعوا کند.»[33]
- یک عضو ناظر مجلس در شورای نظارت بر صدا و سیما این اقدام را غیرحرفهای و غیراخلاقی دانست و از برخورد با مسببان و مقصران برنامهساز در صدا و سیما خبر داد.[34]
- در حالی که مسئولان صدا و سیما مدعی شدند این برنامه محصول معاونت اجتماعی نیروی انتظامی بوده و پخش اعترافگیری به درخواست مقام قضایی بوده[35]یک منبع قضایی گفت: اعترافات مائده هژبری که در مستند بی راهه شبکه اول سیما پخش شده با مجوز قاضی نبودهاست.[36]
- علی مطهری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی پخش اعترافات یک دختر نوجوان در صداوسیما بدون دریافت حکم از دادگاه صالح و بدون اجازه متهم را مصداق ارتکاب جرم از سوی این سازمان عنوان کرد و گفت که باید با شکایت کسانی که در این ماجرا حقشان ضایع شده، فرصتی برای دفاع از آنها از سوی تلویزیون اختصاص یابد.[37]
- محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پیش کشیده شدن این ماجرا را بحثی انحرافی و طرحریزی شده از سوی اتاقهای فکری دانست که منافعشان از مطالبه شفافگرایی ارزی به خطر افتادهاست.[38]
- در ۲۱ تیر ماه روزنامه ایران به نقل از یک منبع آگاه قضایی خبر داد که مدیر روابط عمومی صداوسیمای جمهوری اسلامی در این رابطه به دادسرای فرهنگ و رسانه احضار شدهاست این منبع گفت: «رسیدگی به این پرونده هنوز به پایان نرسیده و همچنان ادامه دارد.»[39]
- غلامحسین محسنی اژهای، سخنگوی قوه قضاییه، روز یکشنبه ۲۴ تیر در نشست خبری خود گفت پخش اعترافهای مائده هژبری ایرادی نداشت.[40]
- شورای نظارت بر صدا و سیما به دلیل پخش «مستند بیراهه» که شامل اعترافات چند دختر جوان از جمله مائده هژبری بود به مدیران این نهاد حکومتی تذکر داد.[41] این تذکر به دلیل پخش این برنامه بدون هماهنگی با قوه قضائیه بودهاست نه ماهیت آن یا حتی شیوه برخورد با این افراد.[42]
منابع
- «بازداشت مائده هژبری رقصنده جوان». صدای آمریکا. ۲۰ تیر ۱۳۹۷. دریافتشده در ۱۱ ژوئیه ۲۰۱۸.
- «اعترافات تلویزیونی زنان رقصنده ایرانی». بیبیسی.
- «اعترافات مائده هژبری رقصنده اینستاگرام که بازداشت شد-فش». آپارات - سرویس اشتراک ویدیو. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «عکس جنجالی تتلو| دختر رقصندهای که اعترافات او از صدا سیما پخش شد، از ایران گریخت». صدای آمریکا. ۲۲ تیر ۱۳۹۷. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۳.
- «اطلاعیه پلیس فتا ناجا». پلیس فتا (فضای تولید و تبادل اطلاعات) نیروی انتظامی. ۲۱ تیر ۱۳۹۷. بایگانیشده از اصلی در ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۲.
- «واکنش توییتری عباس عبدی به انتشار فیلم اعترافات دختر اینستاگرامی:». اعتماد. ۱۷ تیر ۱۳۹۷.
- «انتقاد شدید در فضای مجازی از بازداشت مائده هژبری رقصنده جوان». صدای آمریکا.
- «واکنش مشاور رئیسجمهور به پخش اعترافات مائده هژبری». انصاف نیوز. ۱۳۹۷-۰۴-۱۷. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
- «واکنشها به پخش «اعترافات» تلویزیونی: #برقص تا برقصیم». رادیو فردا. ۱۷/تیر/۱۳۹۷. دریافتشده در 2018-07-10. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - "Iranian Women Dance to Protest Arrest of Teen". Time. Retrieved 2018-07-10.
- «Iranian teen detained over Instagram dance videos» (به انگلیسی). AP News. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
- «Iranian teen detained over dancing Instagram post» (به انگلیسی). The Telegraph. ۲۰۱۸-۰۷-۰۸. شاپا 0307-1235. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
- «Iran arrests teenage girl over Instagram video of her dancing in her bedroom» (به انگلیسی). The Independent. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
- «Iranian women dance for arrested teen» (به انگلیسی). BBC News. ۲۰۱۸-۰۷-۰۹. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۲.
- «إیرانیات یرقصن تضامنا مع "راقصة انستغرام"» (به انگلیسی). BBC News Arabic. ۲۰۱۸-۰۷-۰۹. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- "PROFILE: Who is the Iranian teen girl detained for Instagram dancing videos?". english.alarabiya.net. Retrieved 2018-07-11.
- «Iran, Instagram and the case of dancing teen Maedeh Hojabri». www.aljazeera.com. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «إیرانیات "یرقصن" تضامنا مع المراهقة المعتقلة» (به عربی). سکای نیوز عربیة. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «واکنش رسانههای عربی به رقص مائده هژبری و بازداشتش». ایران اینترنشنال. ۲۰۱۸-۰۷-۱۰. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- Dehghan, Saeed Kamali (2018-07-09). "Woman arrested in Iran over Instagram video of her dancing". the Guardian. Retrieved 2018-07-10.
- «"اعترافات" مائده هژبری: وقتی اولویتها جابهجا میشوند». Deutsche Welle. ۸ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
- «ادامه واکنشها به پخش 'اعتراف'های دختران رقصنده اینستاگرام». بیبیسی فارسی. ۲۰۱۸-۰۷-۰۹. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «واکنشها به پخش «اعترافات» تلویزیونی: #برقص تا برقصیم». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «برقص تا برقصیم؛ واکنش شبکههای اجتماعی به اعترافات دختر نوجوان». euronews. ۲۰۱۸-۰۷-۰۸. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «واکنشها به احضار مائده هژبری». تدبیر. ۱۸ تیر ۱۳۹۷. بایگانیشده از اصلی در ۹ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۹ ژوئیه ۲۰۱۸.
- «پاسخ صداوسیما به انتقادها دربارهٔ اعترافگیری از دختران رقصنده: به وظیفه خود عمل کردیم». رادیو زمانه. ۲۰۱۸-۰۷-۱۰. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
- «AmnestyInternational on Twitter». Twitter. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
- «واکنش امیر مهدی ژوله به بازداشت مائده هژبری». رکنا. ۱۸ تیر ۱۳۹۷.
- «چرا دزدها نمیرقصند؟». اینستاگرام امیرمهدی ژوله. ۱۷ تیر ۱۳۹۷.
- «واکنش زهرا رهنورد به فیلم مائده هژبری». انصاف نیوز. دریافتشده در ۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۱۸.
- ««برقص تا برقصیم»؛ واکنش عفو بینالملل به بازداشت مائده هژبری». یورونیوز. ۲۰۱۸/۰۷/۹. دریافتشده در ۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - «بیانیه انجمن حمایت از حقوق کودکان در خصوص پخش تصاویر بازجویی دختر 17 ساله: از عاملان به شورای نظارت صداوسیما شکایت میکنیم». انجمن حمایت از حقوق کودکان. ۱۸ تیر ۱۳۹۷. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۰.
- «اعتراض انجمن حمایت از حقوق کودکان به پخش «اعترافات» دختر ۱۷ ساله از تلویزیون». ایسنا. ۱۹ تیر ۱۳۹۷. دریافتشده در ۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۱۸.
- «شکایت از صداوسیما برای مستند بیراهه». سایت خبری تحلیلی تابناک. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «پاسخ صداوسیما به انتقاد از مستند بیراهه». سایت خبری تحلیلی تابناک. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «پخش اعترافات مائده هژبری با مجوز قاضی نبودهاست». انصاف نیوز. ۱۳۹۷-۰۴-۲۰. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «مطهری: صداوسیما مرتکب جرم شدهاست/آنها ید طولایی در پخش اعترافات دارد». انصاف نیوز. ۱۳۹۷-۰۴-۲۰. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «افشاگری وزیر ارتباطات از پشت پردهٔ ماجرای مائده هژبری». انصاف نیوز. ۱۳۹۷-۰۴-۲۰. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۱.
- «پشت صحنه نمایش حاشیه ساز». روزنامه ایران/ شماره ۶۸۲۴. ۲۱ تیر ۱۳۹۷. ص. ۲ (سیاسی). دریافتشده در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۸.
- «سخنگوی قوه قضاییه: پخش اعترافهای مائده هژبری ایرادی نداشت». ایران اینترنشنال. ۲۰۱۸-۰۷-۱۵. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۶.
- «شورای نظارت بر صدا و سیما به دلیل پخش «مستند بیراهه» به مدیران این نهاد تذکر داد». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۷.
- زهدی، مریم (۲۰۱۸-۰۷-۱۷). «غائله 'اعترافات' مائده هژبری با تذکر به صداوسیما ختم شد؟». بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۷-۱۷.