رقیه چهرهآزاد
رُقیه چـِهرهآزاد با نام اصلی رقیه فخرالملوک توکلی (زاده ۱۲۸۶ – درگذشته ۱۰ دی ۱۳۷۳) هنرپیشه سینمای ایران بود. وی همچنین مادر بزرگ افسانه چهره آزاد است.[1]
رقیه چهرهآزاد | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
نام اصلی | رقیه فخرالملوک توکلی | |||||
زمینه فعالیت | سینما و تلویزیون و تئاتر | |||||
تولد | ۱۲۸۶ خورشیدی تهران، ایران | |||||
مرگ | ۱۰ دی ۱۳۷۳ (۸۷ سال) تهران، ایران | |||||
مدفن | قطعه هنرمندان بهشت زهرا | |||||
ملیت | ایرانی | |||||
نام(های) دیگر |
مادر تئاتر و سینمای ایران | |||||
پیشه | بازیگر | |||||
سالهای فعالیت | در سینما از ۱۳۲۷ | |||||
صفحه در وبگاه IMDb | ||||||
صفحه در وبگاه سوره | ||||||
|
زندگی حرفه ای
از همان کودکی به بازیگری علاقه داشت تا جایی که در سنین کودکی برای فامیل و آشنا نمایش اجرا می کرد،وقتی 19 ساله شد و دیپلمش را گرفت توانست به گروه تاتر حرفه ای جامعه باربد که زیر نظز اسماعیل مهر تاش بود، بپیوندد. با تاسیس جامعه باربد در سال 1305 همکاری با مرحوم مهرتاش ،حالتی،دریا بیگی، بهشتیو قنبری را آغاز کرد. با تاسیس تاتر نکیسا در سال 1309 با محمود ظهرالدینی،خیر خواه،گرمسیری،بهرامی ،اتحادیه،مریم نوری،مهین دفتریو صبری کارش را ادامه داد در 24 سالگی برای اولین بار روی صحنه رفت و تاتر را با نمایش تاثیر زن در جامعه آغاز کرد. سال ۱۳۴۴ در نمایش پهلوان اکبر میمیرد در تالار بیستوپنج شهریور نقش مادر را بازی کرد.
رقیه چهرهآزاد در سال ۱۳۴۱ از انجمن دوستداران تئاتر، به مناسبت روز جهانی تئاتر، دیپلم افتخار گرفت. همچنین برای بازی در فیلم مادر، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن در ۸۱ سالگی و هشتمین جشنواره فیلم فجر به وی اعطا شد. در آن زمان او مسنترین بازیگری بود که برندهٔ این جایزه شدهاست.وی در طول حیات هنری خود در آثار مختلفی بازی کرده است که از آنها می توان به طوفان زندگی، سوتهدلان، دستکش سفید، پریچهر، ارثیه، مادر، عروس، دلشدگان، الو! الو! من جوجوام و تهران روزگار نو اشاره کرد. چهره آزاد همچنین در سریال هایی همچون آرایشگاه زیبا، هزاردستان و مزد ترس به ایفای نقش پرداخته است.[2] هنگام درگذشت رقیه چهره آزاد؛ روزنامهها، نقل قولی از نقش غلامرضا (اکبر عبدی) را در فیلم، در تیتر خود نوشتند: «مادر مرد. از بس که جان ندارد.»[3]
فیلمشناسی
سینما
- طوفان زندگی (۱۳۲۷)
- دستکش سفید (۱۳۳۰)
- پریچهر (۱۳۳۰)
- فرشته وحشی (۱۳۳۸)
- سایه (۱۳۳۸)
- آقا جنی شده (۱۳۳۸)
- عروسک پشت پرده (۱۳۳۹)
- بچهننه (۱۳۳۹)
- کی به کیه؟ (۱۳۳۹)
- دختر همسایه (۱۳۴۰)
- آهنگ دهکده (۱۳۴۰)
- علی واکسی (۱۳۴۰)
- دخترها اینطور دوست دارند (۱۳۴۰)
- طلای سفید (۱۳۴۱)
- نصیب و قسمت (۱۳۴۱)
- ساحل دور نیست (۱۳۴۱)
- مسافری از بهشت (۱۳۴۲)
- عروس فرنگی (۱۳۴۳)
- دختر ولگرد (۱۳۴۳)
- مرخصی اجباری (۱۳۴۴)
- آقای هالو (۱۳۴۹)
- شاهنامه آخرش خوشه (۱۳۴۵)
- رگبار (۱۳۵۱)
- سوتهدلان (۱۳۵۶)
- زندهباد… (۱۳۵۸)
- ارثیه (۱۳۶۷)
- مادر (۱۳۶۸)
- راز کوکب (۱۳۶۸)
- عروس (۱۳۶۹)
- سکوت (۱۳۶۹)
- عشق من شهر من (۱۳۷۰)
- دلشدگان (۱۳۷۰)
- آنها هیچکس را دوست ندارند (۱۳۷۲)
- الو! الو! من جوجوام! (۱۳۷۲)
- سه مرد عامی (۱۳۷۲)
- زمین آسمانی (۱۳۷۳)
- طهران روزگار نو (۱۳۷۸)
تلویزیون
سال | نام | سمت | کارگردان | توضیحات |
---|---|---|---|---|
۱۳۷۰–۱۳۷۴ | این خانه دور است | بازیگر | بیژن بیرنگ مسعود رسام | |
۱۳۷۲ | خانواده حمزهعلی خان | بازیگر | محمدباقر خسروی | شبکه ۱ |
۱۳۷۱ | مزد ترس | بازیگر | حمید تمجیدی | شبکه ۲ |
۱۳۷۰ | آهنگ پنهان[4] | بازیگر | ایرج کریمی | شبکه ۲ |
۱۳۷۰ | مشخیرالله صندوقچه اسرار | بازیگر | داریوش مؤدبیان حسین فردرو | بازی در اپیزود «شتر و پنبه دانه» |
۱۳۶۹ | آرایشگاه زیبا | بازیگر | مرضیه برومند | شبکه ۲ |
۱۳۵۸–۱۳۶۶ | هزاردستان | بازیگر | علی حاتمی | |
۱۳۵۶ | مستنطق | بازیگر | عباس جوانمرد شاپور قریب | نمایش داده نشد. |
۱۳۵۵ | مرد اول | بازیگر | پرویز کاردان | |
۱۳۵۴ | تخت ابوالنصر | بازیگر | مرتضی علوی | |
۱۳۵۳ | تلهتئاتر «عشاق و بقیه غریبهها» | بازیگر | حسین پرورش | کارگردان تلویزیونی: «فرانک دولتشاهی» نویسندگان: «رنه تیلور» و «جوزف بولونیا» |
جستارهای وابسته
پانویس
- https://amirye.ir/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C/%D8%B1%D9%82%DB%8C%D9%87+%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87+%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF
- https://www.mizanonline.com/fa/news/382134/%D8%B1%D9%82%DB%8C%D9%87-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D8%B3%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%BA-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B9%DA%A9%D8%B3
- «یادی از فیلم «مادر» علی حاتمی تا دیالوگهای ماندگار». ۲۰۱۵-۰۴-۱۰. دریافتشده در ۲۰۱۷-۰۹-۰۴.
- ماهنامهٔ سینمایی فیلم، سال نهم، شمارهٔ شمارهٔ ۱۱۷، صفحهٔ ۳۲، دیماه ۱۳۷۰
منابع
- رقیه چهرهآزاد در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران
- فرهنگ سریالهای تلویزیونی ایران از آغاز تا امروز؛ ماهنامه سینمایی «فیلم»، شماره ۲۴۵، ۱۵ آذر ۱۳۷۸
پیوند به بیرون
- رقیه چهرهآزاد در بانک اطلاعات اینترنتی فیلمها
- مصاحبه شفیقه نیکنفس با رقیه چهرهآزاد، آرشیو تاریخ شفاهی کتابخانه ملی ایران