زاد

زاد (به فرانسوی: zone à défendre، به انگلیسی: Zone to Defend, ZAD) یا منطقهٔدفاعی سرواژه‌ای فرانسوی است که به اشغال مبارزاتی اشاره دارد که به‌صورت محاصرهٔ فیزیکی یک پروژهٔ توسعه‌ای صورت می‌گیرد. زادها به‌طور مشخص در نواحی‌ای سازمان می‌یابند که ابعاد کشاورزی یا اکولوژیک داشته‌باشند،[1] و به‌طور خاص می‌توان یه روستایی اشاره کرد که علیه ساخت فرودگاهی در نوترودم دیلون به‌طور پایدار محاصره شده‌است. با این حال از این نام برای اشغال برخی نواحی شرحی، مثلاً در روئن[2] در دسینو-شارپیو[3] نیز استفاده شده‌است. یکی از نخستین شعارهای جنبش (زادها در همه‌جا) بود و اگرچه هیچ چهرهٔ رسمی‌ای وجود نداشت، تخمین زده می‌شود که در اوایل سال ۲۰۱۶ در سراسر فرانسه بین ۱۰ تا ۱۵ زاد وجود داشته‌است.[4]

سنگری در زاد نوترودم دیلون. روی بنر نوشته‌شده: «علیه فرودگاه و جهان‌اش».
یکی از سازه‌هایی که در مسیر جاده‌هایی که از زاد نوترودم دیلون می‌گذرند، ساخته شده‌است. این سازه همچون برجی برای دیده‌بانی برای تدارک در برابر خلق ید از سوی پلیس عمل می‌کند.

وجه تسمیه

سرواژهٔ زاد (ZAD) در واقع استفاده‌ای مطایبه‌آمیز از اصطلاح انگلیسی deferred development area به معنای «منطقهٔ تعطیل‌شده به خاطر توسعه» است که در فرانسوی zone d'aménagement différé ترجمه شده و سرواژهٔ آن ZAD می‌شود.[5] در سال ۲۰۱۵ اصطلاح فرانسوی زادیست (به فرانسوی: zadiste، به انگلیسی: Zadist) وارد نسخهٔ ۲۰۱۶ فرهنگ واژگان پوتی روبر شد و در برابر آن نوشته شده‌بود: «مبارزان یک زاد را در اعتراض به توسعهٔ پیشنهادشده‌ای اشغال می‌کنند که ممکن است به طبیعت آسیب برساند».[6]

تاریخ

این اصطلاح برای نخستین بار در اوایل دههٔ ۲۰۱۰ در فرانسه و در جریان اعتراض به ساخت فرودگاهی در نوترودم دیلون در شمال نانت مورد استفاده قرار گرفت.[7] جنبش زاد در به چالش کشیدن پروژه‌های ابرسازه‌ای در دقاع از طبیعت و حق مردم محلی در تصمیم‌گیری برای آیندهٔ قلمروی‌شان و رد اقتصاد سرمایه‌داری ریشه دارد و در صورت ضرورت با قدرت دولتی درگیر هم می‌شود. مهم‌ترین پیش‌زمینه‌ها برای جنبش زاد در فرانسه، پیکار برای لارزاک (۱۹۸۱-۱۹۷۱)،[8] اعتراضات علیه طرح نیروگاه هسته‌ای در کری-ملویل در ایزر (۱۹۷۷)، و نیز در پلوگف در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ بوده‌است.[9]

پس از شکست خوردن اخراج معترضان از کمون نوترودم دیلون در پاییز ۲۰۱۲، زادها در فرانسه تکثیر شدند.[10] یکی از آن‌ها زادی به نام مزرعهٔ بویون در نزدیکی روئن بود که در زمستان ۲۰۱۲ در اقدامی علیه یک پروژهٔ مستغلات توسط گروه اوشان اشغال شد.[11] علاوه بر زاد نوترودم دیلون، شناخته‌شده‌ترین موارد مربوط به اعتراض به پروژهٔ سد سیوانس در تارن بوده‌است که طی آن کنش‌گری به نام رِمی فِرِس توسط پلیس فرانسه به قتل رسید[12] و همچنین می‌توان به مورد پارک‌های مرکزی در جنگل شامبرون در ایزر اشاره کرد.[13]

در آوریل ۲۰۱۸ تلاشی دیگر از سوی پلیس فرانسه برای اخراج زادیست‌های کمون نوترودم دیلون صورت گرفت که دست‌کم ۲۵۰۰ پلیس ضد شورش در آن شرکت داشتند. تخلیه از روز ۹ آوریل آغاز شد و در روز ۱۳ آوریل به صورت رسمی پایان یافت، اما پلیس همچنان تا روز ۲۳ آوریل در جاده‌ها به حالت آماده‌باش حضور داشت.

جستارهای وابسته

منابع
  1. ریپورتر.نت: زاد در زمین‌های نزدیک آگن زاده‌شد (فرانسوی)، نوشته‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۴؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  2. ریپورتر.نت: یک روز در زاد روئن، که صبح روز جمعه اخراج شد (فرانسوی)، نوشته‌شده در ۷ نوامبر ۲۰۱۴؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  3. ریپورتر.نت: در لیون نخستین زاد اخراج شد، اما دومی هنوز مقاومت می‌کند (فرانسوی)، نوشته‌شده در ۱۱ ژانویۀ ۲۰۱۴؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  4. لا گَزِت دو کومون: منطقۀدفاعی (زاد)، محدودیت جدید توسعه‌دهندگان (فرانسوی)، نوشته‌شده در ۳ فوریۀ ۲۰۱۶؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  5. لو فیگارو: واژۀ «زادیست» چگونه در زبان معاصر ساخته‌شد؟ (فرانسوی)، نوشتۀ بلاندین لو کِن، نوشته‌شده در ۷ فوریۀ ۲۰۱۵؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  6. فرهنگ واژگان لو پوتی روبِر Le Petit Robert، نسخۀ ۲۰۱۶؛ مدخل «زاد» و «زادیست».
  7. لوموند: سنگ‌پراکنی حومه علیه پروژه‌های غیرضروری (فرانسوی)، نوشته‌شده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۳؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  8. نوول اوبزرواتور: نوترودم دیلون مانند لارزاک نیست (حتی اگر اینطور به نظر برسد) (فرانسوی)، شمارۀ ۸۹، نوشته‌شده در ۱۷ نوامبر ۲۰۱۲؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  9. نوول اوبزرواتور: نوترودم دیلون، رؤیای راه چاره‌ای برای پلوگف (فرانسوی)، نوشته‌شده در ۳ اوت ۲۰۱۳؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  10. لوموند: بررسی اجمالی دیگری از کشمکش‌های محیط‌زیستی در زاد (فرانسوی)، نوشته‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۱۵؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  11. لوموند: مبارزان نوترودم دیلون در حال تلاش برای تکثیر جنبش‌شان هستند (فرانسوی)، نوشتۀ رمی بارو، نوشته‌شده در ۱۰ می ۲۰۱۳؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  12. لوموند: مرگ رِمی فِرِس در سیوانس: قضات دستور اخراج را صادر می‌کنند (فرانسوی)، نوشتۀ ژولیا پاسکوال، نوشته‌شده در ۹ ژانویۀ ۲۰۱۸؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
  13. لاکروا: نوترودم دیلون الهام‌بخش سایر اعتراضات می‌شود، نوشته‌شده در ۲ اوت ۲۰۱۳؛ بازدید در ۳ اوت ۲۰۱۸.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.