تمرکززدایی

تمرکززدایی ، یا نامتمرکز شده (به انگلیسی decentralization) به معنای برقراری ارتباط بدون وجود مرکزیت خاص است. در حالت غیرمتمرکز، برای برقراری ارتباط و انجام یک هدف، مجموعه درگیر به طور مستقیم با یکدیگر تعامل می‌کنند و واسطه یا نهاد مرکزی در بین مسیر قرار ندارند. مقابل این تعریف، متمرکز قرار دارد که همه رویه ها و پروسه ها از درگاه یک مرکزیت عبور می‌کند و به مرحله ظهور خواهدرسید. [1]

تمرکززدایی فرایند توزیع کردن اداره تصمیم گیری به طور نزدیکتر به مردم است. توزیع بخش های اجرایی یا دولت در بخشهایی مثل مهندسی، مدیریت، علوم سیاسی، اقتصاد سیاسی، جامعه‌شناسی، تکنولوژی و اقتصاد را شامل می‌شود. همچنین در زمینه توزیع جمعیت و اشتغال هم ممکن است کاربرد داشته باشد.
جوهر دموکراسی، تجدید اختیارات به کار گیری قدرت است که در نهایت به مشروطه سازی قدرت می‌رسد. به این معنا که دارندگان قدرت تنها در شرایط تعیین شده از پیش، می‌توانند قدرت خود را به کار ببرند. نهادها، هنگامی ارزش و اعتبار دارند که به حقوق شهروندان احترام بگذارند و این الزام و اقتضای آزادی است.[2] تمرکززدایی راه دموکراتیک کردن جامعه است زیرا تصمیمات جمعی شهروندان را به هم نزدیک کرده و کمک موثری به ایجاد دموکراسی محلی می کند.[3]

پیشینه تمرکززدایی

واژه «تمرکززدایی» در سال 1794 با تشکیل یک حکومت جدید به وسیله ی دیرکتوار فرانسه پس از -انقلاب فرانسه به کار رفت. این واژه در دهه 1820 رایج شد.[4] تمرکز در اوایل دهه 1800 وارد انگلیسی شد.[5] در میانه دهه 1800 الکسی دو توکویل نوشت انقلاب فرانسه با «فشار به سوی تمرکززدایی شروع شد ولی در آخر به نوعی گسترش زدایی بدل شد» در 1863 موریس بلاک بوروکرات فرانسوی مقاله ای با این عنوان نوشت که در آن پویایی های حکومت و تلاش در جهت تمرکززدایی را بررسی کرد.[6].

در بسیاری از کشورهای اروپایی، جنبش وسیع تمرکززدایی از دهه هفتادِ قرن بیستم آغاز شد. تمرکز بیش از حد این کشورها، سبب بی علاقگی مردم نسبت به جامعه‌های محلی خود شد که به صورت عدم مشارکت در انتخابات محلی یا مشارکت بسیار کم مردم بروز می‌کرد. مهاجرت از روستاها نیز، که پیش از آن هستهٔ اصلی جوامع پویا بودند این بی علاقگی را تشدید می‌نمود.[7] گرایش همگانی در اروپا بر اساس کاهش قدرت دولت مرکزی و کوشش برای شکوفایی ویژگی‌های محلی و منطقه‌ای است.[8] در کشورهای عضو اتحادیه اروپا، بسیاری از کشورها، روش خودمدیریتی محلی را پذیرفته‌اند. ایتالیا آن را فدرالیسم اداری می‌خواند و انگلستان از راه اختیارسپاری به آن عمل می‌کند. در آلمان و بلژیک نظام فدرالیسم برقرار است. در اسپانیا، مقامات محلی، در چارچوب صلاحیت‌های واگذار شده قدرت واقعی را دارند. در کنگره‌ای که در ۱۷ مارس ۲۰۰۳، از نمایندگان پارلمان فرانسه تشکیل شد آن ماده از قانون اساسی که فرانسه را جمهوری غیرقابل تجزیه می‌خواند تغییر یافت و این عبارت به آن اضافه شد: سازمان جمهوری، نامتمرکز است.[9]

تمرکززدایی در تکنولوژی

تمرکززدایی تکنولوژیکی می تواند به عنوان یک تغییر از حالت متمرکز به روش های توزیع شده در مصرف کالاها و خدمات تعریف شود. به طور کلی، چنین تغییراتی با تحولات در تکنولوژی همراه است و فناوری های مختلفی مانند زنجیره بلوکی برای این سیستم کاربرد خواهند داشت. تمرکززدایی در تکنولوژی یک سیستم همتا به همتا (peer to peer) را ایجاد می‌کند که مستقیماً شخص درخواست دهنده به شخص سرویس دهنده متصل شود. در شبکه های مبتنی بر زنجیره بلوکی، همه گره های شبکه به صورت همتا به همتا و مستقیم با یکدیگر تبادل اطلاعات می‌کنند.

پانویس

  1. «decentralization». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ سپتامبر ۲۰۱۸.
  2. خوبروی‌پاک ص:۷۹
  3. خوبروی‌پاک ص:۸۰
  4. Vivien A. Schmidt, Democratizing France: The Political and Administrative History of Decentralization, Cambridge University Press, 2007, p. 22, ISBN 9780521036054
  5. Barbara Levick, Claudius, Psychology Press, 2012, p. 81, ISBN 9780415166195
  6. Vivien A. Schmidt, Democratizing France: The Political and Administrative History of Decentralization, p. 10.
  7. خوبروی‌پاک ص:۸۱
  8. Dusan Sidjanski P:29
  9. ویکی‌پدیا انگلیسی Overseas_collectivity

منابع

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.