کومون
کومون (به انگلیسی: Commune) به معنای اشتراکی، نوعی اجتماع عمدی و هدفمند است که مردم آن محیط زندگی، علاقه مندی ها، ارزش ها، باور ها و همچنین منابع و اموال خود را با یک دیگر به اشتراک می گذارند. به کومون ها جامعه اشتراکی نیز گفته میشود. در بسیاری از کمون ها علاوه بر اشتراک گذاری منابع چیز های دیگری مثل تصمیم گیری بر پایه اجماع، ساختار بدون طبقه و زندگی با ملاحظات بوم شناسی نیز از اصول مهم و پایه ای شمرده می شود. [1]
تعداد زیادی کومون در سراسر جهان وجود دارد. فهرستی از آن ها در بنیاد اجتماع عمدی یافت می شود. [2]
ارتباط با کمونیسم
لفظ کمونیسم از این واژه آمدهاست. در معنای عام کلمه، کمون جامعهای است که در آن سلسله مراتب وجود ندارد و همه اموال و وسایل آسایش و تفریح به اشتراک در اختیار همه جامعه یا نخبگان (گزیدگان) باشد. کلمه کمونیسم در مورد نظامهای اجتماعی مختلفی استعمال شدهاست، مانند: کمونیسم گزیدگان که افلاطون با الهام از الگوی اسپارت قدیم پیشنهاد کرده، جوامع کمونیستی مذهبی مسیحی که در قرن شانزدهم و قرنهای بعدی در قاره آمریکا تأسیس شد، فالانسترهایی که فوریه پیشنهاد کردهاست، و جوامع اشتراکی رابرت آون و ... این جوامع در میان خود مساوات داشتند و آب و غذا و درآمد را برحسب نیاز افراد تقسیم میکردند. امروزه نیز در تعاریف مارکسیستی بکار میرود.
کمون ها در سراسر جهان
در اسرائیل
کیبوتص یک نمونه از کومون است که از آغاز پدید آمدن اسرائیل به وجود آمده است. در اسرائیل حدود ۲۵۰ کیبوتص وجود دارد.
در روسیه
در روسیه در دوران جنگ کمونیستی واحدهای جمعی کشاورزی سازمان یافت ولی بیشتر آنها با سیاست اقتصادی جدید (۱۹۲۱)از میان رفتند و بازماندههای آنها در دوران جمعی کردن کشاورزی روسیه به صورت کشت زارهای اشتراکی دولتی در آمدند.
در چین
چینیها هم در دوران جهش بزرگ به پیش کمونهای بزرگی سازمان دادند. و ایجاد این واحدها را میان بری به سوی جامعه کمونیستی کامل میدانستند.اما شکست آنها موجب تغییر آنها و در پیش گرفتن روشهای میانهرو تر شد.گرچه نام کومون نگاه داشته شد.
در آمریکا
در این اواخر در ایالت کالیفرنیای امریکا نیز کمونهایی به دست گروههایی که از نظام سرمایه داری بیزارند ایجاد شدهاست اما اینها کاملاً در حاشیهٔ جامعه قرار دارند و کمتر از پیشینیان خود سوداهای ایدئولوژیک برای پایهگذاری مدینه فاضله دارند.
جستارهای وابسته
- کمون اولیه (به مرحلهای تاریخی در زندگی انسان گفته میشود که اجتماعات بشر به شکل کمون بود)
منابع
- Rajani, Deepika (2019-07-25). "All you need to know about the Bruderhof community". inews.co.uk. Retrieved 2019-08-01.
- "Welcome to the Intentional Communities Directory". directory.ic.org. Retrieved 28 September 2010.
- دانش نامه سیاسی-داریوش آشوری-صفحه ۲۷۲
- مواجهه آرمانگرایی و واقعگرایی در فلسفه سیاسی افلاطون و ارسطو