سنگ‌نوردی

سنگ‌نوردی یا صخره‌نوردی گونه‌ای فعالیت است که فرد با استفاده از طناب و ابزار فنی ویژه به بالا و پایین رفتن یا حرکت افقی بر روی صخره‌های طبیعی یا دیواره‌های سالنی می‌پردازد.

بخشی‌از زنجیره مقاله‌های درباره
صعود ورزشی
پیشینه
  • Golden age of alpinism
  • History of rock climbing
انواع
فهرست‌ها
  • Climbers
  • Equipment
  • Knots
  • Terminology
  • First ascents
  • First free ascents
تیم‌ها
لوازم
  • Belay device
  • Dynamic rope
  • Harness
  • Protection
  • کفش‌ها
Climbing companies
  • Entre-Prises
  • Black Diamond
  • CAMP
  • Evolv
  • فایو تن
  • Grivel
  • La Sportiva
  • Metolius Climbing
  • Mad Rock Sports
  • دی نورث فیس
  • Patagonia
  • Petzl
  • Rab
  • Wild Country
  • Walltopia

رشته‌های سنگ‌نوردی

سنگ نوردی شامل سه رشته‌است: بولدرینگ، سرطناب و سرعت.

در طبیعت

صعود در مسیرهای بسیار کوتاه (تا ۱۵ حرکت) بروی تخته سنگ‌های کوتاه که لازمه ان استفاده از مهارت است. در بولدرینگ حمایت با طناب انجام نمی‌شود و در عوض از تشک‌های مخصوص به نام بولدرینگ پد (bouldering pad) استفاده می‌شود.

داخل سالن

همانند بولدرینگ در طبیعت، فرد مسیرهای کوتاه و مهارتی را روی دیواره، بالا می‌رود. حد مجاز ارتفاع صعود بولدرینگ سالن معمولاً در حدی است که پایین‌ترین بخش بدن نباید بیشتر از چهار متر از زمین فاصله بگیرد. حمایت با طناب انجام نمی‌شود و صعودکننده روی تشک می‌افتد. در رقابت‌های بولدرینگ، بر خلاف سرطناب، فرد می‌تواند بیشتر از یک تلاش روی مسیر داشته باشد. امتیاز فرد با شمار مسیرهای کامل شده و شمار تلاش‌های لازم مشخص می‌شود.

سنگ‌نوردی سالنی

سنگ‌نوردی در سالن های ورزشیindoor climbing که روی دیواره های مصنوعی صعود انجام می‌شود (که نام رسمی آن sport climbing است) در ابتدا تلاشی برای شبیه‌سازی سنگ‌نوردی اسپورت در طبیعت بود که به تدریج به رشتهٔ ورزشی مستقلی تبدیل شد. دیواره‌های سنگ‌نوردی سالنی از جنس فایبرگلاس یا چوب هستند. گیره‌های مصنوعی به وسیلهٔ پیچ و مهره روی این دیواره‌ها نصب می‌شوند. این رشته هم‌اکنون زیر نظر «فدراسیون جهانی سنگنوردی اسپرت» IFSC فعالیت می‌کند.

سرطناب

سرطناب یا «سختی مسیر» عمده‌ترین رشتهٔ سنگ‌نوردی سالنی است. در این رشته فرد مسیری روی دیواره بلند را بالا می‌رود و در هنگامام صعود، طناب متصل به هارنس (صندلی صعود) را یک‌به‌یک در حمایت‌های میانی (اسلینگ) می‌اندازد. امتیاز فرد با شمار گیره‌هایی که گرفته‌است مشخص می‌شود. در صورت تساوی در دو شرکت کننده درگرفتن گیره‌ها (در مرحله فینال) امتیاز را با توجه به زمان به فرد صعود کننده می‌دهند. یعنی هر چه مدت زمان صعود کمتر باشد امتیاز بیشتری دارد.

سرعت

در رشتهٔ سرعت، فرد، مسیر سرعت استاندارد تعیین شده توسط فدراسیون جهانی صعودهای ورزشی را روی دیوارهٔ ۱۵ متری با حمایت از بالا به سرعت بالا می‌رود. رکورد جهانی در قسمت مردان در حال حاضر در اختیار رضا علی‌پور شنازندی فرد سنگ‌نورد ایرانی، اهل قزوین با ثبت زمان ۵ ثانیه و ۴۸ صدم ثانیه است.

درجه سختی مسیر

یعنی زبان مشترک بین سنگنوردان برای درک بهتر سختی مسیر و مقدار توان لازم برای صعود؛ بنابراین برای مشخص نمودن سختی مسیرهای سنگنوردی از روشهای درجه‌بندی استفاده می‌شود. این روشها درکشورهای گوناگون صورتهای مختلفی دارد. در ایران معمولاً از سامانه اعشاری یوسه میتی) استفاده می‌گردد.

این سامانه از ۶ درجه به شرح زیر تشکیل شده‌است:

  1. مسیری که در جاهایی از دستها برای حفظ تعادل استفاده می‌شود.
  2. مسیری که برای صعود آن حتماً باید از دستها برای گیره گرفتن استفاده کرد.
  3. صعود بر روی سنگهای صاف و کمابیش عمودی با گیره‌هایی نه چندان بزرگ.
  4. سقوط در این مسیرها خطرناک است و افراد کم تجربه احتیاج به حمایت دارند.
  5. هر گونه صعودی که از ابتدا احتیاج به استفاده از طناب و لوازم فنی داشته باسد در این رده قرار می‌گیرد. این رده خود از زیررده‌هایی تشکیل شده‌است که از ۵/۱شروع شده و تا ۵/۱۵ ادامه می‌یابد.
  6. به مسیرهای صخره‌نوردی که گیره ای برای گرفتن و صعود به صورت طبیعی ندارند و با استفاده از ابزار فنی صخره‌نوردی به صورت مصنوعی صعود می‌شوند.

برای درجه‌بندی سختی مسیرهای طبیعی به این فاکتورها توجه می‌شود:

دشواری تکنیک لازم برای صعود مسیر و میزان تکرار آن در کل مسیر. در آخر حروف a, b، c, d برای تقسیم‌بندی هر عدد به کارمی رود. برای نمونه: ۵٫۱۰c. مسیرهای ۵٫۹ برای آموزش به مبتدیان به کار می‌روند. ۵٫۱۰ و ۵٫۱۱ کمی پیشرفته‌ترند و برای مسابقات سطح پایین استفاده می‌شوند. ۵٫۱۲ و ۵٫۱۳ ویژه مسابقات سطح بالاترند و ۵٫۱۴ و ۵٫۱۵ سخت‌ترین مسیرهای صعود شده هستند.

درجه‌بندی در بولدرینگ (سنگ کوتاه)

بولدرینگ در واقع به صعود تکه‌های سنگ بزرگ جدا شده از صخره‌ها که ارتفاع آنها زیر ۹متر است اطلاق می‌شود.[1]

در ایران

مدیریت

رشته صعودهای ورزشی در ایران زیر نظر فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی فعالیت می‌کند.

[2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13]

دیواره‌های طبیعی در ایران
  • علم‌کوه (در دو بخش شمالی و غربی) در استان مازندران-کلاردشت. این دیواره به بلندی نزدیک به ۴۵۰ متر به قله علم‌کوه می‌رسد که دومین قله بلند ایران (۴۸۵۰ متر) است. از مسیرهای شناخته‌شده دیواره شمالی علم‌کوه می‌توان به لهستانی‌ها (۴۸، ۵۰ و ۵۲) - روست علایی - فرانسوی‌ها - آرش - همدانی‌ها - اراکی‌ها اشاره کرد.
  • بیستون این دیواره در استان کرمانشاه ۱۲۰۰ متر بلندی دارد؛ و از مسیرهای شناخته‌شده آن می‌توان به جان پناه - کام اژدها - هاری روست - منصور علایی اشاره کرد.
  • یافته این دیواره ۱۳۰۰ متر در استان لرستان و دوازده کیلومتری شهر خرم‌آباد قرار دارد. از مسیرهای شناخته‌شده آن می‌توان به مسیر طاق زرد -دژ -خشایار- آریا- گاشو و ... اشاره کرد.
  • لجور در شهرستان شازند اراک، دیدار و تولد از جمله مسیرهای شناخته‌شده این دیواره هستند.
  • اخلمد این دیواره در استان خراسان رضوی و شهرستان مشهد قرار دارد. سفید - آشیانه - سعید از مسیرهای شناخته‌شده این دیواره هستند.
  • پل خواب این دیواره در استان البرز قرار دارد و پرترددترین دیواره ایران است. مسیرهای شناخته‌شده آن: سی سخت - چکش - برونو - اچ - چکاد - آرزو - یاد یاران - ایران سوئیس هستند.

نگارخانه

جستارهای وابسته

پانویس
  1. «جدول درجه‌بندی سختی صعودهای ورزشی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ آوریل ۲۰۱۸.
  2. «اولین مدال جهانی تاریخ سنگ‌نوردی «ایران» طلایی شد/ «علیپور» قهرمان جام جهانی». فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران. ۲۴ مهر ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ اکتبر ۲۰۱۳.
  3. «یوزپلنگ ایرانی». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۶ شهریور ۱۳۹۴.
  4. «بی‌توجهی به «یوز ایرانی» که 5 مدال جهانی دارد». خبرگزاری فارس. ۲۱ مرداد ۱۳۹۴.
  5. «قهرمانی رضا علیپور در جام جهانی سنگ نوردی». خبرگزاری مهر. ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶.
  6. «رضا علیپور اوسین بولت سنگنوردی جهان». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۶.
  7. «IFSC Climbing». www.ifsc-climbing.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۱۹.
  8. «مسابقات سنگ‌نوردی قهرمانی آسیا رسماً در پارک ملت تهران آغاز شد». فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۴ خرداد ۱۳۹۲.
  9. «سرعت «فرناز اسماعیل‌زاده» همه را به هیجان آورد». فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۴ خرداد ۱۳۹۲.
  10. «رضا علیپور و کسب مدال نقرهٔ سرعت آسیا». فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران. ۳ خرداد ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۴ خرداد ۱۳۹۲.
  11. ««غلامعلی برات زاده»؛ بهترین بهترین‌ها». فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۴ خرداد ۱۳۹۲.
  12. ««ایران» قهرمان «آسیا» شد». فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۴ خرداد ۱۳۹۲.
  13. «IFSC Climbing». www.ifsc-climbing.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۱۹.

منابع
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ سنگ‌نوردی موجود است.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.