شیردان

شیردان (انگلیسی: Abomasum‎) بخش چهارم و قسمت اصلی معده نشخوارکنندگان است که روده در دنباله آن قرار دارد. شیردان جدار ضخیم و چین‌خورده دارد.[1]

معده‌های نشخوارکنندگان: m. مری، v. شکمبه (سیرابی)، n. نگاری، b. هزارلا، l. شیردان، t.آغاز روده باریک.
شیردان.

شیردان معدهٔ حقیقی گاو است و در حدود ۲۰ لیتر حجم دارد. دیوارهٔ این قسمت از معده شیره‌های معده را ترشح می‌کند که شامل کمتر از نیم درصد اسید کلریدریک و دو آنزیم پپسین و رنین است. شیردان دارای دیاستازها و غدد گوارشی و عصارهٔ معدی است. ترشح این شیره‌ها باعث نام‌گذاری آن به شیردان شده‌است. سه بخش دیگر معدهٔ این جانوران فاقد غدد گوارشی و دارای بافت پوششی مطبق‌اند.[2]

از شیردان در تهیه خوراکی به نام سیرابی شیردان استفاده می‌شود.

در فرهنگ آنندراج در توصیف شیردان آمده‌است: چیزی است مثل کدو که گوسفند را در بالای شکنبه می‌باشد و غیر از شکنبه است و آنرا گیپاپزان پر از گوشت و برنج و مصالح کرده می‌فروشند، و به هندی چسته گویند که از آن شیر بسته می‌شود.

زخم شیردان

عارضه زخم شیردان (Abomasal ulcer) ممکن است در اثر ازدیاد اسید در شیردان اتقاق افتد. تغذیه کنسانتره و سیلوی زیاد موجب افزایش سطح اسید در شیردان می‌شود. گوساله‌های جوان نیز ممکن است به زخم شیردان مبتلا شوند.[3]

منابع
  1. صدری افشار، غلامحسین، حکمی، نسرین و حکمی، نسترن: فرهنگ فارسی دوجلدی. نشر: فرهنگ معاصر. ۱۳۸۸.
  2. فرهنگ فارسی معین: نشخوارکننده
  3. هاشمی، مسعود: فرهنگ کشاورزی و منابع طبیعی. انتشارات فرهنگ جامع، سال انتشار: بهار ۱۳۸۰.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.