فوکه-وولف افو ۱۵۹
فوکه-وولف افو ۱۵۹ (به آلمانی: Focke-Wulf Fw 159) یک هواگرد بالچتری تک موتوره تک سرنشین از نوع جنگنده ساخت شرکت فوکه-وولف بود که نخستین پروازش را در سال ۱۹۳۵ انجام داد. این هواگرد هیچگاه وارد خط تولید نشد و در مجموع تنها ۳ فروند از آن تولید گردید.
فوکه-وولف افو ۱۵۹ | |
---|---|
کاربری | هواگرد جنگنده |
کشور سازنده | آلمان نازی |
تولیدکننده | فوکه-وولف |
طراح | کورت تانک |
نخستین پرواز | ۱۹۳۵ |
تعداد ساختهشده | ۳ پیشنمونه |
توسعهیافته از | افو ۵۶ |
طراحی و توسعه
فوکه-وولف در رقابت با سه شرکت دیگر برای تکمیل درخواست وزارت هوانوردی رایش سوم مبنی بر یک هواگرد جنگنده تمام فلزی بالپایین[1] جهت جایگزینی هاینکل اچایی ۵۱ و آرادو آر ۶۸[2] در سال ۱۹۳۴ (هواگرد مسلح شماره ۴)، افو ۱۵۹ را ارائه کرد. دلیل تأکید بر بالپایین بودن این هواگرد، منسوخ شدن پیکربندیهای دیگر از جمله دوباله و بالچتری پیش از آن زمان بود.[3] وزارت هوانوردی در درخواست خود خواهان سه پیشنمونه پیش از پایان سال ۱۹۳۴ شده بود.[3] افو ۱۵۹ که همانند سایر رقبا از موتور جدید[3] یونکرس یومو ۲۱۰بی[1] بهره میبرد، با شاسی نیمه یکپارچه[4] پیکربندی بالچتری خود را از هواگرد آموزشی موفق شرکت، افو ۵۶ به ارث برده بود. این بال چتری با میله تقویت شده بود.[1] همان موفقیت افو ۵۶ باعث شد که با وجود بالچتری بودن افو ۱۵۹ ورود آن به رقابت جنگنده جدید، توسط وزارت هوانوردی مورد پذیرش واقع شود.[3] بال چتری میدان وسیعی در جانب پایین هواگرد به خلبان داده بود.[2] اتاقک سرپوشیده دارای بخش پیشین ضدگلوله[2] و ارابه فرود آن با اهرم توسط خلبان جمع شونده رو به عقب داخل بخش زیرین بدنه بود. این درحالی بود که ترکیب بالچتری و ارابه فرود جمع شونده در هواگردها نادر و به کارگیران آن انگشت شمار بوند.[3] با وجود منحصر به فرد بودن ساختار آن[3] فرایند جمع شدن ارابه فرود پیچیده و مشکل آفرین به نظر میآمد. آسمانه کابین روی دو ریل به سمت عقب باز میشد.[5] چرخهای ارابه فرود دارای ترمز[2] و سیستم تعلیق[4] هیدرولیکی بودند. محفظه سوخت ۳۲۰ لیتری زیر کابین خلبان و جلوتر از آن قرار داشت.[2] جهت سهولت فرایند تعمیر و نگهداری بخش جلویی بدنه در قالب چند قسمت دورالومینی[4] برای دسترسی به موتور و تسلیحات به صورت کامل جداشدنی بود.[3] این حالت تنها به خاطر بالچتری بودن آن امکانپذیر بود و هواگردهای بالپایین قادر به استفاده از آن نبودند.[6] بالها نیز از دورالومین ساخته شده بودند.[5]
پیشنمونه اول نخستین بار در فرودگاهی در برمن[3] در ۱۶ دسامبر[2] ۱۹۳۵ به پرواز درآمد. پس از برخاستن هواگرد ارابه فرود به راحتی جمع شد[5] اما پس از انجام بدون مشکل[2] نیم ساعته پرواز آزمایشی، هنگامی که خلبان قصد فرود داشت متوجه باز نشدن کامل یکی از چرخ های[2] ارابه فرود شد. او با توجه به جداشونده نبودن محفظه سوخت در این پیشنمونه[3] و برای جلوگیری از انفجار تا اتمام سوخت هواگرد تا یک و نیم ساعت دیگر[3] به پرواز ادامه داد. با توجه به نبود تجهیزات رادیویی در این پیشنمونه،[3] برای رساندن پیام به او از نوشتههای گچی بر باند فرود استفاده شد[3] اما هیچیک از پیشنهادها مؤثر واقع نگردید. حتی خلبان دیگری به کمک یک افو ۵۶ به هوا بلند شد تا به صورت مستقیم به او کمک کند.[5] بالچتری بودن افو ۱۵۹ فرود یک طرفه هواگرد را نیز مشکل میکرد.[2] نهایتاً پس از اتمام سوخت، خلبان با همان ارابه نیمه باز اقدام به فرود کرد. ارابه فرود نیمه باز بلافاصله پس از برخورد به زمین شکسته شد و هواگرد شروع به غلت زدن کرد تا در آخر به صورت واژگون متوقف شد.[3] با وجود این که خلبان تنها چند جراحت جزئی برداشت اما هواگرد به صورت کامل منهدم گردید.[3] در حالی که ارابه فرود در مرحله طراحی بر روی زمین به راحتی باز و بسته میشد، مشخص شد مهندسان طراح فشار هوا را هنگام پرواز در نظر نگرفته بودند.[3] این امر خود به دلیل نبود تجربه مشابه در این شرکت بود زیرا همه هواگردهای قبلی این شرکت (بجز افو ۵۸ با ساختار بال پایین و افو ۵۶) با ارابه فرود ثابت ساخته شده بودند.[2] این پیش نمونه از یک ملخ دو تیغه چوبی با زاویه ثابت استفاده میکرد.[3]
پیشنمونه دوم با ارابه فرود تقویت شده و ابزار هیدرولیک قوی تر طراحی شد.[2] مشکل ارابه فرود همچنان به شدت پابرجا[2] و سرعت صعود و چرخش این پیشنمونه نیز بسیار ضعیف بود. این پیشنمونه نخستین هواگرد فوکه-وولف بود که در رقابت شرکت کرد[7] و به وضوح در رقابت با سایر رقبا بدترین نمونه به حساب میآمد.[7]
در پیشنمونه سوم که موتور قدرتمندتر یونکرس یومو ۲۱۰وی[3] و ملخ سه تیغه چوبی با زاویه ثابت[3] استفاده میکرد و دو مسلسل هماهنگ شده امگه ۱۷ نیز در دماغه آن تعبیه شده بود،[1] با وجود اشاره به جایگیری حداقل ۱۰۰۰ فشنگ در هر مسلسل در درخواست وزارت هوانوردی، هر یک این مسلسلها با توجه به کمبود فضا تنها ۵۰۰ فشنگ داشتند.[2] طرحی نیز برای قرار دادن یک توپ خودکار ۲۰ میلیمتری وجود داشت که با توجه خلق گرمای بسیار زیاد درون موتور عملی نشد.[4] با وجود ویژگیهای خوب هنگام پرواز، مشکل ارابه فرود هنوز حل نشده[2] و سرعت صعود و چرخش همچنان راضی کننده نبود و مقاومت آن به هوا نسبت به رقبایش یعنی آرادو آر ۸۰، هاینکل ۱۱۲ و مسرشمیت باف ۱۰۹ بیشتر بود. با تغییر موتور قطعات بدنه روی آن دیگر جداشونده نبودند.[3]
در نهایت افو ۱۵۹ تنها در مرحله پیشنمونه باقی ماند و مورد علاقه وزارت هوانوردی واقع نشد تا دست آخر باف ۱۰۹ برنده این رقابت گردد.
مشخصات فنی (پیشنمونه دوم)
مشخصات عمومی
- خدمه: ۱ نفر
- طول: ۹٫۷۷ متر
- طول بال: ۱۲٫۴ متر
- ارتفاع: ۳٫۷۵ متر
- مساحت بال: ۱۴ متر مربع
- وزن خالی: ۱۸۷۵ کیلوگرم
- وزن ناخالص: ۲۲۵۰ کیلوگرم
- نیرومحرکه: یک موتور پیستونی ۱۲ سیلندر یونکرس یومو ۲۱۰دی خنک شونده با مایعات: ۶۸۰ اسب بخار
- پروانه: ملخ دو تیغه چوبی با زاویه ثابت
- ظرفیت محفظه سوخت: ۳۲۰ لیتر[2]
- نسبات توان به وزن: ۳٫۴۶ کیلوگرم بر اسب بخار[2]
عملکرد
تسلیحات
- دو مسلسل هماهنگ شده ثابت امگه ۱۷ با کالیبر ۷٫۹۲ میلیمتر بر روی موتور: هر مسلسل ۵۰۰ فشنگ
جستارهای وابسته
منابع
- http://www.historyofwar.org/articles/weapons_fw_159.html
- http://www.luftfahrtmuseum-hannover.de/index.php/de/
- http://www.airwar.ru/enc/fww2/fw159.html
- http://warfor.me/nemeczkij-istrebitel-focke-wulf-fw-159/
- http://www.cmchant.com/german-focke-wulf-monopolane-fighters
- https://www.ecured.cu/Focke-Wulf_Fw_159
- https://imgur.com/gallery/6bDL3HP