مهناز محمدی

مهناز محمدی (زاده‌ٔ ۱۲ فروردین ۱۳۵۳ در تهران) مستندساز و فعال حقوق زنان ایرانی است.[1][2] او نخستین فیلم مستند کوتاه خود را با نام «زنان بدون سایه» در سال ۱۳۸۲ ساخت. این فیلم که درباره‌ٔ زنان ساکن یک آسایشگاه روانی است، جایزه‌ی بهترین فیلم FFFB را به دست آورد.[3] فیلم‌های مستند او در جشنواره‌های مختلفی از جمله جشنواره فیلم تورنتو[4]، زوریخ و... به نمایش درآمده و برنده جایزه شده است.

مهناز محمدی
زادهٔ۱۲ فروردین ۱۳۵۳ ‏(۴۷ سال)
تهران، ایران
تحصیلاتدانش‌آموخته روان‌شناسی
پیشهمستندساز، کارگردان، بازیگر، فعال حقوق زنان
سال‌های فعالیت۱۳۸۲–اکنون
صفحه در وبگاه IMDb

محمدی در دهه ۹۰ دست‌کم پنج‌بار به‌دلیل فعالیت‌های خود بازداشت یا زندانی شده است.[5]

زندگی‌نامه

فعالیت هنری

مهناز محمدی، ۱۱ دی‌ ۱۳۵۳ در تهران به دنیا آمد. او فعالیت‌های اجتماعی‌اش را با کار در مجله سروش نوجوان آغاز کرد. او به دلیل علاقه به قصه‌گویی و نوشتن، به‌سرعت جذب گروه کودک ‌و نوجوان رادیو ایران به‌عنوان نویسنده شد. او که در دانشگاه در رشته‌ی روانشناسی تحصیل کرده است، در ۲۰ سالگی به عنوان دستیار کارگردانی و برنامه‌ریز فیلم مشغول به کار شد. او فیلم‌سازی را از سال ۱۳۸۲ با مستند زنان بدون سایه آغاز کرد.

بازداشت و زندان

مهناز محمدی در ۵ تیر ۱۳۹۰، توسط نیروهای امنیتی در منزلش بازداشت و به زندان اوین منتقل شد. بازداشت او به همراه پگاه آهنگرانی، مریم مجد و مرضیه وفامهر با اعتراضاتی از جمله واکنش خانه سینما مواجه شد.[6][7][8] او پس از یک ماه در ۵ مرداد ۱۳۹۰ با قید وثیقه آزاد شد. او همچنین پیش از این نیز در روز ۸ مرداد ۱۳۸۸ و در مراسم چهلمین روز کشته‌شدگان حوادث ۳۰ خرداد ۱۳۸۸ تهران به همراه جعفر پناهی، رخساره قائم مقامی و چند سینماگر دیگر بازداشت شده بود.[9]

مهناز محمدی در تاریخ ۲۳ آبان ماه ۹۲ از سوی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به اتهام تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی توسط قاضی مقیسه به پنج سال حبس محکوم شد.[10][11]

فیلم‌شناسی

محمدی در طول سال‌های فعالیتش در حوزه مستندسازی و سینما، در نقش‌های متفاوتی ظاهر شده است. او کارگردانی، دستیاری کارگردان، بازیگری، فیلم‌برداری را در سوابق خود دارد. او در این مدت با سینماگران شناخته‌شده‌ای همچون رخشان بنی‌اعتماد، کاظم معصومی، محمد رسول‌اف، رضا سرکانیان و... همکاری داشته است.

زنان بدون سایه

نخستین ساخته‌ی محمدی فیلم زنان بدون سایه است که در سال ۱۳۸۲ ساخته شد.[12] این فیلم در جشنواره‌ی فیلم‌سازان زن (FFFB) برنده‌ی جایزه‌ی بهترین فیلم شد و در جشن خانه سینما به عنوان نامزد بهترین کارگردانی معرفی شد. اين فيلم مستند درباره‌ زنانی است که از خیابان جمع‌آوری شده‌اند و در یک آسايشگاه به نام قدس زندگی می‌کنند.[13] این فیلم به روایت زنان ساکن در آسایشگاه روانی پیش می‌رود و درگیری‌های ذهنی بیماران زن آسایشگاه در مواجهه با تنها مردی که به آسایشگاه رفت‌ و آمد دارد را روایت می‌کند.[14]

کوچ‌نامه

«کوچ‌نامه» محصول ۱۳۸۵ است. این فیلم روایت مستندی از مسافران قطاری به مقصد ترکیه است که بخش زیادی از آن‌ها قصد مهاجرت از کشورشان ایران را دارند.[15]

این فیلم که توانسته بود در جشنواره فیلم پروین اعتصامی در ایران، برنده جایزه ویژه هیئت داوران شود، مدتی بعد به عنوان یکی از اتهامات کارگردان در دادگاه مطرح شد.[16] قاضی مقیسه فیلم کوچ‌نامه را سیاه‌نمایی وضعیت ایران نامید.[17]

بچه‌های خاک

«بچه‌های خاک»[18] محصول ۱۳۸۶ دیگر فیلم مهناز محمدی در دوره کاری‌اش پیش از زندان است. این فیلم که درباره بچه‌های بدون شناسنامه در ایران است. محمدی پس از آماده‌سازی این فیلم، به جای فرستادن فیلم‌اش به جشنواره‌های سینمایی، آن را به مجلس شورای اسلامی فرستاد تا نمایندگان مجلس در قانون‌گذاری‌هایشان وضعیت این بچه‌های بدون هویت را مدنظر قرار دهند.

پسر، مادر

فیلم «پسر، مادر» محصول ۱۳۹۷ داستانی زنی را روایت می کند که با داشتن دو فرزند، سرپرست خانواده است ولی به خاطر مشکلات مالی ازدواج می‌کند و از فرزندانش جدا می شود. این فیلم برنده جایزه ویژه بخش تماشاگران جشنواره فیلم استانبول شد.[19] همچنین این فیلم در جشنواره های تورنتو، زوریخ و رم به نمایش در آمد و برنده جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم رم شد.[20]

در سال ۲۰۲۱ جایزه عفو بین‌الملل جشنواره فیلم پراگ هم به این فیلم اعطا شد.[21]

فیلم‌شناسی مهناز محمدی
نام فیلم سال تولید نقش توضیحات
پسر، مادر ۱۳۹۸ کارگردان
بچه‌های خاک ۱۳۸۶ کارگردان
کوچ‌نامه ۱۳۸۵ کارگردان
زنان بدون سایه ۱۳۸۲ کارگردان
ازدواج موقت بازیگر فیلمی به کارگردانی رضا سرکانیان
یوما فیلمبردار فیلمی به کارگردانی آزاده آریامنش
دختران نینجا فیلمبردار فیلمی به کارگردانی مرجان ریاحی
ما نیمی از جمعیت ایران هستیم ۱۳۸۸ دستیار کارگردان فیلمی به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد
آوازخوان دستیار کارگردان فیلمی به کارگردانی کاظم معصومی
حیاط  خلوت خانه خورشید مدیرتولید و دستیار کارگردان فیلمی به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد
فردا می‌بینمت الینا فیلمبردار فیلمی به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد
قصه‌ها مستندساز پشت‌صحنه فیلمی به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد

فعالیت خبری

در دهه ۸۰ محمدی همکاری خود را  با دفتر بی‌بی‌سی جهانی در تهران و فرانسيس هريسون، خبرنگار بی‌بی‌سی در تهران آغاز کرد. پس از مدتی مجوز کاری‌ او توسط حراست وزارت ارشاد لغو شد. او در سال ۱۳۸۳ اولین مستندش را درباره تراجنسیتیهای ایرانی را با نام «تغییر جنسیت ایرانی» (Iranian Sex Change) برای بی‌بی‌سی انگلیسی ساخت. او همچنین مدتی هم با شبکه الجزیره انگلیسی به عنوان مستندساز و با شبکه پی‌بی‌اس (PBS) به عنوان محقق  کار کرد.[10]

جستارهای وابسته

پیوند به بیرون

منابع
  1. BBC فارسی - خبرهای کوتاه - مهناز محمدی، مستندساز و فعال حقوق زنان، بازداشت شد
  2. «جنبش راه سبز - بازداشت مهناز محمدی، مستندساز و فعال جنبش زنان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۱۲.
  3. «/مستند - كوتاه - انيميشن/ كارگردان مستند زنان بدون سايه: سايه‌ها اثري از ما هستند». ایسنا. ۲۰۰۳-۰۷-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
  4. Simonpillai، Radheyan (۲۰۱۹-۰۸-۲۶). «10 must-see films directed by women playing at TIFF 2019». NOW Magazine. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
  5. «جایزه عفو بین‌الملل جشنواره پراگ به فیلم «پسر-مادر» مهناز محمدی رسید». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
  6. مهناز محمدی، مستندساز بازداشت شد | رادیو زمانه |Radiozamaneh
  7. اعتراض‌های صنفی به بازداشت بازیگران جوان زن | ایران | DW.DE | 20 اوت 2011
  8. «مهناز محمدی، مستندساز و فعال جنبش زنان بازداشت شد». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۱۲.
  9. BBC فارسی - ایران - بازداشت مهناز محمدی و رخساره قائم مقامی
  10. "'Sufficient to Be Arrested': Female Filmmaker Mahnaz Mohammadi". FRONTLINE - Tehran Bureau. Retrieved 2021-05-21.
  11. «مهناز محمدی، مستند ساز برای اجرای حکم ۵ سال حبسش فراخوانده شد». کمپین حقوق بشر در ایران. ۱۳۹۳-۰۳-۱۶T18:15:31+00:00. دریافت‌شده در 2021-05-21. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  12. خوابگرد - جهشی بلند در جنبش روشنفکری زنان ایران
  13. «ره آورد». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۱۲.
  14. «مسایل زنان به همه مردم ایران مرتبط است»
    مصاحبه با رخشان بنی‌اعتماد درباره مستند «ما نیمی از جمعیت ایران هستیم» | فرهنگ و هنر | DW.DE | 11 ژوئیه 2009
  15. «'کوچ‌نامه' در آپارات». BBC News فارسی. ۲۰۱۸-۱۰-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
  16. «جوایز نخستین جشنواره فیلم پروین اعتصامی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۱۲.
  17. Tavaana (۲۰۱۸-۰۳-۱۰). «مهناز محمدی؛ مستندساز حقوق زنان». توانا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
  18. «مهناز محمدی». دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
  19. «Son-Mother». www.betacinema.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
  20. "فیلم پسر - مادر (1397) | سلام‌سینما". www.salamcinama.ir. Retrieved 2021-05-21.
  21. «موفقیت مهناز محمدی در جشنواره فیلم استانبول». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.