عیسی سحرخیز
عیسی سحرخیز (زادهٔ ۱۰ بهمن ۱۳۳۲ در آبادان)، از چهره‌های فعال سیاسی و مطبوعاتی در ایران است که در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی مدتی مدیرکل مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.
| عیسی سحرخیز | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۱۰ بهمن ۱۳۳۲ (۶۷ سال)[1] آبادان |
| ملیت | ایرانی |
| پیشه | روزنامه‌نگار زندانی سیاسی فعال اجتماعی |
| سال‌های فعالیت | ۱۳۶۱ تا کنون |
| فرزندان | مهدی مهتاب |
زندگینامه
عیسی سحرخیز متولد ۱۰ بهمن ۱۳۳۲ در آبادان است. در شش سالگی همراه با خانواده به کرج رفت. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در کرج گذراند، در تیرماه سال ۱۳۵۷ ازدواج کرد و به تهران آمد.[1][2] او در سال ۱۳۵۸ در رشتهٔ اقتصاد از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد. وی از سال ۱۳۶۱ به عنوان خبرنگار و کارشناس اقتصادی در خبرگزاری رسمی دولت ایران (ایرنا) فعالیت داشت.[2]
در وزارت ارشاد
سحرخیز که در سال ۱۳۷۱ پس از استعفای خاتمی از وزارت ارشاد از مدیریت ایرنا کناره گرفته و به عنوان رئیس دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی به سازمان ملل در نیویورک رفت.
در سال ۱۳۷۶ با انتخاب خاتمی به ریاست جمهوری، به ایران آمد و در وزارت ارشاد سید عطاءالله مهاجرانی آغاز به کار کرد.
در سال ۱۳۷۸ پس از اقدام قوهٔ قضائیه علیه او، عیسی سحرخیز از سمت مدیرکلی مطبوعات داخلی وزارت ارشاد استعفاء داد. برخورد قوهٔ قضائیه به دلیل ارائهٔ مجوز انتشار به روزنامهٔ «زن» بود که در محاق توقیف قرار داشت. در همین رابطه او در سال ۱۳۸۲ محاکمه، و به یک سال محرومیت از اشتغال در مناصب دولتی محکوم شد.
فعالیت‌های مطبوعاتی
او از برجسته‌ترین چهره‌های روزنامه‌نگاری انتقادی ایران[3] و از بنیان‌گذاران انجمن دفاع از آزادی مطبوعات ایران[3] است.
در دورهٔ ریاست جمهوری محمد خاتمی، و دوره‌ای که آزادی نسبی مطبوعات در ایران برقرار بود، مدیرکل مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد بود. پس از توقیف و تعطیلی روزنامه‌ها سحرخیز از وزارت ارشاد بیرون رفت و با انتشار ماهنامهٔ آفتاب کار مطبوعاتی خود را از سر گرفت. چندی بعد ماهنامهٔ آفتاب نیز توقیف و سحرخیز به عنوان مدیر مسئول آن دادگاهی شد.[4]
او همچنین مدیرمسوول روزنامهٔ توقیف شدهٔ «اخبار اقتصادی» و ماهنامهٔ توقیف شده «آفتاب» بوده‌است.[5]
درگیری با محسنی‌اژه‌ای
در سال ۱۳۸۳، عیسی سحرخیز، نمایندهٔ مدیران مسوول جراید در هیئت نظارت بر مطبوعات بود. در نشست هفتگی این هیئت بر سر مطلب یکی از مجلات هفتگی دربارهٔ روابط دختران و پسران با غلامحسین محسنی اژه‌ای که رئیس دادگاه ویژه روحانیت و نماینده قوه قضائیه در هیئت نظارت بر مطبوعات بود درگیر شد. محسنی‌اژه‌ای پس از پرتاب قندان به سمت او، شانهٔ چپش را هم گاز گرفت.[6][7]
زندان پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸
عیسی سحرخیز بعد از انتخابات سال ۱۳۸۸ بازداشت شد. او تا کنون در دو حکم جداگانه سه حکم جداگانه محکوم شده‌است. ابتدا به سه سال و سپس یک سال و نیم زندان محکوم شد و در نهایت مهرماه ۱۳۹۲ از زندان آزاد شد اما دوباره دو سال بعد در مهرماه ۱۳۹۴ به همراه چند روزنامه‌نگار دیگر بازداشت شد و این بار به بیست و یک ماه زندان محکوم گردید.[8]
او در جریان اعتراضات مردم ایران به نتایج انتخابات ریاست جمهوری (۱۳۸۸) در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۸۸ بازداشت شد.[3] شنبه هفتهٔ پیش از آن در ۳۰ خرداد، از دفتر سعید مرتضوی، دادستان تهران با او تماس گرفته و از او خواسته بودند روز بعد خود را به دادستانی معرفی کند، اما او گفته بود تا چند روز آینده خارج از تهران است و نمی‌تواند به دادستانی مراجعه کند.[5] عیسی سحرخیز از زندانیان حوادث بعد از انتخابات سال ۸۸ عصر پنجشنبه ۱۱ مهر ۱۳۹۲ آزاد شد. مهدی سحرخیز فرزند عیسی سحرخیز در مصاحبه با برخی رسانه‌ها خبر آزادی پدرش را تأیید کرد.[9]
سحرخیز از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به ریاست قاضی صلواتی به اتهام توهین به رهبری و فعالیت تبلیغی علیه نظام به سه سال حبس محکوم شده بود، اما در تاریخ ۱۴ مرداد ماه ۱۳۹۰ امسال طی حکمی به دو سال حبس دیگر به دلیل فعالیت‌های مطبوعاتی سابقش و در مجموع به ۵ سال زندان محکوم شد.[10]
عیسی سحرخیز پس از اعلام دادستانی مبنی بر معرفی خود، در دوزادهم تیرماه در شمال کشور دستگیر شد و به زندان اوین انتقال یافت. او در بند ۲۰۹، بند ۲۴۰ و بند ۳۵۰ نگهداری شده‌است.
اولین تماس از طرف دادستانی پس از دستگیری وی در تاریخ ۲۵ام تیرماه صورت گرفته و با اعلام وضع نامناسب جسمی وی و تحت نظر بودن ایشان، درخواست داروهای سحرخیز را کرده‌اند.[11] پسر وی اعلام کرد که دنده‌های پدرش را در هنگام دستگیری شکسته‌اند.[12]
او پس از زندان اوین به زندان رجایی‌شهر کرج منتقل شد و در تیر ماه ۱۳۹۰ به همراه مسعود باستانی اعتصاب غذا کرد. او به بیماری کم خونی دچار است و از داشتن مرخصی در دوران محکومیت خود محروم است.[13][14]
در سوم مرداد ۱۳۸۹ سحرخیز از زندان رجایی‌شهر نامه‌ای سرگشاده خطاب به رئیس قوه قضائیه ایران منتشر کرد که در آن خواستار تشکیل دادگاه علیه سید علی خامنه‌ای، محمود احمدی‌نژاد و محسنی اژه‌ای شد. او در این نامه اعلام کرده‌است در صورتی که ظرف مدت یکماه به شکایت‌اش رسیدگی نشود از طریق شیرین عبادی از این افراد به مجامع بین‌المللی شکایت خواهد برد.[15]
آزادی عیسی سحرخیز زندانی سیاسی عصر سه شنبه ۵ اردیبهشت ۹۶ آزاد شد محمود علیزاده طباطبایی وکیل وی گفت عیسی سحرخیز دوران محکومیت خود را پشت سر گذاشته و ادامه روند درمان وی ضروری است.
عیسی سحرخیز مجدداً در تیر ماه سال ۹۶ به ۲۱ ماه حبس محکوم شد.
پانویس
- «دربارهٔ عیسی سحرخیز». سایت عیسی سحرخیز. دریافت‌شده در ۱۲ بهمن ۱۳۸۸.
- «مصاحبه‌ای با عیسی سحرخیز، همراه با زندگینامهٔ عیسی سحرخیز». گذار. دریافت‌شده در ۱ شهریور ۱۳۸۵.
- «عیسی سحرخیز دستگیر شد». دویچه‌وله. دریافت‌شده در ۱۵ تیر ۱۳۸۸.
- «عیسی سحرخیز بازداشت شده است». عصر نو. ۱۵ تیر ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۱۵ تیر ۱۳۸۸.
- «خانواده سحرخیز: نگران هستیم». میزان‌پرس. دریافت‌شده در ۱۵ تیر ۱۳۸۸.
- بی‌بی‌سی دوشنبه ۲۴ مه ۲۰۰۴
- «خانواده سحرخیز: نگران هستیم». میزان‌پرس. دریافت‌شده در ۱۵ تیر ۱۳۸۸.
- بی بی سی
- عیسی سحرخیز آزاد شد تابناک
- «سحرخیز نزدیک به یکماه در بیمارستان امام خمینی بستری است |. : سحام نیوز:». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۲.
- «وضعیت نامناسب جسمی سحرخیز و تحت نظر پزشک بودن وی در زندان». توییتر مهدی سحرخیز. دریافت‌شده در ۲۵ تیر ۱۳۸۸.
- «رادیو فردا». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ ژوئیه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۴ ژوئیه ۲۰۰۹.
- «کمیته گزارشگران حقوق بشر - انتقال عیسی سحرخیز به بهداری زندان رجایی شهر کرج». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۲.
- انتقال مسعود باستانی و عیسی سحرخیز به بهداری زندان رجایی شهر «سایت خبری تحلیلی کلمه
- «جرس». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۰.