آرش صادقی
آرش صادقی، زندانی سیاسی، فعال حقوق دانشجویان و مدافع حقوق بشر اهل ایران است؛[1] او دانشجوی اخراجی دانشگاه علامه طباطبایی تهران است. وی در آبان ماه ۱۳۹۵ در اعتراض به محکومیت و بازداشت همسرش گلرخ ایرایی به مدت ۷۱ روز در اعتصاب غذا بود. زمانی که موقتاً از زندان آزاد بود، مأموران برای بازداشت وی به خانهاش یورش بردند که همین امر موجب سکته و در نهایت فوت مادر آرش صادقی شد. وی ۱۱ اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰ از زندان رجاییشهر آزاد شد.
آرش صادقی | |
---|---|
ملیت | ایرانی |
پیشه | فعال حقوق بشر فعال حقوق دانشجویی زندانی سیاسی |
همسر(ها) | گلرخ ایرایی |
دستگیری و زندان
آرش صادقی برای اولین بار در ۱۸ تیر ۱۳۸۸ در مقابل دانشگاه علامه به همراه تعدادی از دانشجویان معترض به نتایج انتخابات ۸۸ توسط مأموران وزارت اطلاعات بازداشت و به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شد. وی به مدت ۹۰ روز در بازداشت بود سپس به قید کفالت آزاد گردید.[1] علیزاده طباطبایی اعلام کرد که من در هیچ بازداشتگاهی رد و اثری دربارهٔ آن ۹۰ روز ندیدم و نمیتوانم بگویم آن ایام آرش بازداشت بودهاست. برخی از دوستان آرش صادقی حتی مدعی شدند که شایعه بازداشت وی آنهم به واسطه تنها یک اعتراض به نتیجه انتخابات از سوی همسر وی مطرح شدهاست.[2] ولی در تاریخ ۲ دی ۸۸ بازداشت و مجدداً به بند ۲۰۹ منتقل و در تاریخ ۲۳ اسفند همان سال به قید وثیقه آزاد شد.[1] این فعال سیاسی آخرین بار در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۳ توسط اطلاعات سپاه بازداشت و پس از شش ماه حبس اسفند همان سال با وثیقه ۶۰۰ میلیونی آزاد شد.[3]
به گفته فعالان حقوق بشر صادقی در دادگاه انقلاب به اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت داخلی، توهین به رهبری، تشکیل گروههای غیرقانونی، تبلیغ علیه نظام به ۱۵ سال حبس محکوم شد. قاضی پورعرب، رئیس شعبه ۵۴ دادگاه همچنین حکم ۴ سال حبس تعلیقی صادقی را لازمالاجرا کرد. به این ترتیب آرش صادقی به ۱۹ سال حبس محکوم شد.[3][4][5][6] اما براساس اعلان قوه قضاییه جرایم مهدی صادقی عبارتند از: ارتباط با یکی از سرپلهای اطلاعات سازمان منافقین در داخل کشور (بهروز جاوید تهرانی)، ارتباط سازمانی با گروهک تروریستی پژاک، متهم کردن نظام به شکنجه سران فتنه، حمایت از فرقه ضاله بهائیت، ترتیب دادن مصاحبه خانوادههای زندانیان با رسانههای خارجی، برنامهریزی برای اخلال در نظم عمومی شهری، شرکت در جلسات سازمان یافته دراویش، ارسال اخبار غیرواقعی از زندان اوین برای رسانههای ضدانقلاب، ارسال گزارش مکرر به احمد شهید برای سیاهنمایی و تحریم علیه ایران، اقدام علیه امنیت ملی.[2]
اعتصاب غذا
صادقی از اول آبان ۱۳۹۵ در اعتصاب غذا به سر میبرد و به همین دلیل چندین بار به بیمارستان منتقل شدهاست.[7][8] به دلیل چندین دور اعتصاب، کلیه و معده و روده و ماهیچههای قلبش مشکل شدید دارد. آخرین بار در زندان اوین و در اعتراض به بازداشت همسرش گلرخ ایرایی بود که بیش از هفتاد روز به درازا کشید.[9]
ابتلا به سرطان و عدم دسترسی به درمان
آرش صادقی به خاطر ابتلا به سرطان استخوان (سارکوم)، بعد از ماهها و با تأخیر در روز ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۸ از ناحیه بازو تحت عمل جراحی قرار گرفت. اما در محل عمل دچار عفونت شدید شد و مقامات رسمی زندان از ادامه معالجه او جلوگیری کردند و او را روز ۱۵ سپتامبر به زندان بازگرداندند.[10] عفو بینالملل میگوید که آرش صادقی باید سه روز زودتر از عمل در بیمارستان بستری میشد که به درخواست پزشکان در این زمینه بی اعتنایی شد.
فیلیپ لوتر گفت که پس از عمل نیروهای امنیتی "در اقدامی شوکه آور درحالی که آرش صادقی هنوز بیهوش بود به او دستبند و پابند زدند" و برخلاف توصیه پزشکان به بخش دیگری منتقل کردند: "سپس ناحیه اطراف تخت او را مسدود کردند که منجر به عدم دسترسی پرسنل بیمارستان به او برای معاینات پس از عمل و اعتراض کارکنان شد.[11] آرش صادقی بر اثر سرطان دست خود را در زندان اوین، در حوالی سال ۱۳۹۸ از دست داد.[12]
ترند شدن در توییتر
آرش صادقی، زندانی سیاسی، برای ساعاتی به ترند اول جهانی در شبکه اجتماعی توییتر تبدیل شد. کاربران توییتر در سراسر جهان خواستار حفاظت از جان آرش صادقی شدهاند. بر اساس گزارشها حال او «بسیار وخیم» و «با خطر خونریزی و سوراخ شدن معده» مواجه است.
در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۶ اعلام شد در مجموع ۲۴ ساعت منتهی تا ظهر جمعه به وقت لندن، هشتگ saveArash# («آرش را نجات دهید») بیش از ۶۸۰ هزار بار توییت شدهاست؛ و فقط در یک ساعت منتهی به ظهر این هشتگ ۸۹ هزار بار استفاده شدهاست.[13] در این میان خبرگزاری فارس گفتهاست: بیست و چهار ساعت نمیگذرد که هشتگ سیو آرش میشود اولین توییت پر بازدید دنیا.[2]
نامه به کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد
در ۱۸ بهمن ۱۳۹۹ آرش صادقی در نامهای سرگشاده به میشل باشله نوشتهاست: «سرکوب منتقدین از آغاز حاکمیتِ جمهوری اسلامی به اشکال مختلف شروع و تاکنون ادامه داشتهاست. از زمان تعویض صادق لاریجانی با ابراهیم رئیسی این سرکوبها و شکنجهها دچار تغییرات ظاهری اما تشدید شد و با حفظ ظاهری نسبتاً موجه و ساخت یک ویترین، سرکوب منتقدین را به شیوههای دیگر ادامه داد.» وی در این نامه ضمن ادامه داشتن قتل و شکنجه زندانیان سیاسی، به پروندهسازی، آزار خانواده، عدم رسیدگی پزشکی و تبعید آنها اشاره کردهاست.[14][15][16]
واکنشها
داخلی
- محمود صادقی: در حد مقدوراتم به عنوان یک نماینده مجلس در حال پیگیری و کمک به زندانیان فعال مدنی به ویژه آرش صادقی و علی شریعتی هستم.[17]
- الیاس حضرتی در نامهای به صادق لاریجانی خواستار رسیدگی به مطالبات دو تن از زندانیان سیاسی و دستور سریع برای جلوگیری از به خطر افتادن جان آنها به خاطر اعتصاب غذا شد.[18]
- رحمتالله حافظی: من کاری به محکومیت او ندارم اما برای سلامتیاش تلاش میکنم و چند بار سعی کردهام با دادستان گفتگو کنم و تلاش ام صرفاً به واسطه سلامت آرش صادقی است.[19]
- احمد مازنی در توییتی با اشاره به هشتگ (به انگلیسی: #saveArash) ماده ۶۱ «منشور حقوق شهروندی» در خصوص لزوم محاکمه شهروندان با اتهام سیاسی و مطبوعاتی در دادگاههای دادگستری، علنی و با حضور هیئت منصفه را یادآوری کرد.[20]
- علی مطهری با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: «امروز با چند تن از نمایندگان راجع به موضوع آقای آرش صادقی مشورت کردم و اقداماتی انجام شد. به حل موضوع امیدوارم. ریشه اینگونه اتفاقات احکام سنگینی است که برای منتقدان سیاسی بدون توجه به میزان تأثیر اتهام آنها در جامعه صادر میشود و آنها مجبور به اعتصاب غذا و مانند آن میشوند و یک موضوع جزئی که میشد با تدبیر حل و فصل و حتی موجب جذب متهم به نظام شود تبدیل به دستاویزی برای ایرادهای حقوق بشری دشمنان انقلاب اسلامی میگردد. مسئولان امنیتی و قضایی باید به این روشها پایان دهند».[21]
بینالمللی
- سازمان عفو بینالملل با انتشار بیانیهای، ضمن اشاره به اعتصاب غذای آرش صادقی در خصوص وضعیت وخیم جسمانی او هشدار داد.
- تام مالیناوسکی دستیار وزیرخارجه آمریکا: هیچکس نباید بخاطر فعالیت مدنی مسالمتآمیز زندانی شود. ایران باید به اجرای قوانین خودش پایبند باشد و آرش صادقی و گلرخ ایرایی را آزاد کند.[22]
- روز سهشنبه ۲۲ مرداد ۱۳۹۸ عفو بینالملل با اشاره به شکنجه آرش صادقی و عدم رسیدگیهای پزشکی بهرغم ابتلای او به سرطان، خواهان آزادی بدون قید و شرط وی شد.[23][24]
پایان اعتصاب غذا
صادقی در تاریخ چهاردهم دی ماه ۱۳۹۵ در پی آزادی موقت همسرش به قید وثیقه، پس از ۷۱ روز، اعتصاب غذای خود را شکست.[25]
آزادی از زندان
روز شنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰, با استناد به «قانون کاهش مجازات حبس تعزیری»، پس از تحمل پنج سال و شش ماه حبس از زندان رجاییشهر کرج آزاد شد.[26]
جستارهای وابسته
منابع
- «تاریخچه پرونده: آرش صادقی». فرانت لاین دیفندرز. دریافتشده در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶.
- http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=13951011001503
- «آرش صادقی، فعال سیاسی به ۱۹ سال زندان محکوم شد». بیبیسی فارسی. ۲۰ خرداد ۱۳۹۵. دریافتشده در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶.
- رادیو فردا (۱ شهریور ۱۳۹۴). «آرش صادقی: به ۱۵ سال زندان محکوم شدهام». بایگانیشده از اصلی در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶.
- «آرش صادقی برای اجرای حکم ۱۹ سال زندان بازداشت شد». دوچهوله فارسی. ۸ ژوئن ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶.
- «بازداشت و انتقال آرش صادقی به بند دو-الف زندان اوین». رادیو زمانه. ۱۹ خرداد ۱۳۹۵. دریافتشده در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶.
- «آرش صادقی پس از یک ماه و نیم به اعتصاب غذا در زندان ادامه میدهد». صدای آمریکا. ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶.
- «آرش صادقی از زندان به بیمارستان منتقل شد». رادیو فرانسه. ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶.
- https://persian.iranhumanrights.org/1397/06/critical-health-situation-of-arash-sadeghi/
- http://www.bbc.com/persian/iran-45661466
- https://ir.voanews.com/a/iran-human-rights-justice/4576417.html
- «"آرش صادقی در زندان اوین دستش را از دست داد" + عکس». پیک ایران.
- «آرش صادقی، زندانی سیاسی ترند اول جهانی در توییتر شد». بیبیسی فارسی. ۳۰ دسامبر ۲۰۱۶. دریافتشده در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۶.
- نامه آرش صادقی به کمیسر حقوق بشر سازمان ملل: رئیسی ویترین ساخته، ولی سرکوب خشن ادامه دارد
- نامه آرش صادقی به میشل باشله: آزار زندانیان سیاسی در دوره رئیسی بیشتر شدهاست
- نامه آرش صادقی به کمیسر عالی حقوق بشر: ابراهیم رئیسی سرکوب منتقدین را شدت بخشیدهاست
- "آرش صادقی ترند اول توئیتر شد، مرتضی مرادپور آزاد شد". euronews (به لاتین). 2016-12-30. Retrieved 2016-12-31.
- «نامه حضرتی به رئیس قوه قضائیه». ایسنا. ۲۰۱۶-۱۲-۳۱. دریافتشده در ۲۰۱۶-۱۲-۳۱.
- «واکنش حافظی به وضع سلامتی آرش صادقی/ حافظی بالاخره اصولگراست یا اصلاحطلب؟». Khabaronline News Agency. ۲۰۱۶-۱۲-۳۱. دریافتشده در ۲۰۱۶-۱۲-۳۱.
- «ورود چند نماینده مجلس به مسئله اعتصاب غذای طولانی زندانیان سیاسی». رادیو فردا. ۲۰۱۶-۱۲-۳۱. دریافتشده در ۲۰۱۶-۱۲-۳۱.
- «علی مطهری: به حل موضوع «آرش صادقی» امیدوارم». ایسنا.
- «یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا خواستار آزادی آرش صادقی شد». رادیو فردا. ۲۰۱۶-۱۲-۳۱. دریافتشده در ۲۰۱۶-۱۲-۳۱.
- «عفو بینالملل با اشاره به شکنجه آرش صادقی و ابتلای او به سرطان، خواهان آزادی او از زندان شد». صدای آمریکا. ۲۲ مرداد ۱۳۹۸.
- «عفو بینالملل: جان آرش صادقی در خطر است». رادیو فردا. ۲۲ مرداد ۱۳۹۸.
- «با مرخصی گلرخ ابراهیمی، آرش صادقی به اعتصاب غذا پایان داد». دویچه وله. دریافتشده در ۳ ژانویه ۲۰۱۷.
- «آرش صادقی، زندانی سیاسی، پس از پنج سال و نیم حبس از زندان رجاییشهر کرج آزاد شد». دریافتشده در ۱ مه ۲۰۲۱.