میرزا محمدخان سپهسالار
میرزا محمد خان قاجار دولو ملقب به کشیکچی‌باشی و سپس سپهسالار (مرگ ۱۷ صفر ۱۲۸۴ هجری قمری در مشهد) وزیر جنگ و صدراعظم روزگار پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار بود.
میرزا محمد خان سپهسالار | |
|---|---|
 | |
| کفیل صدارت عظمای ایران (قائم‌مقام شاه) | |
| مشغول به کار ۲۵ شوال ۱۲۸۱ ه.ق – ۲ صفر ۱۲۸۳ ه.ق | |
| پادشاه | ناصرالدین شاه قاجار |
| پس از | میرزا جعفر خان مشیرالدوله (رئیس شورای دولت) |
| پیش از | میرزا یوسف آشتیانی (رئیس‌الوزرا/وزیر اول) |
| نخستین وزیر جنگ ایران | |
| مشغول به کار صفر ۱۲۷۵ ه.ق – ۶ ربیع‌الاول ۱۲۸۳ ه.ق | |
| پادشاه | ناصرالدین شاه قاجار |
| پس از | سمت ایجاد نشده بود |
| پیش از | عزیز خان مکری |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | محمد خان دَوَلّوی قاجار |
| درگذشته | ۱۲۸۴ قمری مشهد |
| پیشه | سیاستمدار |
| دین | اسلام |
زندگی
میرزا محمد خان پسر امیر خان سردار از نظامیان دورهٔ محمد شاه قاجار بود. میرزا محمد خان کشیکچی‌باشی در زمان تجاوز نظامی بریتانیا به جنوب ایران، به جای مهرعلی خان شجاع‌الملک نوری فرماندهٔ قوای جنوب -که از بریتانیایی‌ها شکست‌خورده بود- انتخاب شد، ولی نتوانست در برابر ایشان کاری از پیش ببرد. در ۱۲۷۵ هجری به سمت وزارت جنگ برگزیده‌شد و در ۱۲۸۰ هجری در سرکوب ترکمانان شورشی استرآباد از خود رشادت نشان‌داد. در ۱۲۸۱ از سوی ناصرالدین شاه با حفظ سمت وزارت جنگ به صدارت عظمی گمارده‌شد و هفده ماه در این مقام ماند. ولی از آنجا که بیشتر شخصیتی نامی بود تا سیاسی و کنترل چندانی بر رجال و درباریان و وزیرانش نداشت کاری از پیش نبرد و عزل گردید.
اندکی بعد میرزا محمد خان به پیشکاری سلطان حسین میرزا جلال‌الدوله پسر ناصرالدین شاه و والی وقت خراسان رسید. در ۱۲۸۴ هجری ناصرالدین شاه به مشهد سفر کرد و سه روز پس از ورود شاه میرزا محمد خان درگذشت، از این رو شایع شد که به دست شاه و به وسیله قهوه قجری کشته شده‌است.
از میرزا محمد خان دو پسر به نام‌های حسین خان اعتضادالملک و محمدمهدی خان اعتضادالدوله شهرتی داشتند. عباس میرزا اعتضادالدوله هم نوهٔ او بود.