هاشم تقدیری سبزواری
هاشم تقدیری سبزواری (زاده ۱۳۰۴ سبزوار – درگذشته ۱۳۷۵ قم) مدرس حوزه علمیه قم و خوانسار و از مؤسسان انجمن تبلیغات اسلامی در سبزوار بود.[1]
اطلاعات فردی | |
---|---|
نام کامل | هاشم تقدیری سبزواری |
لقب | آیت الله تقدیری، اسوه هجرت |
تاریخ تولد | ۵ آبان ۱۳۰۴ هجری شمسی |
زادگاه | سبزوار |
محل تحصیل | سبزوار، مشهد و قم |
محل زندگی | سبزوار، قم و خوانسار |
تاریخ وفات | ۲۸ آبان ۱۳۷۵ هجری شمسی |
محل دفن | حرم فاطمه معصومه |
اطلاعات علمی | |
استادان | سید روحالله خمینی، سید حسین طباطبایی بروجردی، سید محمدحسین طباطبایی، مرتضی حائری یزدی و میرزا هاشم آملی |
شاگردان | سید کاظم نورمفیدی، محمد محمدی ری شهری |
فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
سیاسی | ریاست دادگاههای سمنان، خمین و میانه، بازرسی قوه قضاییه |
اجتماعی | سالیان بسیار تدریس، امامت جمعه سنقر کلیایی |
پیشینه
وی در پنجم آبان ۱۳۰۴ هجری شمسی در سبزوار در خانواده ای متدیّن و مذهبی به دنیا آمد. پدر وی غلامحسین که مردی زاهد بود، شغل کفاشی داشت و به عنوان کمککار به پدرش در کفاشی کمک میکرد.[2]
پشتکار وی در یادگیری، علمای سبزوار را به اندیشه واداشت تا زمینه پرورش علمی و اخلاقی وی را فراهم سازند. پس با دشواری، پدر او را متقاعد کردند تا فرزندش در حوزه علمیه مشغول به تحصیل شود.[3]
تحصیلات
وی به حوزه علمیه سبزوار، وارد میشود و مقدمات حوزه علمیه را میآموزد و فقه و اصول فقه و منطق و فلسفه را، نزد علمایی همچون: قاضی، فاضل هاشمی و چندی دیگر از علما معروف سبزوار، فرا میگیرد.[4]
هجرت اول:
وی پس از فراگیری علوم در سبزوار، به مشهد رهسپار میشود و سطوح حوزه علمیه را در آنجا به اتمام میرساند. سپس به سبزوار بر میگردد و به اقامه نماز جماعت و سایر خدمات دینی مشغول میشود.[5]
هجرت دوم:
وی در سال ۱۳۳۲ هجری شمسی، برای ادامه تحصیل به قم مهاجرت میکند.
در حوزه علمیه قم، در دروس فقه و اصول سید حسین طباطبایی بروجردی، شرکت میکند و با آغاز دروس سید روحالله خمینی، در زمره شاگردان وی نیز وارد میشود و همچنین از دروس فلسفه سید محمدحسین طباطبایی، استفاده میکند.[6][7]
فراوانی هجرت های وی سبب شد به او لقب اسوه هجرت داده شود.[8]
خدمات اجتماعی و فرهنگی و سیاسی
وی با پیروزی انقلاب اسلامی، برخی مسئولیتها را قبول کرد که عبارتند از:
- تدریس: به دلیل روحیات علمی و تحصیلی، از سال ۶۲ به جهت تدریس در حوزه علمیه خوانسار، دعوت شد.
- ریاست دادگاههای سمنان، خمین و میانه
- امامت جمعه سنقر کلیایی، به مدت دو سال
- بازرسی قضایی قوه قضاییه
- وی پس از ارائه دیدگاه حکومت اسلامی از سوی سید روحالله خمینی در سال ۱۳۴۲ هجری شمسی، به تبلیغ و ترویج اندیشههای او و موضعگیری صریح در برابر نظام طاغوت پرداخت. به این جهت، چند ماه از سوی مأموران ساواک دستگیر و به زندان قزل قلعه تهران منتقل گردید.[9]
تأسیس انجمن تبلیغات اسلامی سبزوار
وی علاوه بر فعالیتهای علمی و سیاسی اجتماعی و فرهنگی با همکاری فخرالدین حجازی و حمید سبزواری، انجمن تبلیغات اسلامی سبزوار را تأسیس کردند.
تدریس
وی در حوزه علمیه فخریه به سبب اشتیاقش به ادبیات عرب و عجم، به درجه استادی رسید. وی سالها به تدریس فقه و اصول و فلسفه و کلام و تفسیر اشتغال داشت و محفل خصوصی برپا میکرد.
هجرت سوم:
به دعوت سید محمدعلی ابن الرضا خوانساری، برای تدریس به خوانسار مهاجرت کرد و ۱۳ سال به تدریس و تبلیغ مشغول بود.[10]
هم بحثها
وی با افرادی همچون: عبدالله جوادی آملی، محمدحسن مرتضوی لنگرودی، طاهر شمس گلپایگانی و محصلی سبزواری به مباحثه علمی و فکری میپرداخت.[11]
شاگردان
- سید کاظم نورمفیدی
- محمد محمدی ری شهری
- سید محمد فقیه
- غلامرضا فیاضی
- حمید سبزواری
- حسن عالمی
- محمدعلی شرعی
- محمدباقر شریعتی سبزواری
- عباس مقیسه ای
- حسین مقیسه ای[15][16]
آثار
آثار قلمی وی زیاد نمیباشد و به شرح زیر است:
- تقریرات دروس برخی از استادان حوزه علمیه که کامل نمیباشد.
- دفترهای یادداشتهای موضوعی در معارف، اشعار و تاریخ.
- تحریر بیانات وعظ و اشعار مذهبی و تفسیری، که به وسیله شاگردان انجام شدهاست.[17]
درگذشت
وی در ۲۸ آبان ۱۳۷۵ درگذشت. مراسم تشییع وی با حضور مراجع تقلید و طلاب و افراد دیگر، از مسجد امام حسن عسکری قم، به سمت حرم فاطمه معصومه برگزار گردید. نماز میّت وی به امامت سید موسی شبیری زنجانی، اقامه شد و در صحن اتابکی حرم فاطمه معصومه دفن شد.[18]
منابع
- «آیتالله تقدیری و جمله قصار «محصل باشید نه مشغول»». خبرگزاری فارس.
- «حاج شیخ هاشم تقدیری سبزواری». دانشنامه اسلامی.
- «تقدیری سبزواری، حاج شیخ هاشم». پایگاه اطلاعرسانی حوزه.
- «حاج شیخ هاشم تقدیری سبزواری». دانشنامه اسلامی.
- شریف رازی، محمد. گنجینه دانشمندان. ۹ جلدی (جلد ۵) جلد. ص. ۳۲۸.
- جواهر کلام، عبدالحسین. تربت پاکان قم شرح حال مدفونین در سرزمین قم. تک جلدی جلد. ص. ۲۱۴۵.
- روحانی، سید حمید. بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی. تک جلد. ص. ۴۳ و ۴۴.
- «حاج شیخ هاشم تقدیری سبزواری». رسانه مجازی نگاه.
- «تقدیری سبزواری، حاج شیخ هاشم». پایگاه اطلاعرسانی حوزه.
- محمدتقی ادهم نژاد. «آیت الله حاج شیخ هاشم تقدیری سبزواری». افق حوزه.
- محمدتقی ادهم نژاد. «آیت الله حاج شیخ هاشم تقدیری سبزواری». افق حوزه.
- «حاج شیخ هاشم تقدیری سبزواری». مجله اینترنتی اسرارنامه.
- جواهر کلام، عبدالحسین. تربت پاکان قم شرح حال مدفونین در سرزمین قم. تک جلدی جلد. ص. ۲۱۴۵.
- «تقدیری سبزواری، حاج شیخ هاشم». پایگاه اطلاعرسانی حوزه.
- محمدتقی ادهم نژاد. «آیت الله حاج شیخ هاشم تقدیری سبزواری». افق حوزه.
- «آشنایی با آیت الله حسن عالمی عضو سبزواری مجلس خبرگان رهبری». مجله اینترنتی اسرارنامه.
- «حاج شیخ هاشم تقدیری سبزواری». دانشنامه اسلامی.
- «آیتالله تقدیری و جمله قصار «محصل باشید نه مشغول»». خبرگزاری فارس.