چهاردولی

چهاردولی یا چرداولی شهرت مردمان ساکن در شهرستان چرداول استان ایلام است. البته بسیاری از مناطق ایران, از جمله ملایر, نهاوند و اسدآباد در استان همدان، شاهین دژ در استان آذربایجان غربی، کنگاور و ماهیدشت در استان کرمانشاه، مناطقی از استان های فارس، قزوین و ... موطن این مردمان هستند. ایل چاردولی از طایفه بزرگ ریزه وندی هستند و گویش آنها قرابت بالایی با کُردی کلهری و همچنین کردی اردلانی دارد و از نزدیکانِ ایل زنگنه هستند.

برای دیگر کاربردها، چهاردولی (ابهام‌زدایی) را ببینید.
چادورلی
فعالیت مردم
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانکردستان
سایر شهرهاقروه
بخش‌هاوینسار، دزج
مردم
مزار امام‌زاده محمد
پلیس گشت ناحیه چاردولی
ناحیه چاردولی

ایل چاردولی

ایل چهاردولی چهاردولی > چاردولی > چرداولی > چه رداوری محل یکجانشین شدن ایل چهاردولی است. چرداول منطقه‌ای حاصلخیز است در شهرستان چرداول که از چهار دول (به معنی چهار دره (دشتی وسیع و حاصلخیز))تشکیل شده است و شهرستان چرداول به همین نام شهرت یافته است؛ و از قدیم الایام محل زندگی ایل چرداوری بوده و می‌باشد. نام ایل چاردولی منسوب به ایلات چرداولی (ریزوند) در چرداول در استان ایلام است و منشأ آنان نیز از ایل ریزوند بخش چرداول ایلام است. (تلفظ غلط رایج چهاردولی است) چهاردولی‌ها کرد و کرد زبان هستند و به گویش کردی کلهری لهجه ی (چرداولی، چرداوری) تکلم می‌کنند؛ و برخلاف بعضی از منابع که آنها را به اشتباه از طوایف لک زند خوانده‌اند آنهادر ابتدا از طوایف ایلات چرداول در استان ایلام بوده که از مجموعه ایل ریزوند یکی از زیر مجموعه ایل‌های کلهر، بزرگترین ایلات کرد می‌باشند. در جنگ چالدران با افتخار می‌توان به سوار کاران چهاردولی که شجاعت و دلاوری خود را به نمایش گذاشتنداشاره کرد. وجه تسمیه دیگری نیز با توجه به زندگی طولانی این ایل در مناطق آذربایجان وجود دارد و آن این است که که کُرد(kord) در گویش ترکی چُرد تلفظ می شود، و "لی" هم طایفه را نشان می دهد و دو مورد در کنار هم چُردلی {طایفه ای از کردها که در بین آذربایجانی ها زندگی کرده اند.} را می سازد که در گذر سالیان به چهاردولی تغییر پیدا کرده است.

موقعیت چاردولی

اطراف ناحیهٔ چاردولی اقوام و ایلات متعدد که هر کدام به زبان خاص متکلمند مقیم هستند، شهر (شاهین دژ)واسدآباد و سنقر کولیایی با زبان کردی کرمانشاهی در بخش جنوب و جنوب‌شرقی آن قرار دارد. شهر قروه در قسمت شمال و شمال‌غربی آن که عمدتاً به زبان کردی متکلمند. شهر بهار و کبوترآهنگ در مشرق و دلبران تقریباً در بخش شمالی چاردولی به زبان ترکی آذربایجانی گویش می‌کنند.

این ناحیه نسبتأ عریض محصور شده توسط جبال آلمع قلاغ، کوه پریشان، کوه قلعه پریان و چندین سلسله جبال کوچک و بزرگ است. این خطه مرز میان سه زبان عمده بشمار می‌رود یعنی زبان آذری، زبان کردی و زبان فارسی وجود دارد و اغلب سکنه به هر سه زبان مهارت دارند.

چادرنشینان چاردولی
یک چادر متعلق به چادرنشینان در چاردولی

بدون درک اوضاع و احوال قبایل چادرنشین در ایران درک تاریخ ایران غیره ممکن است. صحرگردان خانه بدوش همیشه بخش بزرگی از مراتع و چراگاه‌های بزرگ را در فلات ایران در تملک خویش داشتند. اکنون اخلاف ایشان یعنی ایلات و عشایر در بخش بزرگی از مراتع و چراگاه‌های بزرگ زندگی می‌کنند.

جستارهای وابسته

منابع

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.