ژیو وانگ
ژیو وانگ (به انگلیسی: Xiyue Wang) (به چینی: 王夕越)؛ (زادهٔ ۳۱ دسامبر ۱۹۸۰ در پکن) یک آمریکایی چینی است[1] که از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ به جرم جاسوسی برای ایالات متحده آمریکا در ایران زندانی یود.[2][3]
| ژیو وانگ | |
|---|---|
 وانگ در آغوش اد مک‌مولان سفیر ایالات متحده در سوئیس و لیختن اشتاین در دسامبر ۲۰۱۹ | |
| زادهٔ | ۳۱ دسامبر ۱۹۸۰ (۴۰ سال) پکن، چین |
| ملیت | ایالات متحده آمریکا |
| محل تحصیل | دانشگاه واشینگتن دانشگاه هاروارد دانشگاه پرینستون |
وانگ که دانشجوی مقطع دکترا در دانشگاه پرینستون بود برای پژوهش درباره دودمان قاجاریان در ژانویه ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد اما در تابستان آن سال توسط نظام جمهوری اسلامی ایران بازداشت شد.[3] او در ژوئیه ۲۰۱۷ وی توسط نظام جمهوری اسلامی ایران به ده سال زندان محکوم شد.[3][4] در پی مبادله زندانی میان ایران و آمریکا، مسعود سلیمانی، پژوهشگر سلول‌های بنیادی، که در آمریکا بازداشت شده بود آزاد شد و ایران در مقابل ژیو وانگ را آزاد کرد.[5]
بازداشت و زندان
ژیو وانگ در مصاحبه‌ای گفت که ماموران امنیتی ایران پیش از بازداشت به او گفته بودند که وسایلش را جمع کند و به همراه آنها به فرودگاه برود تا کشور را ترک کند اما در عوض او را به زندان اوین برده و در یک سلول انفرادی زندانی کردند.[6] او گفت:
«آنها با صراحت به من گفتند فایده‌ای ندارد که مقاومت کنی. ما به معامله‌ای با آمریکا احتیاج داریم. اگر اعتراف نکنی، ما پرونده قضایی نخواهیم داشت. اگر پرونده‌ای نداشته باشیم معامله‌ای صورت نخواهد گرفت...
آنها خیلی رک بودند. می گفتند که ما می خواهیم پولمان را از آمریکا پس بگیریم. می خواهیم زندانی‌هایمان را پس بگیریم.... آنها به طور شگفت انگیزی از من خواستند که فقط یک جمله به فارسی و انگلیسی بنویسم. یک جمله: من جاسوس آمریکا هستم. همین.»
در مقاله‌ای منتشر شده در مجلۀ آتلانتیک، وانگ دوره زندانش در ایران را باعث تغییر کامل عقایدش در مورد حکومت ایران می‌داند. او که پیشتر می‌پنداشت مشکلات ایران ناشی از سیاست خارجی ایالت متحده و «کارهای بدی است که ما [آمریکایی‌ها] با آنها کردیم»، در این مقاله[7] می‌گوید:
«به تدریج فهمیدم: آنها [رژیم ایران] نمی‌خواهند دوستان ما [آمریکایی‌ها] باشند. آنها نمی‌خواهند با ما کنار بیایند...
آنها ما را به عنوان دشمن می‌خواهند تا وجود خود را توجیه کنند.»
رابرت مالی
در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۰ جو بایدن، رابرت مالی را به عنوان نماینده ویژه ایالات متحده آمریکا در امور ایران معرفی کرد. ژیو وانگ رابرت مالی را متهم کرد که برای آزادی او از زندان‌های ایران، هیچ نقش مثبتی ایفا نکرده بود و این انتصاب به این معنی است که آزادی شهروندان زندانی آمریکایی در ایران در دولت جو بایدن، یک اولویت نخواهد بود.[8]
نظرات در مورد سیاست حزب دموکرات و دانشگاهیان آمریکایی در قبال جمهوری اسلامی
در فوریه ٢٠٢١، وانگ با انتشار مقاله‌ای در وال‌استریت جورنال از سیاست مماشات دولت اوباما با حکومت ایران و فشار جناح‌های مترقی حزب دموکرات به دولت بایدن برای بازگشت به برجام انتقاد کرد.[9] وانگ در این مقاله با رد دید آکادمیک رایج در غرب که تمامی مشکلات ایران را به دلیل سیاست خارجی آمریکا و کودتای ٢٨ مرداد می‌داند، با اشاره به تجربه زندان خود در ایران می‌نویسد که دشمنی حکومت ایران با آمریکا بخشی از هویت این رژیم و ناشی از ایدئولوژی غرب‌ستیزانه آن است. وانگ حکومت ایران را رژیمی با جاه‌طلبی‌های منطقه‌ای می‌نامد که با صدور انقلاب و تروریسم توسط نایبان خود به گسترش نفوذش در خاورمیانه می‌پردازد. در انتهای مقاله، وانگ به دولت بایدن توصیه می‌کند که در دیپلماسی با حکومت ایران از موضع قدرت وارد شده و از اهرم‌های فشار برای تغییر رفتار رژیم استفاده کند.
وانگ نظرات دانشگاهیان منتقد سیاست خارجی آمریکا در باب جمهوری اسلامی را غلط و بر مبنای باور به وجود «شبحی» از نیروهای میانه‌رو در حکومت ایران می‌داند. او از دستگیری خود در ایران به عنوان نشانه‌ای از بطلان نظریات این دسته از دانشگاهیان آمریکایی یاد می‌کند که در ابتدا مشوق او در سفر به ایران بودند و سپس زندانی شدن او در ایران را ناشی از سیاست‌های ترامپ دانستند علی‌رغم اینکه دستگیری وانگ سه ماه پیش از انتخاب ترامپ رخ داده بود.[7]
جستارهای وابسته
منابع
- "Frequently asked questions about Xiyue Wang". Princeton University. Retrieved 2019-07-03.
- Qu, Hua (2019-05-24). "My husband Xiyue Wang is unjustly imprisoned in Iran". The Washington Post. Retrieved 2019-10-08.
- Cunningham, Erin; Morello, Carol (July 16, 2017). "Iran sentences Princeton graduate student to 10 years for espionage, report says". The Washington Post. Retrieved July 17, 2017.
- Dehghan, Saeed Kamali (July 16, 2017). "Iran sentences Chinese-born American to 10 years in jail on spying charges". The Guardian. Retrieved July 17, 2017.
- Eliza Mackintosh; Maija-Liisa Ehlinger; Jennifer Hansler. "American student held prisoner since 2016 released in US-Iran prisoner swap". CNN. Retrieved 2019-12-08.
- «ژیائو وانگ: بازجویان ایرانی می‌خواستند فقط به یک چیز اعتراف کنم». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۳ خرداد ۱۳۹۹.
- Wood, Graeme (2021-03-17). "The Princeton Historian Mugged by Reality". The Atlantic. Retrieved 2021-03-18.
- «راب مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران شد؛ اولین گفتگو با مقام‌های ارشد اروپایی». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۰ بهمن ۱۳۹۹.
- Xiyue، Wang (۲۰۲۱-۰۲-۲۴). «Opinion | What I Learned in an Iranian Prison» (به انگلیسی). Wall Street Journal. شاپا 0099-9660. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۷.
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ژیو وانگ موجود است. |