کبودان (بردسکن)
کبودان ، روستایی است در استان خراسان رضوی، شهرستان بردسکن، بخش مرکزی، دهستان کوهپایه. این روستای بزرگ و تاریخی , مرکز دهستانِ کوهستانیِ کوهپایه شهرستان برداسکن است.
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان رضوی |
| شهرستان | بردسکن |
| بخش | بخش مرکزی |
| دهستان | کوهپایه (بردسکن) |
| نام محلی | کبیدو (kebeido) |
| نام‌های قدیمی | کبود آب- کبود دان |
| مردم | |
| جمعیت | ۷۴۹ نفر (سرشماری ۹۵) |
| اطلاعات روستایی | |
| کد آماری | ۱۵۸۶۳۵ |
| ره‌آورد | کامه-زعفران-انار-انگور-کشمش-گردو-آلو-زردآلو-کنگر- |
جمعیت
بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۸۴۱ نفر با ۲۹۲ خانوار بوده‌است.[2]
این روستا در مسیر ترانزیتی بردسکن سبزوار به فاصله ۱۷ کیلومتر از شهر بردسکن واقع شده‌است و مرکز دهستان کوهپایه بوده و جز مناطق ییلاقی شهرستان بردسکن است.
شغل اکثر مردم روستا کشاورزی و دامداری است.
این روستا شامل دو رشته قنات معروف به آب بالا و آب میدان است که در سال‌های اخیر میزان آبدهی آنها بسیار کم گردیده‌است.
برج قلعه نو و قلعه کهنه
کبودان باتوجه به اینکه در مسیر اصلی شاهراه شمال به جنوب واقع شده‌است و در گذشته و حال به عنوان کریدور شمال و جنوب مورد توجه بوده‌است. این امر باعث گردیده‌است در گذشته محل عبور کاروان‌های تجاری و زیارتی و سیاحتی باشد، مجموعه این عوامل باعث شده‌است در دوره‌ای از قاجار که حکومت مرکزی ضعیف شده بود این منطقه محل تاخت و تاز راهزنان و دزدان قرار بگیرد و حتی خود روستائیان هم مورد تعرض غارتگران واقع می‌شدند. به همین خاطر در همان دوران (دوران قاجاریه) اقدام به احداث قلعه نموده‌اند که این قلعه توسط برج نگهبانی محافظت می‌شده‌است. به نقل از افراد مسن روستا این دو محل یعنی قلعه نو و قلعه کهنه که ظاهراً در دو برهه تاریخی متفاوت ساخته شده‌است، محل زندگی مردم در آن دوران بوده‌است؛ و به این طریق امنیت مردم تأمین بوده، بقایای این دو قلعه هنوز در روستای کبودن باقی و نیاز به نگهداری دارد.
منطقه میان سراها (مونسراها)
به نظر می‌رسد، منطقه میان سرا در کبودان در شمال غربی کبودان که تقریباً به منطقهٔ مسکونی فعلی چسبیده‌است که پیشینه آن به قبل از اسلام برمی گردد. به نقل قول بزرگان روستا این منطقه قبلاً گبرنشین بوده‌است و آثاری هم از قبیل ظروف سفالی شکسته در این منطقه قابل مشاهده است.
مسجد جامع کبودان
این بنای تاریخی واقع در روستا پیشینهٔ چندین صد ساله دارد که مورد توجه روستا و دیگران واقع شده‌است. درب قدیمی و اصلی این مسجد از ضلع شمالی این بنا بوده‌است گویا مسجد و قلعه نو در یک برهه تاریخی ساخته شده‌است و دلیل آن شرایط ژئو پلیتیکی آن باتوجه به ناامنی‌های موجود در آن زمان است. ستونهای عظیم و بافت معماری مسجد از جمله نکات جالب توجه می‌باشد.
پخت آش جوشوَره (جوش بَره) وروز علفه
یکی ازکارهای سنتی اهالی کبودان که قبل آغاز سال نو انجام می‌دهند (بعداز پخت سبنی که منظور همان سمنو است) پخت آش جوشوَره (جوش بَره) است.
رباط کبودان
بنای قاجاری رباط کبودان در میان روستایی به همین نام در ۱۰ کیلومتری بردسکن قرار دارد. شالوده رباط سنگی است و با طرح و نقشه یک ایوانی مشتمل بر حیاط مرکزی، دوازده اتاق، نماز خانه، محل نگهداری چهار پایان (اصطبل) و… می‌باشد.
این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۰۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
پای چنار
یکی از مکان‌هایی که برای کبودانی‌ها خیلی مهم است پای چنار است. پای چنار در واقع مظهر قنات علیای کبودان است. پای چنار استراحتگاه و تفرجگاه مردم در طول سال و تجمع گاه آنان در عصر روز سیزده نوروز بوده و هست که متأسفانه ۲۰ یا ۲۵سالی است که آن درخت چنار بزرگ و معروف به خاطر قطع ریشه‌های آن در نتیجه کانال کشی و بتون‌ریزی مظهر قنات خشک شده‌است.
طبیعت‌گردی کبودانیان در سیزده فروردین
اهالی کبودان روز سیزده بدر را به باغ و کلاته‌های اطراف می‌روند.
منابع
- «کمیته تخصصی نام نگاری و یکسان‌سازی نام‌های جغرافیایی ایران:». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۴ مه ۲۰۱۲.
- «وب سایت مرکز آمار ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ مارس ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۶ مارس ۲۰۱۲.
| مرکز شهرستان | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخش |
| ||||||||||||||||||||||
