ایپیلیموماب

ایپیلیموماب (انگلیسی: Ipilimumab‎؛ تلفظ انگلیسی: ایپیلیمومَـب) با نام تجاری «Yervoy» یک آنتی‌بادی مونوکلونال است که با اثر بر روی CTLA-4 موجب تقویت دستگاه ایمنی بدن می‌شود.

ایپیلیموماب ?
Fab fragment of ipilimumab (blue) binding CTLA-4 (green). From PDB entry 5TRU.
پادتن‌های تک‌تیره
Type Whole antibody
Source انسان
نشان CTLA-4
داده‌های بالینی
نام تجاری Yervoy
AHFS/دانشنامه دراگز Consumer Drug Information
مدلاین پلاس a611023
Licence data EMA:Link, US FDA:link
رده بارداری C(US)
تجویز تزریق داخل‌وریدی
شناسه
شماره سی‌ای‌اس 477202-00-9 N
کد ATC L01XC11
کم‌اسپایدر none N
UNII 6T8C155666 Y
KEGG D04603 Y
مترادفها BMS-734016,[1] MDX-010,[2] MDX-101
داده‌های شیمی
فرمول C6742H9972N1732O2004S۴۰ 
وزن مولکولی 148634.914 g/mol
 N(what is this?)  (verify)

در بدن انسان، لنفوسیت‌های تیِ کُشنده قادرند به سلول‌های سرطانی حمله‌ور شده و آن‌ها را از پای درآورند، اما یک مکانیسم بازدارندهٔ طبیعی مانع از این کار می‌شود. داروی ایپیلیموماب این مکانیسم بازدارنده را «خاموش» می‌کند و به لنفوسیت‌های تیِ کُشنده این اجازه را می‌دهد که به کارشان برسند.[3]

ایدهٔ استفاده از آنتی‌بادی‌های ضد CTLA4 برای درمان سرطان نخستین بار توسط جیمز پی. الیسن، هنگامی که رئیس «آزمایشگاه پژوهشی سرطان» در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی بود، مطرح و ارائه شد.[4][5] ساخت این دارو توسط شرکت دارویی «مِدارکس» که بعدها به مالکیت بریستول-مایرز اسکوئیب درآمد، آغاز شد. تا سال ۲۰۱۳ میلادی، هزینهٔ درمان با این دارو ۱۲۰٬۰۰۰ دلار آمریکا برای یک دورهٔ درمانی بود.[6] جیمز پی. الیسن بابت مشارکت‌هایش در ساختِ ایپیلیموماب، در سال ۲۰۱۵ میلادی برندهٔ جایزه لسکر شد.[7]

موارد مصرف و تأییدیه‌ها

سازمان غذا و دارو آمریکا، ایپیلیموماب را در مارس ۲۰۱۱ میلادی برای درمان مراحل آخرِ نوعی سرطان پوست به‌نام «ملانوما» که متاستاز داده باشد و قابل جراحی هم نباشد، مورد تأیید قرار داد.[8][9][10][11][12] بعدها همین سازمان در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۵ میلادی، این دارو را برای مرحله ۳ ملانوما و به صورت «درمان ادجوان» (پس از جراحی) پذیرفت.[13] چند کارآزمایی بالینی دیگر برای بکارگیری این دارو در درمان «سرطان ریه سلول غیر کوچک» (NSCLC)، «سرطان ریه سلول کوچک» (SCLC),[14] سرطان مثانه[15] و سرطان پروستاتِ گسترش‌یافته و مقاوم به درمان هورمونی[16] در حال انجام است.

وزارت بهداشت کانادا در فوریهٔ ۲۰۱۲ میلادی، ایپیلیموماب را برای درمانِ «بیماران مبتلا به ملانومای گسترش‌یافته‌ای که قابل جراحی نباشد و نتوانند درمان‌های سیستمیک دیگر را تحمل کنند» مورد پذیرش قرار دارد.[17] کمیسیون اروپا نیز در نوامبر همان سال، این دارو را برای درمان خط دوم ملانومای گسترش‌یافته، تأیید کرد.[18][19]

عوارض جانبی

چند نوع عارضهٔ خطرناک و بالقوه کشنده برای این دارو گزارش شده‌است که علتش فعال‌سازی و تکثیر لنفوسیت‌های تی است. این عوارض در ۱۰ تا ۲۰ درصد بیماران دیده می‌شود و مهم‌ترین اشکالِ این دارو محسوب می‌شود.[20] بیشتر عوارض جدی این دارو مربوط به دستگاه گوارش هستند (مثل درد شکمی، اسهال، یبوست، نفخ)، ولی تب، مشکلات تنفسی و ادراری هم وجود دارد. تعدادی گزارش هم از بروز عوارض و بیماری‌های شدید عصبی وجود داشته‌است که شامل پلی‌نورپاتی میلین‌زُدای التهابی، فلج حرکتی بالارونده و میاستنی گراویس می‌شود.[21]

تداخلات دارویی

این دارو در صورت تجویز همزمان با لفلونوماید یا ومورافنیب خطر سمیت کبدی را افزایش می‌دهد.[22][23][24][25]

نباید پیش از مصرفِ ایپیلیموماب، کورتیکواستروئید سیستمیک استفاده کرد. با این حال، در صورت بروز عوارض جانبی مرتبط با دستگاه ایمنی در اثر ایپیلیموماب، می‌توان از کورتون استفاده کرد.[26]

بیمارانی که داروهای ضد انعقاد مصرف می‌کنند، در صورت مصرف ایپیلیموماب باید تحت نظر و پایش باشند؛ چرا که خطر خونریزی گوارشی در این بیماران بالاتر از جمعیت عادی است.[26]

منابع
  1. "Yervoy, ipilimumab (BMS-734016) - Product Profile - BioCentury". BioCentury Online Intelligence. BioCentury Publications. Retrieved 11 August 2016.
  2. USAN. "STATEMENT ON A NONPROPRIETARY NAME ADOPTED BY THE USAN COUNCIL - ipilimumab" (Press release). American Medical Association (AMA). Retrieved 2013-01-12.
  3. Antoni Ribas (28 June 2012). "Tumor immunotherapy directed at PD-1". New England Journal of Medicine. 366 (26): 2517–9. doi:10.1056/nejme1205943.
  4. Leach DR, Krummel MF, Allison JP (1996). "Enhancement of antitumor immunity by CTLA-4 blockade". Science. 271: 1734–6. doi:10.1126/science.271.5256.1734. PMID 8596936.
  5. "The Story of Yervoy (Ipilimumab)".
  6. Couzin-Frankel, Jennifer (20 December 2013). "Breakthrough of the Year: Cancer Immunotherapy". Science. 342 (6165): 1432–1433. doi:10.1126/science.342.6165.1432. PMID 24357284.
  7. Lasker Foundation. "Deep brain stimulation for Parkinson's disease". The Lasker Foundation.
  8. Lacroix, Marc (2014). Targeted Therapies in Cancer. Hauppauge, NY: Nova Sciences Publishers. ISBN 978-1-63321-687-7. Archived from the original on 26 June 2015. Retrieved 1 December 2017.
  9. Pollack, Andrew (May 29, 2015). "New Class of Drugs Shows More Promise in Treating Cancer". New York Times. Retrieved May 30, 2015.
  10. Jefferson E (2011-03-25). "FDA approves new treatment for a type of late-stage skin cancer" (Press release). U.S. Food and Drug Administration (FDA). Retrieved 2011-03-25.
  11. Pollack, Andrew (2011-03-25). "Approval for Drug That Treats Melanoma". The New York Times. Retrieved 2011-03-27.
  12. Drugs.com: Yervoy
  13. "FDA approves Yervoy to reduce the risk of melanoma returning after surgery".
  14. ClinicalTrials.gov NCT00527735 Phase II Study for Previously Untreated Subjects With Non Small Cell Lung Cancer (NSCLC) or Small Cell Lung Cancer (SCLC)
  15. First-Line Gemcitabine, Cisplatin + Ipilimumab for Metastatic Urothelial CarcinomaClinicalTrials.gov NCT01524991
  16. ClinicalTrials.gov NCT00323882 Phase I/II Study of MDX-010 in Patients With Metastatic Hormone-Refractory Prostate Cancer (MDX010-21) (COMPLETED)
  17. «Notice of Decision for YERVOY». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۱۷.
  18. "Bristol-Myers Squibb Receives Positive Decision from National Institute of Health and Clinical Excellence (NICE) for YERVOY® (ipilimumab)" (Press release). November 1, 2012. Archived from the original on 5 February 2017. Retrieved December 17, 2012.
  19. Maverakis E, Cornelius LA, Bowen GM, Phan T, Patel FB, Fitzmaurice S, He Y, Burrall B, Duong C, Kloxin AM, Sultani H, Wilken R, Martinez SR, Patel F (2015). "Metastatic melanoma - a review of current and future treatment options". Acta Derm Venereol. 95 (5): 516–524. doi:10.2340/00015555-2035. PMID 25520039.
  20. Johnson DB, Peng C, Sosman JA (2015). "Nivolumab in melanoma: latest evidence and clinical potential". Ther Adv Med Oncol. 7 (2): 97–106. doi:10.1177/1758834014567469. PMC 4346215. PMID 25755682.
  21. "Two Cases of Myasthenia Gravis Seen With Ipilimumab". 2014-04-29.
  22. "Arava (leflunomide) [package insert]" (PDF). Australia: Sanofi-Aventis, July 2014. Retrieved 2 November 2014.
  23. Ribas, Antoni; Hodi, F. Stephen; Callahan, Margaret; Konto, Cyril; Wolchok, Jedd (April 4, 2013). "Hepatotoxicity with combination of vemurafenib and ipilimumab". N Engl J Med. 368 (14): 1365–6. doi:10.1056/NEJMc1302338. PMID 23550685.
  24. "Zelboraf (vemurafenib) [package insert]" (PDF). South San Francisco, CA: Genentech USA, Inc. ; March 2013. Retrieved 29 October 2014.
  25. "Yervoy (ipilimumab) [package insert]" (PDF). Princeton, NJ: Bristol-Myers Squibb Company; Dec 2013. Archived from the original (PDF) on 6 February 2015. Retrieved 29 October 2014.
  26. "Yervoy Annex I: Summary of Product Characteristics" (PDF). Retrieved 2 November 2014.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.