جام ملتهای آسیا
مسابقات فوتبال جام آسیا که با نام جام ملتهای آسیا هم شناخته میشود یک تورنمنت فوتبال است که کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) آن را برگزار میکند. این مسابقه ها هر چهار سال یکبار برگزار میشود. این جام پس از کوپا آمریکا قدیمیترین تورنمنت ملی قارهای در دنیاست. قهرمان این مسابقه ها به عنوان قهرمان قاره آسیا در رشته فوتبال شناخته شده و به جام کنفدراسیونها راه مییابد.
سال بنیانگذاری | ۱۹۵۶، ۶۳ سال پیش |
---|---|
منطقه | آسیا (ایافسی) |
شمار تیمهای حاضر | ۲۴ تیم |
مقدماتی برای | جام کنفدراسیونها |
قهرمان کنونی | قطر(اولین قهرمانی) |
موفقترین تیم | ژاپن[1] (۴ قهرمانی) |
وبگاه | وبسایت رسمی |
جام ملتهای آسیا ۲۰۲۳ |
این جام از سال ۱۹۵۶ میلادی (۱۳۳۵ خورشیدی) به میزبانی هنگکنگ آغاز شد و تا سال ۲۰۰۴ در چین هر چهار سال یک بار برگزار گردید ولی پس از آن به دلیل همزمانی این جام با جام ملتهای اروپا و المپیک، کنفدراسیون فوتبال آسیا تصمیم گرفت تا دورهٔ برگزاری بازیها را تغییر دهد تا در سطح جهانی به این جام توجه بیشتری شود. بعد از جام ملتهای آسیا ۲۰۰۴، دوره بعدی این جام در سال ۲۰۰۷ برگزار شد و از آن پس باز هم فاصله چهار ساله در برگزاری آن رعایت میشود. در ۳ دوره ابتدایی تیمهای شرکتکننده در این جام کم بودند و تنها ۴ تیم در مرحله نهایی حضور پیدا کردند. دوره چهارم این مسابقه ها در سال ۱۹۶۸ به میزبانی ایران و با شرکت پنج تیم در مرحله پایانی و به صورت دورهای برگزار گردید. دو دوره بعدی نیز در سال ۱۹۷۲ در تایلند و ۱۹۷۶ در ایران با حضور شش تیم در مرحله پایانی برگزار شد که در این دو دوره، تیمها به دو گروه ۳ تیمی تقسیم شدند و سپس دو تیم برتر گروهها به مرحله نیمه پایانی راه یافتند. دورههای ۱۹۸۰ در کویت، ۱۹۸۴ در سنگاپور و ۱۹۸۸ در قطر این مسابقه ها با حضور ده تیم و در دو گروه پنج تیمی در مرحله پایانی برگزار گردید، اما در سال ۱۹۹۲ تنها هشت تیم در دور پایانی حاضر بودند. با افزایش تعداد تیمها، دورههای ۱۹۹۶ در کشور امارات و ۲۰۰۰ در لبنان، بازیها با شرکت ۱۲ تیم و در سه گروه چهار تیمی برگزار گردید و در این دورهها برای نخستین بار مرحله یک چهارم پایانی پس از دور مقدماتی به مسابقه ها اضافه شد. دوره بعدی در سال ۲۰۰۴ در چین، سال ۲۰۰۷ به صورت مشترک به میزبانی چهار کشور اندونزی، تایلند، مالزی و ویتنام، سال ۲۰۱۱ در قطر و سال ۲۰۱۵ در استرالیا با شرکت ۱۶ تیم و در چهار گروه چهار تیمی برگزار شد. در جام هفدهم در سال ۲۰۱۹ مسابقه ها در کشور امارات و با شرکت ۲۴ تیم برگزار گردید که تیمها در شش گروه چهار تیمی قرار گرفتند. همچنین در این دوره، مرحله یکهشتم پایانی برای نخستین بار و پس از دور مقدماتی به مسابقات اضافه گردید. قدرتهای اول آسیا از همان ابتدا سالیان سال بر این جام حکمفرمایی میکردند. تیم ملی ایران از دوره سوم رقابتها در سال ۱۹۶۸ در این جام شرکت داشته و تا دوره هفدهم در سال ۲۰۱۹ در تمام چهارده دورهای که مسابقات برگزار شده، حضور داشتهاست، کرهجنوبی هم ۱۴ مرتبه در این مسابقات شرکت کرده تا این دو کشور رکورددار حضور در جام ملتهای آسیا لقب بگیرند. تیمهای ژاپن و کرهجنوبی از شرق و تیمهای ایران و عربستانسعودی از غرب آسیا، همواره در میان یکی از تیمهای مدعی جام بودهاند. استرالیا نیز پس از پیوستن به AFC در سال ۲۰۰۷ به جمع تیمهای مدعی جام افزوده شد. تا دوره هفدهم در سال ۲۰۱۹ تیم ژاپن با چهار قهرمانی پر افتخارترین تیم این مسابقات میباشد. پس از ژاپن، تیمهای ایران و عربستانسعودی هر کدام سه بار به قهرمانی این مسابقات رسیدهاند. پس از آنها کرهجنوبی دو بار و تیمهای اسرائیل، کویت، عراق، استرالیا و قطر نیز هر کدام یک بار قهرمان جام ملتهای آسیا شدهاند.
تاریخچه
دوره اول ۱۹۵۶ هنگ کنگ
قهرمان کره جنوبی
نایب قهرمان اسرائیل
سوم هنگ کنگ
چهارم ویتنام جنوبی
تونکو عبدالرحمان رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا طرحی به نام جام آسیایی را به اعضای اندک کنفدراسیون ارائه کرد. جالب این که اولین دوره جام ملتهای آسیا، در سال ۱۹۵۶ یعنی چهار سال زودتر از جام ملتهای اروپا برگزار شد. هنگکنگ نخستین میزبان این جام بود؛ تنها چهار کشور در دور پایانی شرکت کردند. کره جنوبی نخستین جام آسیا را به خانه برد و اولین قهرمان آسیا لقب گرفت.
دوره دوم ۱۹۶۰ کرهجنوبی
قهرمان کره جنوبی
نایب قهرمان اسرائیل
سوم جمهوری چین
چهارم ویتنام جنوبی
دومین دوره جام ملتها در سال ۱۹۶۰ بود که کرهجنوبی میزبان جام شد و این بار هم در دومین دوره پیاپی جام را در خانه خود نگه داشت؛ هنوز قدرتهای بزرگ آسیا متولد نشده بودند. ایران در مقدماتی این دوره شرکت کرد ولی به مرحله پایانی صعود نکرد.
دوره سوم ۱۹۶۴ اسرائیل
قهرمان اسرائیل
نایب قهرمان هند
سوم کره جنوبی
چهارم هنگ کنگ
دوره سوم این مسابقات در سال ۱۹۶۴ در اسرائیل برگزار شد و به دلیل تحریم مسابقات از سوی کشورهای مسلمان، تنها ۷ کشور حاضر به شرکت در مسابقات انتخابی شدند تا در نهایت از میانشان ۳ تیم به این جام صعود کنند. این دوره جزو کمرمقترین دورههای جام بود. ایران در این دوره هم غایب بودهاست.
دوره چهارم ۱۹۶۸ ایران
قهرمان ایران
نایب قهرمان برمه
سوم اسرائیل
چهارم جمهوری چین
ایران در ۱۹۶۸ میزبان جام آسیا شد. برای نخستین بار جام با حضور ۵تیم اما همچنان به صورت دورهای برگزار میشد. ایران در یک بازی شبهفینال در حالی که برای قهرمانی به یک مساوی احتیاج داشت، اسرائیل را شکست داد و اولین قهرمانی ایران در جام رقم خورد. کمکم قدرتهای آسیایی بیدار شدند. برمه، تایوان و هنگکنگ دیگر رقبای ایران در راه قهرمانی بودند.
دوره پنجم ۱۹۷۲ تایلند
قهرمان ایران
نایب قهرمان کره جنوبی
سوم تایلند
چهارم جمهوری خمر
جام ۱۹۷۲ در بانکوک تایلند برگزار شد. تیم ایران مسیر همواری تا فینال داشت. در این دوره برای نخستین بار مرحله حذفی به مسابقات اضافه شد. تیم ایران در این دوره کمی مغرور به قدرت خود شد و چیزی نمانده بود خیلی زود از جام خداحافظی کند. در بازی با تایلند، ایران با تیم دوم خود به میدان رفت و اگر درخشش علی جباری در دقایق پایانی و هتتریک او نبود ایران ۲–۰ مغلوب میشد اما در پایان ۳ بر ۲ پیروز شد. کره جنوبی و ایران به فینال رسیدند، بازی زیبا و فنی ایران به دلیل استراحت بازیکنان اصلی در بازی نیمهنهایی دومین قهرمانی پیاپی این تیم را در پی داشت.
دوره ششم ۱۹۷۶ ایران
قهرمان ایران
نایب قهرمان کویت
سوم چین
چهارم سوریه
تیمهای عربی کمکم وارد مسابقات آسیایی شدند. کشور لبنان به عنوان ششمین میزبان جام ملتهای آسیا انتخاب شد اما به دلیل جنگ داخلی محروم شد و ایران به دلیل نفوذ فراوانی که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در کنفدراسیون فوتبال آسیا داشت، میزبانی دوره ششم را برعهده گرفت و در کمتر از هشت سال مجدداً میزبان شد و بازیها در دو شهر تبریز و تهران برگزار شد. حاشیههای جالب این دوره سوژه عکاسان و خبرنگاران بود. تیم کویت در بدترین فصل ممکن زیر باران در زمین گلآلود ورزشگاه باغشمال تبریز بازی میکرد. تیمهای ملی عراق و کویت در نیمه نهایی پس از پایان بازی به زد و خورد پرداختند. تیم ایران در این دوره گلی دریافت نکرد و مقتدرانه به فینال جام صعود کرد. فینال در ورزشگاه صدهزار نفری آریامهر تهران که آن زمان در آسیا بی همتا بود میان ایران و کویت برگزار شد. بازی پرانتقاد ایران و زیبای کویت نشانگر ظهور قدرتهای جدید عربی بود. ایران به لطف یک ضربه آزاد از علی پروین برنده فینال شد و جام را در خانه نگه داشت. کاپیتان تیم ایران پرویز قلیچخانی با سومین قهرمانی ایران به رکوردی جاودانه دست یافت. او تنها بازیکن آسیایی است که سه بار جام قهرمانی آسیا را بالا بردهاست. رکورد سه قهرمانی پیاپی و سیزده پیروزی متوالی (از ۱۹۶۸) رکوردی است که هنوز هیچ تیمی در آسیا به جز ایران به آن دست نیافتهاست.
دوره هفتم ۱۹۸۰ کویت
قهرمان کویت
نایب قهرمان کره جنوبی
سوم ایران
چهارم کره شمالی
دوره هفتم ۱۹۸۰ فصل نوینی در فوتبال آسیا بود. کویت میزبان این رقابتها شد، نخستین میزبان عربی این مسابقات بهترین تیم تاریخ خود را به همراه داشت. تیم ایران با تکیه بر ستارگان از جام جهانی برگشتهٔ خود تا نیمه نهایی بالا آمد اما یک اتفاق نادر در تاریخ جام ملتهای آسیا افتاد. درست یک روز قبل از بازی ایران و کویت جنگ بین ایران و عراق آغاز شد که این امر لطمه شدیدی به روحیه بازیکنان ایرانی زد. تیم ایران پس از ده سال بی شکستی در آسیا در مقابل کویت شکست خورد و از صعود به فینال بازماند. کویت در دومین حضور پیاپی خود در فینال کرهجنوبی را سه بر صفر در هم کوبید و نخستین تیم عربی قهرمان رقابتها نام گرفت. سقوط ایران با قدرتنمایی کویت و تیمهای عربی همراه بود.
دوره هشتم ۱۹۸۴ سنگاپور
قهرمان عربستان سعودی
نایب قهرمان چین
سوم کویت
چهارم ایران
هشتمین دوره ۱۹۸۴ در سنگاپور برگزار شد. تیم عربستان از این دوره به جمع تیمهای جام ملتها پیوست. ایران با یک تیم استثنایی و پرمهره، کویت قهرمان دوره قبل، در کنار کرهجنوبی مدعی کسب جام بودند. تیم ایران در نیمهنهایی مقابل عربستان قرار گرفت. ایران با گل شاهرخ بیانی تا دقیقه ۸۸ پیروز و در فینال بود اما اشتباه یار خودی شاهین بیانی (برادر شاهرخ) و گل به خودی او بازی را به تساوی کشید. بازی در ضربات پنالتی به نفع عربستان شد و عربستان در یک فینال به یادماندنی چین را شکست داد و در عین ناباوری در اولین حضورش نخستین جامش را بالای سر برد. ایران در این دوره از مسابقات چهارم شد.
دوره نهم ۱۹۸۸ قطر
قهرمان عربستان سعودی
نایب قهرمان کره جنوبی
سوم ایران
چهارم چین
نهمین دوره (سال ۱۹۸۸) در کشور قطر و برای دومین بار در یک کشور عربی برگزار شد. بازی افتتاحیه جام که بین ایران و قطر بود را میشل پلاتینی گشایش کرد. تیمهای کرهجنوبی، چین و عربستان مدعیان جام بودند. تیم کمتجربه ایران در این دروه با غلبه بر حریفان صاحب نام خود همه را متعجب کرد. اما مربی ایران در مقابل کرهجنوبی تن به یک باخت مصلحتی داد، او برای روبرو نشدن با عربستان تن به شکست داد ولی محاسباتش درست در نیامد و عربستان حریف ایران شد. شکست سنگین سه بر صفر ایران برابر کره جنوبی از نتایج تلخ ایران در جام ملتهای آسیا است. عربستان این بار در جریان بازی ایران را شکست داد و راهی فینال شد. کرهجنوبی با غلبه بر چین در فینال حاضر شد اما در ضربات پنالتی جام را به عربستان واگذار کرد تا ناکامترین تیم فینال نام بگیرد. تیم ژاپن برای نخستین بار از این دوره وارد جام ملتهای آسیا شد اما موفقیتی نداشت.
دوره دهم ۱۹۹۲ ژاپن
قهرمان ژاپن
نایب قهرمان عربستان سعودی
سوم چین
چهارم امارات متحده عربی
دوره دهم ۱۹۹۲ در کشور ژاپن برگزار شد. سرمایهگذاریهای ژاپن روی ورزش فوتبال سرانجام به ثمر نشست. تیمهای کرهجنوبی و امارات تازه از جام جهانی ۱۹۹۰ برگشته و ایران به عنوان قهرمان بازیهای آسیایی ۱۹۹۰ مهمترین مدعیان جام بودند. اما بدترین اتفاق ممکن برای ایران افتاد؛ در بازی مقابل ژاپن که سرنوشتساز بود ایران یک گل مشکوک دریافت کرد. داوری جمال شریف مورد اعتراض ایران قرار گرفت و در پی آن حمله به داور باعث اخراج و محرومیت بازیکنان ایرانی شد. ایران برای نخستین بار در تاریخ جام ملتها در مرحله گروهی حذف شد و امارات و ژاپن صعود کردند. عربستان بهترین فرصت برای قهرمانی سوم و شکستن رکورد ایران را پیدا کرد اما در فینال مقابل ژاپن تن به شکست داد تا کشور آفتاب تابان دومین کشور شرقی بعد از کره جنوبی باشد که جام را بردهاست.
دوره یازدهم ۱۹۹۶ امارات
قهرمان عربستان سعودی
نایب قهرمان امارات متحده عربی
سوم ایران
چهارم کویت
دوره یازدهم (۱۹۹۶) در کشور امارات متحده عربی برگزار شد. تعداد تیمهای حاضر در جام به ۱۲ تیم افزایش یافت. تیم ایران در بدترین روزهای تاریخ خود بود اما عربستانسعودی و ژاپن و کرهجنوبی مدعیان کسب قهرمانی بودند. با این حال جام یازدهم جام شگفتیها بود. حذف ژاپن در یک چهارم نهایی، شکست ۶–۲ کره جنوبی برابر ایران و پیروزی عربستان در بازی مجدد مقابل ایران از جمله شگفتیهای جام بودند. تیم ملی ایران بهترین نتایج چند سالهاش را کسب کرد. پس از یک دوره رکود تیم ایران با تغییر نسل در این مسابقات حاضر شد. ایران گر چه در مسابقه اول ۱–۲ مقابل عراق شکست خورد اما تایلند را در گام دوم شکست داد و سپس در سومین مسابقه عربستان را ۳–۰ را مغلوب کرد. در مرحله یک چهارم نهایی کره جنوبی را ناباورانه ۶–۲ برد که یکی از به یادماندنیترین مسابقات تیم ملی ایران شد. عربستان با ارائه بازیهای ضعیف به سختی تا مرحله نیمه نهایی بالا آمد اما در نیمه نهایی میان ایران و عربستان باز هم ضربات پنالتی و ناداوری، عربستان را به فینال فرستاد و این تیم توانست ایران را در ضربات پنالتی شکست دهد. یک فینال کاملاً عربی بین امارات متحده عربی و عربستان برگزار شد. عربستان به سومین قهرمانی خود دست یافت و با رکورد ایران برابر شد. ایران در بازی ردهبندی، کویت را در ضربات پنالتی شکست داد و سوم شد. ایران جام قهرمانی را از دست داد ولی علی دایی با هشت گل آقای گل این دوره شد و خداداد عزیزی نیز به عنوان بهترین بازیکن این مسابقات انتخاب شد و همچنین جایزه بازی جوانمردانه نیز به تیم ملی ایران رسید.
دوره دوازدهم ۲۰۰۰ لبنان
قهرمان ژاپن
نایب قهرمان عربستان سعودی
سوم کره جنوبی
چهارم چین
پس از گذشت بیستوچهار سال از ناکامی در میزبانی جام به دلیل جنگ داخلی میزبانی دوباره به لبنان رسید. دوره دوازدهم (۲۰۰۰) ژاپن و کرهجنوبی دوباره به قدرت رسیده بودند. نتایج عجیبی در این دوره خلق شد. از نتایج جالب این دوره میتوان به: شکست ۴–۱ عربستان مقابل ژاپن، شکست کره جنوبی برابر کویت و تساوی ایران و تایلند اشاره کرد. عربستان با وجود نتایج ضعیف به فینال رسید. در مرحله یک چهارم نهایی کرهجنوبی انتقام شکست دوره قبل را از ایران گرفت و در دقایق پایانی ایران را روی گل طلایی با نتیجه ۲–۱ شکست داد. ژاپن و عربستان دوباره فینال را برابر هم برگزار کردند و ژاپن دومین جام خود را به خانه برد و قهرمان شد.
دوره سیزدهم ۲۰۰۴ چین
قهرمان ژاپن
نایب قهرمان چین
سوم ایران
چهارم بحرین
در سال ۲۰۰۴ میزبانی به چین رسید و یکی از پرانتقادترین دورههای برگزاری در میزبانی بود. تیمهای اردن و ازبکستان قدرتهای تازه آسیا بودند. بازی ایران و عمان یکی از بازیهای جنجالی جام بود. درگیری دو مدافع ایرانی (رحمان رضایی و علی بداوی) با یکدیگر و حمایت داور ایرانیتبار بحرین از ایران این بازی را جنجالی کرد. در این دوره تیم ایران ستارگان به نامی چون علیدایی، مهدی مهدویکیا که عناوین بهترین بازیکن آسیا را در سالهای ۱۹۹۹ و ۲۰۰۳ به دوش میکشیدند را به همراه داشت. همچنین علی کریمی که در دوران اوج قرار داشت. تیم ایران در این دوره بازیهای زیبایی کرد. درخشش خیرهکننده علیکریمی و بازیهای خوب مهدویکیا و حسینکعبی به خصوص در بازی مقابل کرهجنوبی که با هتریک علیکریمی همراه بود تیم ایران را در آستانه فینالیست شدن قرار داد. بازی ایران و کره جنوبی در یک چهارم نهایی با نتیجه ۴–۳ به نفع ایران به اتمام رسید؛ ولی در نیمهنهایی با اشتباهات عجیب داوری و بیدقتی و سهلانگاری در زدن پنالتی توسط ایمان مبعلی ویحیی گل محمدی ایران نتوانست از سد چین بگذرد و چین میزبان به فینال رسید. ژاپن خیلی ساده سومین جام را به خانه برد و سومین تیمی نام گرفت که سه بار قهرمان جام ملتهای آسیا شدهاست. علیدایی با زدن چهاردهمین گلش در بازی ردهبندی برترین گلزن تمام ادوار جام ملتها نام گرفت. شونسوکی ناکامورا بهترین بازیکن جام و علی کریمی و علاء حبیل به صورت مشترک عنوان آقای گلی رقابتها کسب کردند. علی کریمی در همان سال عنوان بازیکن سال آسیا را به دست آورد.
دوره چهاردهم ۲۰۰۷ مشترک
قهرمان عراق
نایب قهرمان عربستان سعودی
سوم کره جنوبی
چهارم ژاپن
به تصمیم کنفدراسیون فوتبال آسیا برای تداخل نداشتن با بازیهای المپیک و جام ملتهای اروپا، این دوره با فاصله سه سال نسبت به دوره قبل برگزار شد. چهار کشور اندونزی، تایلند، مالزی و ویتنام میزبان مشترک جام چهاردهم (۲۰۰۷) شدند و در هر کشور یک گروه چهار تیمی به رقابت پرداختند. برای نخستین بار تیم استرالیا هم در جام شرکت کرد. ایران در مرحله یک چهارم نهایی مجدداً برابر کره جنوبی قرار گرفت و در ضربات پنالتی بازی را واگذار کرد و از مسابقات حذف شد. عراق تیم شگفتیساز این دوره شد و در نیمهنهایی کرهجنوبی را حذف کرد. ژاپن با پیروزی بر استرالیا یکی از مدعیان را حذف کرد ولی مقابل عربستانسعودی تن به شکست داد تا این تیم برای ششمین بار به فینال رسید. یک فینال کاملاً غربیعربی بین عراق و عربستان و یک ردهبندی شرقی بین کرهجنوبی و ژاپن شکل گرفت. فرصت استثنائی به دست عربستانسعودی افتاد تا با قهرمانی چهارم رکورد ایران را شکسته و بر بام آسیا تکیه بزند اما اتفاق عجیبی رخ داد، یعنی دقیقاً عراقی که در اوج جنگ و ناآرامیهای داخلی به سر میبرد و حتی در تورنمنت غرب آسیا هم مغلوب ایران شده بود با پیروزی بر عربستان در عین ناباوری قهرمان جام چهاردهم شد.
دوره پانزدهم ۲۰۱۱ قطر
قهرمان ژاپن
نایب قهرمان استرالیا
سوم کره جنوبی
چهارم ازبکستان
قطر برای دومین بار میزبان این تورنمنت بود. ایران در این دوره به سرمربیگری افشین قطبی در مرحلهٔ گروهی در حالی که در بازی سوم با تیم ذخیرهها به میدان رفت بدون دریافت حتی یک گل با امتیاز کامل بهعنوان سرگروه صعود نمود. ازبکستان با غلبه بر اردن و استرالیا با شکست دادن عراق به نیمهنهایی رسیدند. کرهجنوبی و ایران برای پنجمین دوره متوالی در مرحله یک چهارم نهایی جام ملتها به مصاف هم رفتند که در نوع خود بیسابقه بود و این بازی به نوعی بازی کلاسیک آسیا نام گرفت. ایران بر خلاف دور گروهی، برابر کره جنوبی در طول ۹۰ دقیقه بازی تدافعی ارائه داد و کره توانست با یک گل در وقتاضافه پیروز شود تا در این ۵ دیدار تکراری مرحله یک چهارم، برابر ایران به ۳ برد رسیده باشد. سخنان جواد نکونام کاپیتان تیم ملی پس از بازگشت تیم علیه افشین قطبی و نحوه بازی دفاعی تیم ایران در برابر کره حاشیههایی ایجاد کرد. ژاپن مدعی هم قطر میزبان را شکست داد. در نیمهنهایی ژاپن پس از تساوی ۲ بر ۲ با کرهجنوبی در ضربات پنالتی ۳ بر صفر پیروز شد. استرالیا نیز با غافلگیری ازبکستان را با ۶ گل درهم کوبید. در ردهبندی کرهجنوبی به سختی ۳ بر ۲ برابر ازبکستان به پیروز رسید و سوم شد. ژاپن هم توسط بازیکن کرهایالاصل خود با یک گل در وقتهای اضافه استرالیا را برد و با چهارمین قهرمانی، بر بام قارهٔ کهن تکیه زد و پر افتخارترین تیم آسیا لقب گرفت. ژاپن این ۴ قهرمانی را به فاصلهٔ سالهای ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۱ کسب کرده که این موفقیت خود رکوردی جدید محسوب میگردید. فینال این دوره از رقابتها در شهر دوحه برای نخستین مرتبه در جهانفوتبال با ۵۱ دوربین مورد پوشش تصویری قرار گرفت.
دوره شانزدهم ۲۰۱۵ استرالیا
قهرمان استرالیا
نایب قهرمان کره جنوبی
چهارم عراق
استرالیا میزبان این دوره از مسابقات بود و این اولین بار بود که جام ملتهای آسیا عملاً در خاک قاره اقیانوسیه برگزار میشد. ایران با سه برد در مرحله گروهی مقابل بحرین، قطر و امارات به مرحله یک چهارم نهایی راه یافت و به نظر میرسید مسیر همواری تا رسیدن به نیمه نهایی داشته باشد اما داوری بحثبرانگیز داور استرالیایی بنجامین ویلیامز در بازی مقابل عراق، باعث اخراج پولادی در اواخر نیمه اول از زمین شد و در نهایت این دیدار در وقتهای عادی و اضافه ۳–۳ به پایان رسید و در ضربات پنالتی با از دست رفتن پنالتی توسط وحید امیری عراق موفق شد تا از سد ایران عبور کند و برخلاف پیشبینیها به مرحله نیمه نهایی راه یابد و ناکامی ایران در رسیدن به جمع ۴ تیم برتر به سومین دوره متوالی خود برسد. از شگفتیهای دیگر این دوره حذف ژاپن مدعی مقابل امارات در یک چهارم نهایی بود. در نهایت تیمهای استرالیا، عراق، کرهجنوبی و امارات به نیمه نهایی راه یافتند. کره جنوبی بازی نسبتاً راحتی را مقابل عراق خسته از بازی ایران انجام داد و با پیروزی ۲–۰ به فینال راه یافت. در دیگر بازی مرحله نیمهنهایی استرالیای میزبان امارات را شکست داد و به این ترتیب تیمهای استرالیا و کرهجنوبی بازی فینال را با داوری علیرضا فغانی برگزار کردند. کرهجنوبی که تا فینال گلی دریافت نکرده بود و این خود رکوردی تقریباً دستنیافتنی محسوب میگردید در وقتهای اضافه در نهایت با نتیجهٔ ۲–۱ مغلوب کشور میزبان گردید؛ استرالیا این کشور در قارهٔ اقیانوسیه اولین قهرمانیاش را پس ۳ دوره حضور در جام ملتهای آسیا در میان بهت و سرافکندگی تیمهای آسیائی جشن گرفت.
دوره هفدهم ۲۰۱۹ امارات
قهرمان قطر
نایب قهرمان ژاپن
بازندگان نیمهنهایی امارات متحده عربی و ایران
(از این دوره دیگر دیدار ردهبندی برای عنوان سومی برگزار نشده و تیمها براساس عملکرد در جام ردهبندی میشوند)
اولین دوره ایست که رقابت جام ملتهای آسیا با حضور ۲۴تیم برگزار میشود. کاپ قدیمی قهرمانی نیز بازنشسته شد و یک کاپ جدید مورد استفاده قرار گرفت که به شکل گل لوتوس است و دارای پنج گلبرگ به نشانه پنج منطقه فوتبالی قاره آسیا میباشد. تیمهای حاضر در این تورنمنت در شش گروه چهار تیمی با یک دیگر به رقابت پرداختند و تیمهای اول و دوم هر گروه به همراه چهار تیم سوم برتر تمام گروهها به مرحله حذفی اول (یکهشتم نهایی) صعود میکردند (از سال ۲۰۱۹ به علت اضافه شدن تیمها یک مرحله حذفی دیگر هم اضافه شد). ایران در گروه D رقابتها با تیمهای یمن، ویتنام و عراق دیدار کرد و در نهایت با ۷امتیاز به عنوان صدرنشین از این گروه صعود کرد. در این دوره عربستان در مرحله یکهشتم نهایی به دست ژاپن حذف شد. حذف کره جنوبی و استرالیا (فینالیستهای دوره قبل) در یک چهارم نهایی از دیگر شگفتیهای جام بود. ایران با غلبه بر عمان و چین پس از ۱۵سال به نیمه نهایی رسید، ژاپن، قطر و امارات میزبان هم دیگر راه یافتگان به نیمه نهایی لقب گرفتند. در مرحله نیمه نهایی ژاپن با شکست ایران برای پنجمین بار فینالیست شد و ایران باز هم نتوانست طلسم راهیابی به فینال را بشکند. در دیدار دوم مرحله نیمه نهایی نیز تیم قطر با شایستگی و یک بازی بسیار زیبا تیم امارات متحده عربی میزبان بازیها را با چهار گل و بسته نگه داشتن دروازه خود با اقتدار کامل شکست داد و برای اولین بار در تاریخ فوتبال ملی خود به فینال جام ملتهای آسیا ۲۰۱۹ صعود کرد و حریف تیم ژاپن شد و تیمهای امارات متحده عربی و ایران بازندههای مرحله نیمه نهایی در حسرت رسیدن به فینال ناکام ماندند و براساس قانون جدید AFC برای جام ملتهای آسیا بدون انجام بازی ردهبندی با جام هفدهم وداع کردند. تیمهای ملی ژاپن و قطر که در هر سه مسابقه مرحله گروهی و سه دیدار دور حذفی جام ملتهای آسیا به برتری رسیدند و با نمایش برتر نسبت به حریفان خود شکستناپذیر بودند، از ساعت ۱۷:۳۰ روز جمعه ۱۲ بهمن ۱۳۹۷ در فینال این رقابتها مقابل هم قرار گرفتند که در نهایت عنابیها توانستند با بازی هجومی و منطقیتر از حریف خود قهرمان جام شوند.
شاگردان هاجیمه مورییاسو با وجود اینکه نمایش چندان خوبی در گروه F نداشتند و رقابت نزدیکی با رقبای خود ارائه کردند، اما توانستند سه برد مقابل ترکمنستان، عمان و ازبکستان کسب کنند و بعد از آن هم عربستان و ویتنام را در بازیهای دشواری شکست دهند ولی ساموراییها در جدال نیمه نهایی برابر تیم ملی ایران بهترین عملکردشان را نشان دادند و با نمایش فنی بهتر، به برد ۳ بر صفر رسیدند، اما آنها در مسابقه فینال موفق نشدند از سد عنابیهای شگفتیساز عبور کنند و تنها یک گل توسط تاکومی مینامینو به ثمر رساندند که در مقابل ۳ گل حریف حاصلی به همراه نداشت.
اما در آن سوی میدان، تیم ملی قطر که در هر ۶ مسابقه اخیرش فوقالعاده و سراسر هجومی ظاهر شده و بعد از سه برد در دور گروهی برابر لبنان، کره شمالی و عربستان، در سه دیدار مرحله حذفی نیز تیمهای عراق، کره جنوبی و امارات میزبان را با عملکردی خیرهکننده شکست داده بود، در بازی فینال هم با ادامه شگفتیسازی و نمایش استثنایی خود سه گل زیبا توسط المعز علی، عبدالعزیز حاتم و اکرم عفیف زد تا با شایستگی برای نخستین بار جام قهرمانی آسیا را بالای سر ببرد. در پایان دوره هفدهم جام ملتهای آسیا ۲۰۱۹ تیم ملی فوتبال قطر قهرمان شد و ژاپن به نایب قهرمانی بسنده کرد. المعز علی عبدالله جایزه بهترین گلزن جام با ۹ گل زده و بهترین بازیکن جام را کسب کرد، اکرم عفیف بهترین پاس دهنده گل با ده پاس گل، سعد الشیب با شش کلین شیت و فقط یک گل خورده بهترین دروازهبان جام، تیم قطر با ۱۹ گل زده بهترین خط حمله و فقط یک گل خورده بهترین خط دفاع جام هفدهم را از آن خود کرد، تیم ژاپن جایزه بازی جوانمردانه را کسب کرد. در پایان این جام ۱۳۰ گل از خط دروازهها عبور کرد.
نتایج
چهار تیم برتر هر دوره
ردهبندی کسب مدال تیمی درکل ادوار جام ملتهای آسیا
تیم | قهرمان | نایب قهرمان | سوم | چهارم | نیمه نهایی |
---|---|---|---|---|---|
ژاپن | ۴ (۱۹۹۲*, ۲۰۰۰، ۲۰۰۴، ۲۰۱۱) | ۱ (۲۰۱۹) | - | ۱ (۲۰۰۷) | - |
عربستان سعودی | ۳ (۱۹۸۴، ۱۹۸۸، ۱۹۹۶) | ۳ (۱۹۹۲، ۲۰۰۰، ۲۰۰۷) | - | - | - |
ایران | ۳ (۱۹۶۸*, ۱۹۷۲، ۱۹۷۶*) | - | ۴ (۱۹۸۰، ۱۹۸۸، ۱۹۹۶، ۲۰۰۴) | ۱ (۱۹۸۴) | ۱ (۲۰۱۹) |
کره جنوبی | ۲ (۱۹۵۶، ۱۹۶۰*) | ۴ (۲۰۱۵، ۱۹۷۲، ۱۹۸۰، ۱۹۸۸) | ۴ (۱۹۶۴، ۲۰۰۰، ۲۰۰۷، ۲۰۱۱) | - | - |
اسرائیل (۱) | ۱ (۱۹۶۴*) | ۲ (۱۹۵۶، ۱۹۶۰) | ۱ (۱۹۶۸) | - | - |
کویت | ۱ (۱۹۸۰*) | ۱ (۱۹۷۶) | ۱ (۱۹۸۴) | ۱ (۱۹۹۶) | - |
استرالیا | ۱ (۲۰۱۵*) | ۱ (۲۰۱۱) | - | - | - |
عراق | ۱ (۲۰۰۷) | - | - | ۲ (۲۰۱۵ , ۱۹۷۶) | - |
قطر | ۱ (۲۰۱۹) | - | - | - | - |
چین | - | ۲ (۱۹۸۴، ۲۰۰۴*) | ۲ (۱۹۹۲، ۱۹۷۶) | ۲ (۱۹۸۸، ۲۰۰۰) | - |
امارات متحده عربی | - | ۱ (۱۹۹۶*) | ۱ (۲۰۱۵) | ۱ (۱۹۹۲) | ۱ (۲۰۱۹*) |
هند | - | ۱ (۱۹۶۴) | - | - | - |
میانمار (۲) | - | ۱ (۱۹۶۸) | - | - | - |
هنگ کنگ | - | - | ۱ (۱۹۵۶*) | ۱ (۱۹۶۴) | - |
چین تایپه (۳) | - | - | ۱ (۱۹۶۰) | ۱ (۱۹۶۸) | - |
تایلند | - | - | ۱ (۱۹۷۲*) | - | - |
ویتنام (۴) | - | - | - | ۲ (۱۹۵۶، ۱۹۶۰) | - |
کامبوج (۵) | - | - | - | ۱ (۱۹۷۲) | - |
کره شمالی | - | - | - | ۱ (۱۹۸۰) | - |
بحرین | - | - | - | ۱ (۲۰۰۴) | - |
ازبکستان | - | - | - | ۱ (۲۰۱۱) | - |
- * میزبان
- ۱-اسرائیل در اوایل دهه ۱۹۷۰ از کنفدراسیون فوتبال آسیا اخراج شد و هماکنون عضو یوفا است.
- ۲-برمه سابق
- ۳-جمهوری چین (تایوان)
- ۴-با نام ویتنام جنوبی
- ۵-جمهوری خِمِر سابق
عملکرد میزبانان
ایران با دو قهرمانی در دو میزبانی خود (۱۹۶۸ و ۱۹۷۶) موفقترین میزبان جام ملتها بودهاست. کرهجنوبی (۱۹۶۰)، اسرائیل (۱۹۶۴)، کویت (۱۹۸۰)، ژاپن (۱۹۹۲) و استرالیا (۲۰۱۵) نیز هر کدام با یک قهرمانی در تنها میزبانیهای خود در جایگاه بعدی قرار دارند.
دوره | سال | میزبان | مقام |
---|---|---|---|
هفدهم | ۲۰۱۹ | امارات | نیمه نهایی |
شانزدهم | ۲۰۱۵ | استرالیا | قهرمان |
پانزدهم | ۲۰۱۱ | قطر | یک چهارم نهایی |
چهاردهم | ۲۰۰۷ | ویتنام |
یک چهارم نهایی مرحله گروهی مرحله گروهی مرحله گروهی |
سیزدهم | ۲۰۰۴ | چین | دوم |
دوازدهم | ۲۰۰۰ | لبنان | مرحله گروهی |
یازدهم | ۱۹۹۶ | امارات متحده عربی | دوم |
دهم | ۱۹۹۲ | ژاپن | قهرمان |
نهم | ۱۹۸۸ | قطر | مرحله گروهی |
هشتم | ۱۹۸۴ | سنگاپور | مرحله گروهی |
هفتم | ۱۹۸۰ | کویت | قهرمان |
ششم | ۱۹۷۶ | ایران | قهرمان |
پنجم | ۱۹۷۲ | تایلند | سوم |
چهارم | ۱۹۶۸ | ایران | قهرمان |
سوم | ۱۹۶۴ | اسرائیل | قهرمان |
دوم | ۱۹۶۰ | کره جنوبی | قهرمان |
اول | ۱۹۵۶ | هنگ کنگ | سوم |
عملکرد مدافعان عنوان قهرمانی
در این قسمت عملکرد تیمهای قهرمان در دوره بعدی حضورشان در جام ملتهای آسیا بررسی شدهاست. ایران تنها تیمی است که توانسته دو مرتبه پیاپی از عنوان قهرمانی خود دفاع کند تا به ۳ قهرمانی متوالی دست یابد. کرهجنوبی، عربستان و ژاپن هر کدام توانستهاند یکبار از عنوان قهرمانی خود دفاع کنند تا هرکدام در یک مقطع دو قهرمانی متوالی را به نام خود به ثبت رسانده باشند.
دوره | مدافع عنوان قهرمانی | مقام |
---|---|---|
۲۰۱۹ | استرالیا | یک چهارم نهایی |
۲۰۱۵ | ژاپن | یک چهارم نهایی |
۲۰۱۱ | عراق | یک چهارم نهایی |
۲۰۰۷ | ژاپن | چهارم |
۲۰۰۴ | ژاپن | قهرمان |
۲۰۰۰ | عربستان سعودی | نایب قهرمان |
۱۹۹۶ | ژاپن | یک چهارم نهایی |
۱۹۹۲ | عربستان سعودی | نایب قهرمان |
۱۹۸۸ | عربستان سعودی | قهرمان |
۱۹۸۴ | کویت | سوم |
۱۹۸۰ | ایران | سوم |
۱۹۷۶ | ایران | قهرمان |
۱۹۷۲ | ایران | قهرمان |
۱۹۶۸ | اسرائیل | سوم |
۱۹۶۴ | کرهجنوبی | سوم |
۱۹۶۰ | کرهجنوبی | قهرمان |
تفکیک قهرمانیها و حضور در فینال
۱- تقسیم بر اساس شرایط جغرافیایی
اصولاً در بحث فوتبال، آسیا را از نظر جغرافیایی به دو بخش غرب و شرق تقسیم میکنند که این بحث در لیگ قهرمانان آسیا نمود بیشتری پیدا میکند. اگر بخواهیم قهرمانیهای جام ملتهای آسیا را بین این دو منطقه آسیا تقسیم کنیم با جدول زیر روبرو خواهیم شد (طبق تقسیمبندی AFC کشورهای عضو فدراسیونهای غرب، مرکز و جنوب آسیا در منطقه غرب و کشورهای عضو فدراسیونهای شرق و جنوب شرق آسیا در منطقه شرق قرار دارند)
مقایسه غرب و شرق آسیا از نظر قهرمانی در جام ملتهای آسیا | |
غرب آسیا ۱۰ قهرمانی (۶ کشور) | شرق آسیا ۷ قهرمانی (۳ کشور) |
ایران سه قهرمانی | ژاپن چهار قهرمانی |
عربستان سعودی سه قهرمانی | کره جنوبی دو قهرمانی |
قطر یک قهرمانی | استرالیا یک قهرمانی (۲) |
عراق یک قهرمانی | |
کویت یک قهرمانی | |
اسرائیل یک قهرمانی (۱) | |
مقایسه غرب و شرق آسیا از نظر حضور در فینال (یا حضور در جمع دو تیم برتر)(۳) جام ملتهای آسیا | |
غرب آسیا ۱۸ حضور در جمع دو تیم برتر (۸ کشور) | شرق آسیا ۱۶ حضور در جمع دو تیم برتر (۵ کشور) |
عربستان سعودی شش بار | کره جنوبی شش بار |
ایران سه بار | ژاپن پنج بار |
اسرائیل سه بار | چین دو بار |
کویت دو بار | استرالیا دو بار |
هند یکبار | میانمار یکبار |
امارات متحده عربی یکبار | |
عراق یکبار | |
قطر یکبار |
- ۱-اسرائیل تا سال ۱۹۷۰ عضو کنفدراسیون فوتبال آسیا بود و در مسابقات قارهای آسیا شرکت میکرد. با این که اسرائیل در تقسیمبندی فعلی آسیا جایی ندارد اما با توجه به موقعیت جغرافیایی اش جزئی از غرب آسیا محسوب شدهاست.
- ۲-استرالیا از قارهای دیگر به فدراسیون فوتبال آسیا اضافه شدهاست و قابل ذکر است که در بحث فوتبال این کشور جزو شرق آسیا محسوب میشود
- ۳-چهار دوره ابتدایی جام ملتهای آسیا به صورت گروهی برگزار شده و بدون انجام مراحل نیمه نهایی و فینال قهرمان خود را شناختهاست؛ بنابراین به جای فینال حضور در جمع دو تیم برتر مسابقات دورهای در این جدول ملاک بررسی قرار گرفتهاست.
۲- تقسیم بر اساس زیر فدراسیونهای موجود کنفدراسیون فوتبال آسیا به پنج زیر فدراسیون تقسیم میشود
فدراسیون غرب آسیا، فدراسیون شرق آسیا، فدراسیون آسیای مرکزی، فدراسیون جنوب آسیا، فدراسیون جنوب شرق آسیا
فدراسیون | قهرمانی(۱) | حضور در فینال (یا حضور در جمع ۲تیم برتر) |
غرب آسیا | ۶ قهرمانی
عربستان (۳) - قطر (۱) - کویت (۱) - عراق (۱) |
۱١ حضور
عربستان (۶) - کویت (۲) - امارات (۱) - عراق (۱) - قطر (۱) |
شرق آسیا | ۶ قهرمانی
ژاپن (۴) - کرهجنوبی (۲) |
۱۳ حضور
کرهجنوبی (۶) - ژاپن (۵) - چین (۲) |
آسیای مرکزی | ۳ قهرمانی
ایران (۳) (۲) |
۳ حضور
ایران (۳) |
جنوب شرق آسیا | ۱ قهرمانی
استرالیا (۱) |
۳ حضور
استرالیا (۲) - میانمار (۱) |
جنوب آسیا | --- | ۱ حضور
هند (۱) |
عضو سابق کنفدراسیون فوتبال آسیا | اسرائیل (۱) (۳) | ٣ حضور
اسرائیل (۳) |
- ۱-چهار دوره ابتدایی جام ملتهای آسیا به صورت گروهی و بدون انجام مراحل نیمه نهایی و فینال قهرمان خود را شناختهاست؛ بنابراین به جای فینال حضور در جمع دو تیم برتر مسابقات دورهای در این جدول ملاک بررسی قرار گرفتهاست.
- ۲-کشور ایران از سال ۲۰۱۴ به عضویت فدراسیون فوتبال آسیای مرکزی درآمده است.
- ۳- اسرائیل تا سال ۱۹۷۰ عضو کنفدراسیون فوتبال آسیا بود و در مسابقات قارهای آسیا شرکت میکرد اما هماکنون در تقسیمبندی زیر فدراسیونهای آسیا جایی ندارد.
ضربات پنالتی در جام ملتهای آسیا
آخرین به روز رسانی:تا پایان جام ملتهای آسیا ۲۰۱۹
در ادوار جام ملتهای آسیا تکلیف ۲۳ بازی در ضربات پنالتی مشخص شدهاست که در جدول زیر بررسی کردهایم.
تیم ملی ایران با هشت بار حضور در ضربات پنالتی در جام ملتهای آسیا در این زمینه رکورددار است.
تیمهای عربستان و عراق به ترتیب چهار و سه بار تکلیفشان در ضربات پنالتی مشخص شدهاست که همیشه تیم برنده ضربات پنالتی بودهاند
# | تیم | حضور در ضربات پنالتی | برد در ضربات پنالتی | باخت در ضربات پنالتی |
---|---|---|---|---|
۱ | ایران | ۸ بار | ۲ برد | ۶ شکست |
۱ | کره جنوبی | ۷ بار | ۳ برد | ۴ شکست |
۳ | ژاپن | ۵ بار | ۳ برد | ۲ شکست |
۴ | عربستان سعودی | ۴ بار | ۴ برد | بدون شکست |
۵ | امارات متحده عربی | ۳ بار | ۱ برد | ۲ شکست |
۶ | چین | ۳ بار | ۲ برد | ۱ شکست |
۷ | عراق | ۳ بار | ۳ برد | بدون شکست |
۸ | اردن | ۲ بار | بدون برد | ۲ شکست |
۹ | ازبکستان | ۲ بار | بدون برد | ۲ شکست |
۱۰ | استرالیا | ۲ بار | ۱ برد | ۱ شکست |
۱۱ | تایلند | ۲ بار | ۱ برد | ۱ شکست |
۱۲ | کویت | ۲ بار | ۱ برد | ۱ شکست |
۱۳ | بحرین | ۱ بار | ۱ برد | بدون شکست |
۱۴ | کامبوج | ۱ بار | بدون برد | ۱ شکست |
۱۵ | ویتنام | ۱ بار | ۱ برد | بدون شکست |
رکوردداران بازی در مراحل حذفی جام ملتهای آسیا
آخرین به روز رسانی:تا پایان جام ملتهای آسیا ۲۰۱۹
۱۹ تیم موفق شدهاند حداقل برای یک مرتبه از مرحله گروهی صعود کرده و در مراحل حذفی جام ملتهای آسیا حاضر شوند. ایران با انجام ۲۳ بازی در مراحل حذفی جام ملتهای آسیا رکورددار است. تیم ژاپن نیز با ۱۵ بار موفقیت (صعود) در مراحل حذفی رکورددار موفقیت در این مراحل است.
# | تیم | تعداد بازی در مراحل حذفی | تعداد صعود (۱) | تعداد حذف (شکست) (۲) |
---|---|---|---|---|
۱ | ایران | ۲۳ بازی | ۱۲ بار | ۱۱ بار |
۲ | کره جنوبی | ۲۲ بازی | ۱۲ بار | ۱۰ بار |
۳ | ژاپن | ۲۰ بازی | ۱۵ بار | ۵ بار |
۴ | چین | ۱۸ بازی | ۷ بار | ۱۱ بار |
۵ | عربستان سعودی | ۱۶ بازی | ۱۲ بار | ۴ بار |
۶ | عراق | ۱۳ بازی | ۴ بار | ۹ بار |
۷ | امارات متحده عربی | ۱۱ بازی | ۶ بار | ۵ بار |
۸ | کویت | ۱۰ بازی | ۵ بار | ۵ بار |
۹ | استرالیا | ۹ بازی | ۶ بار | ۳ بار |
۱۰ | ازبکستان | ۷ بازی | ۱ بار | ۶ بار |
۱۱ | قطر | ۶ بازی | ۴ بار | ۲ بار |
۱۲ | بحرین | ۴ بازی | ۱ بار | ۳ بار |
۱۳ | اردن | ۳ بازی | --- | ۳ بار |
۱۴ | تایلند | ۳ بازی | ۱ بار | ۲ بار |
۱۵ | ویتنام | ۳ بازی | ۱بار | ۲ بار |
۱۶ | کامبوج | ۲ بازی | --- | ۲ بار |
۱۷ | کره شمالی | ۲ بازی | --- | ۲ بار |
۱۸ | عمان | ۱ بازی | --- | ۱ بار |
۱۹ | قرقیزستان | ۱ بازی | --- | ۱ بار |
- ۱-در این ستون بازیهایی که تکلیف تیم برنده را ضربات پنالتی تعیین کرده نیز محاسبه شدهاست.
- ۲-در این ستون بازیهایی که تکلیف تیم بازنده را ضربات پنالتی تعیین کرده نیز محاسبه شدهاست.
بهترینها
بهترین بازیکن جام
کنفدراسیون فوتبال آسیا در پایان هر دوره از این بازیها با ارزشترین بازیکن از لحاظ فنی را به عنوان بهترین بازیکن برمیگزیند. گفتنی است که این جایزه میان سالهای ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۸ وجود نداشت و در سال ۱۹۸۰ برگزار نشد.
دوره | سال | نام |
---|---|---|
هفدهمین | ۲۰۱۹ | المعز علی |
شانزدهمین | ۲۰۱۵ | ماسیمو لونگو |
پانزدهمین | ۲۰۱۱ | کیسوکه هوندا |
چهاردهمین | ۲۰۰۷ | یونس محمود |
سیزدهمین | ۲۰۰۴ | شونسوکی ناکامورا |
دوازدهمین | ۲۰۰۰ | هیروشی نانامی |
یازدهمین | ۱۹۹۶ | خداداد عزیزی |
دهمین | ۱۹۹۲ | کازویوشی میورا |
نهمین | ۱۹۸۸ | کیم جو سونگ |
هشتمین | ۱۹۸۴ | جیا ژی کوان |
ششمین | ۱۹۷۶ | علی پروین |
پنجمین | ۱۹۷۲ | ابراهیم آشتیانی |
آقای گل در ادوار جام ملتهای آسیا
جدول بر اساس بیشترین گل زده در یک دوره مرتب شدهاست.
# | سال | دوره | گلزنان | تعداد گل |
---|---|---|---|---|
۱ | ۲۰۱۹ | هفدهمین | المعز علی | ۹ |
۲ | ۱۹۹۶ | یازدهمین | علی دایی | ۸ |
۳ | ۱۹۸۰ | هفتمین | چون سون هو | ۷ |
۴ | ۲۰۰۰ | دوازدهمین | لی دونگ-گوک | ۶ |
۵ | ۲۰۱۵ | شانزدهمین | علی مبخوت | ۵ |
۶ | ۲۰۱۱ | پانزدهمین | کو جاچئول | ۵ |
۷ | ۲۰۰۴ | سیزدهمین | علی کریمی علا حبیل |
۵ |
۸ | ۱۹۷۲ | پنجمین | حسین کلانی | ۵ |
۹ | ۲۰۰۷ | چهاردهمین | یونس محمود نائوهیرو تاکاهارا یاسر القحطانی |
۴ |
۱۰ | ۱۹۶۸ | چهارمین | همایون بهزادی گیورا اشپیگل موشه رومانو |
۴ |
۱۱ | ۱۹۶۰ | دومین | چو یون اوک | ۴ |
۱۲ | ۱۹۵۶ | اولین | ناهوم اشتلماخ | ۴ |
۱۳ | ۱۹۹۲ | دهمین | فهد البیشی | ۳ |
۱۴ | ۱۹۸۸ | نهمین | لی تائه هو | ۳ |
۱۵ | ۱۹۸۴ | هشتمین | ناصر محمدخانی شاهرخ بیانی جیا ژی کوان |
۳ |
۱۶ | ۱۹۷۶ | ششمین | ناصر نورایی غلامحسین مظلومی فتحی کمیل |
۳ |
۱۷ | ۱۹۶۴ | سومین | مردوخای اشپیگلر ایندر سینگ |
۲ |
المعز علی در سال ۲۰۱۹ با زدن ۹ گل، رکورد دار تعداد گل زده در یک دوره از جام ملتهای آسیا است.
پوکر و هتریک بازیکنان در تاریخ جام ملتهای آسیا
در ادوار جام ملتهای آسیا شاهد ۵ پوکر و ۱۳ هتریک بودهایم.
ایران تنها کشوری است که دو بازیکنش موفق به ثبت پوکر در جام ملتهای آسیا شدهاست.
یک پوکر هم توسط بازیکنانی از کشورهای قطر، بحرین و اردن در جام ملتها ثبت شدهاست.
در هتریکها هم ایران با ثبت چهار هتریک بهترین عملکرد را داشته و سه هتریک نیز برای ژاپن ثبت شدهاست.
دو هتریک هم توسط بازیکنان هر یک از تیمهای کرهجنوبی و چین به ثبت رسیدهاست.
سریعترین پوکر توسط علی دایی در سال ۱۹۹۶ در بازی ایران و کرهجنوبی در مدت زمان ۲۳ دقیقه ثبت شدهاست.
سریعترین هتریک توسط علی جباری در سال ۱۹۷۲ در بازی ایران و بنگلادش در مدت زمان ۵ دقیقه ثبت شدهاست.
در دوازدهمین دوره جام ملتهای آسیا شاهد ثبت چهار هتریک بودهایم. همچنین در هفتمین دوره جام ملتها سه هتریک ثبت شدهاست.
در ادوار جام ملتهای آسیا در دو بازی دو بازیکن از یک تیم هتریک کردهاند:
۱- در سال ۱۹۸۰ در بازی چین و بنگلادش
۲- در سال ۲۰۰۰ در بازی ژاپن و ازبکستان
پرگلترین نتایج اداور جام ملتهای آسیا
# | سال | نتیجه بازی۱ | تفاضل گل تیم برنده | مجموع گلهای زده شده در بازی |
---|---|---|---|---|
۱ | ۱۹۷۶ | ایران ۸–۰ یمن جنوبی | ۸ | ۸ |
۲ | ۲۰۰۰ | ژاپن ۸–۱ ازبکستان | ۷ | ۹ |
۳ | ۱۹۸۰ | ایران ۷–۰ بنگلادش | ۷ | ۷ |
۴ | ۲۰۱۹ | قطر ۶–۰ کرهشمالی | ۶ | ۶ |
۵ | ۲۰۱۱ | استرالیا ۶–۰ ازبکستان | ۶ | ۶ |
۶ | ۱۹۹۶ | عربستان ۶–۰ تایلند | ۶ | ۶ |
۷ | ۱۹۸۰ | چین ۶–۰ بنگلادش | ۶ | ۶ |
۸ | ۱۹۶۸ | اسرائیل ۶–۱ هنگکنگ | ۵ | ۷ |
۹ | ۲۰۱۹ | ایران ۵–۰ یمن | ۵ | ۵ |
۱۰ | ۲۰۱۱ | ژاپن ۵–۰ عربستان | ۵ | ۵ |
۱۱ | ۲۰۰۷ | ازبکستان ۵–۰ مالزی | ۵ | ۵ |
۱۲ | ۲۰۰۰ | عربستان ۵–۰ ازبکستان | ۵ | ۵ |
۱۳ | ۱۹۸۴ | چین ۵–۰ امارات | ۵ | ۵ |
۱۴ | ۱۹۹۶ | ایران ۶–۲ کرهجنوبی | ۴ | ۸ |
۱۵ | ۲۰۱۵ | اردن ۵–۱ فلسطین | ۴ | ۶ |
۱۶ | ۲۰۰۷ | چین ۵–۱ مالزی | ۴ | ۶ |
۱۷ | ۱۹۶۰ | کرهجنوبی ۵–۱ ویتنام جنوبی | ۴ | ۶ |
۱۸ | ۱۹۶۰ | اسرائیل ۵–۱ ویتنام جنوبی | ۴ | ۶ |
۱۹ | ۲۰۱۱ | بحرین ۵–۲ هندوستان | ۳ | ۷ |
۲۰ | ۱۹۵۶ | کرهجنوبی ۵–۳ ویتنام جنوبی | ۲ | ۸ |
- ۱-جدول بر اساس تفاضل گل بازیها مرتب شدهاست.
جایزه بازی جوانمردانه
دوره | سال | تیم |
---|---|---|
هفدهمین | ۲۰۱۹ | ژاپن |
شانزدهمین | ۲۰۱۵ | استرالیا |
پانزدهمین | ۲۰۱۱ | کره جنوبی |
چهاردهمین | ۲۰۰۷ | ژاپن |
سیزدهمین | ۲۰۰۴ | چین |
دوازدهمین | ۲۰۰۰ | عربستان سعودی |
یازدهمین | ۱۹۹۶ | ایران |
هشتمین | ۱۹۸۴ | چین |
بهترین دروازهبان
دوره | سال | نام |
---|---|---|
هفدهمین | ۲۰۱۹ | سعد الشیب |
شانزدهمین | ۲۰۱۵ | متیو رایان |
دوازدهمین | ۲۰۰۰ | جیانگ جین |
یازدهمین | ۱۹۹۶ | محمد الدعیع |
نهمین | ۱۹۸۸ | ژانگ هویکانگ |
هشتمین | ۱۹۸۴ | عبدالله الدعیع |
آمار
بیشترین گل زدهٔ یک بازیکن در همهٔ دورهها
جدول زیر بهترین گلزنان این بازیها در تمامی دورهها را نشان میدهد.
آخرین به روز رسانی:تا پایان مرحله نیمه نهایی جام ملتهای آسیا ۲۰۱۹
بازیکن | گل |
---|---|
علی دایی | ۱۴ گل |
لی دونگ-گوک | ۱۰ گل |
۹ گل | |
یونس محمود جاسم الهویدی |
۸ گل |
بهتاش فریبا حسین کلانی چوی سون هو فیصل الدخیل |
۷ گل |
یاسر القحطانی |
۶ گل |
بیشترین حضور یک بازیکن
تا سال ۲۰۱۹ ایگناتی نستروف دروازهبان تیم ملی ازبکستان با ۵ حضور در سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۹ رکورددار بیشترین حضور یک بازیکن در جام ملتهای آسیا است و پس از او چند بازیکن با ۴ دوره حضور در رده بعدی قرار دارند. در بین بازیکنان ایرانی هم مسعود شجاعی با ۴ دوره حضور در جام بیشترین تعداد حضور در جام ملتهای آسیا را دارد.
مربیان قهرمان
پرافتخارترین تیم آسیا
گر چه تیم ملی ایران تا ۱۹۹۶ صاحب این عنوان بود ولی در این سال عربستان و در سال ۲۰۰۴ ژاپن با سه قهرمانی به رکورد ایران رسیدند. از سال ۲۰۱۱ تاکنون نیز ژاپن با چهار قهرمانی (۱۹۹۲، ۲۰۰۰، ۲۰۰۴، ۲۰۱۱) پرافتخارترین تیم آسیا است.
تیم | تعداد قهرمانی (دورهها) |
---|---|
ژاپن | ۴ (۱۹۹۲، ۲۰۰۰، ۲۰۰۴، ۲۰۱۱) |
بیشترین میزبانی
ایران، تایلند، قطر، امارات و چین کشورهایی هستند که هر کدام دو بار به عنوان میزبان جام ملتهای آسیا برگزیده شدهاند و از این حیث رکورددار هستند سایر کشورهای میزبان تنها یک بار از این امتیاز بهرهمند گشتهاند. لازم به ذکر میباشد که میزبانی دوم تایلند به صورت مشترک با سه کشور دیگر (مالزی، اندونزی و ویتنام) بودهاست.
کشور | تعداد میزبانی (دورهها) |
---|---|
ایران | ۲ (۱۹۶۸، ۱۹۷۶) |
تایلند | ۲ (۱۹۷۲، ۲۰۰۷) |
قطر | ۲ (۱۹۸۸، ۲۰۱۱) |
امارات | ۲ (۱۹۹۶، ۲۰۱۹) |
چین | ۲ (۲۰۰۴، ۲۰۲۳) |
ردهبندی کلی
این جدول تیمها را بر اساس عملکرد در تمامی دورهها نشان میدهد. اگر این جدول بخواهد پایهٔ ارزیابی قرارگیرد، ایران بهترین تیم تمامی دورههای جام ملتهای آسیا میباشد.
تا پایان جام ملتهای آسیا ۲۰۱۹.
# | تیم | حضور | بازی | برد | مساوی | باخت | گل زده | گل خورده | تفاضل گل | امتیاز | % برد |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | ایران | ۱۴ | ۶۸ | ۴۱ | ۱۹ | ۸ | ۱۳۱ | ۴۸ | ۸۳ | ۱۴۲ | ۶۰٪ |
۲ | کره جنوبی | ۱۴ | ۶۷ | ۳۶ | ۱۶ | ۱۵ | ۱۰۶ | ۶۴ | ۴۲ | ۱۲۴ | ۵۴٪ |
۳ | ژاپن | ۹ | ۴۸ | ۳۰ | ۱۲ | ۶ | ۹۲ | ۴۴ | ۴۸ | ۱۰۲ | ۶۳٪ |
۴ | چین | ۱۲ | ۵۶ | ۲۳ | ۱۳ | ۲۰ | ۸۸ | ۶۵ | ۲۳ | ۸۲ | ۴۱٪ |
۵ | عربستان سعودی | ۱۰ | ۴۸ | ۲۱ | ۱۳ | ۱۴ | ۶۹ | ۴۸ | ۲۱ | ۷۶ | ۴۴٪ |
۶ | امارات متحده عربی | ۱۰ | ۴۴ | ۱۵ | ۱۱ | ۱۸ | ۴۱ | ۵۹ | -۱۸ | ۵۶ | ۳۴٪ |
۷ | کویت | ۱۰ | ۴۲ | ۱۵ | ۱۰ | ۱۷ | ۴۷ | ۵۱ | -۴ | ۵۵ | ۳۶٪ |
۸ | عراق | ۹ | ۳۹ | ۱۵ | ۸ | ۱۶ | ۴۴ | ۴۵ | -۱ | ۵۳ | ۳۸٪ |
۹ | قطر | ۱۰ | ۳۹ | ۱۳ | ۱۱ | ۱۵ | ۵۲ | ۴۷ | ۵ | ۵۰ | ۳۳٪ |
۱۰ | ازبکستان | ۷ | ۲۸ | ۱۳ | ۴ | ۱۱ | ۴۲ | ۴۷ | -۵ | ۴۳ | ۴۶٪ |
۱۱ | استرالیا | ۴ | ۲۱ | ۱۲ | ۴ | ۵ | ۴۰ | ۱۴ | ۲۶ | ۴۰ | ۵۷٪ |
۱۲ | اسرائیل | ۴ | ۱۳ | ۹ | ۰ | ۴ | ۲۸ | ۱۵ | ۱۳ | ۲۷ | ۶۹٪ |
۱۳ | اردن | ۴ | ۱۵ | ۶ | ۶ | ۳ | ۱۷ | ۱۰ | ۷ | ۲۴ | ۴۰٪ |
۱۴ | سوریه | ۶ | ۲۱ | ۷ | ۳ | ۱۱ | ۱۷ | ۲۸ | -۱۱ | ۲۴ | ۳۳٪ |
۱۵ | بحرین | ۶ | ۲۳ | ۵ | ۶ | ۱۲ | ۲۹ | ۳۸ | -۹ | ۲۱ | ۲۲٪ |
۱۶ | تایلند | ۷ | ۲۴ | ۲ | ۹ | ۱۳ | ۱۹ | ۵۲ | -۳۳ | ۱۵ | ۸٪ |
۱۷ | عمان | ۴ | ۱۳ | ۳ | ۳ | ۷ | ۱۰ | ۱۷ | -۷ | ۱۲ | ۲۳٪ |
۱۸ | کره شمالی | ۵ | ۱۸ | ۳ | ۲ | ۱۳ | ۱۵ | ۴۰ | -۲۵ | ۱۱ | ۱۷٪ |
۱۹ | هند | ۴ | ۱۳ | ۳ | ۱ | ۹ | ۱۲ | ۲۷ | -۱۵ | ۱۰ | ۲۳٪ |
۲۰ | ویتنام | ۴ | ۱۵ | ۲ | ۳ | ۱۰ | ۱۷ | ۳۵ | -۱۸ | ۹ | ۱۳٪ |
۲۱ | اندونزی | ۴ | ۱۲ | ۲ | ۲ | ۸ | ۱۰ | ۲۸ | -۱۸ | ۸ | ۱۷٪ |
۲۲ | میانمار | ۱ | ۴ | ۲ | ۱ | ۱ | ۵ | ۴ | ۱ | ۷ | ۵۰٪ |
۲۳ | مالزی | ۳ | ۹ | ۱ | ۳ | ۵ | ۷ | ۲۰ | -۱۳ | ۶ | ۱۱٪ |
۲۴ | لبنان | ۲ | ۶ | ۱ | ۲ | ۳ | ۷ | ۱۲ | -۵ | ۵ | ۱۷٪ |
۲۵ | تایوان | ۲ | ۷ | ۱ | ۲ | ۴ | ۵ | ۱۲ | -۷ | ۵ | ۱۴٪ |
۲۶ | سنگاپور | ۱ | ۴ | ۱ | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | -۱ | ۴ | ۲۵٪ |
۲۷ | کامبوج | ۱ | ۵ | ۱ | ۱ | ۳ | ۸ | ۱۰ | -۲ | ۴ | ۲۰٪ |
۲۸ | قرقیزستان | ۱ | ۴ | ۱ | ۰ | ۳ | ۶ | ۷ | -۱ | ۳ | ۲۵٪ |
۲۹ | هنگ کنگ | ۳ | ۱۰ | ۰ | ۳ | ۷ | ۹ | ۲۳ | -۱۴ | ۳ | ۰٪ |
۳۰ | فلسطین | ۲ | ۶ | ۰ | ۲ | ۴ | ۱ | ۱۴ | -۱۳ | ۲ | ۰٪ |
۳۱ | ترکمنستان | ۲ | ۶ | ۰ | ۱ | ۵ | ۷ | ۱۶ | -۹ | ۱ | ۰٪ |
۳۲ | فیلیپین | ۱ | ۳ | ۰ | ۰ | ۳ | ۱ | ۷ | -۶ | ۰ | ۰٪ |
۳۳ | یمن جنوبی | ۱ | ۲ | ۰ | ۰ | ۲ | ۰ | ۹ | -۹ | ۰ | ۰٪ |
۳۴ | یمن | ۱ | ۳ | ۰ | ۰ | ۳ | ۰ | ۱۰ | -۱۰ | ۰ | ۰٪ |
۳۵ | بنگلادش | ۱ | ۴ | ۰ | ۰ | ۴ | ۲ | ۱۷ | -۱۵ | ۰ | ۰٪ |
ردهبندی کشورها بر پایهٔ تعداد حضور
# | تیم / دورهها | حضور | ۱۷ | ۱۶ | ۱۵ | ۱۴ | ۱۳ | ۱۲ | ۱۱ | ۱۰ | ۹ | ۸ | ۷ | ۶ | ۵ | ۴ | ۳ | ۲ | ۱ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | ایران | ۱۴ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - |
۲ | کره جنوبی | ۱۴ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | ۱ | ۱ | ۱ | - | ۱ | - | ۱ | ۱ | ۱ |
۳ | چین | ۱۲ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - |
۴ | عربستان سعودی | ۱۰ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - |
۵ | امارات متحده عربی | ۱۰ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - |
۶ | قطر | ۱۰ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - |
۷ | کویت | ۱۰ | - | ۱ | ۱ | - | ۱ | ۱ | ۱ | - | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - |
۸ | ژاپن | ۹ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - |
۹ | عراق | ۹ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | ۱ | ۱ | - | - | - | - |
۱۰ | ازبکستان | ۷ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۱۱ | تایلند | ۷ | ۱ | - | - | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | ۱ | - | - | - | - |
۱۲ | سوریه | ۶ | ۱ | - | ۱ | - | - | - | ۱ | - | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - |
۱۳ | بحرین | ۶ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - |
۱۴ | کره شمالی | ۵ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | ۱ | - | - | ۱ | - | - | - | - | - | - |
۱۵ | استرالیا | ۴ | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۱۶ | اردن | ۴ | ۱ | ۱ | ۱ | - | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۱۷ | عمان | ۴ | ۱ | ۱ | - | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۱۸ | هند | ۴ | ۱ | - | ۱ | - | - | - | - | - | - | ۱ | - | - | - | - | ۱ | - | - |
۱۹ | ویتنام | ۴ | ۱ | - | - | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ۱ | ۱ |
۲۰ | اندونزی | ۴ | - | - | - | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۲۱ | اسرائیل | ۴ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ۱ | ۱ | ۱ | ۱ |
۲۲ | مالزی | ۳ | - | - | - | ۱ | - | - | - | - | - | - | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - |
۲۳ | هنگ کنگ | ۳ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ۱ | ۱ | - | ۱ |
۲۴ | فلسطین | ۲ | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۲۵ | ترکمنستان | ۲ | ۱ | - | - | - | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۲۶ | لبنان | ۲ | ۱ | - | - | - | - | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۲۷ | تایوان | ۲ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ۱ | - | ۱ | - |
۲۸ | یمن | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۲۹ | قرقیزستان | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۳۰ | فیلیپین | ۱ | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
۳۱ | سنگاپور | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ۱ | - | - | - | - | - | - | - |
۳۲ | بنگلادش | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ۱ | - | - | - | - | - | - |
۳۳ | یمن جنوبی | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ۱ | - | - | - | - | - |
۳۴ | کامبوج | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ۱ | - | - | - | - |
۳۵ | میانمار | ۱ | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ۱ | - | - | - |
۱ | حضور در جام ملتهای آسیا |
۱ | نشان از قهرمانی تیم |
پانویس
- «Asia's greatest national teams: IR Iran (1970s)». afc.
- Final tournaments in round-robin format
یادداشت
- از این به بعد رقابت مقام سومی برگزار نمیشود.