سدیم نیترات

نیترات سدیم یا شوره شیلی یک ترکیب شیمایی با فرمول NaNO3 است. پودر سفید یا کریستال بی رنگ با بویی شیرین و جاذب الرطوبه و به شدت محلول در آب است که بصورت توده‌ای و یا لایه‌ای همراه با آهک یافت می‌شود معادن زیادی از این نمک در شیلی و پرو قرار دارند این ماده سفید به مقدار زیاد در آب حل می‌شود. این ماده همچنین نیتراتین نیز نامیده می‌شد. به دلیل حلالیت بالای این ماده در آب، معادن آن عمدتا در مناطق خشک و کم بارش قرار دارد.

سدیم نیترات
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس 7631-99-4 Y
پاب‌کم 24268
کم‌اسپایدر 22688 Y
UNII 8M4L3H2ZVZ Y
شمارهٔ یواِن 1498
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس WC5600000
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
خصوصیات
فرمول مولکولی NaNO3
جرم مولی 84.9947 g/mol
شکل ظاهری پودر سفید یا کریستال بی‌رنگ با بویی شیرین
چگالی 2.257 g/cm3 solid
دمای ذوب 308 °C
دمای جوش 380 °C decomp.
انحلال‌پذیری در آب 730 g/L (0 °C)
921 g/L (25 °C)
1800 g/L (100 °C)
انحلال‌پذیری بسیار قابل حل در آمونیاک;قابل حل در الکل
ضریب شکست (nD) 1.587 (trigonal)
1.336 (rhomobohedral)
ساختار
ساختار بلوری trigonal and rhombohedral
ترموشیمی
آنتروپی مولار
استاندارد
So298
117 J·mol-1 K-1
-468 kJ/mol
خطرات
MSDS ICSC 0185
شاخص ئی‌یو فهرست نشده
طبقه‌بندی ئی‌یو O
خطرات اصلی اکسیده‌کننده, تحریک‌کننده
لوزی آتش
نقطه اشتعال
LD50 3236 mg/kg
ترکیبات مرتبط
دیگر آنیون‌ها سدیم نیتریت
دیگر کاتیون‌ها لیتیم نیترات
پتاسیم نیترات
روبیدیم نیترات
سزیم نیترات
ترکیبات مرتبط سدیم سولفات
سدیم کلرید
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 Y (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

موارد استفاده

این ماده در ساخت تقویت‌کننده‌ها، بمب دودزا و موارد زیاد دیگر کاربرد دارد. نیترات سدیم به دلیل ممانعت از رشد باکتری های فاسد کننده و حفظ رنگ طبیعی گوشت در تولید فراورده‌های گوشتی کارخانه‌ای نظیر سوسیس و کالباس بکار میرود و طی فرایند هضم در بدن انسان به نتروزامین تبدیل میشود. نتروزامین ماده‌ای بشدت سرطانزاست و در فهرست مواد سرطانزا قرار دارد. نیترات سدیم به سرعت به وسیله ریشه گیاهان جذب و مصرف می‌شود و در مقادیر مناسب به عنوان کود استفاده می شود. نیترات سدیم برای ساخت شیشه مقاوم استفاده می‌شود. شیشه در یک حمام نیترات سدیم غوطه ور می‌شود و پوشش سطح شیشه‌ با یون‌های سدیم سبب تقویت محصول از طریق اکسیداسیون مواد ارگانیتی و تبدیل آهن دو ظرفیتی به سه ظرفیتی می شود و از طرفی با احیا بعضی از مواد که نتیجه آن تغییر رنگ می‌باشد سبب افزایش شفافیت شیشه می‌شود.

خطرات سدیم نیترات

اکسید کننده قوی ، در صورت برخورد با مواد دیگر ممکن است باعث آتش گیری شود . در صورت تماس باعث می شود در چشم ، پوست و دستگاه تنفسی خارش ایجاد شود و اگر بلعیده شود به شدت مضر است .

کمک های اولیه

چشم : در صورت برخورد با چشم ، برای مدت 15 دقیقه با مقدار زیادی آب چشم را بشویید .

پوست : در صورت تماس با پوست ، با مقدار فراوانی آب به مدت حداقل 15 دقیقه بشویید و لباس ها و کفش های آلوده را جدا کنید . لباس ها قبل از استفاده کاملا پاکسازی شوند .

بلعیدن : در صورت بلعیدن هرگز شخص مصدوم را وادار به استفراغ نکنید . و خوراکی دیگری به شخص ندهید . فورا شخص را به یک مرکز درمانی بفرستید .

تنفس : در ورت تنفس مقدار زیادی از  نیترات سدیم ، او را به هوای تازه منتقل کنید . اگر فرد نفس نمی کشد ، به او نفس مصنوعی بدهید و اگر تنفس او مشکل است ، به او اکسیژن برسانید .

منابع

    پیوند به بیرون

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.