متان

متان (به انگلیسی: Methane) با فرمول مولکولی CH۴ به عنوان سوخت بکار می‌رود. متان ساده‌ترین عضو خانواده آلکان ها است.

متان
نام‌گذاری آیوپاک

  • Methane[1] (substitutive)
  • Tetrahydridocarbon[1] (additive)
دیگر نام‌ها

  • Marsh gas
  • Methyl hydride
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس 74-82-8 Y
پاب‌کم 297
کم‌اسپایدر 291 Y
شمارهٔ ئی‌سی 200-812-7
شمارهٔ یواِن 1971
KEGG C01438 N
MeSH Methane
ChEBI CHEBI:16183 Y
ChEMBL CHEMBL17564 Y
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس PA1490000
مرجع بیلشتین
 1718732
مرجع جی‌ملین
 59
3DMet B01450
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
خصوصیات
فرمول مولکولی CH4
جرم مولی ۱۶٫۰۴ g mol−1
شکل ظاهری Colorless gas
بوی Odorless
چگالی 655.6 μg mL-1
دمای ذوب −۱۸۲٫۵ درجه سلسیوس؛ −۲۹۶٫۴ درجه فارنهایت؛ ۹۰٫۷ کلوین
انحلال‌پذیری در آب 22.7 mg L-1
log P 1.09
ساختار
شکل مولکولی Tetrahedral
گشتاور دوقطبی 0 D
ترموشیمی
35.69 J K-1 mol-1
آنتروپی مولار
استاندارد So298
 186.25 J K-1 mol-1
-74.87 kJ mol-1
Std enthalpy of
combustion ΔcHo298		 -891.1–-890.3 kJ mol-1
خطرات[2]
GHS pictograms
سیستم هماهنگ جهانی طبقه‌بندی و برچسب‌گذاری مواد شیمیایی DANGER
GHS hazard statements H220
GHS precautionary statements P210
شاخص ئی‌یو 601-001-00-4
طبقه‌بندی ئی‌یو F+
کدهای ایمنی R۱۲
شماره‌های نگهداری S۲, S۱۶, S۳۳
لوزی آتش
Flammability code 4: Will rapidly or completely vaporize at normal atmospheric pressure and temperature, or is readily dispersed in air and will burn readily. Flash point below 23 °C (73 °F). E.g., propaneHealth code 1: Exposure would cause irritation but only minor residual injury. E.g., turpentineReactivity code 0: Normally stable, even under fire exposure conditions, and is not reactive with water. E.g., liquid nitrogenSpecial hazards (white): no code
4
1
0
نقطه اشتعال
دمای خودآتشگیری
محدودیت‌های انفجار 5–15%
ترکیبات مرتبط
مرتبط با alkanes اتان
ترکیبات مرتبط
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 N (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

متان ماده‌ای (ترکیبی) است که ساختار چهار وجهی داشته و از اتصال چهار اتم هیدروژن و یک اتم کربن به وجود آمده است.

ویژگی‌ها

در شرایط استاندارد دما و فشار این گاز بی بو و بی‌رنگ و نافذتر و سبک‌تر از هوا است و اولین ترکیب سلسله هیدروکربن‌های اشباع شده به شمار می‌رود. این گاز در طبیعت از تجزیه و پوسیده شدن مواد آلی به ویژه فساد گیاهان در مرداب‌ها حاصل می‌شود، به همین جهت آن را «گاز مرداب» نیز می‌نامند،[3] همچنین یکی از اجزای اصلی (بیش از ۹۷%) گاز طبیعی است.[4] ساختار چهار وجهی متان به وسیله پراش الکترون، که آرایش اتم‌ها را در این نوع مولکول‌های ساده به روشنی نشان می‌دهد، تایید شده است. متان در دمای اتاق و فشار استاندارد گازی بی رنگ و بی بو است که به آسانی درهوا می‌سوزد و تشکیل آب و کربن دی اکسید می‌دهد. شعله آن آبی کمرنگ و تا حدودی بسیار داغ است. بیشتر گاز طبیعی بدون خالص سازی مصرف می‌شود. نقطه ذوب آن ۱۸۲- و نقطه جوش آن ۱۶۱٫۵- درجه سلسیوس است. این گاز وقتی مایع شود سبک تر از آب است. چگالی نسبی آن 0/4 است.

شکل مولکول

در مولکول متان یک اتم کربن در وسط و 4 اتم هیدروژن دور آن با زاویۀ قرار دارد. انگار اتم کربن مرکز یک چهاروجهی منتظم است و اتم های هیدروژن رئوس آن هستند.

منابع
  1. "methane (CHEBI:16183)". Chemical Entities of Biological Interest. UK: European Bioinformatics Institute. 17 October 2009. Main. Retrieved 10 October 2011.
  2. "Safety Datasheet, Material Name: Methane" (PDF). USA: Metheson Tri-Gas Incorporated. 4 December 2009. Archived from the original (PDF) on 4 June 2012. Retrieved 4 December 2011.
  3. Moin Encyclopedic Dictionary
  4. شیمی آلی موریسون - بوید جلد 1.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ متان موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.