کارنیتین
کارنیتین یا ال-کارنیتین (به انگلیسی: Carnitine) از اسیدهای آمینه لیزین و متیونین ساخته شده و موجب آزاد سازی انرژی از یاخته های چربی می شود.[1][2][3][4] این ماده موجب انتقال اسیدهای چرب به داخل میتوکندری میشود. کارنیتین در بافت عضلات و کبد ساخته میشود و در برخی مواد غذایی مانند گوشت، گوشت طیور، ماهی، و برخی از فراوردههای لبنی وجود دارد. کارنیتین نوعی مکمل غذایی است.
سامانهشناسی نام (آیوپاک) | |
---|---|
3-hydroxy-4-(trimethylazaniumyl)butanoate | |
دادههای بالینی | |
AHFS/دانشنامه دراگز | Micromedex Detailed Consumer Information |
رده بارداری | ? |
تجویز | oral and iv |
دادههای فارماکوکینتیکی | |
فراهمی زیستی | <10% |
پیوند پروتئینی | None |
متابولیسم | slightly |
دفع | Urine (> 95%) |
شناسه | |
شماره سیایاس | 541-15-1 |
کد ATC | A16AA01 (L form) |
پابکم | CID 288 |
بانکدارو | DB00583 |
کماسپایدر | 282 |
UNII | 0G389FZZ9M |
KEGG | C00318 |
ChEBI | CHEBI:۱۷۱۲۶ |
ChEMBL | CHEMBL172513 |
دادههای شیمی | |
فرمول | C7H15NO۳ |
وزن مولکولی | 161.199 g/mol |
SMILES | eMolecules & PubChem |
| |
(what is this?) (verify) |
کارکرد
وظیفه اصلی کارنیتین در بدن کمک به سوخت و ساز وتبدیل غذا به انرژی میباشد. کارنیتین این عمل را از طریق انتقال اسیدهای چرب بلند زنجیره به داخل میتوکندریها جهت بتااکسیداسیون آنها انجام میدهد. از طرف دیگر مصرف چربیها به عنوان منبع انرژی موجب صرفه جویی در مصرف گلیگوژن عضلات گردیده و با حفظ ذخایر گلیکوژن به تأخیر در بروز خستگی ورزش کار میانجامد. میتوکندری را میتوان موتورخانه یاختههای بدن دانست. در واقع انرژی مورد نیاز بدن در این بخش از یاختهها تولید میشود.
برخی از شواهد نشان میدهد که میزان نیاز به ال-کارنیتین در دوران کودکی و همچنین در زمانهای خاصی مانند بارداری و شیردهی که میزان نیاز بدن به انرژی افزایش مییابد کمی بالا میرود که این افزایش نیاز موجب به افزایش تولید این ماده غذایی از سوی بدن میشود.
همچنین بهنظر میرسد که وجود ال-کارنیتین برای بهبود کارکرد قلب نیاز است. برای نمونه یک پژوهش نشان داده است میزان کارکرد نابهنجار و تپش غیرعادی قلب بعد از ۴۵ هفته مصرف ۴ گرم ال-کارنیتین در روز در بیماران دیابتی که علاوه بر فشار خون بالا از ناراحتیهای قلبی و رگی رنج میبردند به میزان زیادی کاهش یافته و بهبود پیدا نموده است.
همچنین پژوهش دیگر نشان داده است که مصرف روزانه ال-کارنیتین در ورزشکاران میتواند حتی تا ۲۵٪ میزان توانایی و ظرفیت فعالیت بدنی را بالا ببرد. افرادی که از مکملهای ال-کارنیتین استفاده مینمایند بعد از انجام فعالیتهای بدنی به میزان کمتری دچار خستگی و کوفتگی میشوند. این بررسی همچنان نشان داد که مصرف ال-کارنیتین دو ساعت پیش و پس از دویدن به مسافت ۲۰ کیلومتر موجب بروز خستگی کمتر و بازیابی سریعتر قوای بدنی گردد.
همچنین بررسیها نشان داده است که مصرف ۱۰۰ میلی گرم ال-کارنیتین به ازای هر کیلو وزن افراد و کودکان تالاسمی ماژور به مدت ۳ ماه موجب کاهش نیاز بدن این افراد به پالایش خون شود.
منابع تامین
ال کارنیتین در بدن از ترکیب دو اسیدآمینه لیزین و متیونین ساخته میشود. سلولهای بدن برای سنتز کارنیتین به ویتامینهای C، B۶ و B۳ (نیاسین) نیاز دارند. اما میتوان آن را از منابع غذایی حیوانی مانند گوشت قرمز، لبنیات و آواکادو نیز دریافت کرد. غذاهای گیاهی منبع خوبی برای این ماده نمیباشند.L – کارنیتین یک دارو هم میباشد و برای درمان بیمارانی بهکارمیرود که بدن آنها به اندازه کافی کارنیتین تولید نمیکند. اینک کاربرد آن را بهعنوان راهی برای پیشگیری از صدماتی بررسی میکنند که در اثر کاربرد شیمیدرمانی به بافتها وارد میشود.
موارد مصرف دارویی
کمبود کارنیتین در برنامههای بدنسازی (تقویت عضلانی) جلوگیری از کرامپ عضلانی در همودیالیز و کمک به بهبود عملکرد قلب و عروقی.
میزان مصرف: برای فرد ۵۰ کیلویی ۱ تا ۳ گرم همراه غذا به صورت قرص و شربت هم وجود دارد. مصرف ایزومر D کارنیتین بسیار محدود و فقط تحت نظز پزشک است.
اثرات جانبی مصرف کارنیتین
مصرف زیاد آن موجب شادی و سرخوشی نسبتاً کمی میشود که میتواند گهگاهی برای پیشرفت وضعیت ذهن و فکر ما مفید باشد. از دیگر اثرات جانبی کارنیتین باید گفت، اگر این ماده بیش از ۳۰۰۰ میلی گرم در روز مصرف شود، ممکن است بدن فرد، بوی ماهی بگیرد. حالت تهوع، اسهال، استفراغ و سردرد نیز در برخی افراد دیده شدهاست.
منابع
- "L-Carnitine". Micronutrient Information Center, Linus Pauling Institute, Oregon State University, Corvallis, OR. 2019-12-01. Retrieved 2020-04-29.
- Bremer J (October 1983). "Carnitine--metabolism and functions". Physiological Reviews. 63 (4): 1420–80. doi:10.1152/physrev.1983.63.4.1420. PMID 6361812.
- "Carnitine". Office of Dietary Supplements, US National Institutes of Health. 2017-10-10. Retrieved 2020-04-29.
- "L-carnitine: Uses, benefits and dosage". Drugs.com. 2020-01-20. Retrieved 2020-04-29.