کتابشناسی ابوالحسن نجفی
کتابشناسی ابوالحسن نجفی فهرستی از نوشتههای ابوالحسن نجفی، ادیب و مترجمِ ایرانیِ قرن چهاردهم هجری خورشیدی است.
![]() | |
| کتابها↘ | ۷ |
|---|---|
| مقالهها↘ | بیش از ۵۰ |
| گفتگوها↘ | ۷ |
| ترجمهها↘ | ۱۹ |
| ویراستاری نشریهها↘ | ۱ |
| ویراستاری مراجع↘ | ۲ |
| منابع و پانوشت | |
نجفی نوشتن را از سالهای دانشجویی آغاز کرد. در اوایل دههٔ ۱۳۳۰، همراه با عبدالحسین آلرسول و احمد عظیمی، انتشارات نیل را در تهران پایهگذارد و با نشریات مختلف از جمله سخن، جنگ اصفهان و خوشه نیز همکاری داشت. ویرایش و نیز عروض فارسی فکر و ذکر اصلی نجفی در بیشتر دوران کاریش بود. پس از انقلابِ ۱۳۵۷ به تألیف یک لغتنامه و ترجمهٔ چندین کتاب، از جمله رمانِ مفصّلِ خانوادهٔ تیبو، پرداخت و سردبیریِ چند شمارهٔ ابتداییِ نشریهٔ ادبیات تطبیقی را بر عهده داشت. ناشرِ بیشترِ کتابهای نجفی انتشارات نیلوفر بودهاست. نجفی تا سالهای پایانی عمرش به تحقیق و نگارش مشغول بود و دو کتابش را امید طبیبزاده پس از مرگش منتشر کرد. آثار بسیاری از نویسندگان غیرایرانی که نامشان در فهرست ذیل آمده، برای اولین بار بههمتِ ابوالحسن نجفی در ایران ترجمه و معرفی شدهاست.[1] نجفی از دو نام مستعار «مهرداد رهسپار» و «کامبیز رخشان» نیز برای انتشار آثارش بهره بردهاست.[2]
کتاب
تألیف
| نام | سال نشر | ناشر | توضیحات |
|---|---|---|---|
| مبانی زبانشناسی و کاربرد آن در زبان فارسی | ۱۳۵۸ | دانشگاه آزاد ایران، نیلوفر | |
| غلط ننویسیم | ۱۳۶۶ | مرکز نشر دانشگاهی | |
| فرهنگ فارسی عامیانه | ۱۳۷۸ | نیلوفر | |
| درباره طبقهبندی وزنهای شعر فارسی | ۱۳۹۴ | نیلوفر | |
| اختیارات شاعری و مقالههای دیگر در عروض فارسی | ۱۳۹۴ | نیلوفر | |
| وزن شعر فارسی: درسنامه | ۱۳۹۵ | نیلوفر | به کوشش امید طبیبزاده |
| طبقهبندی وزنهای شعر فارسی | ۱۳۹۷ | نیلوفر | به کوشش امید طبیبزاده |
ترجمه
مقاله: تألیف
| عنوان | نشریه/کتاب | دوره | شماره | صفحه | تاریخ | ناشر |
|---|---|---|---|---|---|---|
| دکارت: به مناسبت سیصدمین سال درگذشت او | روزنامه ایران ما | ۴ تا ۷ | ۲۱ اسفند ۱۳۲۸ تا ۲۷ فروردین ۱۳۲۹ | |||
| صدمین سال درگذشت یک شاعر بزرگ: آدام میتسکیویچ | سخن | ۶ | ۱۲ | ۱۱۱۲–۱۱۱۵ | بهمن ۱۳۳۴ | |
| موریس مترلینک | سخن | ۱۳ | ۳ | ۳۵۰–۳۵۲ | تیر ۱۳۴۱ | |
| بلز پاسکال: به مناسبت سیصدمین سالگرد درگذشت او | ۴ | ۴۹۵–۴۹۸ | مرداد ۱۳۴۱ | |||
| تجدید حیات یک واژهٔ اصیل فارسی | انتقاد کتاب | ۲ | ۳۱ | شهریور و مهر ۱۳۴۳ | ||
| انتقاد بر انتقاد | روزنامه بررسی کتاب | ۴ | مهر و آبان ۱۳۴۴ | مروارید | ||
| سارتر و ادبیات | جُنگ اصفهان | ۳ | ۷–۱۲ | تابستان ۱۳۴۵ | ||
| کلود روا | ۱۰۵–۱۰۸ | |||||
| وظیفهٔ ادبیات | انتقاد کتاب | ۳ | ۹ | ۳–۴ | مهر و آبان ۱۳۴۵ | |
| ادبیات و دنیای گرسنه | جُنگ اصفهان | ۷ | ۱۸۱–۱۸۷ | زمستان ۱۳۴۷ | ||
| خشم و هیاهوی ویلیام فاکنر | کتاب امروز | ۱ | ۱۴–۱۶ | پاییز ۱۳۵۰ | ||
| وظیفه اصلی زبان: ایجاد ارتباط | مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی | ۷۷ | ۸۷–۹۶ | اسفند ۱۳۵۰ | دانشگاه تهران | |
| ادبیات تطبیقی چیست؟ | ماهنامه آموزش و پرورش | ۴۱ | ۷ | ۴۳۵–۴۴۸ | فروردین ۱۳۵۱ | |
| اختیارات شاعری | جُنگ اصفهان | ۱۰ | ۱۴۷–۱۸۹ | تابستان ۱۳۵۲ | ||
| میان بودن و نبودن | کتاب امروز | ۷ | ۴۴–۴۸و۶۷ | بهار ۱۳۵۳ | ||
| زبان چیست؟ | ماهنامه آموزش و پرورش | ۴۴ | ۷ | ۴۰۵–۴۱۵ | فروردین ۱۳۵۴ | |
| ۸ | ۴۶۵–۴۷۲ | اردیبهشت ۱۳۵۴ | ||||
| زبان و تنهایی انسان | مجله فرهنگ و زندگی | ۲۱–۲۲ | ۴۰۵–۴۱۵ | بهار و تابستان ۱۳۵۵ | ||
| یک قاعده منسوخ عروضی | مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی | ۱۲ | ۱۳ | ۵۸۷–۵۸۹ | پاییز ۱۳۵۵ | دانشگاه فردوسی |
| ترجمه کالیگولا و اجرای آربی آوانسیان[3] | فصلنامه تئاتر | ۱ | ۲ | ۱۳۰–۱۳۸ | زمستان ۱۳۵۶ | |
| دربارهٔ طبقهبندی وزنهای شعر فارسی | آشنایی با دانش | ۷ | ۵۹۱–۶۲۶ | فروردین ۱۳۵۹ | ||
| حافظ، نسخه نهایی | نشر دانش | ۲ | ۱ | ۳۰–۳۹ | آذر و دی ۱۳۶۰ | مرکز نشر دانشگاهی |
| زبان فارسی گنجینه امثال است | ۶ | ۲۴–۲۷ | مهر و آبان ۱۳۶۱ | |||
| مسئله امانت در ترجمه | نشر دانش | ۳ | ۱ | ۵–۱۱ | آذر و دی ۱۳۶۱ | مرکز نشر دانشگاهی |
| آیا زبان فارسی در خطر است؟ | ۲ | ۴–۱۵ | بهمن و اسفند ۱۳۶۱ | |||
| حذف حرف اضافه | نشر دانش | ۷ | ۴ | ۲–۵ | خرداد و تیر ۱۳۶۶ | مرکز نشر دانشگاهی |
| گلدان توسط بچه شکسته شد | ۵ | ۱۱–۱۳ | مرداد و شهریور ۱۳۶۶ | |||
| «را» پس از فعل | ۶ | ۱۸–۱۹ | مهر و آبان ۱۳۶۶ | |||
| غلط ننویسیم | نشر دانش | ۸ | ۱ | ۴۲–۴۵ | آدر و دی ۱۳۶۶ | مرکز نشر دانشگاهی |
| غلطهایی که در غلط ننویسیم نیست | ۶ | ۵۶–۶۵ | مهر و آبان ۱۳۶۷ | |||
| «تفکیر» یا «تفکر» (در بخش نامهها) | کیهان فرهنگی | ۶۸ | ۴۶ | آبان ۱۳۶۸ | ||
| بدبختانه، متأسفانه، خوشبختانه | نشر دانش | ۱۱ | ۱ | ۲۴–۲۵ | آذر و دی ۱۳۶۹ | مرکز نشر دانشگاهی |
| زبان و ادبیات | کتاب صبح | ۱۰ | ۱۷–۳۲ | بهمن ۱۳۶۹ | ||
| شمهای از نواقص فرهنگهای فارسی | نشر دانش | ۱۴ | ۴ | ۲–۵ | خرداد و تیر ۱۳۷۳ | مرکز نشر دانشگاهی |
| پارههای موزون گلستان سعدی | نامه فرهنگستان | ۱ | ۱ | ۹۵–۱۰۴ | بهار ۱۳۷۴ | فرهنگستان |
| ۲ | ۹۶–۱۱۳ | تابستان ۱۳۷۴ | ||||
| ۳ | ۹۸–۱۳۷ | پاییز ۱۳۷۴ | ||||
| ۴ | ۶۷–۱۳۰ | زمستان ۱۳۷۴ | ||||
| کاربرد «که» در فارسی گفتاری | نامه فرهنگستان | ۱ | ۳ | ۷–۱۹ | پاییز ۱۳۷۴ | فرهنگستان |
| نظریه اطلاع | مجلهٔ کارنامه | ۱ | ۱ | ۱۷–۳۱ | دی ۱۳۷۷ | |
| درباره «قاعده قلب» و چند نکته عروضی دیگر | نامه فرهنگستان | ۵ | ۲ | ۴۱–۴۹ | مهر ۱۳۸۰ | فرهنگستان |
| تغییر کمیت مصوتهای فارسی و تحول وزن شعر در دوران معاصر | نشر دانش | ۱۹ | ۲ | ۷–۹ | تابستان ۱۳۸۱ | مرکز نشر دانشگاهی |
| معیار الاشعار، این اثر ناشناخته | مجله فرهنگ | ۱۵ ۱۶ | ۴۴
۴۵ |
۱۶۹–۱۷۲ | زمستان ۱۳۸۱ و بهار ۱۳۸۲ | |
| معاشران گره از زلف یار باز کنید | کتاب ماه ادبیات و فلسفه | ۷ | ۸۲ | ۳۸–۴۱ | مرداد ۱۳۸۳ | خانه کتاب |
| وزن شعر فارسی (متن سخنرانی) | کتاب ماه ادبیات و فلسفه | ۷ | ۸۹–۹۰ | ۲۲–۳۵ | اسفند ۱۳۸۳ و فروردین ۱۳۸۴ | خانه کتاب |
| فرهنگی برای فارسی عامیانه | نامه فرهنگستان | ۷ | ۱ | ۲۲–۳۱ | خرداد ۱۳۸۴ | فرهنگستان |
| مراتب زبان در ترجمه شعر | زبان و رسانه | ۵۶۱–۵۸۲ | ۱۳۸۴ | طرح آینده | ||
| وزنهای تازه در شعر بهار | جشننامه استاد دکتر محمد خوانساری | ۵۶۳–۵۷۱ | ۱۳۸۴ | فرهنگستان | ||
| نگاهی به آثار پتر هانتکه | بخارا | ۵۴ | ۲۴–۳۲ | شهریور ۱۳۸۵ | ||
| درباره دفتر دگرسانیها در غزلهای حافظ و انتخاب معیارها | گزارش فرهنگستان زبان و ادب فارسی | ۶ | ۶۸-۷۵ | پاییز ۱۳۸۶ | فرهنگستان | |
| تقطیع در عروض جدید | دانشنامه زبان و ادب فارسی | ج۲ | ۳۹۸–۴۰۱ | ۱۳۸۶ | فرهنگستان | |
| فعلهای سببی در فارسی گفتاری | جشننامه استاد دکتر محمدعلی موحد | ۴۰۱–۴۰۴ | ۱۳۸۶ | فرهنگستان | ||
| آیا «و» زائد است؟ | شاخههای شوق (یادگارنامهٔ بهاءالدین خرمشاهی) | ۱۰۴۳–۱۰۴۸ | ۱۳۸۷ | قطره، شهاب | ||
| صفتهای مختوم به «ـگی» | جشننامه استاد اسماعیل سعادت | ۵۱۳–۵۱۸ | ۱۳۸۷ | فرهنگستان | ||
| عروض قدیم در برابر عروض جدید | نخستین مجموعه سخنرانیهای مشترک فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد ایرانشناسی | ۳–۴۷ | ۱۳۸۷ | فرهنگستان | ||
| طبقهبندی وزنهای شعر فارسی | ۱۰۳–۲۱۷ | |||||
| ادبیات تطبیقی و قلمرو آن | گزارش فرهنگستان زبان و ادب فارسی | ۸ | ۶۲-۶۵ | بهار و تابستان ۱۳۸۷ | فرهنگستان | |
| دومین مجموعه سخنرانیهای مشترک فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد ایرانشناسی | ۱۹–۵۲ | ۱۳۸۸ | فرهنگستان | |||
| واژههای عامیانه در فرهنگ جامع زبان فارسی | فرهنگنویسی | ۲ | ۱۷۶–۱۹۰ | مهر ۱۳۸۸ | فرهنگستان | |
| دایرهای با ۱۸۰ وزن | وزن شعر فارسی از دیروز تا امروز (۱) | ۱۱۳–۱۲۲ | ۱۳۹۰ | فرهنگستان | ||
| وزن دوری | وزن شعر فارسی از دیروز تا امروز (۲) | ۱۳۳–۱۴۶ | ۱۳۹۴ | هرمس | ||
| دربارهٔ فرهنگ جامع زبان فارسی (متن سخنرانی) | فرهنگنویسی | ۷ | ۹۲–۹۶ | دی ۱۳۹۲ | فرهنگستان | |
| ذوبحرین، مشکل بزرگ عروض قدیم | نامه فرهنگستان | ۱۲ | ۱ | ۸–۱۵ | بهار ۱۳۹۰ | فرهنگستان |
| به دانش بزرگ و به همت بلند: جشننامه استاد احمد سمیعی | ۳۱–۴۲ | ۱۳۹۳ | هرمس | |||
| وزن دوری، مشکلی که عروض قدیم آن را نادیده گرفتهاست | نامه فرهنگستان | ۱۳ | ۴ | ۶–۱۸ | تابستان ۱۳۹۳ | فرهنگستان |
| خدمات غیر قابل انکار پورجوادی در مرکز نشر دانشگاهی | بخارا | ۱۱۱ | ۳۵۱-۶ | فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۵ | ||
| نامه ابوالحسن نجفی به بهرام صادقی؛ پاریس - شنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۴۰ | بخارا | ۱۳۵ | ۱۷۱-۴ | بهمن و اسفند ۱۳۹۸ |
مقاله و داستان و شعر: ترجمه
| عنوان | نویسنده | نشریه | دوره | شماره | صفحه | تاریخ |
|---|---|---|---|---|---|---|
| نوای پاییز | بودلر | روزنامه ایران ما | ۱۷ | ۱۳۲۹ | ||
| گورستان حرمسرا | آدام میتسکیویچ | سخن | ۶ | ۱۲ | ۱۰۷۸ | بهمن ۱۳۳۴ |
| عصر رمان | ژرژ سیمنون | ۱۰۹۵–۱۰۹۸ | ||||
| اندیشههایی دربارهٔ رمان | ژرژ لوریس | ۱۰۹۹–۱۱۰۰ | ||||
| چمنزار بلون ویل | ژوزف کسل | سخن | ۷ | ۱ | ۶۸–۹۱ | فروردین ۱۳۳۵ |
| آبه ستوبال | موریس مترلینک | ۲ | ۱۷۷–۱۷۹ | اردیبهشت ۱۳۳۵ | ||
| سکوتهای سرهنگ برمبل | آندره موروا | ۵ | ۴۹۱–۴۹۵ | مرداد ۱۳۳۵ | ||
| سکهسازان | آندره ژید | ۷ | ۷۱۶–۷۲۰ | مهر ۱۳۳۵ | ||
| کبریت | شارل لوئی فیلیپ | ۱۲ | ۱۱۸۴–۱۱۸۷ | فروردین ۱۳۳۶ | ||
| رمان گربه | کولت | سخن | ۸ | ۲ | ۱۴۷–۱۵۳ | اردیبهشت ۱۳۳۶ |
| ماری، قهرمان ایرلند | ژوزف کسل | ۴ | ۳۷۳–۳۹۱ | مرداد ۱۳۳۶ | ||
| برای تو دلدارم | ژاک پرور | صدف | ۳ | ۱۷۹ | آذر ۱۳۳۶ | |
| کار رؤیا | هانری برکسون | صدف | ۵ | ۳۷۰–۳۷۲ | بهمن ۱۳۳۶ | |
| اسرار کامرانی | روژه ایکور | صدف | ۶ | ۴۰۸–۴۲۲ | فروردین ۱۳۳۷ | |
| شنوندگان | والتر دولامر | صدف | ۱۰ | ۸۸۱–۸۸۲ | ۱۳۳۷ | |
| عربدوستی | ژان کو | سخن | ۱۲ | ۹ | ۱۰۳۷–۱۰۴۰ | دی ۱۳۴۰ |
| الفبای تجارت | ۱۰–۱۱ | ۱۲۴۶–۱۲۴۸ | بهمن و اسفند ۱۳۴۰ | |||
| چرا نمیتوانم داستان بنویسم | ژان گئنو | ۱۲ | ۱۳۰۸–۱۳۱۰ | فروردین ۱۳۴۱ | ||
| اعتراف | روژه مارتن دوگار | ۱۳۲۸–۱۳۴۴ | ||||
| رد بر منتقدان | مارسل پانیول | سخن | ۱۳ | ۱ | ۶–۱۵ | اردیبهشت ۱۳۴۱ |
| ۲ | ۱۵۲–۱۵۶ | خرداد ۱۳۴۱ | ||||
| ورزشهای زمستانی | ژوزف کسل | ۳ | ۳۳۸–۳۴۲ | تیر ۱۳۴۱ | ||
| محله آزاد | ژاک پرور | ۱۱–۱۲ | ۱۱۷۱ | اسفند ۱۳۴۱و فروردین ۱۳۴۲ | ||
| شیطان و خدا | ژان پل سارتر | جُنگ اصفهان | ۱ | ۸۲–۱۰۴ | زمستان ۱۳۴۴ | |
| شعر و نثر | ژان پل سارتر | جُنگ اصفهان | ۳ | ۱۳–۲۸ | تابستان ۱۳۴۵ | |
| بد نیستم، شما چطورید؟ | کلود روا | ۱۰۹–۱۱۹ | ||||
| ادبیات نومیدکننده وجود ندارد | سیمون دوبووار | انتقاد کتاب | ۳ | ۹ | ۴–۷ | مهر و آبان ۱۳۴۵ |
| نویسنده و واقعیت | ۱۱ | ۳–۸ | بهمن و اسفند ۱۳۴۵ | |||
| استاد من سلیمان است | اوژن یونسکو | روزنامه بازار | ۲۱ | ۲۰ | اسفند ۱۳۴۵ | |
| شعر چیست؟ | ژرژ پمپیدو | جُنگ اصفهان | ۴ | ۵–۸ | بهار ۱۳۴۶ | |
| مقایسه شعر فرانسوی و انگلیسی | سن ژون پرس | ۹–۱۲ | ||||
| یار شهریار | ۲۶–۲۸ | |||||
| حضور مشترک | رنه شار | ۲۹–۳۰ | ||||
| حرامزاده | گی دو موپاسان | روزنامه اصفهان | ۲۶ و ۲۹ مرداد و ۱ شهریور ۱۳۴۶ | |||
| رافضی یا روح آشفته | آلبر کامو | جُنگ اصفهان | ۵ | ۱۰۷–۱۲۶ | تابستان ۱۳۴۶ | |
| مستر فارینگتون و مسیو بلان | کلود آولین | ۱۷۶–۱۸۶ | ||||
| دو گونه واقعیت هست | ناتالی ساروت | روزنامه بازار | ۲۴ | ۴ | آبان ۱۳۴۶ | |
| پرندگان میروند در پرو میمیرند | رومن گاری | خوشه | ۱۰–۱۸ | ۵–۱۲ آذر ۱۳۴۶ | ||
| هنر شاعری | امیل شارتیه (آلن) | خوشه | ۱۹–۲۰ | ۱۹–۲۶ آذر ۱۳۴۶ | ||
| هنر رماننویس | ۲۰–۲۱ | |||||
| زن ناشناس | ژان فروستیه | خوشه | ۱۸–۲۳ | ۲۶ آذر-۳ دی ۱۳۴۶ | ||
| قربانی وظیفه | اوژن یونسکو | خوشه | ۳۰–۳۲ | ۱۷–۲۴ دی ۱۳۴۶ | ||
| تو نیکی میکن و در دجله انداز | آلفونس آله | خوشه | ۲۳–۲۴ | ۱–۸ بهمن ۱۳۴۶ | ||
| نویسنده و سیاست | کلود سیمون | انتقاد کتاب | ۴ | ۱ | ۳–۹ | بهمن ۱۳۴۶ |
| پاککنها | آلن روب گری یه | جُنگ اصفهان | ۶ | ۱۴۲–۱۵۱ | بهار ۱۳۴۷ | |
| همانطور که بودهایم | آرتور آداموف | جُنگ اصفهان | ۷ | ۱۲۸–۱۴۴ | زمستان ۱۳۴۷ | |
| ادبیات چه میتواند بکند؟ | ژان ریکاردو | ۱۸۸–۱۹۵ | ||||
| جواب کافکا | رولان بارت | ۱۹۶–۲۰۱ | ||||
| دیوار چین و کتابها | خورخه لوئیس بورخس | جُنگ اصفهان | ۸ | ۱۶۸–۱۷۰ | تابستان ۱۳۴۹ | |
| سرنوشت آدمی | آندره مالرو | سخن | ۲۱ | ۱ | ۲۱–۲۹ | تیر و مرداد ۱۳۵۰ |
| زمان در نظر فاکنر | ژان پل سارتر | کتاب امروز | ۱ | ۱۷–۲۱ | پاییز ۱۳۵۰ | |
| اعتماد | ۱۱۴۲-۳ | ۳۱ خرداد و ۱ تیر ۱۳۸۵ | ||||
| وظیفه ادبیات | سیمون دوبووار | ماهنامه آموزش و پرورش | ۴۱ | ۴ | ۲۲۰–۲۲۸ | دی ۱۳۵۰ |
| من مینویسم تا بدانم چرا مینویسم | آلن روب گری یه | لوح | ۴ | ۲۴۵–۲۴۸ | زمستان ۱۳۵۰ | |
| کلک | ۶۶ | ۲۶۳-۲۶۴ | شهریور ۱۳۷۴ | |||
| اعتماد | ۱۱۲۴ | ۷ خرداد ۱۳۸۵ | ||||
| شب دراز | میشل دئون | کتاب نمونه | ۴۸–۶۹ | بهار ۱۳۵۱ | ||
| آیا عمر داستان به سر آمدهاست؟ | سیمون دوبووار | جُنگ اصفهان | ۹ | ۱–۴ | خرداد ۱۳۵۱ | |
| اوت چهارده | کلود روا | مجله فرهنگ و زندگی | ۱۱ | ۸۱–۸۶ | بهار ۱۳۵۲ | |
| کلک اتومبیل | پل ویالار | آیندگان ادبی | ۴–۵ | ۲۳ خرداد ۱۳۵۳ | ||
| اسرار خوشبختی | روژه ایکور | آیندگان ادبی | ۴–۷ | ۲۱ شهریور ۱۳۵۳ | ||
| مرد تنها | اوژن یونسکو | آیندگان ادبی | ۳–۴و۷ | ۲۹ شهریور ۱۳۵۳ | ||
| مسئولیت نویسنده | برنار پنگو | فرهنگ و زندگی | ۱۶ | ۱۵۱–۱۵۶ | پاییز ۱۳۵۳ | |
| دو نوع واقعیت | ناتالی ساروت | ۱۵۶–۱۵۹ | ||||
| نقشه یک واقعیت تازه | گیدو پیوونه | فرهنگ و زندگی | ۱۷ | ۱۶۸–۱۷۳ | زمستان ۱۳۵۳ | |
| چرا غریبان در زیر لوای «هر کاری جایز است» زندگی میکنند؟ | لئونید لئونوف | ۱۷۳–۱۷۶ | ||||
| از آموزش قراردادی تا آموزش پیشبرد جمعی | ادوار لیزوپ | ماهنامه آموزش و پرورش | ۳۳۳–۳۴۰ | اسفند ۱۳۵۳ | ||
| در جستجوی زمان گمشده | مارسل پروست | آیندگان ادبی | ۴–۵ | تیر ۱۳۵۴ | ||
| منتقد، خوانندهٔ پیشرو (نیز منتشر شده تحت عنوان «وظیفه منتقد») | برنار پنگو | فرهنگ و زندگی | ۱۸ | ۱۶۶–۱۶۷ | تابستان ۱۳۵۴ | |
| آزما | ۷۷ | ۲۸-۲۹ | اسفند و فروردین ۱۳۹۰ | |||
| بیرونافتاده | ساموئل بکت | مجله تماشا | ۵ | ۲۳۲ | ۲۴–۲۶ و ۷۸ | مهر ۱۳۵۴ |
| سمرقند | ۶ | ۱۷-۳۲ | تابستان ۱۳۸۳ | |||
| کرگدن | اوژن یونسکو | مجله رودکی | ۴ | ۴۸ | ۳۰–۳۳و۳۵ | مهر ۱۳۵۴ |
| داوری سلیمان | پیر میل | ماهنامه آموزش و پرورش | ۱۳۴ | ۱۴۲-۱۴۵ | آذر ۱۳۵۴ | |
| وظیفه ادبیات | دانیل گرانین، آلن روب گری یه، واسیلی آکسیانوف و ژان پل سارتر | فرهنگ و زندگی | ۱۹–۲۰ | ۲۷۷–۲۹۹ | پاییز و زمستان ۱۳۵۴ | |
| پیمان | ژول تلیه | ماهنامه آموزش و پرورش | ۴۵ | ۶ | ۳۵۹-۳۶۲ | اسفند ۱۳۵۴ |
| جدایی | ژوزف کسل | ماهنامه آموزش و پرورش | ۱۳۵ | ۴۱۲-۴۱۵ | فروردین ۱۳۵۵ | |
| فردوسی و شاهنامه در لهستان | ف. ماخالسکی | فردوسی و ادبیات حماسی | ۵۹–۶۱ | ۱۳۵۵ | ||
| وظیفه ادبیات | سیمون دوبووار | رودکی | ۶ | ۶۴–۶۵ | ۱۱–۱۵ | بهمن و اسفند ۱۳۵۵ |
| ادبیات و نیروهای حاکم بر جامعه | ژرژ سمپرن | ۶۹–۷۰ | ۶–۸ | مرداد و شهریور ۱۳۵۶ | ||
| گواه آزادی | آلبر کامو | رودکی | ۷ | ۷۲ | ۲–۴ | آبان ۱۳۵۶ |
| ادبیات تحت تعقیب سیاست | آلن روب گری یه | رودکی | ۷ | ۷۵–۷۶ | ۸ | بهمن و اسفند ۱۳۵۶ |
| قطره ملی شما اقیانوس جهانی نیست | خوان گویتیسولو | رودکی | ۹–۱۰ | |||
| کلک | ۶۶ | ۲۷۱-۲۷۶ | شهریور ۱۳۷۴ | |||
| اعتماد | ۱۱۲۶ | ۹ خرداد ۱۳۸۵ | ||||
| ساختن اسطوره | ژان پل سارتر | فصلنامه تئاتر | ۲ | ۵۸–۶۵ | زمستان ۱۳۵۶ | |
| مصاحبهای با ژان پل سارتر | کنث تانیان | رودکی | ۸ | ۷۸ | ۱۰–۱۵ | اردیبهشت ۱۳۵۷ |
| سبک بیان نمایش | ژان پل سارتر | فصلنامه تئاتر | ۳ | ۳۹–۵۷ | بهار ۱۳۵۷ | |
| کودتای ۲۸ مرداد | ژراردو ویلیه | روزنامه امید ایران | ۲۸ اسفند ۱۳۵۷
۱۳ و ۲۰ و ۲۷ فروردین ۱۳۵۸ ۳ و ۱۰ اردیبهشت ۱۳۵۸ | |||
| تصادف و تمدن | کلود لوی استروس | آشنایی با دانش | ۶ | ۵۴۰–۵۴۳ | آذر ۱۳۵۸ | |
| طبیعت، انسانیت، تراژدی | آلن روب گری یه | جُنگ اصفهان | ۱۱ | ۴۱–۵۱ | تابستان ۱۳۶۰ | |
| کلک | ۶۶ | ۲۵۴-۲۶۲ | شهریور ۱۳۷۴ | |||
| واژهها و آتشسوزیها | آلکساندر کوندراتوف | مجله زبانشناسی | ۱ | ۱ | ۱۹–۳۴ | بهار و تابستان ۱۳۶۳ |
| آغاز سخن: مجلس بزرگداشت غزالی در پاریس | احمد مختار امبو | معارف | ۲ | ۳ | ۸۱–۸۳ | آذر-اسفند ۱۳۶۴ |
| فاعلِ جمع و فعلِ مفرد در زبان فارسی | مجتبی مینوی | نشر دانش | ۶ | ۵ | ۳–۵ | مرداد و شهریور ۱۳۶۵ |
| نامزد و مرگ | ژیل پرو | مجله مفید | ۶ | ۴۱–۴۵ | مهر ۱۳۶۶ | |
| پرنده آبشار | بلز ساندرار | مجله کتاب صبح | ۹ | ۶۱–۶۴ | آذر ودی ۱۳۶۹ | |
| ساعت زبانشناسی | آلکساندر کوندراتوف | کیان | ۱ | ۳۲–۳۶ | ۱۳۷۰ | |
| آمار و زبان | ۲ | |||||
| سالگرد | ژیل پرو | مجله بهترینها | ۱ | ۳۹–۴۹ | شهریور ۱۳۷۰ | |
| وعدهگاه شیر بلفور | ژیل پرو | فصلنامه زنده رود | ۱ | ۱ | ۱۲۹–۱۵۴ | پاییز ۱۳۷۱ |
| دیوار شکاف | مارسل امه | مجله شباب | ۳ | ۱۹و۲۰ | ۳۱–۳۵ | فروردین ۱۳۷۵ |
| در مسیر یک تحول | آنتوان دو سنت اگزوپری | سلام بچهها | ۱۷۰ | ۵۰-۵۱ | اردیبهشت ۱۳۸۳ | |
| چگونه وانگفو رهایی یافت | مارگریت یورسنار | آزما | ۳۳ | ۴۴-۴۷ | مهر ۱۳۸۳ | |
| بازار بردهفروشان | ژرژ الیویه شاتورنو | آزما | ۳۵ | ۴۲-۴۳ | فروردین ۱۳۸۴ | |
| رؤیای مکزیکی | لوکلزیو | نگاه نو | ۶۷ | ۱۷–۲۵ | آبان ۱۳۸۴ | |
| از ضدخاطرات | آندره مالرو | بخارا | ۵۰ | ۶۷-۷۴ | فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۵ | |
| اسطوره و واقعیت در تئاتر | ژان پل سارتر | مجله شهروند امروز | ۳ | ۴۹ | ۱۱۸–۱۲۲ | خرداد ۱۳۸۷ |
| فرماندار در گلزار | آلفونس دوده | اعتماد | ۱۸۷۰ | ۳ | دی ۱۳۸۷ | |
| مردی در تکاپو | ژان پل سارتر | نگاه نو | ۸۶ | ۹۰-۹۱ | ۱۵ آبان ۱۳۸۹ |
گفتگوها
| عنوان | نشریه/کتاب | شماره | صفحه | تاریخ | ناشر |
|---|---|---|---|---|---|
| محمد قاضی و دن کیشوت | کتاب امروز | ۱ | ۳-۱۲ | ۱۳۵۰ | چاپ دیگر با نام «قاضی و دن کیشوت» در فصلنامهٔ مترجم، بهار ۱۳۷۲، شماره ۹ |
| گفتگو در پیرامون: داستان و داستاننویسی، وظیفه داستاننویس . . . آینده . .[4] | کتاب چراغ | ۴ | ۵۸-۹۴ | ۱۳۶۱ | |
| گفتگو درباره مجلههای علمی | نشر دانش | ۳۰ | ۲-۱۵ | مهر و آبان ۱۳۶۴ | مرکز نشر دانشگاهی |
| نکتههایی از حرفهای چاپنشدهی هوشنگ گلشیری دربارهی شازده احتجاب | همراه با شازده احتجاب | ۳۱-۵۲ | پاییز ۱۳۶۶ | نشر دیگر | |
| وظیفهٔ ویراستار برقراری تفاهم است | بخارا | ۲۰ | ۲۲۹-۲۴۴ | مهر ۱۳۸۰ | |
| مصاحبه با ابوالحسن نجفی | جشننامه ابوالحسن نجفی | ۲۱۰-۱۹ | ۱۳۹۰ | نیلوفر | |
| از دیروز با سرو فروتن زایندهرود | آزما | ۹۱ | ۳۰-۳۵ | مهر ۱۳۹۱ | |
| حدیثی مجمل از حکایتی مفصل: یعنی جوانها جوانی نمیکنند؟! | آزما | ۱۰۰ | ۱۵-۲۱ | دی و بهمن ۱۳۹۲ | |
| زبان ادبی، زبان چندلایه است | آزما | ۱۰۴ | ۳۴-۳۵ | مرداد و شهریور ۱۳۹۳ | |
| ؟ | اطّلاعات | ۲۶۴۵۸ | ۱۹ خرداد ۱۳۹۵ |
ویرایش و سردبیری
| کتاب/نشریه | مولف/سردبیر | مترجم | تاریخ | ناشر | توضیحات |
|---|---|---|---|---|---|
| فیل در تاریکی | قاسم هاشمینژاد | ۱۳۵۸ | کتاب زمان، هرمس | ||
| در جستجوی زمان ازدسترفته | مارسل پروست | مهدی سحابی | ۱۳۷۱ | مرکز | |
| فرهنگ آثار | رضا سیدحسینی (زیر نظر) | گروه مترجمان | ۱۳۷۸ | سروش | نجفی ویرایش و ترجمهٔ بعضی مقالات این دانشنامه را انجام داده است |
| ادبیات تطبیقی | ابوالحسن نجفی | ۱۳۸۹-۱۳۹۰ | فرهنگستان |
پانویس
- «روند تاریخی نخستین مواجههٔ ایرانیان با نویسندگان بزرگ فرانسوی زبان از رهگذار ترجمهٔ آثار ادبی فارسی»، ایوان: فصلنامه فرهنگی هنری ایران و فرانسه، شماره ۲، ۲۰۱۸
- طبیبزاده، امید (۱۳۹۰). جشننامه ابوالحسن نجفی. نیلوفر. ص. ۴۸.
- با نام مستعار «کامبیز رخشان»
- با نام مستعار «مهرداد رهسپار»؛ با هوشنگ گلشیری و محمّدعلی سپانلو
منابع
- جشننامهٔ ابوالحسن نجفی، بهکوشش امید طبیبزاده، تهران: نیلوفر
