تلخه‌رود

تلخه‌رود (آجی‌چای، شورسو) یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین رودخانه‌های جاری در استان آذربایجان شرقی می‌باشد. مساحت حوزۀ آبریز این رودخانه، ۹٬۲۰۰ کیلومتر مربع و حداکثر دبی آن ۴۰٫۶ متر مکعب در ثانیه است. طول این رودخانه ۲۶۵ کیلومتر است و در مناطق مرکزی استان آذربایجان‌شرقی در جریان می‌باشد. تلخه‌رود از به‌هم پیوستن رودخانه‌های بیوک‌چای، تاجیار، پسلار، رازلیق و وانق‌چای در نزدیکی شهرستان سراب تشکیل می‌شود. این رودخانه که بیشتر جهت شرقی-غربی دارد، از سمت شمال به کوه‌های سبلان، قوشه‌داغ و ارسباران و از سمت جنوب به کوه‌های سهند و بزقوش محدود شده‌است.[2] این رود پس از گذر از شمال شهر تبریز (درۀ شمال کوه عینالی) و جلگۀ تبریز از شمال‌شرقی جزیرۀ شاهی به سمت دریاچۀ ارومیه سرازیر می‌شود. از شاخه‌های اصلی تلخه‌رود می‌توان به رودخانه‌های آب‌شهد، چکی‌چای شهر مهربان، اوجان‌چای، زینجناب، سعیدآباد و مهران‌رود اشاره کرد.

مختصات: ۳۷°۴۵′ شمالی ۴۵°۴۲′ شرقی
تلخه رود
رود
نمایی از پل ونیار
کشور ایران
ایالت آذربایجان شرقی
رودهای فرعی
 - چپ رود ونق، رود سعیدآباد، قوری‌چای
 - راست رود کمور[1]، رود سیان
طول ۲۶۵ کیلومتر (۱۶۵ مایل)

تلخه‌رود (آجی‌چای) از دامنه‌های سبلان سرچشمه گرفته و پس از طی حدود ۲۲۰ کیلومتر و عبور از درۀ ونیار در شمال شهر تبریز و پس از پیوستن آب‌های سرچشمه گرفته از کوه سهند، به دشت وسیع تبریز وارد می‌شود. تلخه‌رود پس از مشروب کردن دشت تبریز به دریاچۀ ارومیه می‌ریزد.[3]

فرتور مندرج در این برگه به پل ونیار اختصاص دارد که از دیرباز (دوران صفوی) در شمال شرق شهر تبریز (جادۀ قدیم اهر - تبریز) روی پهنۀ تلخه‌رود بناشده بود که ناگهان به دلیل ساخت نافرجام پل مدنی، این پل تاریخی که دارای سه‌طاق و دیواره‌های بلند متشکل از سنگ و گچ بود در بهار سال ۱۳۹۲ و به صورت شبانه و پنهانی کوبیده و زدوده و روبیده شد.[4]

منابع
  1. NJ 38-7 Tabriz, Iran; Azerbaijan; Armenia بایگانی‌شده در ۳ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine Iran, Series 1501, Joint Operations Graphic (Air) 1:250,000, U.S. National Imagery and Mapping Agency. The Komur enters the Aji Chay just north of Tabriz, and just before the Sian Chay enters the Aji Chay. Komūr Chāy (BGN Standard) در سرور تحت شبکه نام‌های جغرافیایی
  2. «آجی‌چای (تلخه‌رود) قدیمی‌ترین و مهم‌ترین رودخانۀ جاری استان آذربایجان شرقی». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۸ آذر ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۱۲ دی ۱۳۹۵.
  3. «گزارش سیمای طرح سد شهد مدنی». شرکت آب منطقه‌ای استان آذربایجان شرقی. دریافت‌شده در ۱۲ دی ۱۳۹۵.
  4. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی
  • سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح (۱۳۸۰)، فرهنگ جغرافیایی شهرستان تبریز، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، شابک ۹۶۴-۶۳۸۳-۵۸-۰
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.