سینمای ایتالیا
سینمای ایتالیا (انگلیسی: Cinema of Italy) شامل فیلمهای ساخته شده در ایتالیا یا توسط کارگردانان ایتالیایی میشود. از آغاز توسعه صنعت فیلم ایتالیا در دهۀ آغازین قرن بیستم فیلمسازان و بازیگران ایتالیایی گهگاه با موفقیت داخلی و جهانی روبرو شدهاند و در جنبشهای سینمایی در جهان تاثیرگذار بودهاند. تا سال ۲۰۱۸ فیلمهای ایتالیایی ۱۴ مرتبه و بیش از هر کشوری برندۀ جایزه اسکار بهترین فیلم زبان خارجی و ۱۲ بار برندۀ جایزۀ نخل طلایی یعنی دومین کشور در دنیا پس از ایالات متحده آمریکا شدهاند.[1]

سالهای آغازین
شروع فیلمسازی در ایتالیا در سال ۱۸۹۶ انجام گرفت. ویتوریو کالسینا که همکار برادران لومیر بود، اولین کارگردان سینمای ایتالیا شناخته میشود. او در سال ۱۸۹۶ فیلمی از پاپ لئون سیزدهم تهیه کرد. دهه اول قرن بیستم و تا آغاز شروع جنگ جهانی اول، ساخت فیلمهای هنری در ایتالیا آغاز شد؛ فیلمهایی حماسی که از ادبیات غنی اروپایی اقتباس گردید. اتللو محصول ۱۹۰۶ ساخته ماریو کازرینی، آخرین روزهای پمپی محصول ۱۹۰۸ساخته آرتورو آمبروزیو، هوسهای امپراطور محصول ۱۹۱۳ ساخته انریکو گواتزونی و مهمتر از همه کابیریا محصول ۱۹۱۴ ساخته جیوانی پاسترونه از این جملهاند. در اواخر دهه ۲۰ و اوایل دهه ۳۰ با ظهور فاشیسم و ناآرامیهای سیاسی، رشد سینمای این کشور نیز رو به افول نهاد.[2][3]
پس از جنگ جهانی دوم و ظهور رئالیسم و نئورئالیسم
لوکینو ویسکونتی، ویتوریو دسیکا، روبرتوروسلینی، فدریکوفلینی، پیر پائولو پازولینی، چزاره زاواتینی و میکل آنجلو آنتونیونی بخشی از فیلمسازان و نویسندگان سینمای ایتالیا بودند که بعد از جنگ جهانی دوم ؛ رخوت سینمای این کشور را تکان داده و با فیلمهایشان جنبش رئالیسم و نئو رئالیسم ایتالیا را در این کشور ایجاد کردند.[4] [5]
فیلمهای مهم این دوران مانند دزد دوچرخه ساختهی ویتوریو دسیکا، رم شهر بی دفاع ساختهی روبرتو روسیلینی، جاده ساختهی فدریکو فلینی، روکو و برادرانش ساختهی لوکینو ویسکونتی همگی نقاط عطف سینمای ایتالیا در این دوران طلایی به شمار میآیند.[6]
در اواسط دهه ۵۰ سینمای تجاری ایتالیا نیز بسیار فعال شد و در ادامه تقریبا بدنه سینمای هنری و صاحب سبک را به انزوا کشانید و تولیدات تجاری تا ۲ دهه بعد تقریبا تمام صنعت سینمای این کشور را قبضه کردند. البته این روند باعث شد شهر رم و استودیوی چینهچیتا به یک قدرت در سینمای جهان و همچنین بازار هنر تبدیل شود. اگرچه در همین سالهاست که سینمای ایتالیا حتی توانست به جوایز معتبر سینمایی نظیر اسکار، گلدن گلوب و بفتا نیز برسد. در این سالها تعدادی دیگر از فیلمسازان این کشور نیز توانستند خلاقیت از خود نشان دهند. سرجیو لئونه با ۳ فیلم به خاطر یک مشت دلار، به خاطر چند دلار بیشتر، و خوب بد زشت از پایهگذاران سینمای وسترن اسپاگتی شد.[7]
دهه ۷۰ تاکنون
نسل جدید سینمای هنری ایتالیا در دهه ۷۰ سرو شکل گرفت. سینماگران جدیدی مانند برادران تاویانی، برناردو برتولوچی، و بعدتر روبرتو بنینی و نانی مورتی توانستند جان تازهای به سینمای ایتالیا بدهند. جدای از برادران تاویانی و همچنین برتولوچی که یک نسل از امثال بنینی و مورتی پیشکسوتتر هستند، در ۲ دههی اخیر نیز بازهم سینماگران قابل اعتنایی از سینمای ایتالیا سر برآوردند. افرادی مانند جوزپه تورناتوره با فیلمهایی نظیر سینما پارادیزو، یک تشریفات ساده، مالنا، باریا و بهترین پیشنهاد و یک دهه بعدتر سینماگرانی مانند پائولو سورنتینو با فیلم زیبایی بزرگ از این جملهاند.[8][9][10]
جشنوارهها
جشنواره فیلم ونیز (به ایتالیایی: Mostra Internazionale d'Arte Cinematografica di Venezia) قدیمیترین جشنواره سینمایی دنیا و یکی از بزرگترین جشنوارههای سینمایی جهان بشمار میآید. جشنواره فیلم ونیز نخستین بار در سال ۱۹۳۲ میلادی برگزار شد و در کنار جشنوارههایی چون کن و برلین از مهمترین رخدادهای سینمایی اروپا و جهان بهشمار میآید. جشنواره فیلم ونیز در طول سالهای جنگ دوم جهانی برگزار نمیشد و در برخی سالها، بخش مسابقه آن فعال نبودهاست.[11] جشنواره فیلم تورین (بهطور مختصر TFF) یک جشنواره فیلم بینالمللی سالانه در تورین ایتالیا است که هر ساله در نوامبر برگزار میشود و دومین جشنوارهٔ بزرگ فیلم بعد از جشنواره فیلم ونیز است. این جشنواره در سال ۱۹۸۲ توسط جیانی روندولینو به عنوان جشنوارهٔ بینالمللی سینمای جیووانی یا جشنوارهٔ سینمای جوان شروع به کار کرد.[12]
جشنواره فیلم رم و جشنواره فیلم جیفونی از دیگر رویدادهای مهم سینمایی در ایتالیا میباشند.[13][14]
آمار و ارقام
در حال حاضر در ایتالیا ۳۲۱۷ سالن سینما وجود دارد و جمعیت سینماروی این کشور سالیانه ۹۷ میلیون نفر گزارش شده ضمن اینکه تولید سالیانه فیلم در ایتالیا نیز حدود ۱۷۰ فیلم برآورد گردیده است. بیش از ۵۰ جشنوارهی فیلم کوچک و بزرگ اعم از داخلی و بینالمللی سالیانه در این کشور برگزار میشود. مهمترین جشنوارهی فیلم ایتالیا جشنواره فیلم ونیز است که در سال ۱۹۳۲ پایهگذاری شده است.[15]
نگارخانه
جستارهای وابسته
منابع
- "Cinema of Italy". Wikipedia. 2019-12-11.
- «آشنایی با سینمای ایتالیا». همشهری آنلاین. ۲۰۱۴-۰۹-۰۶. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۶.
- خرسند بیژن. دائره المعارف سینمایی. انتشارات امیرکبیر. تهران.چاپ اول ۱۳۶۱.ص ۴۰۴.
- Peter Brunette (3 December 2019). "Brunette Roberto Rosellini". University of California Press, Dey 11, 1374 AP - Performing Arts - 425 pages.
- «همه آن هفت سال». همشهری آنلاین. ۲۰۰۹-۰۷-۱۱. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۶.
- "Odd man out: a memoir of the Hollywood Ten". Choice Reviews Online. 34 (02): 34–0834-34-0834. 1996-10-01. doi:10.5860/choice.34-0834. ISSN 0009-4978.
- Ebiri، Bilge. «Why Django Unchained's Slavery Tale Had to Be a Spaghetti Western». Vulture (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۶.
- "Oscars: Italy Selects 'Fire at Sea' for Foreign-Language Category". The Hollywood Reporter. Retrieved 2019-12-16.
- "The 49th Academy Awards | 1977". Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Retrieved 2019-12-16.
- "The 52nd Academy Awards | 1980". Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Retrieved 2019-12-16.
- "Biennale Cinema 2020 | Homepage 2020". La Biennale di Venezia. 2019-12-09. Retrieved 2020-02-02.
- «Home». Torino Film Festival (به ایتالیایی). بایگانیشده از اصلی در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۲-۰۲.
- «Home». Fondazione Migrato (به انگلیسی). ۲۰۱۶-۰۲-۲۲. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۲-۰۲.
- «Home». Giffoni Experience 2019 (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۲-۰۲.
- "Biennale Cinema 2019 | Homepage 2019". La Biennale di Venezia. 2018-12-14. Retrieved 2019-12-16.
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ سینمای ایتالیا موجود است. |