شهیار قنبری

شهیار قنبری (زادهٔ ۶ مرداد ۱۳۲۹ در تهران) شاعر، ترانه‌سرا، آهنگساز، خواننده ، نمایش‌نامه‌نویس، فیلم‌ساز، روزنامه‌نگار، مجری و برنامه‌ساز رادیو و تلویزیون ایرانی است. وی فرزند حمید قنبری دوبلور برجسته است.[1][2][3]

شهیار قنبری
زادهٔ۶ مرداد ۱۳۲۹
۲۸ ژوئیهٔ ۱۹۵۰ ‏(۷۰ سال)
تهران، ایران
محل زندگیلس آنجلس
ملیتایرانی
پیشهشاعر، ترانه‌سرا، آهنگساز، خواننده نمایشنامه‌نویس، فیلمساز، روزنامه‌نگار، مجری و برنامه‌ساز رادیو و تلویزیون
سال‌های فعالیت۱۹۶۸، ۱۳۴۶-تاکنون
سبکموسیقی پاپ
همسر(ها)شانتال
فرزندانلورکا قنبری
والدینحمید قنبری
وبگاه
صفحه در وبگاه IMDb
صفحه در وبگاه سوره

زندگی‌نامه

وی ششم مرداد سال ۱۳۲۹ در خانواده‌ای اهل هنر در تهران به دنیا آمد. کار ادبی را از نوجوانی آغاز کرد و در آن زمان برای نشریه اطلاعات کودکان داستان کوتاه می‌نوشت، گاه شعر نیز می‌سرود. سپس برای ادامه تحصیل به لندن رفت و در میانهٔ دههٔ ۶۰ میلادی به ایران بازگشت.

پیش از انقلاب ۱۳۵۷

قنبری پس از بازگشت به ایران سرودن ترانه را برخلاف خواست پدر - که معتقد بود هنرمندان در جامعهٔ ایران سرنوشت درخشانی ندارند و می‌خواست پسرش معمار شود - آغاز کرد. نخستین ترانه او «دیگه اشکم واسه من ناز می‌کنه» بود با آهنگی از اسفندیار منفرد زاده و دیگری «ستاره آی ستاره» با آهنگی از پرویز اتابکی که هر دو با صدای گوگوش منتشر شدند. «‌ ستاره آی ستاره» اولین ترانهٔ او بود که در برنامه «شما و رادیو» صبح جمعه پخش شد.

به اذعان شاعرانی مانند اردلان سرفراز، شهیار قنبری با ترانه «‌قصه دو ماهی»‌ با آهنگسازی بابک افشار به دلیل نوآوری در واژه و مضمون، سرآغاز ترانه نوین فارسی و ترانه مدرن ایران است و او را ترانه‌سرای نوین ایران زمین می‌نامند.والبته این نکته نیاز به تجمیع اکثر کاروزان ترانهٔ نوین دارد همچون زویا زاکاریان و تورج نگهبان و مسعود امینی و ترانه سریان هم عصر دیگر این ترانه‌سرا (برای مثال زویا زاکاریان بارها در مصاحبه‌هایش به شکلی تلویحی ترانهٔ قصهٔ وفا اثر ایرج جنتی عطایی را سر آغاز ترانهٔ نوین فارسی دانسته‌است) خود شهیار قنبری در این باره می‌گوید: "قصهٔ دو ماهی میلاد من است. بند ناف ترانه من این چنین بریده می‌شود…".

فرهاد، شهیار قنبری و اسفندیار منفردزاده روی جلد ترانه «جمعه»

همکاری شهیار و واروژان در حقیقت شروع دوران دیگری از زندگی هنری وی است. نخستین ترانه این دو با عنوان بوی خوب گندم با اجرای داریوش خواننده معترض ایرانی باعث شد تا خواننده و شاعر هر دو به زندان بیفتند. شهیار قنبری در این باره می‌گوید:

"راستی ما چرا آنجا بودیم؟ ما که فقط ترانه می‌نوشتیم و تو (واروژان) را داشتیم و دریای صداهای خوش‌رنگ را و شاعر می‌گوید از رفیق دلتنگی‌ها و تشنگی‌ها: امروز که بی تو، بر ما هزار سال گذشته‌است، حتی نمی‌توانم از سنگینی این غیبت بزرگ بنویسم. واژه‌ها، نیروی موسیقی را کم دارند. واژه‌های من تو را کم دارند، واروژانِ من.. ! مرد سازها و آوازها.. !

و شاعر به قله‌هایی بلندتر می‌رسد با: اگه بمانی- قصهٔ بره و گرگ- حرف - نفس - هجرت - جمعه - مرد تنها - هفته خاکستری - بوی عیدی - آوار - نجواها - بوی گندم - نفرین نامه - همیشه غایب - سقوط - نیاز - نون و پنیر و سبزی - امان از… و چندصد ترانهٔ ناب دیگر."[4]

پس از انقلاب

در سال‌های پس از انقلاب شهیار با هنرمندان چون ابی، داریوش، بیژن مرتضوی، لیلا فروهر، حسن شماعی زاده، مارتیک، سیاوش قمیشی، امید سلطانی، شهره، نوش‌آفرین، منصور، مهرداد آسمانی و تتلو همکاری کرد.

او هم‌اکنون در جنوب کالیفرنیا زندگی می‌کند.[5]

آثار

منتشر شده در خارج از ایران
  • درخت بی‌زمین (نخستین دفتر شعر من) ۱۹۹۱
  • دریا در من ۱۹۹۵ (گزینهٔ ترانه‌ها ۱۹۹۵–۱۹۶۹)

منتشر شده در ایران
  • درخت بی‌زمین. تهران: نگاه، ۱۳۹۶. شابک ۹۷۸۶۰۰۳۷۶۲۴۸۰
  • بنویس! ساعت پاکنویس: روایت کامل. تهران: نگاه، ۱۳۹۶. شابک ۹۷۸۶۰۰۳۷۶۲۴۷۳
  • دریا در من: گزینهٔ ترانه‌ها ۱۹۹۵–۱۹۶۹. تهران: نگاه، ۱۳۹۶. شابک ۹۷۸۶۰۰۳۷۶۲۳۴۳*
  • گفتن برای زیباشدن. تهران: نگاه، ۱۳۹۶. شابک ۹۷۸۶۰۰۳۷۶۲۳۸۱
  • لیونارد شهیار. تهران: نگاه، ۱۳۹۶. شابک ۹۷۸۶۰۰۳۷۶۲۳۵۰

آلبوم‌ها
نوشتار اصلی: ترانه‌شناسی شهیار قنبری
  • یک دهان آواز سرخ ۱۹۷۹
  • اگر همه شاعر بودند یا «پیشمرگانه‌ها» ۱۹۸۱
  • صدای درخت بی‌زمین ۱۹۹۱
  • قدغن ۱۹۹۲
  • سفرنامه ۱۹۹۴
  • برهنگی ۱۹۹۸
  • قدغن + ۱۹۹۹
  • دوستت دارم‌ها ۲۰۰۱
  • ۲۰۰۳ Rewind me in Paris
  • نو نفس ۲۰۱۰
  • دلچسبیده‌ها ۲۰۱۱
  • غزلصدا ۲۰۱۶
  • سفرنامه+ ۲۰۲۰
  • سینه مُ ۲۰۲۱

با دیگران:

  • شناسنامه ۱(شعر خوانی و دکلمه شهیار قنبری- صدا: گوگوش)
  • شناسنامه ۲(شعر خوانی و دکلمه شهیار قنبری- صدا: گوگوش)

فیلم‌ها

جستارهای وابسته

منابع
  1. «Biography». وبگاه رسمی شهیار قنبری. دریافت‌شده در ۲۵ اوت ۲۰۰۹.
  2. «Iran Politics Club: Forbidden Poetry (Ghadeghan) - Shahyar Ghanbari (Persian Poetry)». web.archive.org. ۲۰۱۴-۰۸-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
  3. «Shahyar – Shahyar Ghanbari» (به انگلیسی). بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
  4. ((بیش از هفده سال است که یک برنامهٔ رادیویی دارم به نام "قدغن‌ها یکشنبه‌ها ساعت ۱۷:۰۰ به وقت آمریکا بر روی رادیو"صدای ایران" که سفری‌ست تا بلندای زیبایی آفرینان ایران و جهان. بیش از همه ترانه نوشته‌ام. نمایش‌های رادیویی و تلویزیونی ساخته‌ام. (برنامه‌های تلویزیونی: دوستت دارم‌ها- دلخواسته‌ها"-) کاری به نام "غزلنمایش-سفرنامه" را به سال ۱۹۹۳ به روی صحنه برده‌ام؛ و هنوز و هنچنان؛ شعر خوردن، شعر نوشیدن، شعر بوییدن، شعر گریستن، شعر خندیدن، شعر خوابیدن، شعر ریسیدن و شعر نفس کشیدن، تنها کسب و کار من است))
  5. «شهیار قنبری «وسط لس آنجلس بی بال و بی سر»». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۹.
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به شهیار قنبری در ویکی‌گفتاورد موجود است.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.