سیاوش قمیشی
سیاوش قمیشی (زادهٔ ۲۱ خرداد ۱۳۲۴ در اهواز[3]) موسیقیدان، آهنگساز، خواننده و ترانهسرای سرشناس ایرانی ساکن لس آنجلس است.[4] سیاوش قمیشی تاکنون ۱۸ آلبوم رسمی موسیقی و ۲۰ تک آهنگ و یک موسیقی فیلم منتشر کردهاست.[5] او تاکنون آهنگهای موفق بسیاری را برای خوانندگان پاپ ایرانی ساختهاست و نخستین هنرمند ایرانی است که توانستهاست برای یک آهنگ، هر چهار بخش اصلی آن یعنی ترانه، آهنگ، تنظیم و خوانندگی را خود به تنهایی انجام بدهد. او به عنوان پایهگذار سبک موسیقی ترنس در ایران شناخته میشود.[6] وی در میان هوادارانش به مرد بارانی مشهور میباشد.
سیاوش قمیشی | |
---|---|
اطلاعات پسزمینه | |
نام شناسنامهای | سیاوش قمیشی |
نام(های) دیگر | مرد بارانی |
زاده | ۲۱ خرداد ۱۳۲۴[1] ۱۱ ژوئن ۱۹۴۵ (۷۵ سال) اهواز، خوزستان، ایران[2] |
ژانر | پاپ، ترنس، راک، بلوز و هاوس |
ساز(ها) | پیانو گیتار ارگ سینثسایزر |
سالهای فعالیت | ۱۹۵۹–تاکنون |
ناشر(ان) | کلتکس رکوردز، آونگ میوزیک، ترانه، شبکه تلویزیونی تپش |
وبگاه | وبگاه |
سازهای اصلی | |
پیانو، سینثسایزر | |
آلبوم پرآوازه | فرنگیس |
زندگینامه
سیاوش قمیشی کوچکترین فرزند خانوادهٔ خویش است و دو برادر به نامهای سیروس و سیامک و یک خواهر به نام سیمین دارد.[1] او در اهواز به دنیا آمد[7] و در سن ۹ ماهگی به همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد.[8] سیاوش ۶ سال داشت که یکی از برادرانش آکاردئون میآموخت و مادرش پیانو را زیر نظر یک معلم روس به نام اُلگا میآموخت. او از شنیدن صدای نواختن آنها لذت بسیاری میبرد و در حالی که کودک بود و پایش به پدالهای پیانو نمیرسید به پشت ساز مادرش (پیانو) مینشست و با پدالهای آن بازی میکرد. همین بازیها به همراه صداهایی که از این ساز خارج میشد به او احساس خوبی میداد و رفته رفته سیاوش به موسیقی علاقهای ویژه پیدا کرد.
سیاوش ۱۱ سال داشت که هر روز از مسیر مدرسه تا خانه از جلوی یک مغازهٔ کفش فروشی رد میشد که در ویتریناش یک گیتار برای تزئین دکور آویزان کرده بود. آن گیتار نگاه وی را به خود تا جایی جلب کرد که یک روز او با پدرش راجع به خرید آن گیتار صحبت کرد اما پدر با این موضوع مخالفت کرد. چندی بعد به مناسبت روز تولد سیاوش، پدر از سر تصمیم خود بازگشت و همان گیتار را برای سیاوش خرید. او مدتی با همان گیتار ناکوک به صورت غیر حرفهای مینواخت تا اینکه روزی در یک کاباره که ویگن، خوانندهٔ نامدار آن زمان میخواند، شرکت کرد. در زمان استراحت بین اجرای آهنگها، سیاوش فرصت را غنیمت شمرد و نزد او رفت و نحوهٔ کوک گیتار را از او پرسید. ویگن او را به پشت صحنه برد و کوک گیتار را بهاو یاد داد. پس از آن روز، سیاوش مدتها آهنگهای ویگن را گوش میکرد، میخواند و مینواخت.
سیاوش ۱۳ ساله بود که خوانندهای به نامضیا به او پیشنهاد داد تا به عنوان نوازندهٔ گیتار با او که او هم گیتار میزد، همکاری کند. اینبار هم پدر با سیاوش مخالفت کرد. بعدها سیاوش از شعری گرفت و آهنگی را به صورت زمزمه روی آن گذاشت و ضیا هم از آن استقبال کرد. سپس ضیا آن را در رادیو اجرا کرد و آهنگ معروف شد؛ بنابراین سیاوش نخستین آهنگ خود را با نام «ای قایقران» برای ضیا خوانندهٔ معروف آن سالها ساخت.[8]
در تابستان ۱۳۳۸ خورشیدی (۱۹۵۹ میلادی) برادر بزرگتر سیاوش که از لندن به تهران آمده بود، هنگام بازگشت وی را نیز با خود به لندن برد. سیاوش که ۱۴ ساله بود، به لندن نزد خواهر و برادرش رفت و در آنجا تحصیل کرد. زمانی که سیاوش هفده یا هجده ساله بود شبها در باشگاههای شبانه با خوانندگی و نوازندگی در گروههای مختلف، خرج زندگی و تحصیل خود را درمیآورد. آن زمان موسیقی پاپ در لندن جاری بود و هنوز موسیقی راک به آن صورت شکل نگرفته بود. او چندین سال در انگلستان به عنوان گیتاریست و خواننده (به زبان انگلیسی) در گروههای موسیقی Avengers و Insects و دیگر گروهها به فعالیت پرداخت. فضای آن سالهای لندن مصادف بود با اوج فعالیتهای گروههای نامیِ موسیقی آن زمان مانند رولینگ استونز، بیتلز و پینک فلوید. فضای هنر موسیقی آن سالهای لندن که با فعالیتهای گروههای معروف موسیقی به نوعی مهد آن روزهای موسیقی دنیا شده بود بسیار بر سبک هنر موسیقی سیاوش قمیشی تأثیر گذاشت و خود او همواره حضورش در لندن آن سالها را یک توفیق بزرگ برای خود میداند. او سرانجام موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد موسیقی در رشتهٔ آهنگسازی از دانشگاه جامعه سلطنتی هنر واقع در لندن شد.[8]
قمیشی با اعضای گروههایی که کنسرت اجرا میکردند دوست بود و همین دوستی باعث شد که بعد از مدتی فعالیت خود را با یکی از همین گروهها آغاز کند. سیاوش ساز مینواخت و اعضا ارکستری که با او دوست بودند از این موضوع اطلاع داشتند و وقتی گیتاریست یکی از همین ارکسترها مریض شد و مدتها بود که کسی را به عنوان جانشین وی پیدا نمیکردند از سیاوش قمیشی درخواست نمودند تا جایگزین وی شود و این چنین رسماً پیشنهاد همکاری به او دادند. این همکاری بسیار خوب شروع شد و پایهگذاری مناسبی بود. سیاوش همکاری خود را به مدت سه سال با این ارکستر Insects ادامه داد و بعد از آن به مدت چهار سال با گروهی به نام Wingers به ادامهٔ فعالیت پرداخت و سرانجام خودش ارکستر مخصوص خودش را پایه گذاشت. ارکستری که جز خودش باقی نوازندههای آن غیر ایرانی بودند. وظیفهٔ سیاوش قمیشی در این بند خوانندگی بود و در عین حال به نواختن گیتار هم میپرداخت. بعد از مدتی کیبوردیستشان به دلایلی ارکستر را ترک کرد و سیاوش از آن موقع مسئولیت نواختن کیبورد را نیز پذیرفت و جای خالی کیبوردیستِ رفته را پُر کرد. زندگی سیاوش به همین شکل میگذشت.
سیاوش در ۲۵ سالگی در سال ۱۳۴۹ به ایران بازگشت. در ایران، او به عنوان آهنگساز برای رادیو کار کرد و همچون سالهای گذشتهٔ اقامتش در لندن، در گروههای مختلفی از جمله The Rebels و Black cats فعالیت کرد.
در این میان چندین بار به لندن رفت و برگشت. در همین حین همکاری بیشتری نیز با کوروش یغمائی پیدا کرد. بعد از ورود به ایران بندی به نام Stars تشکیل داد و در آن گروه به بازخوانی آهنگهای خارجی پرداخت. بعدها در گروهی به نام The Rebels (شورشیان) به همکاری پرداخت.
سیاوش قمیشی در تهران به عنوان کیبوردیست و خواننده (به زبانهای غیر از فارسی از جمله انگلیسی و ایتالیایی) در گروهی به نام The Rebels (ترجمه فارسی: شورشیان) به همراه شهرام شبپره (که خود او بنیانگذار این گروه بود)، همایون جمالی و کامبیز معینی همکاری کرد. در این گروه سیاوش قمیشی به عنوان کیبوردیست و خواننده آهنگهای با ریتم کند، شهرام شبپره به عنوان جازیست و خواننده آهنگهای با ریتم تند، همایون جمالی به عنوان بیسیست و کامبیز معینی به عنوان گیتاریست فعالیت میکردند.[4][8]
سیاوش قمیشی در تمام این سالها در گروههای مختلف نوازندگی میکرد و خوانندگیش به زبانهای غیر از فارسی از جمله انگلیسی و ایتالیایی و غیره محدود میشد. در این سالها گاهی بر روی ترانههای فارسی که به دستش میرسید آهنگ میساخت و در خانه، پیش خودش ساز میزد و آنها را میخواند و برخی از آن اجراهای خصوصی خود را با ضبط صوتی که در اختیار داشت ضبط میکرد. امروزه برخی از این آهنگها با کیفیتی پایین در قالب یک آلبوم غیررسمی به نام عروسک شب، گردآوری شدهاند. در این سالها سیاوش ملودیهایی را نیز برای خود ساخته بود که شعری روی آنها نبود و حالت بیکلام داشت. آهنگ قصه گل و تگرگ یکی از این آهنگها بود. عارف با شنیدن آهنگ قصه گل و تگرگ به همراه چند آهنگ دیگر از سیاوش که شعری روی آنها نبود و تنها ملودی بودند، شیفتهٔ آهنگهای او شد؛ بنابراین عارف اولین کسی بود که هنر آهنگسازی سیاوش را کشف کرد. او آهنگ قصه گل و تگرگ را به ایرج جنتی عطایی داد تا روی آن شعر بگذارد و قرار شد تا واروژان آن را تنظیم کند. نهایتاً آهنگ قصه گل و تگرگ شکل گرفت و عارف آن را خواند و با این آهنگ اولین همکاری عارف با سیاوش و همچنین سیاوش با واروژان شکل گرفت. قصه گل و تگرگ، اولین آهنگسازی سیاوش قمیشی به صورت رسمی برای ترانههای ایرانی بود. این آهنگ به همراه چند آهنگ دیگر که عارف از سیاوش گرفته بود، نه تنها برای عارف بلکه برای کل موسیقی پاپ آن سالهای ایران، نوعی سبک تازه محسوب میشدند. یکی از این آهنگها، عشق نام دارد که اولین آهنگ شاد سیاوش با ریتم شش و هشت و جزو اولین آهنگهای سیاوش برای دیگر خوانندگان است. او بخشهایی از این آهنگ را با سوت زده بود که با پیشنهاد عارف و با موافقت سیاوش، این قسمتها با صدای ساکسیفون جایگزین شد. عارف این آهنگها را به یک دفترخانه برد تا با قرارداد محضری، امتیاز آنها را از آن خود کرده و از دستیابی خوانندگان دیگر به این آهنگها جلوگیری کرده باشد. عارف قبل از ضبط این آهنگها، در مصاحبه با مجله زن روز نسبت به موفقیت این ترانهها بسیار ابراز خوشبینی کرده بود و آنها را نقطه عطفی در خوانندگی خود میدانست. سیاوش در مصاحبه با همین مجله گفته بود که قصه گل و تگرگ، آهنگی تازه و جالب است و در این آهنگ از بمترین صدای عارف تا نهایت صدای او استفاده شدهاست. سیاوش اعتقاد داشت که آهنگسازان قبلی از تمام قدرت و وسعت صدای عارف استفاده نکردهاند. عارف بعد از خواندن این آهنگها یک ماشین آلفارومئو که مورد علاقه خود سیاوش بود، برایش خرید. سیاوش، عارف را دوست قدیمی و صمیمی خود میداند.
گفتنی است آهنگ قصه گل و تگرگ (با خوانندگی عارف) جزو معدود همکاریهای سیاوش قمیشی با واروژان است. سیاوش در مجموع ۴ آهنگ خود را در آن سالها با تنظیم واروژان به عارف داد. سیاوش بعد از همکاری با عارف، به تدریج برخی از آهنگهای خود را به خوانندگان دیگر هم داد و این چنین نامش به عنوان یک آهنگساز در میان دیگر آهنگسازان مطرح شد. سیاوش قمیشی در سال ۱۳۷۴ آلبومی را با عنوان قصه گل و تگرگ منتشر کرد که در آن، آهنگ قصه گل و تگرگ را این بار با تنظیم استیو مک کرام خواندهاست.
سیاوش در سال ۱۳۵۳ آلبوم فرنگیس را که بیشتر تنظیمهای آن را ناصر چشمآذر انجام داده بود، منتشر کرد. در این آلبوم آهنگی وجود داشت به نام فرنگیس با شعری از سعید دبیری که به سرعت در میان مردم محبوب شد و برای اولین بار نام سیاوش قمیشی بر سر زبانها افتاد. در آن دوران کمپانی خاصی برای پخش این آلبوم وجود نداشت به همین علت این آلبوم توسط مردم کپی و دست به دست میشد. اما بعدها توسط چهار کمپانی: «آرت کو»، «آواز»، «ترانه» و «پارس ویدئو» منتشر شد که با فروش بسیار خوبی نیز روبرو گردید. سیاوش قمیشی تأکید میکند که ارائهٔ آلبوم «فرنگیس» تنها برای سرگرم شدن بوده و او قصد نداشتهاست تا با این آلبوم تبدیل به یک خواننده شود اما وقتی که در سال ۱۳۷۱ (۱۹۹۲) «مسعود فردمنش» به او پیشنهاد داد که کاری مشترک ارائه دهند و چندین شعر (که بارزترین آنها به گفتهٔ سیاوش پرندههای قفسی بود) در اختیار سیاوش قرار داد، انتشار آلبوم جدید را قبول کرد. به این ترتیب سیاوش قمیشی از سن ۴۷ سالگی رسماً خوانندگی را آغار نمود و آلبوم «حکایت» را منتشر ساخت که مورد توجه بسیار زیادی قرار گرفت.
سیاوش در این سالها برای خوانندگان مختلفی همچون عارف، امیر رسایی، ابی، داریوش، رامش، بتی، افشین مقدم و دیگران آهنگسازی کرد. در سال ۱۳۵۶ موسیقی فیلم بوی گندم به کارگردانی امیر مجاهد و فرزان دلجو به او سپرده شد. همچنین سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران آهنگسازی برای موزیک پخش بازیهای جام جهانی فوتبال ۱۹۷۸ آرژانتین را به او سپرد. این آهنگ قرار بود که با صدای لیلا فروهر پخش شود. اطلاعات دقیقی از ضبط این آهنگ در دست نیست.
سیاوش قمیشی سرانجام در سال ۱۳۵۷ (۱۹۷۸) و پس از انقلاب ایران به همراه تعداد زیادی از هنرمندان ایران را ترک کرد. او ابتدا به انگلستان رفت و بعد از چند ماه، در سال ۱۹۷۹ به شهر لس آنجلس آمریکا رفت و تاکنون در این شهر اقامت داشتهاست.[8] او ایران را ترک کرد چرا که او موسیقیدان بود و همانطور که خود میگوید به غیر از موسیقی کار دیگری بلد نبود و رژیم بعدی را مخالف با موسیقی میدیدهاست.
سالهای اول زندگی در لس آنجلس برای سیاوش و دیگر خوانندگان و هنرمندان ایرانی بسیار سخت و دشوار گذشت. سیاوش در همان اولین ماههای ورود به آمریکا، در شهر یونیورسال سیتی کالیفرنیا شبها به کلابها میرفت و موسیقی آنها را تماشا میکرد. در همین کلابها با گروهی آشنا شد که به دنبال یک نوازندهٔ کیبورد و خواننده بودند. سیاوش حدود یک سال با آنها که ۴ نفر آمریکایی بودند همکاری کرد. در همان ماههای اول ورودش به آمریکا بود که با کمک دوستش آلبوم خواب بارون را منتشر کرد. بعد از آن، به مدت چندین سال نخواند و فقط به کار آهنگسازی برای خوانندگان روی آورد و سرانجام در سال ۱۳۷۱ با همکاری مسعود فردمنش آلبوم حکایت را منتشر کرد و با این آلبوم رسماً فعالیتهای خوانندگی خود را تا به امروز ادامه دادهاست.[9]
سیاوش قمیشی عاشق فصل پاییز و باران و گلها و درختها و حیوانات است. در اکثر آثار او این عناصر نیز به چشم میخورند. او بیش از هر چیز عاشق حرفهٔ آهنگسازی و کار در استودیو است. او به نقاشی و نویسندگی نیز علاقهمند است اما هیچگاه در این دو عرصه فعالیتی نداشتهاست. او در خانه خودش گلدانهایی دارد که بسیار به آنها میرسد و آنها را دوست دارد. همچنین به سگها و گربهها بسیار علاقه دارد. سیاوش قمیشی غم را به خاطر عمق زیادش دوست دارد اما بر خلاف فضای غمناک بیشتر آهنگهایش، انسانی شاد، امیدوار و شوخطبع است. او حال و هوای آهنگهایش را ناشی از شعر آنها میداند. او سادگی و صداقت را از ویژگیهای موسیقی و خصوصیات رفتاری خودش میداند. سیاوش بیشتر وقت خود را در خانه میگذراند. شبها تا دیروقت بیدار است و به موزیک گوش کردن و کتاب خواندن و ساز زدن (بیشتر به شکل بداهه نوازی) مشغول است.
سیاوش قمیشی اولین هنرمند ایرانی است که توانستهاست برای خود هم ترانه بگوید، هم آهنگسازی کند و هم خواننده آن باشد. او به مدت چندین سال هم در ایران و هم در خارج از ایران هیچگاه قصد خواننده شدن به زبان فارسی را نداشت و یکی از دلایل وقفههای طولانی و چندین ساله بین آهنگها و آلبومهای او تا قبل از سال ۱۳۷۱ (یعنی مجموعه آهنگهای عروسک شب، آلبوم فرنگیس و آلبوم خواب بارون)؛ همین مسئله بودهاست. او حرفهٔ خوانندگی را بهطور جدی در سال ۱۳۷۱ زمانی که ۴۷ سال داشت با آلبوم حکایت شروع کرد.
سیاوش قمیشی چندان به برگزاری کنسرت برای خود علاقهای ندارد. او همواره پیگیر موسیقی روز دنیاست و به موسیقیهای معتبر و روز دنیا گوش میدهد و همانگونه که خود میگوید سعی میکند تا قسمتهای خوب آن موسیقیها را در موسیقی خود پیاده کند و سعی در ارائه کارهایی با کیفیت بالا دارد. این مسئله در دو آلبوم نقاب و بیسرزمین تر از باد نیز اتفاق افتاد و سیاوش قمیشی این دو آلبوم را بر جریان موسیقی داخل ایران تأثیرگذار میداند. سیاوش قمیشی تاکنون به سبکهای راک، پاپ، ترنس و هاوس موسیقی ساخته و خواندهاست و همانگونه که در وبسایتش آمده به عنوان پدر موسیقی ترنس در ایران شناخته میشود.[9]
سیاوش قمیشی با ترانهسرایان و تنظیمکنندگان خوب و جوان مقیم ایران همکاری نزدیکی دارد. در وبسایت او قسمتی برای فرستادن ترانه وجود دارد تا هر کسی بتواند از این طریق ترانه خود را ارسال کند. این ترانههای ارسالی که تعداشان بسیار زیاد میباشند توسط سیاوش قمیشی بررسی شده و ممکن است بهترینهای آنها برای تکآهنگهای جدید انتخاب شوند.
سیاوش قمیشی، آن دسته از خوانندگانی را که شبیه به او میخوانند دوست دارد و از آنها ناراحت نمیشود. چون این موضوع را نشان دهندهٔ علاقه و توجه آنها به سبک خودش میداند. اما به آنها توصیه میکند تا شخصیت هنری و خلاقیت خودشان را داشته باشند و از شبیه کار کردن و کپی کاری پرهیز کنند تا شخصیت مستقل هنری خود را داشته باشند.
سیاوش قمیشی در زمینه موسیقی رپ، سروش لشکری با نام هنری هیچکس را به عنوان یکی از بهترینهای ایران از نظر طرز اجرای فنی صحیح این موسیقی معرفی کردهاست.
سیاوش قمیشی در سالهای اخیر به دلیل مشکلات اقتصادی که برای کمپانیهای پخش موسیقی در آمریکا به وجود آمدهاست، مانند بسیاری از خوانندگان دیگر ایرانی ساکن آمریکا، به ساختن تک آهنگ به فاصلهٔ هر چند ماه یک بار روی آوردهاست.
سیاوش قمیشی بارها از زندگی در شهر شلوغ لس آنجلس انتقاد کردهاست و قصد مهاجرت از لس آنجلس به شهری دیگر برای سکونت داشتهاست اما هر بار به دلیلی موفق به انجام این کار نشدهاست.[10]
آهنگسازی و تنظیم
بسیاری از ترانههایی که سیاوش قمیشی، آهنگسازی آنها را بر عهده داشتهاست، دارای تنظیم متفاوتی نسبت به دیگر آهنگهای ایرانی همزمان خود بودهاند چرا که او سلیقه و سختگیری خاصی بر روند تنظیمهای آهنگهای خود دارد. در میان تنظیم کنندگان، او با افرادی همچون استیو مک کرام، اروین خاچیکیان، رامون عبدیشو، آندرانیک، کاظم عالمی، ناصر چشمآذر، فرد میرزا، محمد مقدم، نوید نحوی، الن جی ناظریان، ایمان فروتن، مسعود فولادی، الیاس شیرزاد و بهروز لطفی پور همکاری کردهاست. بیشترین همکاری او در زمینه تنظیم آهنگ، با استیو مککرام موسیقیدان آمریکایی بودهاست. همکاری سیاوش با دوست آمریکاییاش استیو مککرام منجر به خلق آهنگهای محبوب و موفقی شد. از آن جمله میتوان به آلبوم هوای خونه برای خود و آلبوم ستارههای سربی (به جز آهنگ قبله) برای ابی و آهنگ «یکی شدن» با صدای احمدرضا نبیزاده اشاره کرد.
سیاوش قمیشی بارها از تلاش خود برای همگام کردن کارهایش با موسیقی روز دنیا و ارائه آثارش مطابق با استانداردهای روز دنیا صحبت کردهاست. موسیقی او حال و هوای خاص خود را دارد. فضای موسیقی راک، جاز، بلوز، هاوس و ترنس در بسیاری از کارهای او مشهود است در عین حال با ظرافت خاصی در آهنگهایش از مؤلفههای موسیقی اصیل ایرانی نیز بهره میبرد و از این روی هست که آهنگهایش به ذائقه مردمان ایرانیتبار خوش مینماید.
سیاوش قمیشی برای بسیاری از خوانندگان پاپ ایران آهنگسازی کردهاست و اکثر این آهنگها با محبوبیت از طرف مردم مواجه شدهاند. او تاکنون یک آلبوم را برای احمدرضا نبی زاده به نام یه روزی (یه چز چهار آهنگ آن) در سال ۱۳۷۳، یک آلبوم برای لیلا فروهر به نام «قصه من، قصه تو» در سال ۱۳۸۰، دو آلبوم کامل برای ابی به نامهای ستارههای سربی در سال ۱۳۷۴ و شب نیلوفری در سال ۱۳۸۲، یک آلبوم کامل برای فیروزه رسولی به نام زمونه در سال ۱۳۸۶ و یک آلبوم کامل به نام ۲۱ برای گوگوش در سال ۱۴۰۰ آهنگسازی کردهاست. آلبوم ستارههای سربی که تماماً تحت نظر سیاوش با تنظیم استیو مککرام و کاظم عالمی ضبط و تولید شد، به قدری محبوب شد که بسیاری از مردم از جمله خود ابی این آلبوم را موفقترین آلبوم ابی در طول تمام سالهای فعالیت خوانندگیش میدانند. گفتنی است سیاوش کار آهنگسازی برای آهنگ «کی اشکاتو پاک می کنه» از این آلبوم ابی را در شب یلدا تا نیمههای شب به پایان رساندهاست. این آهنگ را قرار بود سیاوش خود بخواند اما ابی از او خواست تا این آهنگ را به او بدهد و سیاوش نیز موافقت کرد.
آلبوم شب نیلوفری را میتوان اوج پختگی هنر خلق ملودی سیاوش قمیشی به حساب آورد. این آلبوم هفت سال بعد از آلبوم ستارههای سربی ضبط شد. ساخت این آلبوم بیش از دو سال زمان برد و چندین بار در ترانهها و آهنگهای آن تجدید نظر شد. به عنوان مثال آهنگ سیاهپوشها ابتدا با ریتم شش و هشت ضبط شد اما در انتخاب ریتم نهایی تجدید نظر شد. تمام اشعار این آلبوم از ایرج جنتی عطایی هستند و تمام تنظیمها توسط استیو مککرام انجام شدهاند. این آلبوم آخرین همکاری سیاوش قمیشی با استیو مککرام، جنتی عطایی و ابی محسوب میشود.
خوانندگانی که سیاوش قمیشی برای آنها آهنگسازی کردهاست عبارتند از:
ابی، گوگوش، احمدرضا نبیزاده، اندی، بتی، داریوش، ستار، امیر رسایی، افشین مقدم، ضیا، شاهرخ، رامش، سلی، شهرام شبپره، شهرام صولتی، شهره صولتی، سوزان روشن، حبیب محبیان، ابی لیتلز، معین، شهریار، عارف، فرزین، لیلا فروهر، داود بهبودی، مهسا ناوی، شیلا، مارتیک، عماد رام، شادمهر عقیلی، منصور، مهرداد آسمانی، پیروز، ناهید، هومن گنجور، فیروزه رسولی، سعید محمدی، بیژن آریا، آرین و…[11]
در بین معروفترین و موفقترین آهنگهای ساخته شده توسط سیاوش قمیشی برای دیگر خوانندگان میتوان به این موارد اشاره کرد:
کی اشکاتو پاک می کنه برای ابی، گل بارون زده برای داریوش، زندگی برای گوگوش، فردا برای معین، یوسف کنعان برای ستار، چی صدا کنم تو رو برای لیلا فروهر، فصل عشق برای حبیب، زمستون برای افشین مقدم، شکست برای فرزین، رفتم من از یاد برای امیر رسایی، کبوتر عشقت برای شهرام شبپره، ولگرد برای شهره، دو خط موازی برای شهرام صولتی، غریبه برای شاهرخ، روح شیطون برای سوزان روشن، قایق کاغذی برای منصور، دارم عاشق میشم برای بتی، یکی شدن برای احمدرضا نبی زاده، عشق برای عارف، قایقران برای ضیا، فرنگیس برای عماد رام، عشق اول برای اندی و پاییز برای شادمهر عقیلی.
مجموعه آهنگهای عروسک شب
مجموعه عروسک شب به عنوان یک آلبوم غیررسمی از سیاوش قمیشی شناخته میشود که همهٔ آهنگهای آن توسط سیاوش قمیشی ساخته، تنظیم و خوانده شدهاند. حتی ترانهٔ برخی از آهنگهای آن را سیاوش خود گفتهاست و از این روی، سیاوش قمیشی اولین هنرمند ایرانی است که هر چهار رکن ترانه، آهنگ، تنظیم و خوانندگی یک آهنگ را خود انجام دادهاست. این مجموعه حاصل فعالیتهای دهه ۴۰ و ۵۰ شمسی سیاوش قمیشی در تهران است. بعد از خروج او از ایران، این آهنگها در ایران ماندند و نهایتاً در دهه ۸۰ شمسی در ایران به صورت اینترنتی منتشر شد. بسیاری از این ترانهها را خود سیاوش قمیشی و خوانندگان مختلف طی سالهای بعد در داخل و خارج از ایران با تنظیم مجدد بازخوانی کرده ند. این آلبوم، غیررسمی است و برخی از آهنگهای آن نظیر آهنگ قبله، همان اجراهای خصوصی سیاوش قمیشی در تهران میباشد. سیاوش خود این آهنگها را با امکانات کمی نظیر ضبط صوت ضبط میکردهاست. پس از آن که سیاوش، ایران را ترک میکند این آهنگها در خانهٔ او میمانند و دست به دست و کپی میشوند. همانگونه که در ادامه خواهد آمد، بعدها سیاوش برخی از این آهنگها را در ایران (قبل از انقلاب) و آمریکا با کیفیت مطلوب ضبط و در قالب آلبومهای مختلف برای خود و دیگر خوانندگان منتشر کرد. امروزه آهنگهای این آلبوم غیررسمی بعضاً با کیفیتی بسیار پایین در دسترس هستند.
اجرای اولیهٔ آهنگ «فرنگیس» نیز در این مجموعه به چشم میخورد. او این آهنگ را در خانه خود در تهران به صورت خصوصی خوانده و ضبط کرده بود. بعدها در آلبومی تحت عنوان فرنگیس در سال ۱۳۵۳ آن را عرضه کرد که باعث معروف شدن او شد. این آهنگ توسط سیاوش چندین بار خوانده شد که معروفترین آنها در آلبوم خواب بارون هست که در سال ۱۳۵۹ در آمریکا ضبط شدهاست.
در میان این آهنگها، در همان سالهای قبل از انقلاب آهنگهای «حرفاتو بزن»، «پیدا نمیشه» و «پاییز» را بتی؛ آهنگ «خورشید خزان» و «پیچک» را ابی؛ آهنگ فرنگیس را عماد رام؛ آهنگهای «ای رسیده از راه»، «میترسم» (با نام «نور و آینه و صدا») و «عمر دو روزه» (با نام «قاصدک») را عارف و «غریبه» را ابی لیتلز خواندند.
سیاوش آهنگ «خورشید خزان» را با تغییر کامل ترانه و کمی تغییر جزئی در آهنگ به ابی داد که اسم آن آهنگ، «خالی» است. یعنی بر خلاف رسم همیشه که ابتدا سیاوش ترانه را میگیرد و بعد روی آن آهنگ میگذارد، این بار آهنگ موجود بود و نیاز بود تا ترانهای گفته شود تا در قالب این آهنگ بگنجد. زویا زاکاریان از پس این ترانه برآمد و آهنگ خالی شکل گرفت. لازم به توضیح است که سیاوش از فضای ملودی این آهنگ به همراه آهنگ 'پیچک' برای موسیقی متن فیلم بوی گندم نیز استفاده کرد که تنها فعالیت او در عرصهٔ موسیقی متن فیلم محسوب میشود. در این مجموعه آهنگ بدون کلام «ستاره» نیز به همین صورت با شعری از سعید دبیری به سلی داده شد. لازم است ذکر شود که دو آهنگ «ستارههای سربی» و «شبگریه» نیز به همین شیوه توسط ایرج جنتی عطایی بر روی دو ملودی از پیشساخته شدهٔ سیاوش قمیشی ترانهسازی و توسط ابی خوانده شدهاند.
بعد از انقلاب، از بین این آهنگهای قدیمی سیاوش، آهنگ «قبله» را ابی، آهنگ «قصه» را شهره، آهنگ «حرفاتو بزن» را سوزان روشن، آهنگ «غرقابهٔ درد» را مارتیک و «غریبه» را شهریار خواندند. همچنین آهنگ «معبد شهید» با تغییر کامل ترانه به احمدرضا نبی زاده داده شد.
سه آهنگ «اسیر»، «سرنوشت» و «تن زخمی» از این مجموعه را پسر سیاوش، علیرضا قمیشی در ایران خواند. همچنین آهنگ «پاییز» از این مجموعه را شادمهر عقیلی در ایران خواند اما بنا به ملاحظات و گرفتن مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نام سیاوش قمیشی روی جلد آلبوم نوشته نشد.
در این مجموعه، آهنگی به نام «در سوگ هایده» وجود دارد که راجع به انگیزه این ترانه و سال دقیق ضبط آن اطلاعات دقیقی در دست نیست.[12]
آهنگ زمستون
این آهنگ یکی از اولین آهنگسازیهای سیاوش قمیشی است که قبل از انقلاب در ایران برای افشین مقدم ساختهاست. ترانه آن از سعید دبیری میباشد. این آهنگ پس از انتشار تا به امروز به قدری محبوب شدهاست که خوانندههای زیادی آن را با تنظیمهای گوناگون خواندهاند. سیاوش یک نسخه بیکلام از این آهنگ را با تنظیم استیو مک کرام در آلبوم ستارههای سربی ابی قرار دادهاست. این آهنگ گاهی در برنامههای رادیویی ایران پخش میشود.[13]
آهنگ گل بارون زده
گل بارونزده، سرودهٔ ایرج جنتی عطایی، تنها آهنگ سیاوش قمیشی برای داریوش با تنظیم آندرانیک است. این ترانه در آلبوم شقایق داریوش و دفتر شعر «زمزمههای یک شب سی ساله» جنتی عطایی قرار دارد. قمیشی، جنتی عطایی و داریوش به خاطر این آهنگ به نهادهای امنیتی رژیم پهلوی فراخوانده شدند. زیرا این ترانه مدتی بعد از اعدام خسرو گلسرخی ساخته شد و نهادهای امنیتی باور داشتند که منظور از «گل سرخ» در این شعر، خسرو گلسرخی است. پس از اینکه در متن ترانه «گل بارون زده من، گل سرخ نازنینم» به «گل یاس نازنینم» تغییر یافت، این آهنگ مجوز ساخت گرفت. سیاوش در هنگام کار بر روی این ترانه از مضمون و هدف ترانه اطلاعی نداشتهاست.[14]
آلبومها
خواب بارون
سیاوش قمیشی بعد از ورود به آمریکا با دوست قدیمی خود به نام جمال نادر که نوازنده گیتار بود برخورد کرد و از روی سرگرمی با کمک یکدیگر به مدت یک سال و نیم بر روی ساخت این آلبوم کار کردند و نهایتاً در سال ۱۹۸۰ (۱۳۵۹ شمسی) کار تهیه این آلبوم به پایان رسید اما از آنجایی که هیچ کمپانی ای برای عرضه آلبومهای ایرانی وجود نداشت، مدتها این آهنگها نزد سیاوش ماندند تا اینکه شرکت کلتکس رکوردز در لسآنجلس آمریکا تأسیس شد و این آلبوم توسط آنها منتشر شد. کار تهیه این آلبوم از جمال نادر میباشد. در این آلبوم، سیاوش یکی از ترانههای بیژن سمندر به نام از ماست که بر ماست را خواندهاست. نوازندهٔ تار این آهنگ نیز خود بیژن سمندر بودهاست. بیشتر فضای آهنگهای این آلبوم ایرانی است. برای مثال میتوان به آهنگهای هدیه در دستگاه ماهور و آهنگ پیوستگی در مایه دشتی اشاره کرد. بعد از این آلبوم سیاوش تا چندین سال نخواند و فقط برای دیگر خوانندگان آهنگسازی میکرد.[9]
حکایت
این آلبوم در سال ۱۳۷۱ منتشر شد و تهیهٔ آن سه ماه زمان برد. این آلبوم سرآغازی برای تصمیم سیاوش قمیشی به کار خوانندگی به زبان فارسی بود. چرا که پیش از این آلبوم سیاوش تصمیم به خوانندگی نداشت. داستان از این قرار بود که مسعود فردمنش قصد تهیهٔ یک آلبوم برای خود داشت و چند شعر داشت که میخواست دکلمه کند. او از سیاوش قمیشی خواسته بود تا روی یکی از ترانههایش آهنگسازی کند. اما این یک آهنگ تبدیل به دو و سه و نهایتاً منجر به تهیه یک آلبوم مشترک شد. شرکت کلتکس چندان به فروش این آلبوم خوشبین نبود چرا که اعتقاد داشت مردم از شنیدن کار دکلمه استقبال نخواهند کرد. اما پس از انتشار، محبوبیت این آلبوم به قدری شد که آنها را شگفت زده کرد. این آلبوم همچنان به عنوان یکی از محبوبترین آلبومهای سیاوش قمیشی قرار دارد. ترانه معروف پرندههای قفسی در این آلبوم قرار دارد.
در این آلبوم سه آهنگ حکایت، پرندههای قفسی و شکایت توسط آندرانیک تنظیم شدهاند و مابقی آهنگها توسط خود سیاوش تنظیم شدهاند. تمام تکنوازیهای پیانو در این آلبوم را خود سیاوش به صورت بداهه نواختهاست همچنین صدای زمزمهٔ آهنگ توسط سیاوش در پایان آهنگ 'از عشق تو' هنگام نواختن پیانو شنیده میشود.
قصه گل و تگرگ
این آلبوم که در سال ۱۳۷۳ منتشر شدهاست از جمله آلبومهای موفق و پرطرفدار سیاوش قمیشی بهشمار میرود که در آمریکا ضبط شدهاست. آهنگهای این آلبوم پیش ترها توسط سیاوش در ایران ساخته شده بودند و برخی از آنها را نیز سیاوش در ایران خوانده بود. سیاوش قمیشی آهنگ فصل پاییزی این آلبوم را در فصل پاییز در میان درختان ساختهاست. در این آلبوم، آهنگهای غروب، روزهای برفی و فاصله توسط استیو مککرام و آهنگهای فصل پاییزی، چه دردیست و قصه گل و تگرگ توسط آندرانیک تنظیم شدهاند. همچنین ترانهٔ روز برفی توسط خود سیاوش در ایران سروده شدهاست. فریبرز لاچینی؛ موسیقیدان، آهنگساز و نوازنده سرشناس پیانو، آهنگ «چه دردیست» از این آلبوم سیاوش را به صورت بیکلام با پیانو نواختهاست و آن را در یکی از آلبومهای بیکلام خود به نام بوی دیروز (شماره ۳۱) گنجاندهاست.
اولین آهنگ این آلبوم، غروب نام دارد که سیاوش آن را بر روی ترانهای ساخته بود که چندان به آن علاقهای نداشت؛ بنابراین از پاکسیما زکیپور خواست تا ترانهای بر روی ملودی او بگذارد که حاصل آن آهنگ غروب شد. پیش از انتشار این آهنگ در آلبوم، ابی آن را شنید و بسیار به آن علاقهمند شد و به سیاوش پیشنهاد داد تا این آهنگ را به صورت مشترک بر روی صحنه بخوانند. سیاوش نیز این پیشنهاد را پذیرفت. این آهنگ به صورت مشترک در در سال ۱۹۹۴ در کنسرت کلن آلمان توسط سیاوش و ابی اجرای زنده شد. بعدها نوار اجرای زندهٔ مشترک این آهنگ توسط مردم دست به دست شد و این در حالی بود که ابی و سیاوش تا مدتها از انتشار آن بیاطلاع بودند.
شهر خورشید (City Of The Sun)
این آلبوم تنها آلبوم بیکلام سیاوش قمیشی است که در سال ۱۳۷۴ توسط کمپانی آمریکایی علاءالدین "Alladin Records" منتشر شدهاست. آهنگهای این آلبوم شامل برخی از آهنگهای معروف ساخته شده توسط سیاوش برای خود و دیگر خوانندهها هست. کار تنظیم، پروگرمینگ، میکسینگ، مهندسی صدا و تهیهٔ این آلبوم توسط استیو مککرام و مسترینگ آن توسط جان پولیتو انجام شدهاست. جان پولیتو دربارهٔ این آلبوم گفتهاست: «این آلبوم با طرحی از موسیقی خاص خاورمیانه، فلامنکوی اسپانیایی، پاپ و جاز آنقدر دلپذیر است که خواهد توانست آن دسته از افرادی که صرفاً نمیخواهند موسیقی بیمحتوا گوش دهند را جذب خویش نماید.»
از آنجایی که این آلبوم توسط یک کمپانی آمریکایی عرضه شد بنابراین اسامی غیر فارسی برای آهنگها برگزیده شد. تمامی آهنگها به انگلیسی نامگذاری شدند به جز سومین آهنگ که به زبان ایتالیایی است. هیچیک از اسامی آهنگها معادلی برای نام اصلی فارسی خود نیستند. سومین آهنگ از این آلبوم Illuminata نام دارد که در زبان ایتالیایی به معنای روشن است. ترتیب نام آهنگهای این آلبوم به همراه نام اصلی فارسی آنها که سیاوش آنها را پیش ترها تحت آلبومهای مختلف برای خود و خوانندگان دیگر ساخته بودهاست، به صورت زیر است:
شماره آهنگ | نام | نام اصلی آهنگ | خواننده |
---|---|---|---|
۱ | City of the Sun | غروب | سیاوش قمیشی |
۲ | Mountain Palace | بت سنگی، آینده | شهره، سیاوش قمیشی |
۳ | Illuminata | مداد رنگی | ابی |
۴ | Moongate | پاییز | سیاوش قمیشی، ابی |
۵ | Mirror Avenue | فرنگیس | سیاوش قمیشی |
۶ | Shadows in Time | فاصله | سیاوش قمیشی |
۷ | The Crown | گره گم | سیاوش قمیشی |
۸ | Faces in Stone | ||
۹ | The Ridlle | گلای پونه | سیاوش قمیشی |
۱۰ | Inside the Circle | پیچک | ابی |
۱۱ | Children of the Dawn | هدیه | سیاوش قمیشی |
نقاب
آلبوم نقاب در سال ۱۳۸۱ منتشر شدهاست که حاصل اولین همکاری موفق سیاوش قمیشی با هنرمندانی چون اروین خاچیکیان (به عنوان تنظیمکننده) و یغما گلرویی (به عنوان ترانهسرا) میباشد. سیاوش قمیشی به گفتهٔ خود در این آلبوم بعد از مدتها نوعی ریسک کردهاست و خواستهاست تا سبک جدیدی را نسبت به کارهای گذشته خود ارائه کند که با استقبال گسترده مردم مواجه شدهاست. تمام دست اندر کاران این آلبوم به جز اروین خاچیکیان غیر ایرانی میباشند. گیتار باس، کیبورد، برنامهریزی و تنظیم تمام آهنگهای این آلبوم به عهده اروین خاچیکیان بودهاست. آهنگ دوم این آلبوم «خاطره» نام دارد که در دستگاه چهارگاه و به سبک موسیقی ترنس ساخته شدهاست. آهنگ سوم این آلبوم «برگ» نام دارد که سیاوش برای ساخت آن از موسیقی آهنگ «نور و آینه و صدا» الهام گرفتهاست که خودش آن را قبل از انقلاب در ایران برای عارف ساخته بود. گفتنی است اِروین خاچیکیان با این آلبوم برای اولین بار در ایران شناسانده و مشهور شد. سیاوش دربارهٔ ترانه میلاد گفتهاست یک روز صبح که از خواب بیدار شدهاست سراغ تلفن خانه خود رفته و پیغامها را چک میکرده که به پیغام دختری میرسد که ترانه میلاد را زمزمه میکردهاست و به قدری در او تأثیر میگذارد که تصمیم میگیرد تا آهنگی به روی این ترانه بگذارد. فریبرز لاچینی، این آهنگ را به صورت بیکلام با پیانو نواختهاست و آن را در آلبوم بیکلام خود به نام بوی دیروز (شماره ۲۷) گنجاندهاست. گفتنی است که جلد (کاور) این آلبوم توسط مرتضی برجسته طراحی شدهاست.
بیسرزمین تر از باد
این آلبوم که در سال ۱۳۸۲ منتشر شدهاست، حاصل ادامه همکاریهای موفق سیاوش با اروین خاچیکیان (به عنوان تنظیمکننده) و یغما گلرویی (به عنوان ترانهسرا) میباشد. تمام آهنگهای این آلبوم توسط اروین خاچیکیان تنظیم شدهاند. آهنگ بیسرزمین تر از باد به سبک موسیقی ترنس ساخته شدهاست. سیاوش در این آهنگ با اجازهٔ یغما گلرویی دو ترانه او را با هم ادغام کردهاست. فریبرز لاچینی، این آهنگ را به صورت بیکلام با پیانو نواختهاست و آن را در آلبوم بیکلام خود به نام بوی دیروز (شماره ۲۸) گنجاندهاست.
سیاوش قمیشی برای اولین بار در آهنگهای ایرانی به پیشنهاد اروین خاچیکیان از تکنیک نهانسازی در برگردان در آهنگ پرسه (زمان ۳:۰۶) از این آلبوم استفاده کردهاست. این قسمت از آهنگ، ابتدا خالی بود که تصمیم گرفتند گیتار سولو بگذارند و بعد به دلایلی نشد. سپس دختری را آوردند تا روی آن قسمت بخواند و این بار هم نتیجه کار جالب نشد تا اینکه نهایتاً اِروین پیشنهاد معکوس کردن صدا را داد و سیاوش هم پذیرفت. در واقع این قسمت، برگردان قسمت زیر از آهنگ است:
شونه به شونه میرفتیم من و تو تو جشن بارون
حالا تو نیستی و خیسه چشمای من و خیابون
سیاوش قمیشی برای اولین بار در این آلبوم است که آهنگ ساخته شده توسط شخصی دیگر را میخواند. ترانه دریای مغرب توسط بهمن کاظمیان سروده و ساخته شدهاست که در آن زمان حدود ۱۴ سال سن داشتهاست و سیاوش قمیشی با شنیدن این آهنگ که او با گیتارش بر روی ترانه خودش گذاشته بود و میخواند تحت تأثیر قرار میگیرد و تصمیم به خواندن آن میگیرد. آخرین آهنگ این آلبوم آهنگ نفس بکش است که سیاوش ساخت آن را به دلیل جزئیات زیادش وقت گیر توصیف کرده و آن را شبیه به موسیقیهایی که برای فیلمهای خوب ساخته میشوند میداند. همچنین گفتهاست که اگر روزی تصمیم به تولید یک آلبوم بیکلام بگیرد حتماً آهنگ نفس بکش را در آن خواهد گنجاند.
روزهای بیخاطره
این آلبوم در سال ۱۳۸۴ منتشر شدهاست. همهٔ آهنگهای این آلبوم به شیوهٔ موسیقی الکترونیک توسط آلن جی ناظاریان تنظیم شدهاند. آهنگ مشهور «تصور کن» که مضمونی سیاسی-اجتماعی دارد در این آلبوم قرار دارد. این ترانه توسط یغما گلرویی سروده شدهاست. این آهنگ که شبیه به آهنگی از جان لنون به نام «تصور کن» میباشد، دارای مضمونی مشابه است. اما سیاوش ساخت آن را الهامی از آهنگ تصور کن از جان لنون نمیداند.
ویدئوی این آهنگ توسط کوجی زادوری ساخته شدهاست که خود او نیز در این کلیپ در حالی که روزنامه میخواند، دیده میشود. زادوری این ویدئو را جزو ده ویدئوی برتر خود میداند.
غروب تا طلوع
این آلبوم که در سال ۱۳۸۵ منتشر شدهاست، شامل ریمیکس برخی از مشهورترین آهنگهای خود سیاوش است که دوباره بعد از چندین سال آنها را با تنظیمی متفاوت خواندهاست. تمام آهنگهای این آلبوم توسط رامون تنظیم شدهاند.
رگبار
این آلبوم در سال ۱۳۸۷ منتشر شدهاست. تهیه این آلبوم حدوداً ۳ سال طول کشید و بیشتر از سایر آلبومهای سیاوش زمان برد. در این آلبوم برخلاف دو آلبوم نقاب و بیسرزمینتر از باد، از سبک ترنس خبری نیست. این آلبوم به سبک موسیقی هاوس و ترنس آکوستیک است. تمام آهنگهای این آلبوم توسط رامون تنظیم شدهاند. از نظر سیاوش قمیشی دو آهنگ گل من و دلتنگی در این آلبوم با استقبال بیشتری از طرف هواداران مواجه شدهاند.
آهنگ تو بارون که رفتی از این آلبوم را سیاوش در اتاق خود و در حالی که پنجره اتاقش رو به هوای بارانی باز بوده، ساختهاست.
یادگاری
این آلبوم، در سال ۱۳۸۹ ضبط شدهاست. سیاوش در این آلبوم بر خلاف عادت دیرینهٔ خود در آلبومهای قبلی، با چند تنظیمکننده کار کردهاست. او آهنگ «بیخیال» از این آلبوم را برای تنظیم ابتدا به استیو مککرام سپرد، اما تنظیم مککرام برای سیاوش راضیکننده نبود و قدیمی به نظر میرسید. به همین خاطر تنظیم این آهنگ را به نیما وارسته سپرد و نهایتاً تنظیم او را پذیرفت. همچنین آهنگ الکی از این آلبوم، هفت بار تنظیم شد که نهایتاً سیاوش تنظیم خشایار (KC Bondar) را پذیرفت.
سرگذشت
سیاوش قمیشی بعد از حدود ۷ سال از آخرین آلبوم خود به نام یادگاری و انتشار چندین تکآهنگ، سرانجام آلبوم سرگذشت را در آبان ماه ۱۳۹۶ با همکاری شرکت کلتکس رکوردز منتشر کرد. ساخت این آلبوم حدود دو سال زمان برد. آلبوم سرگذشت به سبک پاپ مدرن میباشد و در آن خبری از ترنس و تکنو نیست. تنظیم، میکس و مسترینگ این آلبوم توسط بهروز لطفی پور انجام شدهاست. در آهنگ «تنها» با کلام وحید آقایی در این آلبوم از ساز کمانچه با نوازندگی سعید آریا استفاده شدهاست که تاکنون در آهنگهای سیاوش قمیشی بیسابقه بودهاست. در این آلبوم همچنین از سازهای گیتار نایلون و آکوستیک، ویولن، کلارینت، پیانو، گیتار الکتریک و سینت سایزر استفاده شدهاست.
تکآهنگها
رفیق
این آهنگ اولین تک آهنگ سیاوش قمیشی محسوب میشود که در سال ۱۳۸۸ ضبط شد. بعد از این آهنگ، سیاوش آلبوم یادگاری را منتشر کرد و پس از این آلبوم تا به امروز هر چند ماه یکبار سیاوش یک تک آهنگ جدید را منتشر کردهاست. آهنگ طاقت بیار رفیق که به سبک موسیقی ترنس ساخته شدهاست همزمان با اعتراضات پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ در ایران منتشر شد. ترانه طاقت بیار رفیق توسط سید مهدی موسوی سروده شدهاست که از چند ماه قبل تر از وقایع اعتراضات مردمی سال ۱۳۸۸ در ایران در دست سیاوش بود.
پرنده
سیاوش قمیشی در سال ۱۳۹۲ آهنگ پرنده را ساخت و آن را برای نخستین بار در سالهای فعالیت خوانندگیش به صورت مشترک با معین ضبط کرد. سیاوش معتقد است اجرای این آهنگ میتوانست خیلی بهتر باشد چرا که او برای این آهنگ هارمونی نوشته بود اما به علت مشکلاتی عملی نشد و نهایتاً هر یک جداگانه خواندند.
کوجی زادوری کارگردان ویدئوی این آهنگ است که در آن از نوازندههای ایتالیایی استفاده کردهاست.
فریبرز لاچینی؛ موسیقیدان، آهنگساز و نوازنده سرشناس پیانو، این آهنگ سیاوش را به صورت بیکلام با پیانو نواختهاست و آن را در یکی از آلبومهای بیکلام خود به نام بوی دیروز (شماره ۳۱) گنجاندهاست.
تهران
سیاوش قمیشی در بهار سال ۱۳۹۴ آهنگ تهران را ساخت. او این آهنگ را با الهام از خاطرات و مناظری که از تهران قدیم در ذهن خود دارد ساختهاست. مناظری همچون زرد شدن برگهای درختان چنار خیابان پهلوی (خیابان ولیعصر کنونی) در فصل پاییز. در موزیک ویدئوی این ترانه مناظری از محله سکونت قدیمی سیاوش در تهران به تصویر کشیده شدهاست. چند جوان از تهران درگرفتن عکسها و ساخت موزیکویدئوی تهران با سیاوش همکاری کردند. قمیشی در زمان قبل از انقلاب در منطقه یوسفآباد تهران، حوالی پارک شفق، کوچه نوزدهم سکونت داشتهاست.
اهواز
سیاوش قمیشی در فروردین ۱۳۹۶ کوتاهترین تکآهنگ خود به نام اهواز را منتشر کرد. موضوع این آهنگ در خصوص آلودگی هوای شهر اهواز است.
چهل سال
سیاوش قمیشی در مرداد ۱۳۹۷ نخستین آهنگ خود به نام چهل سال را به صورت مشترک با گوگوش منتشر کرد. ترانه این آهنگ که از رها اعتمادی است، دارای مضمونی سیاسی است که توسط الیاس شیرزاد تنظیم گردیدهاست.
همخوانی با دیگر خوانندگان
سیاوش قمیشی تاکنون در آهنگ پرنده با معین، آهنگ چهل سال با گوگوش و اجرای روی صحنه آهنگ غروب به همراه ابی همخوانی کردهاست. همچنین در برخی از آهنگهایی که برای دیگران ساختهاست، در بخشهایی از آهنگ، خیلی کوتاه به صورت صدای دوم همراه با آنها خواندهاست. از این دست آهنگها میتوان به آهنگهای «منو تو» با صدای لیلا فروهر (بخش پایانی)، «مردم همیشه مردم» از عارف، «گلِ یخ» از ابی، «دل دیوونه»، «قصه»، «ولگرد»، «عروسی» و «یک اتفاق ساده» از شهره، «غصه نخور» از شهرام صولتی و «شاپرک» از شهرام شبپره اشاره کرد که سیاوش آنها را ساختهاست و در برخی از قسمتهای این آهنگها، به عنوان صدای دوم همراه با خواننده اصلی همخوانی کردهاست.
بازخوانی آثار دیگران
تنها آهنگی که سیاوش قمیشی بازخوانی کردهاست، آهنگ «گلی جان» است که در زمان قبل از انقلاب توسط پوران خوانده شده بود. گفتنی است تاکنون سیاوش قمیشی تمام آهنگهای خود را خود ساختهاست بهجز آهنگهای «گلی جان» و «دریای مغرب».
بازگشت به ایران
سیاوش قمیشی همانگونه که خود در مصاحبههایش گفتهاست مشتاق به بازگشت به وطن است اما تاکنون هیچگاه تقاضایی برای برگشت به ایران نکردهاست. او میگوید که تأیید شدن از طرف مردم برای او کافی است و نیازی به تأیید شدن از طرف هیچ مقام مسئولی در ایران را ندارد. او عقیده دارد مادامی که فروش سی دیهایش در ایران ممنوع و غیرقانونی هستند پس برگشتن برای او بیمعناست. با وجود ممنوعیت فروش آلبومهای سیاوش قمیشی در ایران، برخی از آهنگهای او به صورت بیکلام از رادیو و تلویزیون صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران هر از چند گاهی پخش میشوند.
حواشی
- در اواسط دهه هشتاد شمسی سیاوش قمیشی برای اجرای کنسرت در مراسمی باشکوه در جزیره کیش دعوت شد. علیرغم پیشنهاد رقم بسیار بالا به سیاوش قمیشی، او این پیشنهاد را رد کرد. آثار سیاوش قمیشی در ایران اجازه پخش و فروش ندارند. با این حال برخی آهنگهای او به صورت بیکلام در رادیو و تلویزیون صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش میشوند.
- در سال ۱۳۸۱ سیاوش قمیشی در پی تهیه و اجرای آلبوم شب نیلوفری برای ابی دچار اختلاف نظراتی با ابی شد که نهایتاً منجر به قطع همکاریهای این دو هنرمند شد. سیاوش قمیشی فقط سازندهٔ ملودیهای آلبوم شب نیلوفری بود و در دیگر کارهای تهیه این آلبوم حضور و نظارت نداشت. در نتیجه طی ضبط آلبوم شب نیلوفری، سیاوش قمیشی در استودیو حضور نداشت و نتیجتاً این آلبوم با سطح کیفی نامطلوب منتشر شد و بر خلاف آلبوم ستارههای سربی، سیاوش قمیشی همه کارهٔ این آلبوم نبود. به گفتهٔ سیاوش، ابی خوانندهٔ بیشترین و بهترین آهنگهای او بودهاست. سیاوش قمیشی تاکنون ۲۷ آهنگ برای ابی ساختهاست و از این رو، ابی در میان خوانندگان، بیشترین تعداد از آهنگهای سیاوش قمیشی را خواندهاست. ابی و سیاوش همچنان رابطهای دوستانه با یکدیگر دارند.
- شهرام شبپره در مصاحبهای تلویزیونی با شبکه تلویزیونی فارسی۱ در سال ۱۳۹۲ انتقادهایی با لحنی تند علیه سیاوش قمیشی مطرح کرد. این گفتههای شهرام شبپره واکنشهای منفی گستردهای از سوی هواداران سیاوش قمیشی داشت اما سیاوش قمیشی در قبال این گفتههای شهرام سکوت کرد. سرانجام شهرام شبپره در سال ۱۳۹۴ در برنامه چند شنبه با سینا از شبکه فارسی۱ حضور یافت و از سیاوش عذرخواهی کرد.[15]
ترانهشناسی
آلبومها
- دهه چهل - عروسک شب
- دهه پنجاه - فرنگیس
- ۱۳۵۹ - خواب بارون
- ۱۳۷۱ - حکایت
- ۱۳۷۲ - تاک
- ۱۳۷۳ - قصهٔ گل و تگرگ
- ۱۳۷۴ - شهر خورشید (بیکلام)
- ۱۳۷۵ - قصه امیر
- ۱۳۷۵ - هوای خانه
- ۱۳۷۷ - قاب شیشهای
- ۱۳۷۹ - شکوفههای کویری
- ۱۳۸۰ - حادثه
- ۱۳۸۱ - نقاب
- ۱۳۸۲ - بیسرزمینتر از باد
- ۱۳۸۴ - روزهای بیخاطره
- ۱۳۸۵ - غروب تا طلوع
- ۱۳۸۷ - رگبار
- ۱۳۸۹ - یادگاری
- ۱۳۹۶ - سرگذشت
تکآهنگها
- فهرست زیر به ترتیب تاریخ انتشار آهنگها است.
نام ترانه | ترانهسرا | آهنگساز | تنظیم | توضیحات |
---|---|---|---|---|
رفیق | سید مهدی موسوی | سیاوش قمیشی | الیاس شیرزاد | با مضمون تظاهرات بعد از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ |
بازی | محسن شیرالی | سیاوش قمیشی | خشایار (KC Bondar) | |
تکرار | محمود برزویی | سیاوش قمیشی | مسعود فولادی | درون مایهٔ نقد اعتیاد |
پرواز | شایان جعفرنژاد | سیاوش قمیشی | خشایار (KC Bondar) | |
پرنده | صفا لطفی | سیاوش قمیشی | خشایار (KC Bondar) | مشترک با معین |
نوازش | آبا عابدین | سیاوش قمیشی | خشایار (KC Bondar) | |
تردید | محمد زارعی | سیاوش قمیشی | الیاس شیرزاد | |
آینده | رضا میرفخرایی | سیاوش قمیشی | الیاس شیرزاد | |
محبت | سپهر نوروزی | سیاوش قمیشی | بهروز لطفی پور | |
تهران | حسام حسامی | سیاوش قمیشی | خشایار (KC Bondar) | |
پوچ | احسان شعاریان | سیاوش قمیشی | بهروز لطفیپور | |
گلی جان | شهابی | عباس شاپوری | بهروز لطفیپور | بازخوانی آهنگ پوران |
حسرت | علی خانی | سیاوش قمیشی | بهروز لطفیپور | |
مسیر | شبنم حکیم هاشمی | سیاوش قمیشی | فرد میرزا | |
خستگیا | رضا میرفخرایی | سیاوش قمیشی | بهروز لطفیپور | |
جوونه | پریا کازرونی | سیاوش قمیشی | بهروز لطفیپور | |
اهواز | شایان جعفرنژاد | سیاوش قمیشی | بهروز لطفی پور | در خصوص آلودگی هوای شهر اهواز |
چهل سال | رها اعتمادی | سیاوش قمیشی | الیاس شیرزاد | به صورت دو صدایی با گوگوش |
عاشق | معصومه رضایی زاده | سیاوش قمیشی | الیاس شیرزاد | سیاوش قمیشی در این آهنگ برای اولین بار از ساز سنتور استفاده کردهاست. |
ببخش | رها اعتمادی | سیاوش قمیشی | الیاس شیرزاد | این ترانه به نوعی بازسازی آهنگ غریبه با صدای ابی لیتلز میباشد که آهنگ آن را خود سیاوش در دهه ۵۰ شمسی ساخته بود. |
سرنوشت | رامین دهقانی | سیاوش قمیشی | بابک سعیدی | |
گذشت | تبسم | سیاوش قمیشی | الیاس شیرزاد | |
موسیقی فیلم
منابع
- مصاحبه با بیبیسی فارسی
- «تصویر شناسنامه سیاوش قمیشی». -. دریافتشده در ۲۹ تیر ۱۳۹۹.
- «تصویر شناسنامه سیاوش قمیشی». -. دریافتشده در ۲۹ تیر ۱۳۹۹.
- «سیاوش قمیشی». کدوم. دریافتشده در ۲۱ مرداد ۱۳۸۹.
- «آلبومهای سیاوش قمیشی» (به فارسی (گویش درفولی). وبگاه سیاوش قمیشی. بایگانیشده از اصلی در ۲۱ اوت ۲۰۱۰. دریافتشده در ۲۱ مرداد ۱۳۸۹.
- "Biography of Siavash Ghomayshi". وبگاه رسمی سیاوش قمیشی. Archived from the original on 1 October 2015. Retrieved 13 November 2020.
- «تصویر شناسنامه سیاوش قمیشی». -. دریافتشده در ۲۹ تیر ۱۳۹۹.
- «سیاوش قمیشی». آفتاب. بایگانیشده از اصلی در ۱۱ آوریل ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۲ خرداد ۱۳۹۹.
- "Biography of Siavash Ghomayshi". وبگاه رسمی سیاوش قمیشی. Archived from the original on ۱ اکتبر ۲۰۱۵. Retrieved ۹ مهر ۱۳۹۴. Check date values in:
|تاریخ بازدید=
(help) - در بخش پیوند به بیرون پایین مطالب همین صفحه، مصاحبه ای از سیاوش قمیشی آورده شده است که خود او این موضوع را بیان می کند.
- «آهنگسازیهای سیاوش قمیشی برای دیگر خوانندگان». وبگاه ایران ترانه. بایگانیشده از اصلی در ۳ اکتبر ۲۰۱۵. دریافتشده در ۱۳ مهر ۱۳۹۴.
- در بخش پیوند به بیرون پایین مطالب همین صفحه، مصاحبه ای از سیاوش قمیشی آورده شده است که خود او این موضوع را بیان می کند.
- در بخش پیوند به بیرون پایین مطالب همین صفحه، مصاحبه ای از سیاوش قمیشی آورده شده است که خود او این موضوع را بیان می کند.
- در بخش پیوند به بیرون پایین مطالب همین صفحه، مصاحبه ای از سیاوش قمیشی آورده شده است که خود او این موضوع را بیان می کند.
- [www.rasanehiran.com/vdcc4oqs.2bqxp8laa2.html/ «صحبتهای شهرام شبپره راجع به سیاوش قمیشی»] مقدار
|نشانی=
را بررسی کنید (کمک). وبگاه خبری تحلیلی رسانه ایران آزاد. دریافتشده در ۲۳ آبان ۱۳۹۴.
پیوند به بیرون
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ سیاوش قمیشی موجود است. |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به سیاوش قمیشی در ویکیگفتاورد موجود است. |
- وبگاه رسمی
- سیاوش قمیشی در سورهسینما
- سیاوش قمیشی در بانک اطلاعات اینترنتی فیلمها
- سیاوش قمیشی در اینستاگرام
- سیاوش قمیشی در اسپاتیفای
- مصاحبه سیاوش قمیشی با برنامه دو روز اول از شبکه خبری فارسی صدای آمریکا در یوتیوب
- مصاحبه با سیاوش قمیشی در برنامه پارازیت در یوتیوب
- مصاحبه با سیاوش قمیشی در شبکه PMC در یوتیوب