حبیب

حبیب محبیان، معروف به حبیب (زادهٔ ۴ مهر ۱۳۲۶ در تهران – درگذشتهٔ ۲۱ خرداد ۱۳۹۵ در روستای نیاسته، کتالم، رامسر)،[1] خواننده، آهنگساز، نوازنده و ترانه‌سرای سرشناس و صاحب سبک ایرانی بود. او در دههٔ ۱۳۵۰ خورشیدی با آلبوم مرد تنهای شب به شهرت رسید. جنس صدای باس حبیب، استفاده‌اش از گیتار ۱۲ سیمی و آهنگسازی متأثر از موسیقی راک غربی، او را به‌عنوان هنرمندی متفاوت به موسیقی پاپ ایران معرفی کرد.[2]

حبیب
اطلاعات پس‌زمینه
نام شناسنامه‌ایحبیب محبیان
زاده۴ مهر ۱۳۲۶
۲۶ سپتامبر ۱۹۴۷
شمیرانات، تهران[1]
درگذشته۲۱ خرداد ۱۳۹۵ (۶۸ سال)
۱۰ ژوئن ۲۰۱۶
نیاسته، کتالم، رامسر
علت مرگایست قلبی
ژانرپاپ، راک، کانتری
پیشهموسیقی
ساز(ها)گیتار آکوستیک، گیتار الکتریک، گیتار ۱۲ سیم، پیانو
سال‌های فعالیت۱۳۵۴–۱۳۹۵
ناشر(ان)شرکت ترانه
آونگ میوزیک
سازهای اصلی
گیتار ۱۲ سیم
استاد(ها)مرتضی حنانه
علت سرشناسیترانه و آلبوم مرد تنهای شب
آلبوم پرآوازهمرد تنهای شب
ترانهٔ «خرچنگ‌های مردابی»

زندگی‌نامه
حبیب در جوانی

حبیب در ۴ مهر ۱۳۲۶ در شمیران به‌دنیا آمد.[3] در خانوادهٔ او، برادرانش نیز به موسیقی علاقه داشتند اما تنها خود حبیب به موسیقی حرفه‌ای روی آورد. برادران او محمود، قاسم، منصور و منوچهر و خواهران او عفت و مریم هستند. علاقهٔ وی از ابتدا به گیتار بود. دوران نوجوانی حبیب مصادف با پیدایش گروه بیتلز در دههٔ ۶۰ میلادی اروپا شد و این باعث علاقهٔ بیشتر وی به موسیقی گردید. با پذیرفته‌شدن در آزمون صدا و سیما، زیر نظر مرتضی حنانه[4] به فراگیری اصول و تدابیر آهنگسازی روی آورد. بعدها وی توانست به‌عنوان خواننده در تلویزیون استخدام شود. وی بعد از ۲ سال از استخدام در رادیو و تلویزیون به خدمت سربازی رفت و در آنجا نیز خوانندهٔ باشگاه افسران بود.وی از معدود خوانندگانی بود که در اجرای آهنگ‌هایشان از گیتار ۱۲ سیم استفاده می‌کرد.

زندگی خصوصی

واقعهٔ فوت همسر حبیب، و به فاصلهٔ دو ماه فوت مادر او، باعث شد که در اولین آلبومش یعنی «مرد تنهای شب» که در سال ۱۳۵۶ انتشار یافت بیشتر آهنگ‌ها را به یاد ایشان بخواند. آهنگ‌های «مادر» و «خرس کوکی» را به یاد مادرش، «شهلای من» و «خواب سرخ بوسه‌ها» را به یاد همسرش و «نگاهم» و «مرد تنهای شب» را به یاد هر دوی ایشان خواند.

همسر دوم حبیب، ناهید نام دارد که «محمد محبیان» خواننده و همکار پدر ثمره ازدواج با اوست.

بازگشت به ایران

حبیب در سال ۱۳۶۲ به‌دلیل ممنوعیت خواندن وی در ایران، ایران را ترک کرد و در سال ۱۳۶۴ در لس آنجلس در ایالات متحده آمریکا ساکن شد.[5][6] او در سال ۱۳۸۸ با نگاشتن نامه‌ای به رئیس‌جمهور وقت، محمود احمدی‌نژاد، خواستار حضور در کشور شد و با موافقت ضمنی و پذیرفتن رعایت برخی شرایط[7] به‌همراه خانواده‌اش به ایران بازگشت[8] و در رامسر، چهارصد دستگاه اقامت کرد.[9][10][11]

همکاری هنری

حبیب با هنرمندانی همچون لیلا کسری، مسعود فردمنش، همایون هوشیارنژاد، سعید قائم‌مقامی، بیژن سمندر، پاکسیما زکی‌پور، سیاوش قمیشی، منوچهر چشم‌آذر، ناصر چشم‌آذر، اروین خاچیکیان و… همکاری کرده بود.

پیگیری آلبوم و کنسرت در ایران
حبیب در ایران مرداد ۱۳۹۳

حبیب در سال ۱۳۸۹ درخواست خود برای دریافت مجوز انتشار آلبوم را ارائه کرد[12][13] و اعلام کرد که می‌خواهد در ورزشگاه آزادی کنسرت برگزار کند؛ و ادعا کرد که این کنسرت اگر ۱۰ شب هم برگزار شود، ۱۰۰ هزار نفری آزادی خالی نمی‌شود.[14]

اسفندیار رحیم مشایی (رئیس دفتر محمود احمدی‌نژاد)، در واکنش به حضور حبیب در ایران گفت: «این‌که یک ایرانی بخواهد فعالیتی در داخل و خارج از کشور داشته باشد، مطابق چارچوب و قوانین آزاد است و مشکلی ندارد. فعالیت هنری در همهٔ بخش‌ها از جمله موسیقی برای همهٔ هنرمندان در داخل و خارج از کشور آزاد است و برگشت به ایران برای کسی مشکلی ندارد.»[15]

اما حمید شاه‌آبادی معاون هنری وزیر ارشاد (دولت دهم) در سال ۱۳۹۱ گفت: «خواننده‌ای که به ایران بازگشته از وزارت ارشاد مجوزی ندارد و آنچه گفته و شنیده شده شایعه‌است.»[16]

در سال ۱۳۹۳ حسین نوش‌آبادی (سخنگوی وزارت ارشاد دولت یازدهم) گفت: «ایشان می‌تواند با توجه به نگاه و رویکرد دولت یازدهم به محتوای آثار فرهنگی و هنری، مجدداً به ارائهٔ آلبوم خود برای اخذ مجوز اقدام کند. ارائهٔ مجوز به آثار هنری ربطی به تولید در دولت قبل ندارد و ویژگی‌های اثر ارائه‌شده در شرایط حاضر ملاک است.»[17]

سید احمد خاتمی (امام جمعه موقت تهران) در واکنش به‌این موضوع (حضور حبیب در ایران) گفت: «ایران جای خواننده‌های لس‌آنجلسی نیست.»[15] حبیب در آخرین مصاحبهٔ خود اعلام کرد که با اختیار خود به ایران برگشته و قطعه‌ای به‌نام «عشق‌های خدایی» را در آلبوم جدید خود ساخته‌است.[18] او در ژانویهٔ ۲۰۱۲ نماهنگی به‌همراه سمیر زند، منتشر کرد که عناصری از تکنو، ترنس و هاوس دارد. این ویدئو موجب جلب توجه گستردهٔ رسانه‌ای شد.[19]

بازداشت

در سال ۱۳۹۳ حبیب در جادهٔ ماسوله و شهرک تاریخی ماسوله در حال تولید نماهنگ ترانهٔ «خرچنگ‌های مردابی» بود که توسط نیروی انتظامی بازداشت شد و به واسطهٔ شهرت و همچنین عدم به‌همراه داشتن مجوزهای لازم برای ضبط فیلم، به دادسرا معرفی شد تا روند قضایی معمول پیگیری شود. در پایان، حبیب با تودیع قرار وثیقهٔ متناسب آزاد شد.[20] اما برخی سایت‌ها اعلام کردند که وی توسط لباس شخصی‌ها و بی‌دلیل دستگیر شده‌است.[21]

حبیب پس از آزاد شدن، یک نامه سرگشاده با عنوان «من در سرزمین مادری‌ام بدون دلیل بازداشت شدم و بدون دلیل هم آزاد!» نوشت.[22]

انتشار کتاب مرد تنهای شب

در سال ۱۳۹۳ کتاب «مرد تنهای شب» به قلم حبیب انتشار یافت و در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران همان سال ارائه شد. این کتاب برگزیده‌ای از آثار و ترانه‌های حبیب در همهٔ سال‌های فعالیت‌اش را تشکیل داده‌است.[23][24]

حاشیه‌ها
  • حبیب در ۲۶ آبان ۱۳۹۳ برای عرض تسلیت به خانهٔ مرتضی پاشایی رفت.[25][26][27]
  • در طول مراسم ختم همسر بنیامین بهادری شایعه شده بود که حبیب در مراسم حضور داشته‌است.[28]
  • حبیب در مراسم ختم علی طباطبایی بازیگر حضور پیدا کرد.
  • وی در سومین جشن موسیقی ما در ۱۸ مهر ۱۳۹۴ در تهران حضور یافت و مسئولیت اهدای جایزه به ناصر فرهودی را بر عهده گرفت. (آخرین حضور وی در مجامع رسمی)[29]
  • در تاریخ ۲۹ دی ۱۳۹۶ شبکه استانی اصفهان برای اولین بار آهنگ «مرگ قو» از حبیب محبیان را پخش کرد.

گفتگو با مجله ایدئال

حبیب در مهر ۱۳۹۴ با مجلهٔ زندگی ایدئال برای اولین بار در ایران گفتگو کرد. در آن گفتگو او از ابتدای زندگی، شروع فعالیت‌هایش تا زندگی امروز خود صحبت کرد و از اختلافاتش با سمیر زند پرده‌برداری کرد. هر چند به گفتهٔ خود او این گفتگو بعد از چاپ اشتباهات متعددی داشت. او پس از این در شمارهٔ بعدی این مجله دربارهٔ اشتباهات این گفتگو صحبت کرد. پس از مرگ حبیب پسرش محمد محبیان و سپس همسرش ناهید بسیم با این مجله گفتگو کردند.

درگذشت
آرامگاه حبیب

حبیب مدت‌ها مبتلا به بیماری قلبی[30] بود و در نهایت در ساعت ۹ صبح جمعه ۲۱ خرداد ۱۳۹۵ در ۶۸ سالگی بر اثر ایست قلبی در روستای نیاسته، کتالم، رامسر درگذشت.[31][32]

تدفین

پس از درگذشت حبیب در روستای نیاسته رامسر، خانه موسیقی ایران از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درخواست کرد تا مراسم تشییع حبیب از مقابل تالار وحدت به سمت قطعهٔ هنرمندان بهشت زهرا صورت بگیرد.[33] اما پس از چند ساعت، داریوش قانع رئیس ادارهٔ فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان رامسر اعلان کرد که تدفین حبیب در شهرستان رامسر و در امامزاده محمد تشییع و در همین محل به خاک سپرده خواهد شد.[34] اما در نهایت پیکر حبیب در محوطه گورستان روستای نیاسته به خاک سپرده شد.[35] این به خاک‌سپاری در شرایطی صورت گرفت که حبیب هیچ‌گونه تعلقی به شهر رامسر نداشت و فقط ویلای شخصی اش[36]را در روستای نیاسته رامسر اجاره[37] کرده بود. مراسم سوم حبیب هم در رامسر برگزار شد.[38] در نهایت تاریخ و مکان برگزاری مراسم هفتمین روز درگذشت حبیب محبیان در تهران روز یکشنبه ۳۰ خرداد ماه از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۲:۳۰ صبح در مسجد جامع (قدس)، شهرک غرب در میان خیل عظیم مردم[39]و در حضور رسانه‌ها برگزار شد. مراسم چهلمین روز درگذشت حبیب نیز قرار بود در تهران صورت بگیرد اما با مخالفت وزیر ارشاد و حوادثی که در آن موقع رخ داده بود، مراسم چهلم نیز در رامسر برگزار شد.[40]

بزرگداشت‌ها

هر ساله در سالروز تولد یا مرگ حبیب طرفداران او بر سر مزارش برای او بزرگداشت می‌گیرند. در شب ۴ مهر ۱۳۹۵ مراسم تولد ۶۹ سالگی حبیب نخست در خانهٔ او و سپس بر سر آرامگاه او در حضور طرفدارانش برگزار شد. برای دومین بار سالگرد حبیب در ۱۷ خرداد ۱۳۹۷ با حضور هوادارانش بر سر آرامگاه حبیب و سخنرانی پسرش محمد محبیان در مسجد قدس نیاسته برگزار شد. سومین مراسم میلاد حبیب با حضور جمعی از هوادارانش در تاریخ ۴ مهر ۱۳۹۷ بر سر آرامگاه او برگزار شد.

مجوز گرفتن پس از مرگ

در سال ۱۳۹۶، یک سال و نیم پس از درگذشت حبیب نماهنگ «دیره» با صدای پسرش، احمدرضا محبیان و سمیر زند و همچنین با تصویر و صدای نه چندان شفاف «حبیب» از دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز انتشار گرفت. این در حالی است که فروردین ماه همان سال قطعهٔ صوتی «دیره» از دفتر موسیقی مجوز انتشار گرفته بود؛ و ویدئوی مربوط به این اثر که در بخش‌هایی از آن بریده‌هایی از فیلم‌های مربوط به حبیب محبیان و صدای نه چندان شفاف او استفاده شده مجوز انتشار دریافت کرد. به گفتهٔ سمیر زند قرار بود که این آهنگ را حبیب و او بخوانند که اختلافات حبیب با سمیر زند موجب شد تا این اتفاق نیفتد.[41]در زمستان ۱۳۹۶ در پی حادثه نفت‌کش سانچی، قطعهٔ مرگ قو با صدای حبیب برای اولین بار از صدا و سیما به یاد جان‌باختگان سانچی پخش شد.

ترانه‌شناسی

آلبوم‌ها
نوشتار اصلی: ترانه‌شناسی حبیب
  1. مرد تنهای شب (۱۳۵۶) - ۱۹۷۷
  2. سلام همسایه (۱۳۵۷) - ۱۹۷۸
  3. بت (۱۳۵۸) - ۱۹۷۹
  4. آفتاب‌مهتاب (۱۳۶۳) - ۱۹۸۴
  5. همراز (۱۳۶۷) - ۱۹۸۸
  6. خورشید خانوم (۱۳۶۹) - ۱۹۹۰
  7. آخه عزیزم چی می‌شه (۱۳۷۱) - ۱۹۹۲
  8. صفر (۱۳۷۳) - ۱۹۹۴
  9. بزن باران (۱۳۷۵) - ۱۹۹۶
  10. کویر باور (۱۳۷۸) - ۱۹۹۹
  11. خداوندا (۱۳۸۰) - ۲۰۰۱
  12. خانهٔ کوچک (۱۳۸۱) - ۲۰۰۲
  13. جوونی (همراه محمد) (۱۳۸۳) - ۲۰۰۴
  14. خودشه (همراه محمد) (۱۳۸۵) - ۲۰۰۶
  15. ایران بانو (همراه محمد) (۱۳۸۷) - ۲۰۰۸ (آخرین آلبوم)

آهنگسازی برای دیگران
  • ستار (آهنگ: دنیای بابا)
  • لیلا فروهر (آهنگ: هرچی بخوای)
  • نوش‌آفرین (آهنگ‌های: زنگ در و دروغ نیست)
  • هلن (آهنگ: فراموش نکنی)
  • مکابیز (آهنگ: هر کس رو بیشتر دوست داری)
  • مرتضی (آهنگ: هلاکتم)

تک‌آهنگ‌ها
نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم‌کننده سال انتشار
محکوم (همراه با سمیر زند) مینا جلالی حبیب علی پارسا ۲۰۱۲
تو نبودی نگین فرهمند حبیب آریا ۲۰۱۳
ببار ای برف (خرس کوکی) سعید قائم‌مقامی حبیب نیما غفاری ۲۰۱۴
نازگل بابا داوود بدرخانی حبیب حبیب ۲۰۱۴
الله اکبر[42] اته رنه کاستیلو حبیب حبیب ۲۰۱۴
بانوی شرقی سعید بدرخانی حبیب حبیب ۲۰۱۴
دنیا (آخرین آهنگ) نگین فرهمند حبیب میلاد بهشتی ۲۰۱۵
عشق‌های خدایی سعید بدرخانی حبیب مهرزاد جاوید ۲۰۱۰
شونه‌به‌شونه (همراه ایوان) یاحا کاشانی حبیب انوشیروان تقوی ۲۰۱۰
غدیر خم سعید بدرخانی حبیب حبیب ۲۰۱۱
آب و خاک شاملو حبیب حبیب ۲۰۱۲
باران حمید مصدق حبیب حبیب ۲۰۱۲
سارا (محلی) حبیب حبیب ۲۰۱۲
گل سرخ داوود بدرخانی حبیب اندی جی ۲۰۱۶
تو حسینی شهریاری حبیب حبیب و بنیامین عمران ۲۰۱۷
دنیا (ریمیکس) نگین فرهمند حبیب میلاد بهشتی ۲۰۱۶
محکوم (ورژن ۲) مینا جلالی حبیب مهرداد حمیدی ۲۰۱۶
یاد گریه‌هات (به همراه محمد) حبیب حبیب حبیب ۲۰۱۸
ایران بانو (ورژن ۲) مینا جلالی حبیب بنیامین عمران ۲۰۱۹

منابع
  1. «حبیب برای چه بازگشت؟». موسیقی ما. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ مارس ۲۰۱۳.
  2. بردیا افشین (۶ ژوئن ۲۰۱۶). «به یاد حبیب محبیان». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۱ ژوئن ۲۰۱۶.
  3. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ اکتبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۵ اوت ۲۰۱۵.
  4. خبرآنلاین. «ماجرای «مرد تنهای شب» و حلقه مفقوده‌ای به نام تدبیر».
  5. «پسر حبیب به شایعات پیرامون حضور پدرش در ایران پاسخ داد؛ حبیب برای چه بازگشت؟». موسیقی ما. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ اکتبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۳۹۴.
  6. تابناک. «کنسرت حبیب در تهران در روزهای آخر عمرش!».
  7. تابناک. «درخواست خواننده لوس آنجلسی از رشیدپور».
  8. تابناک. «آغاز ضبط آلبوم جدید و برگزاری کنسرت خواننده لس آنجلسی در تهران».
  9. ایسنا. «گزارشی از خانه «حبیب» در رامسر».
  10. عصر ایران. «در خانه حبیب محبیان چه خبر است؟».
  11. تابناک. «پشت پرده بازگشت خواننده قدیمی به ایران».
  12. عصر ایران. «"حبیب" درخواست انتشار آلبوم داد».
  13. تابناک. «تأیید خبر تابناک: حبیب در تهران است».
  14. عصر ایران. «حبیب پس از ۳۰ سال مجاز شد».
  15. عصر ایران. «حبیب در جشنواره شهرداری به صحنه می‌رود».
  16. تابناک. «شاه‌آبادی: خواننده لس‌آنجلسی مجوز ندارد».
  17. بانی فیلم. «حبیب محبیان می‌تواند برای اخذ مجوز آلبوم خود اقدام کند». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۵.
  18. مصاحبه با حبیب در وبگاه بهارنیوز
  19. بی‌بی‌سی (۱۷ بهمن ۱۳۹۱). «حبیب محبیان؛ 'مرد تنهای منتظر'». بی‌بی‌سی. دریافت‌شده در ۱۷ بهمن ۱۳۹۱.
  20. عصر ایران. «جزئیات بازداشت و آزادی «حبیب»».
  21. عصر ایران. «بازداشت «حبیب» توسط لباس شخصی‌ها / حبیب آزاد شد».
  22. موسیقی ما. «من در سرزمین مادری‌ام بدون دلیل بازداشت شدم و بدون دلیل هم آزاد!».
  23. خبرگزاری مهر. «ترانه‌های حبیب محبیان در کتاب «مرد تنهای شب» در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شود».
  24. تابناک. «مجوز ترانه‌های «حبیب» صادر شد».
  25. تابناک. ««حبیب» به خانه پاشایی رفت».
  26. موسیقی ما. «در اتفاقی غافلگیرکننده؛ «حبیب» به دیدار خانواده «مرتضی پاشایی» رفت».
  27. آپارات. «حبیب محبیان و ایرج نوذری در خانه مرتضی پاشایی».
  28. تبیان. «ازدحام در مراسم ختم همسر بنیامین بهادری».
  29. «عکس‌خبر؛ حضور حبیب در جشن موسیقی ما در تهران». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۱ اکتبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۵.
  30. http://tabnak.ir/fa/news/596316/حبیب-محبیان-خواننده-قدیمی-درگذشت-ویدیو
  31. «حبیب محبیان درگذشت». خبرگزاری مهر.
  32. ««حبیب» از دنیا رفت». ایسنا. ۲۱ خرداد ۱۳۹۵.
  33. http://www.mehrnews.com/news/3682192/مراسم-تشییع-پیکر-حبیب-محبیان-از-مقابل-تالار-وحدت-برگزار-شود
  34. http://www.asriran.com/fa/news/473642/زمان-و-مکان-مراسم-تشییع-حبیب-مشخص-شد
  35. «حبیب در محوطه مسجد قدس رامسر آرام گرفت». عصر ایران.
  36. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۶.
  37. http://www.isna.ir/news/93060402726/گزارشی-از-خانه-حبیب-در-رامسر
  38. http://www.kolbenews.ir/post/667/عکسهای-جدید-از-مراسم-سوم-حبیب-محبیان-در-روستای-نیاسته-رامسر-فیلم.html
  39. http://www.asriran.com/fa/news/475322/برگزاری-مراسم-هفتم-حبیب-حضور-پسر-حبیب-عکس-و-فیلم
  40. http://www.mehrnews.com/news/3686051/تاریخ-و-مکان-برگزاری-مراسم-ترحیم-حبیب-محبیان-در-تهران-اعلام-شد
  41. خبرگزاری ایلنا. «حبیب محبیان یک سال و نیم پس ار مرگش مجوز گرفت». ایلنا. دریافت‌شده در ۹۶/۱۰/۱۹. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  42. تابناک. «آیا خواننده قدیمی حق دفاع از مردم غزه را ندارد؟ + ویدئو».

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ حبیب موجود است.
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به حبیب در ویکی‌گفتاورد موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.