قاسم آهنین‌جان

قاسم آهنین‌جان (۲۶ شهریور ۱۳۳۷ – ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۰)[3] شاعر، منتقد ادبی و فیلم‌ساز ایرانی بود.[4] وی فعالیت هنری را از سال ۱۳۶۴ آغاز کرد. از او تاکنون بیش از ۱۱ جلد کتاب به چاپ رسیده‌است، که کتاب بچگی‌ها در شب سقاخانه از وی، اثر برگزیده سال ۱۳۸۶ کشور شد.[5]

قاسم آهنین‌جان
زاده۲۶ شهریور ۱۳۳۷[1]
اردبیل، ایران
محل زندگیاهواز
درگذشته۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۰ (۶۲ سال)[2]
اهواز، ایران
پیشهنویسنده و شاعر
ملیتایرانی
سال‌های فعالیت۱۳۶۴–۱۴۰۰

زندگی‌نامه

قاسم آهنین‌جان در ۲۶ شهریور ۱۳۳۷ در شهر اردبیل زاده شد. خانواده وی در سال ۱۳۴۲ به شهر اهواز، در استان خوزستان مهاجرت کردند و او دوران نوجوانی و تحصیلات متوسطه خود را در این شهر سپری نمود. آهنین‌جان در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با بخش‌های مختلف هنر آشنا شد. وی فعالیت هنری را از ابتدای دهه ۱۳۶۰ با حضور در کلاس‌های کارگردانی کیانوش عیاری آغاز کرد، سپس دوره‌ای کوتاه به عنوان بازیگر در فیلم جدال بزرگ به کارگردانی علی‌اصغر شادروان حضور داشت. او در سال ۱۳۶۵ فیلمی داستانی به نام «شیهه زخم» ساخت، که فاقد کلام بود و از موسیقی باب دیلن بهره می‌جست.

آهنین‌جان فعالیت جدی خود در زمینه ادبیات را از اواخر دهه ۱۳۶۰ با نشر شعرهایش در مجله دنیای سخن آغاز کرد و نخستین مجموعه شعر خود با عنوان ذکر خواب‌های بلوط را در سال ۱۳۷۲ با حمایت شاپور بنیاد، که مدیریت انتشارات نوید شیراز را برعهده داشت، منتشر نمود.[6] از او تاکنون ۱۱ مجموعه کتاب شعر منتشر شده‌است.

درگذشت

قاسم آهنین‌جان در غروب ۱۴ اردیبهشت‌ ۱۴۰۰ در پی ابتلا به بیماری سرطان و در سن ۶۲ سالگی درگذشت. یک ماه پیش از درگذشت وی، کلیپی از او پخش شده بود که او را در وضعیت نامناسبی در جلوی یکی از بیمارستان های اهواز نشان میداد. در توضیح این کلیپ گفته شده بود که وی به علت فقر از بیمارستان بیرون انداخته شده است.[7] این خبر بعدا تکذیب شد و اعلام گردید که این تصاویر مربوط به زمانی است که ایشان بعد از حضور در بیمارستان و بهبودی نسبی درخواست بازگشت به منزل نمودند و کادر بیمارستان بعد از انجام تمام خدمات لازم ایشان را به آدرس اعلامی‌ می‌برند اما چون استاد در اواخر عمر دچار آلزایمر بودند آدرس منزل سابقشان را گفته بودند. بنابراین پرسنل اورژانس بعد از اطلاع از این شرایط سریعا ایشان را به بیمارستان بازمی‌گردانند و تا پایان عمر در بیمارستان می‌مانند. [8]

آثار
  • ذکر خواب‌های بلوط
  • شاعر مرگ خویش می‌داند
  • خون و اشراق بر ارغوان جوشن‌ها
  • بخت تاریک در آفاق بنفشه و پروانه
  • گلی برای غریبان تا همیشه
  • برق رگ‌ها بر پولاد دریا
  • سوسن خاموش به‌وقت فراق
  • عطر غریب غزال مشرق‌ها
  • شاخه یاس به شام خرابات
  • لمعات خون
  • کودکی‌ها در شب سقاخانه[9]

جوایز
  • برنده بهترین فیلمنامه در جشنواره سراسری فیلم وحدت در سال ۱۳۶۸
  • کتاب بچگی‌ها در شب سقاخانه: اثر برگزیده سال ۱۳۸۶[10]

سبک شعر

شعر آهنین‌جان به تناسب محل سکونتش در خوزستان و مراوداتی که با شاعران آن خطه داشته، تحت تأثیر مولفه‌های شعر ناب و شعر دیگر است، ولی به عنوان شاعری مستقل و شاخص شناخته می‌شود. شعر او شعری تجریدی و با بیانی اشراقی است، که اغلب سرشار از تصاویر انتزاعی، همراه با زبانی موجز و فاخر می‌باشد.[11]

از نگاه دیگران

آهنین‌جان به دلیل زندگی در شهر اهواز و دوری از پایتخت، حضور کمتری در محافل ادبی داشته‌است، اما امروزه جایگاه مستقلی در میان شاعران نو دارد.[12]

رضا براهنی در کتاب گزارش به نسل بی سن فردا، دربارهٔ آهنین‌جان می‌نویسد:

قاسم آهنین جان با لحن نیرومند، در همه شعرها و تصویرهایش که حالت پرتابی شدید دارند، در «شعر به دقیقه اکنون» حضور دارد.

محمد حقوقی در کتاب تاریخ ادبیات ایران وی را این‌گونه معرفی می‌کند:

قاسم آهنین جان شاعری است که بعد از کتاب «شعر به دقیقه اکنون» حضوری مداوم داشته تاکنون

محمدعلی سپانلو در مجله دنیای سخن دربارهٔ آهنین‌جان و سبک شعر جنوب می‌گوید:

قاسم آهنین‌جان ستارهٔ درخشان شعر جنوب است.

فرزادالماسی بردمیلی آهنین جان شاعری ناب و خسته از جنس باران بودجایگاه ایشان در شعر نو ایران مستقل و ماندگاراست.

منابع
  1. «بیژن الهی تا احمد محمود در خاطرات قاسم آهنین‌جان». همشهری آنلاین. ۲۰ مرداد ۱۳۹۹.
  2. «قاسم آهنین جان درگذشت». ایلنا نیوز. ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  3. «قاسم آهنین جان درگذشت». خبرگزاری ایلنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۴.
  4. «قاسم آهنین جان هستم؛ شاعر ایران از اهواز». روزنامه جام‌جم. ۱۸ دی ۱۳۹۸.
  5. «نگاهی به مجموعه آثار قاسم آهنین جان». روزنامه اعتماد. ۱۶ مهر ۱۳۹۵.
  6. «احتمال شیمی درمانی قاسم آهنین‌جان». خبرگزاری ایسنا. ۲۳ مهر ۱۳۹۹.
  7. ببینید | اتفاقی تلخ برای قاسم آهنین‎‌جان/ بیرون کردن شاعر خوزستانی از بیمارستان به خاطر فقر
  8. جماران
  9. «شاعر مگر کرگدن است!؟ - گفتگو با قاسم آهنین جان». هنر آنلاین. ۳ خرداد ۱۳۹۵.
  10. «آشنایی بیشتر با قاسم آهنین‌جان». باشگاه خبرنگاران جوان.
  11. «کیفیت مطلوب آثار رسیده به جشنواره سوره از دیدگاه قاسم آهنین جان». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۷ خرداد ۱۳۹۳.
  12. «شاعر پیشکسوت خوزستان: شعر اصلی‌ترین هنر به لحاظ قدمت، کمیت مخاطب و تأثیرگذاری است». خبرگزاری شبستان. ۲۳ دی ۱۳۹۸.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.