لاگوس

لاگوس (به انگلیسی: Lagos) شهری بندری در نیجریه و پایتخت پیشین این کشور است. جمعیت منطقه شهری لاگوس بالغ بر ۲۱ میلیون نفر می‌باشد که آن را به پرجمعیت‌ترین شهر نیجریه و قاره آفریقا و یکی از پرجمعیت‌ترین شهرهای جهان مبدل می‌کند.[12] لاگوس دومین سرعت رشد را در میان شهرهای قارهٔ آفریقا دارد و یک مرکز مالی بزرگ در قاره آفریقا و چهارمین شهر آن از نظر تولید ناخالص داخلی است.[13] همچنین یکی از بزرگ‌ترین و شلوغ‌ترین بندرهای قاره در آن قرار دارد.[14][15][16]

لاگوس
از بالا راست به چپ: جزیره ویکتوریا، محله ایکویی، کلیسای جامع مسیح، بزگراه لکی-اپه، تئاتر هنرهای ملی و اویاسا.
پرچم
مهر
لقب(ها): 
Lasgidi[1][2]
لاگوس
جای لاگوس بر روی نقشهٔ نیجریه
مختصات: ۶°۲۷′۱۱″ شمالی ۳°۲۳′۴۵″ شرقی
مختصات: ۶°۲۷′۱۱″ شمالی ۳°۲۳′۴۵″ شرقی
کشور نیجریه
ایالت‌های نیجریهلاگوس
دولت محلیجزیره لاگوس
سرزمین اصلی لاگوس
مدیریت
 • فرماندارباباتونده فاشولا
 • اباریلوان آکیولوی یکم
مساحت
 • شهر۹۹۹٫۶ کیلومتر مربع (۳۹۰ مایل مربع)
 • خشکی۷۳۸ کیلومتر مربع (۲۸۰ مایل مربع)
 • آب۲۶۱٫۶ کیلومتر مربع (۱۰۰ مایل مربع)
 • کلان‌شهری
۳۵۷۷ کیلومتر مربع (۱۴۰۰ مایل مربع)
بلندی
۴۱ متر (۱۳۵ پا)
جمعیت
 (۲۰۱۴)
 • شهر۱۳٬۴۰۰٬۰۰۰[5]
 • شهری
۱۷٬۰۶۰٬۳۰۷[6][7]
 • کلان‌شهری
۲۱٬۰۰۰٬۰۰۰ (تخمین)[8]
نام اهلیت(ها)لاگوسی
تولید ناخالص داخلی
 • سال۲۰۱۰
 • کل۷۴٫۶۷ میلیارد دلار[9]
 • برپایهٔ سرانه۵٬۵۷۳ دلار[10]
منطقه زمانییوتی‌سی +۱ (منطقه زمانی غرب آفریقا)
پیش‌شماره(های) تلفن۰۱۰[11]
وبگاه

لاگوس در آغاز دهکده کوچکی متعلق به قبیلهٔ آووری بود که بعدها چند دوره تسلط نیروهای خارجی را به خود دید و به مرور به مرکز بازرگانی و جمعیتی نیجریه تبدیل شد. لاگوس اولیه شهری متشکل از مجموعه‌ای از جزایر بود، که در مناطق امروزی دولت‌های محلی جزیره لاگوس، اتی اوزا، آموو-اودوفین و آپاپا وجود داشت. این جزایر با تعدادی خور از هم جدا شده و در حاشیهٔ جنوب غربی تالاب لاگوس قرار دارند. با توجه به شهرسازی سریع، این شهر به غرب تالاب گسترش یافته و مناطقی را در سرزمین‌های امروزی لاگوس، آجرومی-ایفلودون و سوررل شامل می‌کند. این امر منجر به طبقه‌بندی لاگوس به دو منطقه اصلی شد: جزیره، که در واقع همان شهر اولیه لاگوس بود، و سرزمین اصلی که به خاطر گسترش شهر ایجاد شده بود.[17]این منطقه در گذشته به‌طور مستقیم توسط دولت فدرال از طریق شورای شهر لاگوس اداره می‌شد، تا زمانی که ایالت لاگوس در سال ۱۹۶۷ تشکیل و منجر به تجزیه شهر لاگوس به هفت منطقه دولت محلی شد. در حال حاضر با گسترش بیش از پیش شهر، ۲۰ دولت محلی شهر را دربر می‌گیرد.

لاگوس، از زمان ادغام نیجریه در سال ۱۹۱۴، پایتخت کشور بود و پس از تشکیل ایالت لاگوس نیز مرکز آن شد. با این حال، مرکز ایالت بعداً در سال ۱۹۷۶ به ایکجا و پایتخت فدرال در سال ۱۹۹۱ به آبوجا منتقل شد. اگرچه هنوز هم از لاگوس به عنوان یک شهر یکپارچه یاد می‌شود، لاگوس امروزی، در واقع یک منطقه شهری متشکل از چندین شهر است که از ۲۰ دولت محلی تشکیل شده‌است و حتی شهر ایکجا مرکز ایالت لاگوس را نیز در بر می‌گیرد.[18][19][20][21]این منطقه بیش از ۳۷٪ از کل مساحت ایالت لاگوس و حدود ۸۵٪ از کل جمعیت ایالت را در خود جای داده‌است.[22][23]

فرودگاه بین‌المللی مورتالا محمد فرودگاه اصلی لاگوس است. لاگوس یکی از بزرگترین و گسترده‌ترین شبکه‌های جاده‌ای در غرب آفریقا را داراست.

تاریخ

لاگوس در آغاز دهکده ای بود که قبیلهٔ آووری از قوم یوروبا در آن ساکن بودند. در قرن شانزدهم، این دهکده توسط امپراطوری بنین فتح شد و این جزیره به اردوگاه جنگی بنین بنام «اکو» تحت حکومت اوبا اورهوگبوا، حاکم بنین در آن زمان تبدیل شد.

ایالت لاگوس امروزی دارای جمعیت قابل توجهی از قبیلهٔ آووری است که از ایشری در امتداد رودخانه اوگون به این منطقه مهاجرت کرده‌اند. در طول تاریخ، لاگوس محل سکونت تعدادی از اقوام متخاصم بود. پس از سکونت اولیه توسط اشراف اووری و فتح آن توسط جنگجویان بنین، ایالت برای اولین بار در قرن پانزدهم مورد توجه پرتغالی‌ها قرار گرفت. نام لاگوس توسط پرتغالی‌ها انتخاب شد که به معنای «دریاچه‌ها» بود.

روی دو سکویرا کاوشگر پرتغالی، در سال ۱۴۷۲ از این منطقه دیدن کرد و نام آن را لاگو دو کورامو نامگذاری کرد. توضیح دیگر این است که لاگوس در پی شهر لاگوس نامگذاری شد که یک بندر در پرتغال و مرکز اصلی سفرهای اکتشافی به آفریقا بود.

انگلیسی‌ها در اوایل قرن نوزدهم در جنگ با تجارت برده در اقیانوس اطلس، با تعقیب و توقیف کشتی‌های برده پرتغالی، آمریکایی، فرانسوی و کوبایی و همچنین انعقاد معاهدات ضد برده داری با روسای قبلیه‌های ساحلی آفریقای غربی در سواحل آفریقای غربی از سیرالئون تا سرتاسر دلتای نیجر (نیجریه امروزی) و تا جنوب کنگو حضور پررنگی ایجاد کردند. در سال ۱۸۵۱ و با فشار برده‌های آزاد شده‌ای که دارای نفوذ سیاسی و تجاری بودند، انگلیس به لاگوس حمله کرد که اکنون به عنوان بمباران لاگوس یا اشغال لاگوس شناخته می‌شود.[24] که در نتیجهٔ آن در نتیجه نصب اوبا کوزوکو حاکم قبیله‌ای وقت، برکنار و اوبا آکیتوی روی کار آمد. اوبا آکیتوی سپس پیمان لغو برده داری بین بریتانیا و لاگوس را در یال ۱۸۵۲ امضا کرد. امضای این پیمان شامل حمایت نظامی انگلیس از لاگوس نیز می‌شد.

به دنبال تهدیدهای کوزوکو و فرانسویانی که در ویداه بودند، لرد هنری جان تمپل نخست‌وزیر وقت انگلیس در سال ۱۸۶۱ دستور به انعقاد قرارداد رسمی واگذاری لاگوس به بریتانیا داد. ویلیام مک کاسکری، کنسول لاگوس با فرمانده بدینگفیلد، جلسه ای را با اوبا دوسونمو در ۳۰ ژوئیه ۱۸۶۱ تشکیل داد که در آن قصد انگلیس توضیح داده شد و از او خواسته شد تا معاهدهٔ واگذاری را با بریتانیا برقرار سازد. در ابتدا دوسونمو در برابر شرایط معاهده مقاومت کرد اما در پی تهدید به ایجاد خشونت در لاگوس توسط فرمانده بدینگفیلد، پیمان واگذاری لاگوس را در ۶ اوت ۱۸۶۱ امضا کرد.

لاگوس در ۵ مارس ۱۸۶۲ و سایر بخش‌های نیجریه امروزی در سال ۱۸۸۷ مستعمره اعلام شدند. با تأسیس مستعمره نیجریه در سال ۱۹۱۴، لاگوس پایتخت آن شد و همچنان بعد از استقلال این کشور از انگلیس در سال ۱۹۶۰ نیز پایتخت ماند و روند مهاجرت به آن بیش از پیش افزایش یافت. افزون بر مهاجرانی از سرتاسر نیجریه و سایر کشورهای آفریقای غربی، برده‌های سابق بازگشتی نیز بودند که به نام کرئول‌ها شناخته می‌شدند و از فری تاون، سیرالئون و برزیل به لاگوس آمدند. کرئول‌ها در مدرن‌سازی لاگوس نقش داشتند و تأثیر و به‌کارگیری آنها از معماری پرتغالی را می‌توان در ساختمان‌های موجود در جزیره لاگوس مشاهده کرد. لاگوس در نتیجه رونق اقتصادی نیجریه در طول دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، رشدی سریع را تجربه کرد.[25]و در دوران حکومت نظامی نیجریه تحت تأثیر منفی قرار گرفت.[26]

قبل از تشکیل ایالت لاگوس، لاگوس که پایتخت کشور بود مستقیماً از طریق وزارت فدرال امور لاگوس توسط دولت فدرال به عنوان سرزمینی فدرال اداره می‌شد و شورای شهر لاگوس بر این شهر حاکم بود.[22] در تاریخ ۲۷ مه ۱۹۶۷ لاگوس به همراه تعدادی شهر واقع غربش (ایکجا، ایجج، موشین، ایکورودو، اپه و باداگری) ایالت لاگوس به مرکزیت لاگوس را تشکیل دادند.[22] لاگوس تا سال ۱۹۷۶ که مرکز ایالت لاگوس به ایکجا منتقل شد، نقش دوگانه پایتخت فدرال و مرکز ایالت را ایفا می‌کرد. در ۱۲ دسامبر ۱۹۹۱ نیز، پایتخت دولت فدرال نیجریه به‌طور رسمی به آبوجا منتقل شد. با این حال، لاگوس همچنان مرکز مالی کشور و پرجمعیت‌ترین شهر کشور باقی مانده‌است.[22]

جغرافیا
مارینای لاگوس

لاگوس به‌طور کلی در دو منطقه جغرافیایی اصلی طبقه‌بندی می‌شود؛ جزیرهٔ لاگوس و سرزمین اصلی.

جزیره لاگوس

جزیره لاگوس منطقه تجاری اصلی شهر است.[27] این منطقه دارای ساختمانهای مرتفع و بسیاری از مراکز خرید بزرگ شهر (مانند ایدوموتا و بالوگون) است.[28]همچنین موزه ملی نیجریه، مسجد مرکزی، سالن یادبود گلوور، کلیسای جامع مسیح و کاخ اوبا در این جزیره هستند.[29] یکی از بخش‌های مهم جزیره لاگوس، مارینا است که مؤسسات مهم بانکی و مراکز خرید ایدوموتا و بالوگون را در خود جای داده‌است. میدان تینوبو با اهمیت تاریخی فراوان نیز در جزیره واقع شده‌است. در اینجا بود که مراسم ادغام نیجریه در سال ۱۹۱۴ که باعث اتحاد شمال و جنوب و تشکیل کشور نیجریه بود، برگزار شد.

سرزمین اصلی

جمعیت عظیمی از لاگوسی‌ها در سرزمین اصلی لاگوس زندگی می‌کنند و بیشتر صنایع در آنجا مستقر هستند. سرزمین اصلی سرزمین اصلی به دلیل موسیقی و زندگی شبانه خود شناخته شده‌است. هرچند که در سال‌های اخیر باشگاه‌های شبانه بیشتری در جزیره لاگوس به وجود آمده‌اند و این جزیره (به خصوص منطقه ویکتوریا و فاز ۱ لکی) را به اصلی‌ترین مکان زندگی شبانه تبدیل ساخته‌اند.

مناطق اصلی سرزمین اصلی ابوته متا، یابا و اجیگبو هستند.

جمعیت

جمعیت دقیق کلانشهر لاگوس مورد اختلاف است. در داده‌های سرشماری فدرال سال ۲۰۰۶، این منطقهٔ شهری حدود ۸ میلیون نفر جمعیت داشت. با این حال، این آمار توسط دولت ایالت لاگوس مورد اعتراض قرار گرفت و مقامات ایالتی جمعیت منطقه شهری لاگوس را تقریباً ۱۶ میلیون نفر اعلام کردند. در سال ۲۰۱۵، آمارهای غیررسمی جمعیت منطقهٔ شهری لاگوس را که بخش‌هایی از ایالت اوگون را نیز دربر می‌گرفت حدود ۲۱ میلیون نفر تخمین زدند.[30][31]

آب و هوا

لاگوس در طبقه‌بندی اقلیمی کوپن در اقلیم ساوان استوایی قرار می‌گیرد، زیرا تفاوت بارش قابل توجهی بین فصل مرطوب و خشک سال وجود دارد. فصل مرطوب از ماه آوریل آغاز می‌شود و در ماه اکتبر به پایان می‌رسد، در حالی که فصل خشک از ماه نوامبر آغاز می‌شود و در ماه مارس به پایان می‌رسد. پربارش‌ترین ماه ژوئن است که میزان بارش در آن ۳۱۵٫۵ میلی‌متر است و خشک‌ترین ماه ژانویه است که میزان بارش در آن ۱۳٫۲ میلی‌متر است

قرار گرفتن در نزدیکی خط استوا منجر به ثابت ماندن نسبی دمای لاگوس با میانگین ۲۸٫۳–۳۲٫۹ درجه سانتی گراد شده‌است. فصل‌ها در لاگوس با نیمکره جنوبی مشترک هستند، به صورتی که اوج‌های تابستانی در ماه مارس، با دامنه دمای ۳۲٫۹–۲۴٫۱ درجه سانتی گراد و زمستان‌های گرم در آگوست، با دامنه دمای ۲۸٫۳–۲۱٫۸ درجه سانتی گراد، به صورت میانگین قرار دارند.

داده‌های اقلیم لاگوس
ماه ژانویه فوریه مارس آوریل مه ژوئن ژوئیه اوت سپتامبر اکتبر نوامبر دسامبر سال
سابقهٔ بیش‌ترین °C (°F) ۴۰٫۰
(۱۰۴)		 ۳۷٫۱
(۹۹)		 ۳۷٫۰
(۹۹)		 ۳۹٫۶
(۱۰۳)		 ۳۷٫۰
(۹۹)		 ۳۷٫۶
(۱۰۰)		 ۳۳٫۲
(۹۲)		 ۳۳٫۰
(۹۱)		 ۳۳٫۲
(۹۲)		 ۳۳٫۷
(۹۳)		 ۳۹٫۹
(۱۰۴)		 ۳۶٫۴
(۹۸)		 ۴۰٫۰
(۱۰۴)
میانگین بیش‌ترین °C (°F) ۳۲٫۲
(۹۰)		 ۳۳٫۲
(۹۲)		 ۳۲٫۹
(۹۱)		 ۳۲٫۲
(۹۰)		 ۳۰٫۹
(۸۸)		 ۲۹٫۳
(۸۵)		 ۲۸٫۲
(۸۳)		 ۲۸٫۳
(۸۳)		 ۲۸٫۹
(۸۴)		 ۳۰٫۳
(۸۷)		 ۳۱٫۴
(۸۹)		 ۳۱٫۸
(۸۹)		 ۳۰٫۸
(۸۷)
میانگین روزانه °C (°F) ۲۷٫۳
(۸۱)		 ۲۸٫۴
(۸۳)		 ۲۸٫۵
(۸۳)		 ۲۸٫۰
(۸۲)		 ۲۷٫۰
(۸۱)		 ۲۵٫۶
(۷۸)		 ۲۵٫۲
(۷۷)		 ۲۵٫۰
(۷۷)		 ۲۵٫۵
(۷۸)		 ۲۶٫۴
(۸۰)		 ۲۷٫۲
(۸۱)		 ۲۷٫۲
(۸۱)		 ۲۶٫۸
(۸۰)
میانگین کم‌ترین °C (°F) ۲۲٫۴
(۷۲)		 ۲۳٫۷
(۷۵)		 ۲۴٫۱
(۷۵)		 ۲۳٫۷
(۷۵)		 ۲۳٫۲
(۷۴)		 ۲۱٫۹
(۷۱)		 ۲۲٫۳
(۷۲)		 ۲۱٫۸
(۷۱)		 ۲۲٫۱
(۷۲)		 ۲۲٫۴
(۷۲)		 ۲۳٫۰
(۷۳)		 ۲۲٫۵
(۷۳)		 ۲۲٫۸
(۷۳)
سابقهٔ کم‌ترین °C (°F) ۱۲٫۶
(۵۵)		 ۱۶٫۱
(۶۱)		 ۱۴٫۰
(۵۷)		 ۱۴٫۹
(۵۹)		 ۲۰٫۰
(۶۸)		 ۲۱٫۲
(۷۰)		 ۱۵٫۰
(۵۹)		 ۱۹٫۰
(۶۶)		 ۱۳٫۰
(۵۵)		 ۱۷٫۹
(۶۴)		 ۱۱٫۱
(۵۲)		 ۱۱٫۶
(۵۳)		 ۱۱٫۱
(۵۲)
بارندگی میلی‌متر (اینچ) ۱۳٫۲
(۰٫۵۲)		 ۴۰٫۶
(۱٫۶)		 ۸۴٫۳
(۳٫۳۲)		 ۱۴۶٫۳
(۵٫۷۶)		 ۲۰۲٫۴
(۷٫۹۷)		 ۳۱۵٫۵
(۱۲٫۴۲)		 ۲۴۳٫۰
(۹٫۵۷)		 ۱۲۱٫۷
(۴٫۷۹)		 ۱۶۰٫۰
(۶٫۳)		 ۱۲۵٫۱
(۴٫۹۳)		 ۳۹٫۷
(۱٫۵۶)		 ۱۴٫۸
(۰٫۵۸)		 ۱٬۵۰۶٫۶
(۵۹٫۳۱)
میانگین روزهای بارندگی (≥ ۱.۰ mm) ۱٫۵ ۲٫۸ ۶٫۶ ۹٫۰ ۱۲٫۵ ۱۶٫۲ ۱۳٫۲ ۱۱٫۶ ۱۲٫۷ ۱۱٫۲ ۴٫۹ ۲٫۱ ۱۰۴٫۳
درصد رطوبت ۸۱ ۷۹ ۷۶ ۸۲ ۸۴ ۸۷ ۸۷ ۸۵ ۸۶ ۸۷ ۸۴ ۸۲ ۸۳
میانگین روزانه ساعت‌های تابش آفتاب ۱۶۴٫۳ ۱۶۸٫۰ ۱۷۳٫۶ ۱۸۰٫۰ ۱۷۶٫۷ ۱۱۴٫۰ ۹۹٫۲ ۱۰۸٫۵ ۱۱۴٫۰ ۱۶۷٫۴ ۱۸۶٫۰ ۱۹۲٫۲ ۱٬۸۴۳٫۹
منبع شماره ۱: هواشناسی آلمان[32][33]
منبع شماره ۲: متروکلایمت[34]

معماری
برج‌های لاگوس

لاگوس بلندترین برج‌ها را در نیجریه را دارد. سبک‌های معماری در لاگوس متنوع است و گرمسیری، بومی و استعماری یا ترکیبی را شامل می‌شود. معماری پرتغالی یا برزیل که توسط کرئول‌ها آورده شده‌است در ساختمانهایی مانند خانهٔ آب و مسجد خلیج شیتا مشهود است.[35][36][37] آسمان خراش‌ها و بیشتر ساختمان‌های بلند در جزیره متمرکز شده‌اند در حالی که سرزمین اصلی دارای تعداد کمی ساختمان مرتفع است.[38] در سال‌های اخیر، دولت ایالتی لاگوس پارک‌ها و فضاهای سبز را با هدف بلند مدت توسعه نوسازی کرده‌است. تعداد زیادی ساختمان با کیفیت بالا در سطح شهر درحال گسترش هستند.[39][40][41][42][43]

اقتصاد
بندر آپاپا

شهر لاگوس یک کانون مهم اقتصادی در نیجریه است و حدود ۱۰٪ تولید ناخالص داخلی این کشور را تولید می‌کند. بیشتر تجارت و امور مالی در منطقه تجاری مرکزی واقع در جزیره انجام می‌شود. جزیره همچنین جایی است که بیشتر بانکهای تجاری کشور، مؤسسات مالی و شرکتهای بزرگ در آن مستقر هستند. لاگوس همچنین قطب اصلی ارتباطات و ارتباطات در غرب آفریقا و به‌طور بالقوه، بزرگترین بازار فناوری اطلاعات و ارتباطات در این قاره است.[44] لاگوس در حال گسترش یک اقتصاد ۲۴ ساعته می‌باشد[45][46] و همچنین به عنوان یکی از گرانترین شهرهای جهان رتبه‌بندی شده‌است.[47][48][49][50][51][52]در برخی از مناطق لاگوس، ساکنان یکی از بالاترین استانداردهای زندگی در نیجریه و تمامی آفریقا را دارند.[53][54]هم‌زمان، تعداد قابل توجهی از ساکنان در زاغه‌های بدون دسترسی به آب لوله‌کشی و فاضلاب زندگی می‌کنند.[55][56][57][58][59]

بندر لاگوس بندر برجسته کشور نیجریه و یکی از بزرگترین و شلوغ‌ترین بنادر در آفریقا است. این بندر توسط اداره بنادر نیجریه اداره می‌شود و به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود: بندر لاگوس که در کانال اصلی جنب جزیره لاگوس قرار دارد و بندر آپاپا (محل ترمینال کانتینر) و بندر تین کن که هر دو در خور باداگری واقع شده‌اند.[60]این بندر دارای یک راه‌آهن است و محل اصلی صادرات نفت خام و فراورده‌های نفتی کشور است. نفت و فرآورده‌های آن ۱۴٪ از تولید ناخالص داخلی و ۹۰٪ از درآمد ارزی را در نیجریه تأمین می‌کنند[61]

آموزش
دانشگاه لاگوس

دولت ایالتی لاگوس مدارس دولتی را اداره می‌کند.[62] سیستم آموزش و پرورش سیستم ۶-۳-۳-۴ است که در سراسر کشور (و همچنین بسیاری دیگر از اعضای جامعه اقتصادی کشورهای آفریقای غربی) عملی می‌شود. مقاطع آموزش شامل ابتدایی، دبیرستان خردسال، دبیرستان متوسطه و دانشگاه می‌باشد. به همه کودکان آموزش ابتدایی ارائه می‌شود. بسیاری از مدارس در نیجریه دارای بودجه فدرال و معمولاً شبانه‌روزی هستند.

دانشگاه‌ها
  • دانشگاه لاگوس
  • دانشگاه ایالتی لاگوس
  • دانشگاه پان‌آتلانتیک
  • دانشگاه آزاد ملی نیجریه
  • دانشگاه کالب
  • کالج فناوری بهداشت ایالتی لاگوس
  • کالج پزشکی ایالتی لاگوس

روابط بین‌المللی

شهرهای خواهرخوانده

لاگوس با شهرهای زیر پیمان خواهرخواندگی منعقد کرده‌است:[63]

پانویس
  1. "18th National Sports Festival: Lagos unveils Logo, mascot and website". Premium Times. Abuja, Nigeria. 18 June 2012. Retrieved 2 October 2012.
  2. "Eko 2012: Building Branding through Sports, Articles". ThisDay. Lagos, Nigeria. 22 August 2012. Archived from the original on 24 December 2013. Retrieved 2 October 2012.
  3. Summing the 16 LGAs making up Metropolitan Lagos (Agege, Ajeromi-Ifelodun, Alimosho, Amuwo-Odofin, Apapa, Eti-Osa, Ifako-Ijaiye, Ikeja, Kosofe, Lagos Island, Lagos Mainland, Mushin, Ojo, Oshodi-Isolo, Shomolu, Surulere) as per:
    The Nigeria Congress. "Administrative Levels – Lagos State". Archived from the original on 25 December 2005. Retrieved 29 June 2007.
  4. John Campbell (10 July 2012). "This Is Africa's New Biggest City: Lagos, Nigeria, Population 21 Million". The Atlantic. Washington DC. Retrieved 23 September 2012.
  5. "The largest cities in the world by land area, population and density". City Mayors. 6 January 2007. Archived from the original on 16 May 2015. Retrieved 16 March 2015.
  6. "Local Government Lagos – Population (2006)". Lagos Bureau of Statistics. Archived from the original on 18 October 2015. Retrieved 13 March 2014.
  7. "Nigerian Muse: "Errors, Miscalculations, Omissions in Lagos Census Figures" Table 7". NigerianMuse. Archived from the original on 25 February 2014. Retrieved 5 October 2014.
  8. "What Makes Lagos a Model City". New York Times. 7 January 2014. Retrieved 16 March 2015.
  9. "Lagos Gross Domestic Product" (PDF). Lagos State Government. 2010. Archived from the original (PDF) on 25 April 2015. Retrieved 16 March 2015.
  10. "C-GIDD (Canback Global Income Distribution Database)". Canback Dangel. Retrieved 2008-08-20.
  11. Lizzie Williams. Bradt Travel Guides (3rd ed.). Paperback. p. 87. ISBN 978-1-84162-397-9. Retrieved July 26, 2014.
  12. Life in Lagos: In Search of the African Middle Class, National Geographic
  13. "These cities are the hubs of Africa's economic boom". Big Think. 2018-10-04. Retrieved 2019-04-23.
  14. "Africa's biggest shipping ports". Businesstech. 8 March 2015. Retrieved 26 October 2015.
  15. Brian Rajewski (1998). Africa, Volume 1 of Cities of the World: a compilation of current information on cultural, geographical, and political conditions in the countries and cities of six continents, based on the Department of State's "post reports". Gale Research International, Limited. ISBN 978-0-8103-7692-2.
  16. Loretta Lees; Hyun Bang Shin; Ernesto López Morales (2015). Global Gentrifications: Uneven Development and Displacement. Policy Press. p. 315. ISBN 978-1-4473-1348-9.
  17. "CASE STUDY OF LAGOS" (PDF). Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 27 November 2015.
  18. "A Flood-Free Lagos: The Regional Imperative". Retrieved 27 November 2015.
  19. Olukoju, Ayodeji. "The Travails of Migrant and Wage Labour in the Lagos Metropolitan Area in the Inter-War Years". Liverpool University Press. Retrieved 27 November 2015.
  20. "Lagos Metropolitan Area: Scope and scale of the shelter problem". Retrieved 27 November 2015.
  21. Caprio, Charles (6 March 2012). "Lagos is wonderful and charming conurbation of Nigeria to visit". Go Articles. Retrieved 27 November 2015.
  22. "Lagos State Information". National Bureau of Statistics. Archived from the original on 9 November 2015. Retrieved 25 October 2015.
  23. "Population - Lagos State". Lagos State Government. Archived from the original on 18 October 2015. Retrieved 27 November 2015.
  24. Sir William M.N. Geary (2013). Nigeria Under British Rule (1927). Routledge. pp. 24–28. ISBN 978-1-136-96294-3.
  25. "2008 All Africa Media Research Conference" (PPT). Pan African Media Research Organisation. p. 8. Retrieved 4 April 2012.
  26. Robert Draper; Robin Hammond (1 January 2015). "Lagos Nigeria: Africa's First city". National Geographic. Retrieved 18 April 2016.
  27. "The lagos pressure group on the environment". Limge Online. Archived from the original on 10 May 2013. Retrieved 4 April 2012.
  28. 2008 All Africa Media Research Conference. Nigeria Tribune. 26 April 2007. p. 34.
  29. "Simply Lagos". The Transmitter. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 4 April 2012.
  30. "Population". Lagos State Government. 2011. Archived from the original on 18 October 2015. Retrieved 3 November 2012.
  31. The Sustainable City VII: Urban Regeneration and Sustainability. 2012.
  32. "Klimatafel von Lagos-Ikeja (Flugh.) / Nigeria" (PDF). Federal Ministry of Transport and Digital Infrastructure. Retrieved 7 July 2016.
  33. "Lagos Climate Normals 1961–1990". National Oceanic and Atmospheric Administration. Retrieved 7 July 2016.
  34. "Station Murtala" (به French). Meteo Climat. Retrieved 7 July 2016.
  35. Melville J. Herskovits (2013-11-05). The Human Factor in Changing Africa. Routledge, 2013. p. 118. ISBN 978-1-136-52961-0.
  36. James Brook (6 September 1987). "Brazilian Houses In Nigeria Are A Legacy Of Thousands Of Freed Slaves". Chicago Tribune. New York. Retrieved 30 May 2017.
  37. "Five Architectural Wonders of Lagos". The Guardian. Retrieved 30 May 2017.
  38. Tonye Bakare (15 May 2016). "Open House Lagos opens a new vista in Lagos architecture". The Guardian. Retrieved 27 August 2017.
  39. Harm de Blij; Peter O. Muller (1998-03-24). Geography, Update: Realms, Regions, and Concepts. Wiley, 1998. p. 349. ISBN 978-0-471-29112-1.
  40. Daniel Immerwahr. The Politics of Architecture and Urbanism in Postcolonial Lagos, 1960-1986. Journal of African Cultural Studies (Thesis). 19. Taylor & Francis, Ltd. p. 165-186. JSTOR 25473387.
  41. "A cursory look at the colonial roots of Lagos, Nigeria". Google Arts and culture (The Centenary Project). 1 March 2014. Retrieved 30 May 2017.
  42. "THE RISE OF FUTURE CITIES IN SUB-SAHARAN AFRICA". Cityscape. Retrieved 30 May 2017.
  43. Akin George - 29 November 2016. "Rising Residential Towers In Lagos: Changing The Megacity Skyline". Independent. Archived from the original on 16 August 2017. Retrieved 30 May 2017.
  44. Douglas Zhihua Zeng (2008). Knowledge, Technology, and Cluster-based Growth in Africa (WBI development studies). World Bank Publications. p. 66. ISBN 978-0-8213-7307-1.
  45. "Ambode, Security And Lagos Quest For 24/7 Economy". PM News. 27 August 2015. Retrieved 1 October 2016.
  46. Stephanie Busari (1 April 2009). "24 hours in Lagos: The city that never sleeps". CNN. Retrieved 1 October 2016.
  47. Ruth Cyr (2001). Twentieth Century Africa. iUniverse. p. 391. ISBN 978-0-595-18982-3.
  48. "BLACK ENTERPRISE". Earl G. Graves, Ltd. January 1980. p. 122. ISSN 0006-4165.
  49. JET. 60. Johnson Publishing Company. 21 May 1981. p. 14. ISSN 0021-5996.
  50. John O. Olumide-Faoseke (2002). Lagos: the miracle city of Nigeria: street and safety guide. Keystone (Tourism) Promotion Services.
  51. Hernando Gómez Buendía (13 July 2007). Urban crime: global trends and policies. United Nations University, 1989 (University of Michigan). p. 141. ISBN 978-9-280-8067-93.
  52. R. K. Raju (2002). Welcome to Nigeria: The Impossible Land. Allied Publishers. p. 15. ISBN 978-8-177-6404-27.
  53. Tolu Ogunlesi (4 May 2014). "Commercial hub status of Lagos sparks a chain reaction". Financial Times. Retrieved 17 March 2016.
  54. "Luxury living in Lagos". CNBC Africa. 21 October 2013. Archived from the original on 19 March 2016. Retrieved 16 March 2016.
  55. Roland K. Price; Zoran Vojinovi? (2011). Urban Hydroinformatics: Data, Models, and Decision Support for Integrated Urban Water Management. IWA Publishing. p. 492. ISBN 978-1-84339-274-3.
  56. "Water Supply and Sanitation in Nigeria" (pdf). WorldBank. Retrieved 30 November 2016.
  57. Lagos, the mega-city of slums (
  58. In 1995 "70 percent of Lagos’ population lived in slums in extremely poor environmental surroundings. Knee-deep floods sweeping raw sewage and refuse inside densely packed homes were frequent in neighborhoods where overcrowding was the norm. While the average residential density for Lagos was about 260 people per hectare, the population density in slums was between 790 and 1240 people per hectare. ", Nigeria - Lagos Metropolitan Development and Governance Project, repport of World Bank, 2006 (lookup on 2016-11-23)
  59. Vladimir Duthiers; Teo Kermeliotis (22 August 2012). "Lagos of the future: Megacity's ambitious plans". CNN. Retrieved 30 November 2016.
  60. "OT Africa Line – Nigeria Page". Otal.com. 1 February 2007. Retrieved 2 June 2010.
  61. "Nigeria". CIA World Factbook. 1 February 2007. Retrieved 4 April 2012.
  62. "Education". Archived from the original on 14 July 2007. Retrieved 4 April 2012.
  63. "Lagos, Nigeria". Washington DC, USA: SisterCities International. Archived from the original on 14 July 2014. Retrieved 28 March 2015.
  64. "List of Atlanta's 17 Sister Cities". atlantaga.gov. City of Atlanta. Retrieved 2020-10-22.
  65. "Cidades Irmãs de Belo Horizonte". portalbelohorizonte.com.br (به پرتغالی). Belo Horizonte. Retrieved 2020-10-12.
  66. "Care-i cel mai… înfrățit oraș din România? Care-i cu americanii, care-i cu rușii? Și care-i înfrățit cu Timișoara…". banatulazi.ro (به رومانیایی). Banatul Azi. 2016-08-06. Retrieved 2020-10-22.
  67. "Listing of Twinning Cities". cityofportofspain.gov.tt. City of Port of Spain. Archived from the original on 22 اكتبر 2017. Retrieved 2020-10-22. Check date values in: |archive-date= (help)

منابع
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای لاگوس دارد.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ لاگوس موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.