مالیات بر ارث
مالیات بر ارث، (به انگلیسی: inheritance tax) گونه‌ای مالیات مستقیم و از نوع مالیات بر دارایی است. اگر پس از درگذشت شخصی، مالی از وی به وارثان برسد، این دارایی، مشمول پرداخت مالیات می‌گردد.
| مالیات |
|---|
 |
| بخشی از سیاست مالی |
در قوانین ایران، هرگاه مالی از متوفی به ورثه برسد، ورّاث یا نماینده قانونی آن‌ها موظفند ظرف مدت ۶ ماه از تاریخ فوت متوفی، به سازمان امور مالیاتی مراجعه و با ارائه اسناد مربوطه، صورت اموال و بدهی‌های وی را در اظهارنامه مخصوص مالیات بر ارث گزارش نمایند. بدین ترتیب، پس از تشکیل پرونده متوفی، گواهینامه مالیات بر ارث صادر و به ورثه داده می‌شود. این گواهینامه تا قبل از سال 95 یکی از مدارک مورد نیاز برای اخذ گواهی انحصار وراثت بوده است (ولی بعد از این تاریخ، انحصار وراثت و مالیات بر ارث از هم جدا شده اند، به این صورت که خانواده متوفی ابتدا گواهی انحصار وراثت را میگیرند و در زمان نقل و انتقال ماترک، مالیات آن را میپردازند). در این گواهی، اسامی وراث قانونی اعلام و میزان سهم هر یک از آنان مشخص می‌گردد.
مالیات بر دارایی، مالیاتی است، که در آن پایه و منبع مالیاتی را دارایی یا ثروت دارنده ملک، تشکیل می‌دهد. به عبارت دیگر، بر آن چه دارنده قبلاً به دست آورده و انباشته است، یا به او به ارث می‌رسد، تعلق می‌گیرد. مالیات بر دارایی عموماً به عنوان مکانیزمی برای تعدیل ثروت به کار گرفته می‌شود و بیشتر در جوامعی کاربرد دارد، که اختلاف فاحشی در دارایی و ثروت افراد آن جامعه وجود داشته باشد، یا فقط در مواردی خاص که به وسیله مالیات بر درآمد نتوان از آن منابع مالیات گرفت، اعمال می‌شود.
در اغلب کشورها، مالیات بر دارایی تحت قالب استفاده از دارایی، مالکیت دارایی و انتقالات دارایی مطرح شده‌است. در این زمینه مالیات‌های مختلف با اهداف متفاوتی وضع می‌شوند. بر طبق طبقه‌بندی مالیاتی بین‌المللی، مالیات بر دارایی شامل مالیات مکرر بر دارایی غیرمنقول، (که به صورت ناخالص بدهی بر مالک یا مستأجر وضع می‌شود)، مالیات مکرر بر خالص ثروت، مالیات بر املاک، ارث و هدایا، مالیات بر معاملات مالی و سرمایه‌ای؛ شامل انتقال چک و اوراق بهادار، یا فروش دارایی غیرمنقول و سایر مالیات‌های مکرر یا نامکرر بر دارایی می‌باشد.[1]
مالیات بر ارث چقدر است؟
نرخ مالیات بر ارث به عوامل مختلفی از قبیل نوع دارایی های متوفی ، تاریخ فوت و نسبت وراث با متوفی بستگی دارد.
به طور کلی وراث به سه دسته تقسیم می شوند :
1- وراث طبقه اول که عبارت اند از : پدر،مادر،زن،شوهر،اولاد و اولاد اولاد
2- وراث طبقه دوم که عبارت اند از : اجداد،برادر،خواهر و اولاد آن ها
3- وراث طبقه سوم که عبارت اند از : عمو،عمه،دایی،خاله و اولاد آن ها
نرخ مالیات بر ارث برای وراث طبقه دوم دو برابر وراث طبقه اول، و برای وراث طبقه سوم چهار برابر وراث طبقه اول می باشد.
وارثان طبقه اول و دوم نسبت به اموال شهدای انقلاب اسلامی مشمول مالیات بر ارث نخواهند بود.[2]
همچنین نرخ مالیات بر ارث در سال 95 تعدیل شد و به همین علت اگر تاریخ فوت متوفی در سال 94 به ماقبل باشد مطابق قانون قدیم و چنانچه در سال 95 به مابعد باشد مطابق قانون جدید محاسبه می شود.
نحوه محاسبه میزان مالیات بر ارث به تاریخ فوت متوفی، نسبت وراث با متوفی و همچنین نوع و ارزش اموال و دارایی‌های بجا مانده از متوفی بستگی دارد.
قوانین مالیاتی مربوط به ارث در سال 1395 تغییر کرد. بنابراین چنانچه تاریخ فوت متوفی مربوط به سال 1394 یا قبل از آن باشد، مالیات بر اساس قانون قدیم محاسبه می‌شود. همچنین اگر تاریخ فوت در سال 1395 یا بعد از آن باشد، مالیات مربوطه مطابق قانون جدید به وراث تعلق می‌گیرد.
به میزانی که نسبت وراث با متوفی نزدیکتر باشد مقدار مالیات اموال ورثه ای کمتر، و هرچه این نسبت دورتر باشد، میزان مالیات ورثه بیشتر خواهد شد.
در قانون جدید نرخ مالیات ورثه ای برای انواع مختلف دارایی‌ها از قبیل ملک مسکونی، مغازه، خودرو، حساب بانکی و … متفاوت است. اما در قانون قدیم نرخ مالیات برای تمام انواع دارایی‌ها یکسان است و مجموع ارزش اموال، تعیین کننده نرخ مزبور است. به طور کلی در قانون قدیم هرچه ارزش ماترک بیشتر باشد، نرخ مالیات نیز بیشتر خواهد شد.
منابع
- «مالیات بر ارث تبصره کاهش مالیات | فراز تکس». مشاوره مالیاتی فراز تکس. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۲۶.
- - (۲۰۲۰-۰۳-۰۷). «مالیات بر ارث (inheritance tax) چگونه محاسبه می‌شود؟ | ماده 17 و 26 قانون». مجله حقوقی دادپرداز | انتخاب وکیل و مشاوره حقوقی تخصصی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۱۶.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «inheritance tax». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ مارس ۲۰۱۳.
| انواع |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| عمومی |
| ||||
| نظریه |
| ||||
| برنامهها |
| ||||
| توزیع مجدد/ توزیع مجدد |
| ||||
| دانشمندان (اثر اصلی) |
| ||||
| |||||
