محمد بروجردی
محمّد بروجردی (زاده ۱۳۳۳ بروجرد – درگذشته ۱ خرداد ۱۳۶۲ کردستان) نظامی ایرانی بود، که در سالهای نخست جنگ ایران و عراق، از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی محسوب می‌شد. وی به همراه محسن رضایی، مسئولیت حفاظت از سید روح‌الله خمینی را در زمان بازگشت به ایران در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ برعهده داشت. بروجردی در خلال جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۶۲ بر اثر برخورد خودرو حامل وی با مین، در جاده مهاباد به نقده، کشته شد.
 | ||
| شناسنامه | ||
|---|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۳۳۳ | |
| محل تولد |  ایران،دره گرگ، بروجرد، لرستان | |
| تاریخ کشته‌شدن | ۱ خرداد ۱۳۶۲ | |
| نحوه کشته‌شدن | برخورد با مین | |
| محل دفن | تهران، ایران | |
| اطلاعات نظامی | ||
| فرماندهی | فرمانده سپاه کردستان | |
زندگی‌نامه
محمد بروجردی در سال ۱۳۳۳ در روستای دره گرگ از توابع بروجرد در خانواده‌ای کشاورز، زاده شد. وی ۶ ساله بود که پدرش درگذشت و اندکی پس از مرگ پدر، به همراه خانواده به تهران نقل مکان نمود و به همراه خانواده در خیابان مولوی ساکن گردید. چند سالی به کار کردن در خیاطی و درس خواندن در کلاس‌های شبانه مشغول شد، اما موفق به تکمیل تحصیلات دبیرستان نشد. وی در سن ۱۷ سالگی ازدواج کرد و یک سال بعد به سربازی فراخوانده شد، ولی از خدمت سربازی فرار کرد و به قصد دیدن سیدروح‌الله خمینی، به مرز ایران و عراق گریخت که در مرز هویزه[1] دستگیر و برای ۶ ماه زندانی شد. پس از گذراندن محکومیت زندان، بار دیگر به تهران بازگشت شد و دوران خدمت سربازی خود را به پایان رساند.
پیش از انقلاب
محمد بروجردی در سالهای پیش از وقوع انقلاب، در تهران با برخی مبارزان علیه رژیم پهلوی مانند مهدی عراقی آشنا شد.[2] این آشنایی سبب شد که او به سوریه سفر نماید و پس از برقراری ارتباط با امام موسی صدر و محمد منتظری، اقدام به فراگیری مهارت‌های نظامی و چریکی در اردوگاه‌های جنبش امل نماید. وی سپس به لبنان رفت و در آنجا با مصطفی چمران آشنا شد. بروجردی تا پیش از وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷ در چندین عملیات نظامی علیه رژیم پهلوی حضور داشت و در بهمن‌ماه ۱۳۵۷ به پیشنهاد مهدی عراقی، از سوی سید محمد بهشتی، به همراه محسن رضایی، مسئولیت تیم حفاظت از سید روح‌الله خمینی در زمان بازگشت به ایران را بر عهده داشت.[3]
فعالیت‌هایی که بروجردی در دوران پیش از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ در آنها حضور داشت:
- خلع سلاح قرارگاه شهربانی تهران
- عملیات نظامی در ۱۵ خرداد ۱۳۵۷
- انفجار در نیروگاه برق کاخ جوانان، در منطقه شوش، تهران
- خلع سلاح کلانتری ۱۴ تهران، در میدان خراسان
- خلع سلاح پادگان جمشیدیه
- حمله به سازمان رادیو تلویزیون
- انفجار رستوران خوانسالار
- انفجار اتوبوس نظامی حامل مستشاران آمریکایی، در لویزان[4]
پس از انقلاب
محمد بروجردی برای مدتی کوتاه مسئول زندان اوین بود. او یکی از ۱۲ نفر عضو هیئت مؤسس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود و در پایه‌گذاری این نهاد شرکت داشت.
با فرمان روح‌الله خمینی مبنی بر مبارزه با ناآرامی‌های کردستان، بروجردی در مرداد ۱۳۵۸ به عنوان یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، به پاوه رفت. در کردستان سازمانی تحت عنوان پیشمرگان کرد مسلمان، توسط بروجردی تشکیل گردید.[5] پس از راه‌اندازی سازمان پیشمرگان کرد مسلمان و با حمایت‌های سید محمد بهشتی و اکبر هاشمی رفسنجانی، به فرماندهی این تشکیلات منصوب شد.
مسئولیت‌ها
- بنیان‌گذاری گروه مسلحی به نام گروه توحیدی صف
- مسئول تیم حفاظت از سید روح‌الله خمینی پس از بازگشت به ایران در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷
- عضو تیم ۱۲ نفره مؤسس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- فرمانده و بنیان‌گذار نیروی پیشمرگان کرد مسلمان در کردستان
- فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا
- فرمانده سپاه پاسداران کردستان
درگذشت
در تاریخ ۱ خرداد ۱۳۶۲ به دلیل کمبود وسیله نقلیه، بروجردی به سمت روستای دارلک می رود تا یک زن حامله را به بیمارستان برساند. در بیست و پنج کیلومتری جاده مهاباد به نقده، به طرفش تیراندازی می کنند و ماشینش روی مین رفته و با همراهانش کشته می شود.[6]
محمد ابراهیم همت و احمد متوسلیان از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، به‌طور مستقیم توسط وی آموزش و معرفی شدند.[5]
منابع
- حسین بهزاد و گلعلی بابایی، همپای صاعقه (کارنامه عملیاتی لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله)، سوره مهر، چ ۴، ص۸۰۵
- حسین بهزاد و گلعلی بابایی، همپای صاعقه (کارنامه عملیاتی لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله)، سوره مهر، چ ۴، ص۸۰۵
- خاطرات محسن رفیقدوست از روزهای پیروزی انقلاب بایگانی‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine- مرکز اسناد انقلاب اسلامی
- ویژه نامه سالروز شهادت بروجردی بازدید ۲۵/۲/۱۳۸۵
- «شهید بروجردی به روایت اکبر براتی - Hamshahri». hamshahrimags.com. ۲۰۱۴-۱۱-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۱۱-۰۱.
- کیانوش گلزار راغب (۱۳۹۷)، عصرهای کریسکان، سوره مهر، ص. ۱۰۳، شابک ۹۷۸-۶۰۰-۰۳-۰۱۲۳-۱
پیوند به بیرون
- ویژه نامه سالروز شهادت سر لشکر پاسدار شهید محمد بروجردی
- «گزارش: چرا امام خمینی «بنی‌صدر» را از فرماندهی کل قوا عزل کرد؟ - اخبار سیاسی - اخبار تسنیم». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. ۲۰۱۹-۰۶-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۰۷.
- «پشت پرده عزل بی‌صدر از فرماندهی کل قوا/ بنی‌صدر به دنبال محاصره بیت امام بود/ مسعود رجوی چه خوابی برای سپاه دیده بود؟». خبرآنلاین. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۰۷.