نظام اروپایی بانک‌های مرکزی

نظام اروپایی بانک‌های مرکزی (به انگلیسی: European System of Central Banks) (به اختصار ESCB) از بانک مرکزی اروپا و بانک‌های مرکزی ملی ۲۷ عضو کشورهای اتحادیه اروپا تشکیل شده است. ای‌اس‌سی‌بی مرجع پولی منطقه یورو نیست، زیرا همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا به یورو نپیوسته‌اند. این نقش توسط نظام یورو انجام می‌شود که شامل بانک‌های مرکزی ملی ۱۹ کشور عضو که یورو را پذیرفته‌اند می‌باشد. هدف ای‌اس‌سی‌بی ثبات قیمت‌ها در سراسر اتحادیه اروپا و بهبود همکاری پولی و مالی بین نظام یورو و کشورهای عضو خارج از منطقه یورو است.

اتحادیه اروپا
این مقاله بخشی از این مجموعه است: سیاست و دولت اتحادیه اروپا
فهرست کشورهای عضو اتحادیه اروپا اتریش بلژیک بلغارستان کرواسی قبرس جمهوری چک دانمارک استونی فنلاند فرانسه آلمان یونان مجارستان جمهوری ایرلند ایتالیا لتونی لیتوانی لوکزامبورگ مالت هلند لهستان پرتغال رومانی اسلواکی اسلوونی اسپانیا سوئد بریتانیا جبل‌الطارق Presidency of the Council of the European Union رومانی (January - June 2019) Special member state territories سه کشور اروپایی Withdrawal from the European Union UK invocation of Article 50 برکسیت European Union since 2013
Treaties The Treaties Treaty of Paris (1951) توافقنامه رم (۱۹۵۷) Euratom Treaty (1957) Merger Treaty (1965) Single European Act (1986) پیمان اتحادیه اروپا (۱۹۹۲) معاهده آمستردام (۱۹۹۷) معاهده نیس (۲۰۰۱) پیمان لیسبون (۲۰۰۷) Article 7 Article 50 Opt-outs Treaties of Accession 1972, 1979, 1985, 1994, 2003, 2005, 2011 Other Treaties توافق‌نامه شنگن (۱۹۸۵) EEA Agreement (1992) Abandoned treaties and agreements عهدنامه تدوین قانون اساسی اتحادیه اروپا (2004) UK renegotiation of EU membership (2015-16)
Executive شورای اروپایی رئیس شورای اروپایی دونالد توسک (EPP) شورای اروپایی List of meetings کمیسیون اروپا Juncker Commission رئیس کمیسیون اروپا ژان کلود یونکر (EPP) Vice Presidents College Civil Service Secretary-General Selmayr
Legislature پارلمان اروپا (Members) President آنتونیو تاجانی (EPP) Largest groups فراکسیون حزب مردم اروپا (Manfred Weber) S&D (Gianni Pittella) عضو پارلمان اروپا 8th session (2014–19) Bureau Vice Presidents Quaestor Conference Legislative procedure شورای اتحادیه اروپا (Presidency) Configurations General Foreign Justice and Home Economic Euro Legislative procedure Voting Secretariat Secretary-General Uwe Corsepius Directorates-general COREPER
دیوان دادگستری اتحادیه اروپا دیوان دادگستری اروپا Members Rulings General Court
یورو منطقه یورو اتریش بلژیک قبرس استونی فنلاند فرانسه آلمان یونان جمهوری ایرلند ایتالیا لتونی لیتوانی لوکزامبورگ مالت هلند پرتغال اسلواکی اسلوونی اسپانیا Eurogroup President Mário Centeno بانک مرکزی اروپا President ماریو دراگی ESCB EMU Eurozone since 2015
منطقه شنگن Participating Schengen Area States اتریش بلژیک جمهوری چک دانمارک استونی فنلاند فرانسه آلمان یونان مجارستان ایسلند (non-EU state) ایتالیا لتونی لیختن‌اشتاین (non-EU state) لیتوانی لوکزامبورگ مالت هلند نروژ (non-EU state) لهستان پرتغال اسلواکی اسلوونی اسپانیا سوئد سوئیس (non-EU state) Prüm Convention Schengen Information System Visa Information System قوانین ویزای شنگن اروپا Schengen Area since 2015
European Economic Area EEA Members اتریش بلژیک بلغارستان قبرس جمهوری چک دانمارک استونی فنلاند فرانسه آلمان یونان مجارستان ایسلند (non-EU state) جمهوری ایرلند ایتالیا لتونی لیختن‌اشتاین (non-EU state) لیتوانی لوکزامبورگ مالت هلند نروژ (non-EU state) لهستان پرتغال رومانی اسلواکی اسلوونی اسپانیا سوئد بریتانیا جبل‌الطارق EEA Joint Committee EEA National Identity cards Microstates and the European Union European Economic Area
دادگاه اروپایی حسابرسان Budget OLAF
Other Bodies سازمان اروپایی انرژی اتمی Agencies Investment Bank CoR EESC Ombudsman National parliaments Former European Bodies European Communities (1958-1993) سازمان زغال سنگ و فولاد اروپا اتحادیه اقتصادی اروپا
Law Acquis Primacy Subsidiarity Regulation Directive Decision Fundamental Rights
Policies and Issues Budget اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا بازار واحد اروپا Area of FS&J Policies Agricultural Energy Fisheries Regional Citizenship Passports of the European Union Identity Pro-Europeanism شکاکیت به اروپا Integration Supranationalism فدرالیزاسیون اتحادیه اروپا United States of Europe Enhanced co-op
انتخابات پارلمان اروپا 1979, 1984, 1989 1994, 1999, 2004, انتخابات پارلمان اروپا (۲۰۰۹) 2014 (last election) Political parties Constituencies Referendums
Other Unofficial EU Currencies لو بلغارستان کونا کرونای چک کرون دانمارک فورینت مجارستان زلوتی لئوی رومانی کرون سوئد پوند استرلینگ ERM II Enlargement of the Eurozone Bulgaria and the euro Croatia and the euro Czech Republic and the euro Denmark and the euro Hungary and the euro Poland and the euro Sweden and the euro Romania and the euro United Kingdom and the euro چهارشنبه سیاه Non-Schengen Area States بلغارستان کرواسی قبرس ایرلند رومانی بریتانیا جبل‌الطارق Common Travel Area (بریتانیا & جمهوری ایرلند) Multi-speed Europe Candidate Countries for EU Membership Albania Bosnia and Herzegovina Macedonia Montenegro Serbia پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا
Foreign Relations نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی فدریکا موگرینی Foreign relations of EU Member States Austria Belgium Bulgaria Croatia Cyprus Czech Republic Denmark Estonia Finland France Germany Greece Hungary Ireland Italy Latvia Lithuania Luxembourg Malta Netherlands Poland Portugal Romania Slovakia Slovenia Spain Sweden United Kingdom Ext. Action Service سیاست خارجی اتحادیه اروپا Defence Policy European Union Association Agreement Norway–European Union relations Switzerland–European Union relations United States-European Union relations European Union and the United Nations گروه هفت گروه ۲۰
درگاه European Union دیگر کشورها ‏(en)‏ اطلس

سازمان

فرایند تصمیم‌گیری در نظام یورو از طریق ارگان‌های تصمیم‌گیری بانک مرکزی اروپا یعنی شورای مدیریت و هیئت اجرایی متمرکز است. تا زمانی که کشورهای عضو اتحادیه اروپا که یورو را به تصویب نرسانده‌اند یک نهاد تصمیم‌گیری تحت عنوان شورای عمومی نیز وجود دارد. بانک‌های مرکزی ملی کشورهای عضو که در منطقه یورو شرکت نمی‌کنند عضو ای‌اس‌سی‌بی با وضعیت ویژه هستند در حالی که به آن‌ها اجازه داده می‌شود سیاست‌های پولی ملی مربوط خود را با توجه به سیاست پولی واحد برای منطقه یورو انجام دهند.
شورای مدیریت شامل کلیه اعضای هیئت اجرایی و رییس‌های بانکهای مرکزی ملی کشورهای عضو است، یعنی کشورهایی که یورو را پذیرفته‌اند. وظایف اصلی شورای مدیریت عبارتند از:

• دستورالعمل‌ها را اتخاذ کرده و تصمیمات لازم را برای اطمینان از عملکرد وظایف واگذار شده به نظام یورو اتخاذ کند
• تدوین سیاست پولی منطقه یورو از جمله در موارد مناسب تصمیمات مربوط به اهداف پولی واسطه، نرخ بهره و عرضه ذخایر در نظام یورو
• دستورالعمل‌های لازم را برای اجرای آن‌ها تعیین کنید

هیئت اجرایی از رئیس، معاون و چهار عضو دیگر تشکیل شده که همگی از بین افراد دارای سابقه حرفه‌ای شناخته شده در امور پولی یا بانکی انتخاب شده‌اند. آن‌ها به پیشنهاد شورای اتحادیه اروپا پس از رایزنی با پارلمان اروپا و شورای مدیریت بانک مرکزی اروپا با توافق مشترک دولت‌های کشورهای عضو در سطح روسای دولت منصوب می‌شوند. مسئولیت‌های اصلی هیئت اجرایی عبارتند از:

• اجرای سیاست‌های پولی مطابق دستورالعمل‌ها و تصمیماتی که در شورای مدیریت بانک مرکزی اروپا تعیین شده است و در این راستا، دستورالعمل‌های لازم را به بانک‌های مرکزی ملی ارائه می‌دهد.
• اختیاراتی را که توسط شورای مدیریت بانک مرکزی اروپا به آن واگذار شده است را اجرا می‌کند
• مشاوره دادن به بانک مرکزی اروپا
• جمع آوری اطلاعات آماری
• تهیه گزارش‌های سالانه بانک مرکزی اروپا
• تنظیم قوانین لازم برای استانداردسازی حسابداری و گزارش عملکردهایی که توسط بانک‌های مرکزی ملی انجام می‌شود
• اتخاذ تدابیر مربوط به تعیین محل سرمایه بانک مرکزی اروپا به غیر از مواردی که قبلاً در پیمان تعیین شده است
• وضع شرایط اشتغال اعضای کارکنان بانک مرکزی اروپا
• مقدمات لازم برای اصلاح غیرقابل برگشت نرخ ارز ارزهای کشورهای عضو با انحصار یورو

اساسنامه نظام اروپایی بانک‌های مرکزی اقدامات زیر را برای اطمینان از امنیت تصدی دوره ریاست در شورای مدیریت بانک مرکزی اروپا و اعضای هیئت اجرایی مقرر می‌کند:

• حداقل مدت پنج ساله تمدید برای روسای بانک ملی
• حداقل مدت هشت ساله تمدید غیرقابل تجدید برای اعضای هیئت اجرایی
• عزل از مقام فقط در صورت عدم توانایی یا سوء رفتار امکان پذیر است. از این نظر دیوان دادگستری اتحادیه اروپا برای حل اختلافات صالح است

بانک‌های عضو

داخل منطقه یورو

•  اتحادیه اروپا: بانک مرکزی اروپا
•  اتریش: بانک مرکزی اتریش
•  بلژیک: بانک مرکزی بلژیک
•  قبرس: بانک مرکزی قبرس
•  استونی: بانک استونی
•  فنلاند: بانک مرکزی فنلاند
•  فرانسه: بانک فرانسه
•  آلمان: بانک فدرال آلمان
•  یونان: بانک مرکزی یونان
•  جمهوری ایرلند: بانک مرکزی ایرلند
•  ایتالیا: بانک مرکزی ایتالیا
•  لتونی: بانک مرکزی لتونی
•  لیتوانی: بانک مرکزی لیتوانی
•  لوکزامبورگ: بانک مرکزی لوکزامبورگ
•  مالت: بانک مرکزی مالت
•  پرتغال: بانک مرکزی پرتغال
•  هلند: بانک مرکزی هلند
•  اسپانیا: بانک اسپانیا
•  اسلوونی: بانک مرکزی اسلوونی
•  اسلواکی: بانک مرکزی اسلوواکی

خارج منطقه یورو

•  بلغارستان: بانک مرکزی بلغارستان
•  کرواسی: بانک مرکزی کرواسی
•  جمهوری چک: بانک مرکزی چک
•  دانمارک: بانک مرکزی دانمارک
•  مجارستان: بانک مرکزی مجارستان
•  لهستان: بانک مرکزی لهستان
•  رومانی: بانک ملی رومانی
•  سوئد: بانک مرکزی سوئد

منابع

• «نظام اروپایی بانک‌های مرکزی». بانک مرکزی اروپا. دریافت‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۲۰.
• «نظام اروپایی بانک‌های مرکزی». بانک مرکزی آلمان. دریافت‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۲۰.
• «نظام اروپایی بانک‌های مرکزی». بانک مرکزی یونان. دریافت‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۲۰.
• «نظام اروپایی بانک‌های مرکزی». بانک مرکزی اسپانیا. دریافت‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۲۰.
• «نظام اروپایی بانک‌های مرکزی». بانک ملی سوئد. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۲۰.
• «نظام اروپایی بانک‌های مرکزی». بانک ملی هلند. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ اوت ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۲۰.
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «European System of Central Banks». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۲۰.