کاووس حسنلی
کاووس حسنلی (زادهٔ ۱ خرداد ۱۳۴۱، شهرستان خرمبید) شاعر، پژوهشگر، دارندهٔ کرسی حافظپژوهی، مدیر مرکز حافظشناسی[1] و استاد دانشگاه شیراز است.
کاووس حسنلی | |
---|---|
زادهٔ | ۱ خرداد ۱۳۴۱ قناتنو، شهرستان خرمبید، استان فارس |
ملیت | ایرانی |
پیشه | شاعر، پژوهشگر و استاد دانشگاه شیراز |
آثار | راهنمای موضوعی حافظشناسی، کارنامهٔ تحلیلی خیامپژوهی، گونههای نوآوری در شعر معاصر ایران، فرهنگ سعدیپژوهی، چشمهٔ خورشید، کارنامهٔ توصیفی نیماپژوهی و... |
مذهب | اسلام، شیعه |
وبگاه |
زندگی
کاووس حسنلی اول خرداد ۱۳۴۱ در روستای «قناتنو» از توابع شهرستان خرمبید در استان فارس چشم به دنیا گشود. او در اشاره به سختیهای دوران کودکی خود مینویسد:
«از همان آغاز که چشمان کودکی من در روستای قناتنو آرام آرام به روی آب و سبزه و گل باز میشد، فقر در خانه گلی ما دندان میفشرد و بی هیچ تناسبی همبازی روز و شب ما شده بود. من اگر به ناچار آن روزها با او بالیدم، این روزها اما به راستی به او میبالم؛ که از او دریافتنیها دریافتم و آموختنیها آموختم.»[2]
وی تحصیلات مقدماتی را در صفاشهر و دو سال دانشسرا را در آباده گذراند. سپس در سال ۱۳۶۳ به دانشگاه شیراز راه یافت و در رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی، دورههای کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری را به پایان برد. در سال ۱۳۷۸ با درجهٔ استادیار عضو هیأت علمی بخش زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شیراز شد و در مدت زمانی کوتاه (سال ۱۳۸۹) در همان دانشگاه به مرتبهٔ استادی ارتقاء یافت.
حسنلی از پژوهشگران پرکاری است که در حوزههای گوناگونی قلم زده و آثار ماندگاری به جا نهاده است؛ جایزهٔ «کتاب سال سعدی» برای «فرهنگ سعدی پژوهی» در سال ۱۳۸۱ و جایزهٔ کتاب سال حافظ برای راهنمای موضوعی حافظشناسی در سال ۱۳۸۹ بخشی از کارنامهٔ علمی اوست. حسنلی همچنین در زمینهٔ مدیریت در عرصهٔ آموزش و فرهنگ، دارای سابقهای موفق است؛ کارنامهٔ فعالیتهای اجرایی وی، گواه این مدعاست.
کتاب شناسی
مجموعه شعر
- پشت کرشمههای مرمره، ترجمه دکتر علی گزلیوز (ویرایش دکتر خلیل توکر و احمد چلیک)، انتشارات دماوند، استانبول، ۲۰۱۴.
- رنگ از رخ تمام قلمها پریدهاست، انتشارات روزگار، تهران، ۱۳۸۲.
- به لبخند آیینهای تشنهام، انتشارات هفت اورنگ، شیراز، ۱۳۷۹.[3]
- من ماه تابانم (شعر کودک)، انتشارات هفت اورنگ، شیراز، ۱۳۷۸.
- دکمههای گیج (مجموعه شعر به همراه نقد)، بهکوشش محمدحسین ابراهیمی، انتشارات کولهپشتی، تهران، ۱۳۹۵.
آثار تحقیقی، تحلیلی و انتقادی
- زبان همدلی (شناختنامهٔ شاعران و نویسندگان نامدار ایرانی)، انتشارات دماوند، استانبول، زمستان ۱۳۹۲.
- آیینهٔ مهرآیین، انتشارات بنیاد فارسشناسی و نشر مصطفوی، ۱۳۹۰.
- دریچهٔ صبح، بازشناسی زندگی و سخن سعدی، انتشارات خانهٔ کتاب، زمستان ۱۳۸۹.
- یادهایی رها در باد، انتشارات تخت جمشید، زمستان ۱۳۸۹.
- دفتر نسرین و گل، انتشارات تخت جمشید با همکاری بنیاد فارس شناسی، ۱۳۸۹.
- کارنامهٔ تحلیلی خیامپژوهی(مشترک با دکتر سعید حسامپور)، انتشارات علم، ۱۳۸۹.
- دیگرگونه خوانی متون گذشته، انتشارات علم، تهران، ۱۳۸۸.
- راهنمای موضوعی حافظشناسی، انتشارات نوید، شیراز، ۱۳۸۸.
- قراءة جدیدة فی حیاة حافظ الشیرازی و فکره و اشعاره، ترجمه دکتر شاکر عامری، انتشارات سازمان آیسسکو، مراکش، ۲۰۰۷ (۱۳۸۶).
- غبار زدایی از مسیر تماشا (مجموعهٔ مقالات)، انتشارات روزگار، تهران، ۱۳۸۶.
- چشمهٔ خورشید، انتشارات آیسسکو، نوید و مرکز حافظشناسی، شیراز، ۱۳۸۵.
- سادهٔ بسیار نقش، انتشارات علمی فرهنگی و حافظ شناسی، تهران، ۱۳۸۴.
- وامق و عذرا (بازنویسی و تلخیص)، انتشارات اهل قلم، تهران، ۱۳۸۳.
- گونههای نوآوری در شعر معاصر ایران، نشر ثالث، تهران، ۱۳۸۳. (چاپ دوم:۱۳۸۶)
- ورق درخت طوبا، انتشارات مرکز سعدیشناسی، شیراز، ۱۳۸۳.
- گلستان (بازنویسی)، انتشارات اهل قلم، تهران، ۱۳۸۲.
- شیرینتر از قند، انتشارات اهل قلم، ۱۳۸۱، تهران (چاپ دوم: ۱۳۸۲).
- سخن شیرین پارسی، (مشترک با دکتر اکبر صیادکوه و...) انتشارات سمت، چاپ اول ۱۳۸۱، تهران، (چاپ دهم: ۱۳۸۶).
- سعدی آتشزبان (مجموعه مقالات)، انتشارات هفت اورنگ، شیراز، ۱۳۸۰.
- فرهنگ سعدیپژوهی، انتشارات بنیاد فارسشناسی و مرکز سعدیشناسی، شیراز، ۱۳۸۰.
- رستاخیز کلام (مجموعه مقالات ادبی)، انتشارات پیروی، شیراز، ۱۳۷۹.
- سلسلهٔ موی دوست (مجموعه مقالات)، انتشارات هفت اورنگ، شیراز، ۱۳۷۸.
- راهنمای موضوعی سعدیشناسی (مشترک با لیلا اکبری)، انتشارات دانشگاه شیراز، شیراز، ۱۳۹۱.
- کارنامهٔ توصیفی نیماپژوهی (مشترک با الهام کرمیزاده)، انتشارات هرمس، تهران، ۱۳۹۶.
- بیدل و انشای تحیر (بازشناسی شعر بیدل دهلوی با شرح سی غزل از پایان دیوانش)، انتشارات معین، تهران، ۱۳۹۹.
تصحیح نسخههای خطی
- دیوان اشعار شیخ امین الدین بلیانی (مشترک با محمد برکت)، انتشارات فرهنگستان هنر، تهران، ۱۳۸۷.
- مثنوی وامق و عذرا (مشترک با دکتر کاووس رضایی)، انتشارات روزگار، تهران ۱۳۸۲.
- مثنوی اشتر نامه (مشترک با دکتر کاووس رضایی)، انتشارات زوار، تهران، ۱۳۸۶.
- مثنوی مهر و ماه (مشترک با دکتر کاووس رضایی)، انتشارات نوید، شیراز، ۱۳۸۶.
- مثنوی وصف الحال (مشترک با دکتر کاووس رضایی)، انتشارات نوید، شیراز ۱۳۹۲.
- تصحیح دیوان بسمل شیرازی (در دست تصحیح).
برخی از نشانها و جوایز
- دریافت نخستین نشان علمی خیّام، اردیبهشت ۱۳۹۷.[4]
- دریافت کرسی پژوهشی «حافظ» از سوی بنیاد علم ایران (صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران ایران)، اسفند ۱۳۹۵.
- برندهٔ جایزهٔ هشتمین دورهٔ جشنوارهٔ نقد کتاب، مقالهٔ «نقد و بررسی سه کتاب از نویسندگان غیر ایرانی با موضوع تاریخ ادبیات ایران»؛ آذر ۱۳۹۰.
- برندهٔ جایزهٔ کتاب سال حافظ، کتاب «راهنمای موضوعی حافظ شناسی» مراسم یادروز حافظ، ۲۰ مهر ۱۳۸۹.
- برندهٔ جایزهٔ مدیر قطب علمی برتر کشور (قطب علمی «پژوهشهای فرهنگی و ادبی فارس»)، دهمین جشنوارهٔ پژوهش کشور، ۲۵ آذر ۱۳۸۸، تهران، سالن اجلاس سران.
- برندهٔ جایزهٔ «شاعر برگزیدهٔ کشور»، سومین جشنوارهٔ بینالمللی شعر فجر، ۱۰ اسفند ۱۳۸۷، تهران، تالار وحدت.
- برندهٔ جایزهٔ کتاب برگزیدهٔ سال ۸۳ در حوزهٔ تحلیلی فرهنگی ادبی (برای «گونههای نوآوری در شعر معاصر ایران»)، در جشن فرهنگ فارس.
- برندهٔ جایزهٔ «کتاب نمونهٔ شعر معاصر» (کتاب «رنگ از رخ تمام قلمها پریدهاست») در جشن فرهنگ فارس، آذر ۱۳۸۳.
- برندهٔ جایزهٔ «نویسنده و شاعر برگزیدهٔ کشوری» در مراسم هفتهٔ کتاب، تهران، ۱۹ آذرماه ۱۳۸۲.
- برندهٔ جایزهٔ کتاب سال سعدی، برای کتاب «فرهنگ سعدی پژوهی» مراسم یادروز سعدی، اول اردیبهشت ۱۳۸۱.
- برندهٔ جایزهٔ کتاب برگزیدهٔ سال در دومین جشنوارهٔ فرهنگ و دریافت دیپلم افتخار، آبان ۱۳۸۰.
برخی از فعالیتهای علمی ـ اجرایی
- رئیس کارگروه فرهنگ و هنر اسلامی ـ ایرانی بنیاد ملی نخبگان استان فارس، از ۸۹٫۱۰٫۱۴.
- سردبیر مجلهٔ علمی پژوهشی «مطالعات ادبیات کودک»، دانشگاه شیراز، از ۸۸٫۱۱٫۱۵.
- مدیر قطب علمی «پژوهشهای فرهنگی و ادبی فارس»، از فروردین ۱۳۸۴.
- مدیر قطب علمی «شاعران و نویسندگان فارس»، از ۸۳٫۸٫۲۳.
- مؤسس مرکز سعدیشناسی و مدیر آن مرکز، از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۷۸.
- مؤسس مرکز حافظشناسی و مدیر و عضو هیأت مدیره آن مرکز، از سال ۱۳۷۵.
نمونهٔ اشعار
صدای یخ زده
- دست مرا بگیر و دلم را تکان بده
- یعنی کمی به هیکل این مرده جان بده
- تا وا شود کمی یخ این جان منجمد
- در زیر زلف خویش مرا آشیان بده
- تا وا شود دوباره کمی چشم و گوش من
- از پشت پرده، گوشه ی چشمی نشان بده
- تاریک مانده ام کف این دخمه ی نمور
- از گوشه ی دریچه کمی آسمان بده
- یخ میزند صدای من از سوز این سکوت
- حرفی بزن، دوباره تنم را توان بده
- شاید دوباره زنده شد این مرد منجمد
- یک بوسهاش از آن لب معجزنشان بده
پانویس
- «اعطای نخستین کرسی پژوهشی حافظ به استاد دانشگاه شیراز». وبگاه رسمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. دریافتشده در ۱۹ اکتبر ۲۰۱۷.
- «دست نوشتهٔ کاووس حسنلی». وبگاه شخصی کاووس حسنلی. بایگانیشده از اصلی در ۲ دسامبر ۲۰۱۱. دریافتشده در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۱.
- «مهستی» خوانندهٔ معروف، شعر «به لبخند آیینهای تشنهام» از این مجموعه را در آهنگی با نام «سرای محبت» (آلبوم «نامه») خواندهاست.«بشنوید». 4shared. دریافتشده در ۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۱۲.
- «نشان ویژه خیام به استاد ادبیات دانشگاه شیراز اهدا شد». ایرنا. دریافتشده در ۱۱ آگوست ۲۰۱۹.
منابع
- وبگاه شخصی کاووس حسنلی
- Personal information of Kavoos Hasanli وبگاه رسمی دانشگاه شیراز.
- زندگینامه علمی دکتر کاووس حسنلی سوره مهـر.
- زندگینامه علمی دکتر کاووس حسنلی فصلنامه شعر، آبان ۱۳۸۷، شماره ۶۲، ص ۱۷-۱۹.
پیوند به بیرون
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به کاووس حسنلی در ویکیگفتاورد موجود است. |
- مقالات کاووس حسنلی در پایگاه مجلات تخصصی نور
- حافظ چه میگوید؟ (سخنرانی دکتر کاووس حسنلی) در یوتیوب
- حافظخوانی بههر بهانهای مفید است جامجم آنلاین
- طنین شعر معاصر ایران در دانشگاه استانبول سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
- ترجمهٔ بخشی از کتاب «گونههای نوآوری در شعر معاصر ایران» بایگانیشده در ۲۹ اوت ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine، مجلهٔ ادبیات شرقی، پاییز و زمستان ۲۰۱۱، سال ۴، شمارهٔ ۶، صفحهٔ ۲۱.