صفاشهر

صفاشهر مرکز شهرستان خرم بید استان فارس ایران است. فاصله صفاشهر تا کلانشهر شیراز ١۷۵ کیلومتر میباشد. [1]

صفاشهر
کشور	ایران
استان	فارس
شهرستان	خرم‌بید
بخش	مرکزی
نام(های) پیشین	خرمی ده‌بید
مردم
جمعیت	۵۰٬۵۲۳ نفر(۱۳۹۵)
رشد جمعیت	۳٪+ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع	۲۳۲۴متر
میانگین دمای سالانه	۱۰
میانگین بارش سالانه	۲۵۰
روزهای یخبندان سالانه	۱۲۵
اطلاعات شهری
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۷۱
شناسهٔ ملی خودرو	ایران
کد آماری	۱۲۹۴
صفاشهر روی نقشه ایران ۳۰٫۶۱۲۵°شمالی ۵۳٫۱۹۷۱۵°شرقی مختصات: ۳۰٫۶۱۲۵°شمالی ۵۳٫۱۹۷۱۵°شرقی

موقعیت جغرافیایی

صفاشهر در فاصله ۱۷۵ کیلومتری شمال شیراز قرار دارد و از دو ناحیه ی دهبید و خرمی تشکیل شده‌ است. ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۲۳۲۴ متر است. صفاشهر بلندترین شهر فارس است و آن را بام فارس می‌نامند. صفاشهر پنجمین شهر مرتفع ایران است. این شهرستان از شمال به شهرستان ابرکوه و آباده از شرق به شهرستان بوانات و از غرب به شهرستان اقلید متصل است.

فاصله صفاشهر تا اصفهان ۳۰۴، صفاشهر تا یزد ۲۶۵، و تا یاسوج ۲۲۰ کیلومتر است.جشنواره سنتی اومس که همه ساله در تابستان در بافت تاریخی خرمی صفاشهر برگزار میشود، یکی از بزرگترین رویدادهای فرهنگی شمال فارس است.

از جمله روستاهای این شهرستان، قشلاق، مشکان، دلونظر، قلعه میرزا، انارک، *قلعه بامداد (علی‌آباد کوشک)* قلعه ناصر آباد، قلعه کوشک، بنگشت، شیرین آباد، دادنجان، قاضیان، دنیچه ‌خیر، شهیدآباد، قصریعقوب، هنشک، کولی کش، بخش مشهد مرغاب و مظفرآباد است این شهرستان درمحدوده جاده اصلی اصفهان_ شیراز قراردارد.[2]

آب‌وهوا

صفاشهر دارای آب‌وهوای سرد و خشک است. منابع مهم ابی استان فارس از چشمه‌ها ورودهای این شهرستان سرچشمه می‌گیرد. درفصول بهار و تابستان دارای اب وهوای معتدل و پاییز و زمستان سرداست. گردنهٔ کولی‌کش که در مسیر مسافرانی که از اصفهان یا یزد به شیراز می‌روند قرار دارد، در زمستان برف‌گیر است و دمای هوای آن گاه به ۳۵- هم می‌رسد. صفاشهر سردترین شهرستان فارس است. صفاشهر یکی از سردترین شهرهای ایران است تعداد روزهای یخبندان ان به‌طور میانگین به۱۲۵روز در سال می‌رسد.

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۲۶٬۹۳۳ نفر (۸٬۰۳۶ خانوار) بوده‌است.[3]

جمعیت تاریخی
سال	جمعیت	±%
۱۳۶۵	۷٬۵۷۴	—
۱۳۷۰	۱۶٬۵۱۰	+۱۱۸٪
۱۳۷۵	۱۷٬۵۷۶	+۶٫۵٪
۱۳۸۵	۲۲٬۲۵۴	+۲۶٫۶٪
۱۳۹۰	۲۶٬۰۹۱	+۱۷٫۲٪
۱۳۹۵	۲۶٬۹۳۳	+۳٫۲٪

جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۰، برابر با ۶۵۸۷۰ نفر است، که در ۱۳۵۸۱ خانواده قرار دارند. از این تعداد جمعیت ۳۲۸۷۵ نفر مرد و ۳۳۵۲۳ نفر زن می‌باشند که از این تعداد تعداد۱۱۲۷۹ خانوار، با جمعیت ۵۱۲۳۵ نفر در شهرهای صفاشهر و قادرآباد و ۲۳۰۲ خانوار با جمعیت ۱۴۳۵۹ نفر در روستاهای شهرستان زندگی می‌کنند. جمعیت شهرستان نسبت به سرشماری سال ۱۳۸۵ تعداد ۴۸۷۱ نفر افزایش داشته‌است که ناشی از رشد طبیعی جمعیت و مهاجرت از شهرهای هم جوار به واسطه شرایط مطلوب اشتغال و خدمات رسانی بهتر می‌باشد. بین سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵، ۱۰۸۶۳ نفر (اغلب برای به دست آوردن کار) به این شهر مهاجرت کرده‌اند.

معادن و کارخانه

کارخانه سنگ در صفاشهر

صفاشهر دارای ذخایر معدنی سنگ مرمریت کرم رنگ ازمنابع غنی سنگ مرمریت دراین شهراست که باعث رونق بیش از ۲۰۰ کارخانه سنگ‌بری درمنطقه شده و سنگ این معدن به چین و اروپا صادر می شود و مهمترین و مرغوب‌ترین سنگ آن مربوط به معدن چاه مرغی هست. و از دیگر معادن خاک سیلیس می‌باشد که در تولید کاشی و سرامیک نقش مواد اولیه را دارد. همچنین این شهرستان دارای معدن سنگ آهن در روستای هنشک و گردنه کولی کش نیز می‌باشد. از جمله معادن مرمریت می‌توان به معادن حسن‌آباد، ثمین، کره‌ای، انگورک، چاه مرغی، کوه سفید، آشفته، دانشور و … اشاره کرد. از کارخانه‌های صفاشهر میتوان به کارخانه دالیز، یک ویک، جوراب بافی، ملامین سازی پارس، لوله سازی فاضلاب، پنجره دوجداره بام فارس و… اشاره کرد

محصولات کشاورزی و دامی

عمده محصولات زراعی شهر شامل جو، گندم، حبوبات، گوجه فرنگی، خیار، هندوانه، سیب زمینی، چغندرقند، گردو، بادام، انگور، به، آلو و سیب است. دامداری دراین شهرستان رونق دارد شیر، پنیر، کره، ماست، خامه، روغن حیوانی، دوغ و کشک از فراورده‌های دامی این شهرستان است. برخی از مردم صفاشهر به فعالیت‌های صنایع دستی اشتغال دارند. قالی، گبه، گلیم و سنگ‌های تزیینی از محصولات صنایع دستی صفاشهر است.

آثار باستانی

صفاشهر یکی از شهرهای باستانی ایران است که سابقهٔ تمدن۳۰۰۰ ساله در آن می‌درخشد ازجمله آثار تاریخی این شهر میتوان به قصر بهرام گور، تل خاکی، چهارطاق ساسانی، کاروانسرای قاجار، کاروانسرای شاه عباس، مسجدجامع صفاشهر، قلعه و حمام گرگی، امام زاده شهدا ، تل جنگی و تپه‌های تاریخی فرآب و خرمه که قدمت هزاران ساله دارند، تپه‌های تاریخی مشکان-قصر یعقوب، قلعه قدیمی پرواب (حسینقلی خان) قلعه ناصر آباد و قلعه حسین آباد (قلعه گرگی) اشاره کرد.

تفریحگاه‌ها

جاهای تفریحی و تفرجگاه‌های شهر صفاشهر می‌توان به قصر یعقوب و کاریزک و و مناطق کوهستانی بکر این شهرستان (نظیر:بیدستان، باغ‌های گرگی، باغ‌های ملک‌آباد ،قصر یعقوب، کوه عزمت، کوه چنارو، کوه امری، کوه قارون. قلعه گرگی، غار دیو از دورهٔ ساسانیان، کاروانسرای شهید آباد، چشمه بناب، چشمه گردآب و تپه‌های باستانی خرمه، منزل قدیمی بامداد، خرسال، جنگل‌های بنه و پسته کوهی و…) و پارک سعدی و حافظ و پارک کوهستانی قادر آباد وقنات شرف آباداشاره کرد از مفاخر قدیم صفاشهر میتوان به ملا محمد حسین و حسن حیدری فرد اشاره کرد

منابع

1. اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
2. صفاشهر
3. «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.

• [خبرگزاری ایلنا http://ilna.ir/news/news.cfm?id=65794]