شهرستان فسا
شهرستان فسا یکی از شهرستانهای استان فارس ایران است. مرکز این شهرستان، شهر فسا است.
فسا | |
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | فارس |
سایر شهرها | فسا، ششده، قره بلاغ، زاهدشهر، میان شهر، نوبندگان |
بخشها | مرکزی، ششده و قره بلاغ، شیبکوه (فسا) نوبندگان |
سال تأسیس | ۱۳۱۶ |
نامهای پیشین | پسه، پسا، پساب |
اداره | |
فرماندار | دکتر علیرضا فیروزی[1] |
مردم | |
جمعیت | ۲۰۵٬۱۸۷ تن[2] |
رشد جمعیت | ۳٫۵ |
تراکم جمعیت | ۹۷٫۶ نفر بر کیلومتر مربع |
مذهب | اسلام (شیعه) |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۴۳۰۹ کیلومتر مربع کیلومتر مربع |
ارتفاع از سطح دریا | میانگین ۱۴۵۶متر |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | ۱۳ درجه |
بارش سالانه | ۳۸۰ میلیمتر |
روزهای یخبندان سالانه | ۹۸ روز |
دادههای دیگر | |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۷۱ |
وبگاه | fasa.farsp.ir |
نام
در کتیبهها و سنگ نوشتههای پرسپولیس از فسا با نام «پشییا» یا «بشی» یاد شدهاست. جرج کامرون بر اساس مفاد لوح شماره ۵۳ از الواح گلی تخت جمشید، محل شهر «پشییا» یا «بشییه» را منطبق بر محل کنونی شهر فسا میداند. واژه «بشییه» در واقع صورت عیلامی واژه پسا میباشد. این واژه به دلیل عدم وجود حرف «پ» در زبان عربی، پس از ورود اعراب و تبادلات فرهنگی به صورت «بسا» و گاهی نیز «فسا» تلفظ و ثبت گردید. فسا در لغت نیز به معنی «محل سکونت و قرارگاه» یاد شدهاست. محققان برای واژهٔ فسا معنی شهر پارسیان را نیز شمردهاند.[3]
جغرافیا
قرار گرفتن در مسیر شیراز به بندرعباس و کرمان، این شهرستان را از یک موقعیت راهبردی برخوردار کرده است. شهر فسا در ارتفاع ۱۱۵۰ متری از سطح دریا قرار گرفته و بلندترین نقطه این شهرستان خرمنکوه در کنار روستای کچوییه با ۳۲۲۰ متر ارتفاع است. بهطور کلی نزدیک به ۴۰ درصد از وسعت شهرستان فسا دشت و بقیه کوهستانی است.
جمعیت
جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، برابر با ۲۰۵٬۱۸۷ تن بودهاست که پس از شهرستانهای شیراز، مرودشت و کازرون چهارمین شهرستان پرجمعیت استان فارس میباشد.
جاذبهها
جاذبههای تاریخی
- تل ضحاک که از آثار ما قبل اسلام است و ویرانههای شهر باستانی فسا در روستای خیرآباد است که از عهد پیشدادیان به جا مانده و این شهر تا قرن هفتم آباد بودهاست که آثار باستانی زیادی بر اثر کاوش در اطراف آن بدست آمده و در موزههای کشور نگهداری میشود.
- قلعه آشپزخانه ضحاک مربوط به دوره اشکانیان - دوره ساسانیان در نزدیکی تل ضحاک
- آثار شهری مربوط به دوران ساسانیان در حوالی روستای تنگ کرم واقع در ۱۵ کیلومتری شهر فسا به نام شهر ازبرا، مص و.. وجود داشته که آثار و بقایایی از آن باقی است.
- تل نعلکی واقع در جنب روستای جلیان از بخش نوبندگان که قبور ماقبل تاریخ بوده و از لحاظ مهرپرستی بررسی و اهمیت است.
- آتشکده ساسانی که عوام آن را سنگ قنبر (سنگ سلمان) مینامیدند به طول ۲ متر و عرض ۰٫۵ متر که خطوط گرانبهایی روی آن حک شده و برخی آن را مربوط به دروازه شهر فسا در زمان ساسانیان بودهاست.
- آتشکده سامانی مربوط به دوره ساسانی واقع در ۱۵ کیلومتری شمال فسا (غمپ آتشکده)که در اصل خنب آتشکده بوده و در گویش محلی غمپ یا قمپ بدان میگویند.
- ساختمان نقاره خانه واقع در اول بازار شهر فسا مربوط به دوران قاجار میباشد.
- قلعه دختر واقع در روستای زنگنه
- منطقه باستانی کوزه گرخانه (واصل آباد)، آثار باستانی تنگ مج و تنگ موردی، تل نخودی و اتلال مجاور آن (کوشک قاضی)، تل سیاه (فدشکویه) و کوه نقاره خانه در امتداد آن تنگ خمار (سنان) و چاههای سنگی در ارتفاعات مجاور سنان، بقعه سید شمس الدین (عهد صفوی)، بقعة زاهد کبیر در زاهد شهر (عهد مغول)، ساختمان نقاره خانه (شهربانی قدیم = خیابان محمدی)
اماکن مذهبی
- امامزاده اسماعیل
- امامزاده حسن
- شاهزاده قاسم (از نوادگان حضرت عقیل (ع) و حضرت علی (ع) در شهر فسا)
- امامزاده شاه ابوالفتح
- امامزاده شیخ صالح نوه امام حسن (ع) واقع درروستای غیاثآباد
- امامزاده پیر کهمره صحرارود
- امامزاده سید شمس الدین
- امامزاده حسن روستای کچویه
- امامزاده ابراهیم خورنگان
- تعزیه میدانی روستای صحرارود
جاذبههای طبیعی
- منطقه حفاظتشده میانجنگل
- کوه خرمنکوه واقع شده در کنار روستای کچویه
- پارک تفریحی آزادی
- تپه کدیوری
- گردشگاه چهل چشمه
- منطقه جنگلی بهشت کوثر
دانشگاهها
- دانشگاه فسا: دارای ۵ رشته مهندسی و ۲ رشته پایه و ۳ رشته کشاورزی است.
- دانشگاه علوم پزشکی فسا: دارای رشتههای پزشکی، پیراپزشکی، بهداشت و پرستاری و مامایی است.
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا
- دانشگاه پیام نور واحد فسا
- آموزشکده فنی و کشاورزی فسا
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدشهر
- دانشگاه پیام نور واحد زاهدشهر
- دانشگاه پیام نور واحد ششده و قرهبلاغ
بهداشت و درمان
بیمارستانها
شهر فسا سه بیمارستان در حال فعالیت و یک بیمارستان در حال ساخت دارد.
- بیمارستان حضرت ولیعصر
- بیمارستانی آموزشی درمانی که در سال ۱۳۸۶ با زیربنای ۲۴ هزار مترمربع تأسیس شد و هماکنون دارای ۳۲۲ تخت فعال است.[4]
- بیمارستان دکتر شریعتی
- بیمارستانی آموزشی درمانی که در سال ۱۳۵۲ با زیربنای ۱۵ هزار متر مربع تأسیس شد و هماکنون دارای ۱۰۲ تخت فعال است.[4]
- بیمارستان امام حسین
- بیمارستانی آموزشی درمانی که عملیات ساخت آن از سال ۱۳۹۱ در زیربنای ۱۵ هزار متر مربع و ۱۶۰ تخت خواب آغاز شدهاست.[5]
- بیمارستان دامپزشکی مهر
- این بیمارستان در زمینی به مساحت ۱۰۰۰ مترمربع و زیر بنای ۵۰۰ متر مربع با سرمایه ۶۰۰ میلیون تومان افتتاح گردید و دارای بخشهای مختلف جراحی، سونوگرافی، داروخانه دامپزشکی، آزمایشگاه دامپزشکی و معاینه دام میباشد.[6]
- مرکز غربالگری سرطان ولی عصر
- رئيس دانشگاه علوم پزشكي فسا گفت: مركز تشخيص زود هنگام و غربالگري سرطان در فسا همزمان با افتتاح 74 مركز ديگر در سراسر كشور از طريق ويدئو كنفرانس در اين شهرستان افتتاح شد.
علي اصغر خالقي، بيان داشت: اين مركز در زميني با زيربناي يك هزار مترمربع و با هزينه اي افزون بر 15ميليارد ريال در بيمارستان ولي عصر (عج) فسا احداث شده است. وي افزود: اين مركز به دستگاه هاي ماموگرافي، آندوسكوپي، سونوگرافي و كولونوسكوپي مجهز است و افزون بر شهرستان فسا شهرستان هاي شرق استان فارس هم مي توانند از امكانات اين مركز بهره مند شوند. خالقي اضافه كرد: سرطان سينه، پوست، معده، روده بزرگ، مثانه و پروستات از سرطان هاي شايع در شهرستان فسا به شمار مي آيند اما با تجهيز هر چه بهتر اين مركز مي توانيم در امر تشخيص و پيشگيري از ابتلاي افراد به اين بيماري، گام هاي موثرتري برداريم [7]
درمانگاههای تخصصی فسا
- درمانگاه حمزه (دولتی)
- درمانگاه حضرت ولیعصر (دولتی)
- درمانگاه دستغیب یاسایی (دولتی)
- درمانگاه فاطمیه (دولتی)
- درمانگاه دهان و دندان (دولتی)
- درمانگاه درمان ناباروری (دولتی)
- درمانگاه صدرا (دولتی)
- درمانگاه انصار (سپاه)
- درمانگاه امام جعفر صادق (بسیج)
- درمانگاه صاحب الزمان (ناجا)
- درمانگاه پروین اعتصامی (آموزش و پرورش)
- درمانگاه ۲۲ بهمن (تأمین اجتماعی)
- درمانگاه تخصصی ریه و مجاری تنفسی (خصوصی)
سیاست
نمایندگان مجلس
فسا مرکز حوزه انتخابیه فسا در مجلس شورای اسلامی است. نماینگان فسا در ۱۱ دوره مجلس شورای اسلامی به شرح زیر میباشند:
- دورهٔ اول: احمد بهشتی
- دورهٔ دوم: احمد بهشتی
- دورهٔ سوم: هدایت آقایی
- دورهٔ چهارم: محمدرضا مجیدی
- دورهٔ پنجم: محمدرضا مجیدی
- دورهٔ ششم: بهیار سلیمانی
- دورهٔ هفتم: محمدحسن دوگانی آغچغلو
- دورهٔ هشتم: محمدحسن دوگانی آغچغلو
- دورهٔ نهم: محمدحسن دوگانی آغچغلو
- دورهٔ دهم: محمدجواد جمالی نوبندگانی
- دورهٔ یازدهم: حجتالله فیروزی
فرمانداری
فرمانداری فسا در سال ۱۳۱۶ تأسیس شد. فرمانداری این شهرستان در سال ۱۳۹۲ به فرمانداری ویژه ارتقا یافت. فرمانداری ویژه بخش عمدهای از اختیارات استانداری را دارد و تشکیلاتی است که از فرمانداری گستردهتر، توانمندتر و بزرگتر ولی از استانداری کوچکتر و محدودتر است.[8]
تقسیمات کشوری
شهرستان فسا دارای ۴ بخش، ۸ دهستان و ۶ شهر به شرح زیر است:
بخش | مرکز بخش | جمعیت بخش (۱۳۹۵) |
دهستان | مرکز دهستان | جمعیت دهستان (۱۳۹۵) |
شهر | جمعیت شهر (۱۳۹۵) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
مرکزی | فسا | ۱۳۷٬۰۲۵ | کوشک قاضی | کوشک قاضی | ۱۱٬۷۹۳ | ۱۱۰٬۸۲۵ | |
جنگل | مقابری | ۵٬۵۳۵ | |||||
صحرارود | صحرارود | ۸٬۸۷۲ | |||||
ششده و قرهبلاغ | ششده | ۳۰٬۷۰۲ | ششده | ششده | ۶٬۲۷۹ | ۵٬۹۶۰ ۶٬۷۷۲ | |
قرهبلاغ | قرهبلاغ | ۱۱٬۶۹۱ | |||||
شیبکوه | زاهدشهر | ۲۶٬۹۱۹ | فدشکویه | فدشکویه | ۶٬۳۸۸ |
۹٬۷۱۹ | |
میانده | میانشهر | ۴٬۹۰۰ | |||||
نوبندگان | نوبندگان | ۱۰٬۳۶۱ | نوبندگان | نوبندگان | ۷٬۹۵۱ | ۲٬۴۱۰ |
منابع
- https://moi.ir/fa/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1/149907%5Bپیوند+مرده%5D
- «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
- «دربارهٔ فسا». دانشگاه فسا.
- «آمار بیمارستانهای کشور». دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت. بایگانیشده از اصلی در ۷ آوریل ۲۰۱۳.
- «اتمام ساخت بیمارستان فوق تخصصی امام حسین فسا». باشگاه خبرنگاران جوان. ۶ دی ۱۳۹۶.
- https://hakimemehr.ir/fa/news/47216/بیمارستان-دامپزشکی-مهر-در-شهرستان-فسا-با-حضور-مسئولین-دامپزشکی-استان-افتتاح-شد-%5Bپیوند+مرده%5D
- https://irna.ir/amp/83186069/افتتاح_مرکز_تشخیص_سرطان_و_آنکولوژی_فسا
- «سومین فرمانداری ویژه استان فارس شکل گرفت». ایرنا.