استهبان
استهبان یکی از شهرهای شرق استان فارس و مرکز شهرستان استهبان است. این شهر در سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، جمعیتی برابر با ۳۶٬۴۱۰ تن داشت.[1] استهبان به شهر انجیر معروف است و با بیش از ۲۴ هزار هکتار سطح زیر کشت، بزرگترین انجیرستان دیم جهان را دارد.[2]
| استهبان صابونات | |
|---|---|
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() از بالا، راست به چپ: آبشار استهبان، آرامگاه شیخ علینقی اصطهباناتی، آرامگاه محمد شیرین مغربی، انجیرستانی در استهبان، خیابانی در شهر | |
| کشور | |
| استان | فارس |
| شهرستان | استهبان |
| بخش | مرکزی |
| نام(های) پیشین | اصطهبانات و ستهبان |
| مردم | |
| جمعیت | ۳۶٬۴۱۰ تن[1] |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۲۶/۵۲ کیلومتر مربع |
| ارتفاع | ۱۷۶۷ متر |
| آبوهوا | |
| میانگین دمای سالانه | ۱۶ |
| میانگین بارش سالانه | ۱۴۵ |
| روزهای یخبندان سالانه | ۵ |
| اطلاعات شهری | |
| رهآورد | انجیر، زعفران، بادام،انگور |
| پیششمارهٔ تلفن | ۰۷۱۵۳۲ |
| شناسهٔ ملی خودرو | |
![]() استهبان | |
پیشینه
در گذشته، نام این شهر اصطهبانات بودهاست که در آبان ۱۳۵۳ خورشیدی به نام کنونی آن، یعنی استهبان تغییر کردهاست.[3] استهبان به نامهای دیگری مانند اصبهبذات؛ اصطبهان؛ استنبات، سَوُنات وصابونات خوانده شدهاست.
در واقع کمابیش در منابع متعدد تاریخی و جغرافیایی نامی از سرزمین استهبان آورده شدهاست، فارسنامه ناصری گوید که نام این شهر استهبانات بوده که پس از استیلای عرب به اصطهبانات تغییر یافتهاست.[4] حدودالعالم با استناد از المسالک و الممالک اصطخری شهر را اصطهبان و همچنین اصطهجان مینامد، ابن بلخی در فارسنامه خود به اصطهبان اشاره دارد ولی نزهةالقلوب آن را اصطهبانان ذکر میکند، ابن حوقل و مقدسی نیز در کتب خود اصطهبانات را آوردهاند.
منابع فوق حاکی است که در طول ده سده شکل بیانی آن ثابت مانده و فقط از لحاظ نوشتن دچار تغییری جزئی گردیدهاست، این امر نشان میدهد در طول سالهای بسیار اصالت این واژه حفظ شده و تغییر نکردهاست.
مردم این شهر، استهبان را صابونات نیز مینامند.
وجه تسمیه
استهبان واژهای پهلوی از عبارت سته + بان، به معنای نگهبان شهر است.[5]
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۳۶٬۴۱۰ نفر بودهاست.[1]
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۳۵ | ۱۶٬۳۰۸ | — |
| ۱۳۴۵ | ۱۸٬۱۸۷ | +۱۱٫۵٪ |
| ۱۳۵۵ | ۱۹٬۴۶۱ | +۷٪ |
| ۱۳۶۵ | ۲۸٬۳۸۶ | +۴۵٫۹٪ |
| ۱۳۷۰ | ۳۰٬۷۴۴ | +۸٫۳٪ |
| ۱۳۷۵ | ۳۱٬۱۹۲ | +۱٫۵٪ |
| ۱۳۸۵ | ۳۴٬۵۶۴ | +۱۰٫۸٪ |
| ۱۳۹۰ | ۳۴٬۶۳۹ | +۰٫۲٪ |
| ۱۳۹۵ | ۳۶٬۴۱۰ | +۵٫۱٪ |
جاذبهها

جایهای دیدنی
از مهمترین مناطق دیدنی شهرستان استهبان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:[5]
- آبشار لای تاریک
- آبشار سلطان شهباز
- آبشار درب آسیاب
- منطقه ایج
- شهر باستانی خیر
- منطقه رونیز
- غار اشکفت گبر
- خانه مقدس
- خانه معزی
- آبشار درب آسیاب
- چشمه قهری
- آب چوک
- باغ جوزا
- سلخ بوخون
- مرخنه
- انجیرستان
- دم تنگ
- چنار هزارساله
- سرو ننه و بچه
- بن دره
- غار زکریا
- غار گبر
- کت چله خانه
- قلعه دختر استهبان
- برکه صفی یل سفید - صفویه
- کتیبه یولقلی بیگ
- یخچال حاجی محریم
- دریاچه بختگان
- جزیره نرگس
- نیایشگاه ساسانی ایج
- گنبد بن دره ایج - ساسانی
- تخت بهمن ایج - ساسانی
- آتشکده قشنگ خوابی (قشم قاوی) خیر - ساسانی
- قلعه دارالامان ایج - شبانکاره - محمود شبانکاره با ساخت این قلعه، ایج را پایتخت خود قرارداد
- چهار طاقی خیر (آتشکده بهرام) - ساسانی
- کاروانسرای شاه عباسی خانه کت خیر
- قلعه کافرها (اسماعیلیان) رونیز
- تفرجگاه مرغک رونیز
- مسجد محقق
- آرامگاه محمد شیرین مغربی
- مسجد جامع استهبان
اماکن مذهبی
- امامزاده پیرمراد
- امامزاده سید شمسالدین
- آرامگاه شیخ علینقی اصطهباناتی
ره آورد

محصولات کشاورزی
محصول اصلی کشاورزی این شهر انجیر و زعفران است. در منابع، به محصولات دیگری از جمله: گندم، حبوبات، پنبه، زیتون و میوههای دیگری همچون گردو، بادام و انار و انگور اشاره شدهاست. زعفران این شهر از نظر عطر و طعم زبانزد و دارای کیفیت منحصر به فردی است اما در بازار تجارت زعفران به علت نداشتن رنگ کافی، شناخته شده نمیباشد.
دانشگاهها
- مرکز آموزش عالی استهبان
- دانشکده پیراپزشکی استهبان
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد استهبان
- دانشگاه پیام نور استهبان
- جهاد دانشگاهی استهبان
- آموزشکده فنی امام حسین
فاصله تا شهرهای مهم
- فاصله تا نیریز: ۴۰ کیلومتر
- فاصله تا فسا: ۷۵ کیلومتر
- فاصله تا داراب: ۷۵ کیلومتر
- فاصله تا جهرم: ۱۸۵ کیلومتر
- فاصله تا شیراز: ۱۸۵ کیلومتر
- فاصله تا سیرجان: ۲۱۰ کیلومتر
- فاصله تا کرمان:۳۹۰ کیلومتر

نگارخانه


چهارطاقی ایج.jpg.webp)
پانویس
- «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
- «آغاز برداشت انجیر دیم در استهبان». باشگاه خبرنگاران جوان.
- سرزمین و مردم ایران، عبدالحسین سعیدیان، ص ۵۶۵
- فارسنامه ناصری، حسن حسینی فسایی، ص۱۲۵۵
- آبشارهای ایران، مجید اسکندرری، انتشارات ایرانشناسی، تهران: 1389، ص 145.
منابع
- پایگاه اطلاعرسانی استهبان
- امامزاده پیرمراد
- آل ابراهیم، محمدرضا، آثار باستانی، اماکن مذهبی و گردشگاهها در استهبان، استهبان: انتشارات سته بان، ۱۳۸۵.
- کیانی، حسن، جغرافیای طبیعی استهبان، شیراز: انتشارات میرزای شیرازی، ۱۳۷۶
پیوند به بیرون
| ویکیسفر یک راهنمای سفر برای استهبان دارد. |
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ استهبان موجود است. |










