کمکهای بینالمللی به طرفهای درگیر در جنگ ایران و عراق
در طول جنگ ایران و عراق، عراق مقادیر زیادی از جنگافزار و مواد مفید برای توسعه تسلیحات و جنگافزارهای کشتار جمعی از دیگر کشورها دریافت کردهاست. اینکه اسرائیل حامی سیاسی ایران در جنگ ایران و عراق باشد بدون منبع است و صرفاً ادعای بدون دلیل است.
ایران
حمایت نظامی
ایران از سوی شبه نظامیان کُرد حزب دموکرات کردستان عراق و اتحادیه میهنی کردستان در شمال عراق حمایت میشد و هر دو سازمان، مخالف حکومت بعثی عراق بودند.
پشتیبانی لجستیک
حمایت خارجی از ایران به تدریج آغاز شد. سوریه و لیبی با در اختیار گذاشتن موشک اسکاد به ایران کمک کردند. پس از آن، ایران موشکهای ضد کشتی چینی کرم ابریشم را خریداری کرد. همچنین ایران از کره شمالی نیز اسلحههایی را خریداری کرد. پرتغال، به ویژه بعد از سال ۱۹۸۴، برای حمایت از ایران جنگافزارهایی به ایران فروخت و از ایران حمایت میکرد. اسپانیا و پرتغال در این میان به ایران در تأمین برخی قطعات نظامی نیز کمک میکردند.
عراق
حمایت نظامی
هنگامی که عراق در شهریور ۱۳۵۹ حمله به ایران را آغاز کرد، شرایط دو کشور با یکدیگر کاملاً متفاوت بود؛ با آغاز جنگ، ایران از هرگونه حمایت خارجی بینصیب بود ولی رژیم بعثی عراق با پشتیبانیهای جهانی وارد جنگ با ایران شده بود و کشورهای مختلف به صدام هواپیما و امکانات راداری و پدافندی میدادند و مدرنترین وسایل و تجهیزات را در اختیارش میگذاشتند. علاوه بر این کمکهای نظامی، انواع کمکهای اقتصادی نیز عراق را پوشش میداد.
پشتیبانی لجستیک
ارتش عراق در درجه اول مجهز به جنگافزارهایی بود که یک دهه، پیش از آغاز جنگ از اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی خریداری کرده بود. در طول جنگ نیز، میلیاردها دلار آمریکا تجهیزات پیشرفته از فرانسه، چین، مصر، آلمان و دیگر کشورها خرید.[1] سه تأمین کنندگان اصلی جنگافزار در طول جنگ عراق، اتحاد جماهیر شوروی پس از چین و پس از آن فرانسه بودند.[2] پرتغال نیز، حمایت قابل توجهی از عراق میکرد.
ایالات متحده آمریکا با فروش هلیکوپترهایی به ارزش ۲۰۰ میلیون دلار به نیروهای مسلح عراق کمک کرد. این تنها فروش مستقیم نظامی ایالات متحده به عراق بود. در همان زمان، ایالات متحده حمایت مخفیانه قابل توجهی از صدام حسین میکرد. سازمان آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) به به صورت غیرمستقیم، مبدأ جنگافزارهایی که به صدام حسین میرسید را بررسی میکرد تا اطمینان حاصل شود که عراق به اندازه کافی قدرت نظامی، جنگافزار، مهمات و وسیله نقلیه برای جلوگیری از ایران را دارد است.[3]
آلمان غربی و بریتانیا نیز اجازه گسترش برنامه موشکی و رادارهای دفاعی را برای عراق صادر کردند.
با توجه به یک کپی بدون سانسور از بیانیه ۱۱۰۰۰ صفحهایِ عراق به سازمان ملل متحد که به بیرون درز کرد، دانش و مواد لازم برای توسعه جنگافزارهای غیر متعارف، توسط ۱۵۰ شرکت خارجی در اختیار عراق قرار گرفته بود که این شرکتها متعلق به کشورهایی مانند آلمان غربی، ایالات متحده، فرانسه، چین بودند.[4]
حامیان مالی اصلی عراق، کشورهایِ ثروتمندِ نفتخیزِ حاشیه خلیج فارس و به ویژه عربستان سعودی (۳۰٫۹ میلیارد دلار) کویت (۸٫۲ میلیارد دلار) و امارات متحده عربی (۸ میلیارد دلار) بودند.[5]
این رسوایی، روابط دیگری را بین عراق و آمریکا نیز فاش کرد که میتوان به وام ۵ میلیارد دلاری یکی از شعبههای بزرگترین بانک ایتالیا به نام «banca nazionale del lavoro» بین سالهای ۱۹۸۵ تا ۱۹۸۹ اشاره کرد که این وام تا حد زیادی با پشتیبانی آمریکا به عراق داده شده بود.
فهرست کمکهای کشورها به ایران و عراق
ردیف | کشور | پشتیبانی از عراق | پشتیبانی از ایران | |
---|---|---|---|---|
۱ | آرژانتین | فروش اورانیوم و جنگافزار | ||
۲ | اتریش | فروش قطعات توپخانه خودکار[6] | فروش ۱۴۰ توپ جنگی هویتزر GHN-45 | |
۳ | برزیل | فروش مهمات، خودرو زرهپوش جنگی و موشکاندازهای چند هدفی[7][8] | تامینکننده عمده (۵۰۰ خودروی زرهپوش اوروتو و کاسکاول)[9] | |
۴ | کانادا | فروش جنگافزار[6] | ||
۵ | چین | برخی حمایت مالی و صادرات نظامی گسترده[10] | فروش تجهیزات نظامی، از جمله هواپیماهای جنگنده، موشکهای زمین به هوا، موشکانداز، تانک، و توپخانه[11] | |
۶ | دانمارک | فروش تجهیزات نظامی[6] | ||
۷ | مصر | صادرات نظامی[12] | ||
۸ | اتیوپی | فروش ۱۲ هواپیمای جنگنده نورثروپ اف[13]۵ | ||
۹ | فرانسه | فروش تجهیزات با فناوری بالا و نظامی و اورانیوم[14] | ||
۱۰ | آلمان شرقی | فروش تجهیزات نظامی با فناوری بالا[6] | ||
۱۱ | آلمان غربی | فروش تجهیزات نظامی با فناوری بالا[15] | فروش تجهیزات دفاعی جنگ شیمیایی[16] | |
۱۲ | مجارستان | فروش جنگافزار[6] | ||
۱۳ | اسرائیل | حمایت سیاسی | راهنمایی نظامی و کمک تسلیحاتی | |
۱۴ | ایتالیا | چندین میلیارد دلار آمریکا کمک مالی و فروش اورانیوم[14] | فروش مین دریایی و زمینی[17] | |
۱۵ | ژاپن | تجهیزات مهندسی مانند کامیون، بولدوزرها و غیره. | تجهیزات مهندسی مانند کامیون، بولدوزرها و غیره. | |
۱۶ | اردن | کمککننده اصلی | ||
۱۷ | کره شمالی | فروش جنگافزارهای ساخت داخل، عمل به عنوان یک واسطه برای فروش مخفیانه جنگافزارهای اتحاد جماهیر شوروی و کمک گرفتن از ماهوارههای شوروی و چین | ||
۱۸ | هلند | ۵ میلیار دلار کمک مالی، فروش تجهیزات دفاعی جنگ شیمیایی[13] | ||
۱۹ | کره جنوبی | فروش ۱۲ جنگنده مکدانل داگلاس اف-۴ فانتوم ۲ و قطعات یدکی آن، فروش تجهیزات توپخانهای مانند KH-179 و دیگر جنگافزارهای سنگین | ||
۲۰ | کویت | حمایت مالی و مجرایی برای فروش جنگافزار[18] | ||
۲۱ | لیبی | جنگافزار، مهمات و موشکهای بالستیک. | ||
۲۲ | پاکستان | حمایت مالی نامشخص و پنهانی، فروش موشکهای زمینی به هوای دستی. | ||
۲۳ | لهستان | فروش جنگافزار[6] | ||
۲۴ | پرتغال | فروش اورانیوم و اسلحه[14] | فروش مهمات و مواد منفجره[9] | |
۲۵ | قطر | حمایت اولیه،[19] هر چند مخفیانه[20] | ||
۲۶ | رومانی | فروش جنگافزار[6] | ||
۲۷ | عربستان سعودی | ۲۰ میلیارد دلار کمک مالی | ||
۲۸ | سنگاپور | ارائه پیش سازهای جنگافزار شیمیایی؛ عمل به عنوان یک نقطه انتقال جنگافزار. محل ساخت جنگافزارهای خارجی برای عراق | ||
۲۹ | آفریقای جنوبی | فروش تجهیزات توپخانهای (فروش ۲۰۰ عدد هویتزر G5 155mm)[21] | فروش ۳۰ عدد هویتزر G5 155mm[13] | |
۳۰ | اتحاد جماهیر شوروی | حمایت نظامی و فروش سلاح | ||
۳۱ | اسپانیا | فروش جنگافزارهای متعارف و شیمیایی، به خصوص مهمات و مواد منفجره[22] | فروش اسلحه، مهمات و مواد منفجره خاص[9][22] | |
۳۲ | سوریه | تسلیحات، مهمات و موشکهای بالستیک
و در اختیار ایران قرار دادن حریم هوایی به منظور انجام عملیات اچ_۳ | ||
۳۳ | سودان | فرستادن سرباز در کنار نیروهای عراقی برای جنگ با ایران[23] | ||
۳۴ | سوئد | فروش پنهانی تجهیزات موشکی زمین به هوا از نوع آربیاس ۷۰، تجهیزات/مواد منفجره/مواد لازم برای ساخت جنگافزار در محل، و قایقهای سریع نظامی. | ||
۳۵ | سوئیس | فروش جنگافزار و جنگافزار شیمیایی[6] | فروش تجهیزات دفاعی جنگ شیمیایی،[16] ارائه ۱۵ جنگنده PC-6 و ۴۷ جنگنده آموزشی PC-7، تجهیزات رمزنگاری، مقدار بسیار زیادی مهمات، و تجهیزات الکترونیکی راداری[13] | |
۳۶ | ترکیه | فروش اسلحه | فروش اسلحه | |
۳۷ | امارات متحده عربی | کمک مالی[24][25] | ||
۳۸ | بریتانیا | مواد مربوط به جنگافزار و تجهیزات شیمیایی مانند سدیم سیانید، پلوتونیم و گاز طیفسنج. | ||
۳۹ | ایالات متحده آمریکا | چند میلیارد دلار کمکهای اقتصادی؛ فروش فناوری با کاربرد دوگانه و جنگافزارهای غیر آمریکایی، اطلاعات نظامی، آموزش عملیات ویژه | ماجری ایران گیت | |
۴۰ | یوگسلاوی | فروش جنگافزار (به ارزش بیش از ۲ میلیارد دلار)[26] |
پانویس
- Timmerman, Kenneth R. The Death Lobby: How the West Armed Iraq.
- "Sources used in compiling the database". Stockholm International Peace Research Institute. Archived from the original on 14 July 2007.
- Statement by former NSC official Howard Teicher to the U.S. District Court, Southern District of Florida.
- Paterson, Tony.
- Iraq debt: non-Paris Club creditors
- «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۱ ژوئن ۲۰۰۴. دریافتشده در ۱ ژوئن ۲۰۰۴.
- Schmidt, Rachel (1991). "Global Arms Exports to Iraq, 1960–1990" (PDF). Santa Monica, CA: RAND's National Defense Research Institute.
- "Astros II Artillery Saturation Rocket System". Army Technology. Net Resources International.
- "The Combination of Iraqi offensives and Western intervention force Iran to accept a cease-fire: September 1987 to March 1989". The Lessons of Modern War – Volume II: Iran-Iraq War (PDF). Center for Strategic and International Studies.
- Bahadori, Mazi (2 May 2005). "The History and Politics of the Iran-Iraq War" (DOC): 25. University of California, Berkeley Department of History
- Garver, John W. (2006). China and Iran: Ancient Partners In A Post-Imperial World. Seattle: University of Washington Press. pp. 72, 80–81. ISBN 978-0-295-98631-9.
- Hendelman-Baavur, Liora (20 May 2009). "Iran-Egypt Relations". Iran Almanac. Archived from the original on 9 October 2016. Retrieved 7 November 2012.
- Razoux, Pierre (2015-11-03). The Iran-Iraq War. Harvard University Press. ISBN 9780674915718.
- The Research Unit for Political Economy. "The Iran-Iraq War: Serving American Interests". History of Iran. Iran Chamber Society. Retrieved 7 November 2012.
- Timmerman, Kenneth R. (1992). The Death Lobby: How the West Armed Iraq. London: Fourth Estate. ISBN 978-1-85702-031-1.
- X. THE COMBINATION OF IRAQI OFFENSIVES AND WESTERN INTERVENTION FORCE IRAN TO ACCEPT A CEASE-FIRE: SEPTEMBER 1987 TO MARCH 1989
- "Italy". Landmine and Cluster Munition Monitor. International Campaign to Ban Mines. Retrieved 7 November 2012.
- "Kuwait". Encyclopædia Britannica.
- "Brief History of Qatar". Heritage of Qatar. Archived from the original on 24 October 2012. Retrieved 7 November 2012.
- Vatanka, Alex (22 March 2012). "The Odd Couple". The Majalla. Saudi Research and Publishing Company. Archived from the original on 29 November 2014. Retrieved 7 November 2012.
- Rajaee, Farhang (1997). Iranian perspectives on the Iran-Iraq war. Gainesville, Florida: University Press of Florida. ISBN 978-0-8130-1476-0.
- El camino de la libertad: la democracia año a año (1986) (به Spanish). El Mundo. pp. 27–32. Unknown parameter
|trans_title=
ignored (help) - Berridge, W. J. "Civil Uprisings in Modern Sudan: The 'Khartoum Springs' of 1964 and 1985", p. 136. Bloomsbury Academic, 2015
- "Iraq debt: Non-Paris Club Creditors".
- "United Arab Emirates". Encyclopedia of the Nations. Retrieved 7 November 2012.
- "Yugoslavia Arms Sales". Environmental News and Information. Retrieved 7 November 2012.
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «International aid to combatants in the Iran–Iraq War». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۶ آوریل ۲۰۱۸.