یحیی بن زید

یحیی بن زید بن علی بن حسین بن علی، امام ششم شیعیان زیدیه و نوه بلافصل سجاد و یکی از چهار پسر زید بن علی(پیشوای زیدیه) که نسبش با سه واسطه هم پدری و هم مادری به علی بن ابی‌طالب می‌رسد. بنا به نقل مشهور وی در سال ۱۰۷ هجری قمری در محلهٔ بنی‌هاشم شهر مکه به دنیا آمد. مادرش ریطه دختر ابوهاشم عبدالله بن محمد حنفیه است. یحیی بن زید در سال ۱۲۵ هجری قمری در جوزجان کشته شد. مقبره وی در شهر سرپل در ولایت سرپل، افغانستان است ولی در ایران مقبره‌هایی به وی منسوب است مانند مقبرهٔ وی در شهر گنبدکاووس.[1][2][3]

امامزاده یحیی بن زید شهر سرپل
نمای بیرونی حرم یحیی بن زید در شهر گنبدکاووس

مرقد و زیارت یحیی


به گزارش خبرنگار افغانستان خبرگزاری فارس، مزار «یحیی بن زید» در سر پل از زیارتگاه‌های مهم مردم افغانستان بخصوص شیعیان این کشور است که همه ساله مشتاقان فروانی از تمام نقاط کشور برای زیارت به آنجا سفر می‌کنند.

سر پل در گذشته بخشی از ولایت جوزجان محسوب می‌شد و در سال 1367 خورشیدی بر اساس تقسیماتی که صورت گرفت سرپل به عنوان ولایت مستقل در آمد. 

مزار یحیی بن زید بعدها توسط حاکمان سلجوقی احداث شد، آنگونه که در کتاب «روایت نابسامانی» اثر «محمد علی عبدلی رحیمی» آمده است، بنای قدیم زیارتگاه از بین رفته و ویران شده و به تازگی بنایی در 2 طبقه، دارای حجره‌ها و چندین رواق برای کارهای فرهنگی و اداری، مهمانسرا و آسایشگاه خدام و زوار طراحی شده است. طبقه اول این زیارتگاه به ارتفاع 5/4 متر در نظر گرفته شده و در قسمت ورودی شرقی یک مناره به ارتفاع 22 متر طراحی و ساخته شده است.

 همچنین یک گنبد به ارتفاع حدود 25 متر روی 16 ستون، بر روی مرقد احداث شده است.

 صحن مرکزی این بنا نیز به مساحت 4621 متر زمین، دارای 4 درب ورودی طراحی گردیده است.

 همچنین در قسمت شمالی بنا 850 متر مربع برای ساخت تأسیسات شامل منبع آب، قصابی، کشتارگاه و سردخانه در نظر گرفته شده است.

 همه ساله در آستانه تحویل سال نو خورشیدی، مزار این امامزاده، از سرتاسر افغانستان زائران زیادی را به سوی خود جلب می‌کند.

 در لحظه تحویل سال نو در جوار مزار علم بزرگی با حضور مقامات دولتی و شخصیت‌های مذهبی و عموم مردم بر افراشته می‌شود و تا 40 روز همچنان بر افراشته می‌ماند و در روز چهلم با انجام مراسمی علم به جایگاه اصلی خود در داخل زیارتگاه باز می‌گردد.[4][5]

تصاویر مزار یحیی بن زید[6]مزار یحیی بن زید در سه طبقه ساخته شده که هر طبقه آن 15 اتاق دارد.

ساختمان این حرم در مساحت 3600 متر مربع دارای 60 ستون و چهار درب ورودی اصلی است.

از  60 ستون 12 ستون آن زیر گنبد قرار دارد و گنبد روی آنها استوار است. 8 پایه اصلی آن که 10 متر به عمق زمین بتون ریزی شده قرار دارد.

گنبدی کوچک که بالای مزار بنا شده است بر اساس خط کوفی که در داخل حرم بکار برده شده، نشانگر آن است که این گنبد قدمت 900 ساله دارد.

به همین خاطر این گنبد در فهرست یونسکو به عنوان آثار تاریخی کشور ثبت شده است.

این زیارتگاه دارای یک کتابخانه مجهز است که در آن کتابخانه بیش از 100 هزار جلد کتاب در رابطه با موضوعات مختلف دارد که از سوی مردم از سراسر افغانستان جمع آوری شده است.[7]

 

منابع
  1. «معرفی آستان مقدس امامزاده یحیی بن زید (علیه السلام) ـ گنبد». www.emamzadegan.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۲-۲۰.
  2. «امامزاده یحیی بن زید (ع) گنبدکاووس صاحب دارالشفا می‌شود». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۲-۲۰.
  3. «یحیی بن زید، آفتاب جوزجان (1)». hawzah.net. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۲-۲۰.
  4. https://af.farsnews.ir/culture/news/13940718000081
  5. https://www.farsnews.ir/news/13940718000233/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87-%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%A3%D9%85%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%D9%BE%D9%84-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86
  6. http://m.payam-aftab.com/fa/doc/news/19189/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C-%D8%B9-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D9%BE%D9%84-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86
  7. http://m.payam-aftab.com/fa/doc/news/19190/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C-%D8%B9-%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%84%D8%AE-%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%B4%D8%AF-%DB%B8%DB%B0-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.