بازخورد
بازخورد[1][2] یا فیدبک (به انگلیسی: Feedback) نوعی برگشت پیام ارتباطی است که در آن، خروجی بهطور عامدانه به پیام فرستنده واکنش نشان میدهد و در نتیجه کیفیت یا کمیت خروجی بر پایه مقدار در نظر گرفتهشده (خواستِ گرداننده) ارائه میشود. این پیامها، به فرستنده امکان میدهند تا وضعیت ارتباطی خود را با مخاطبانش ارزیابی کند. نظامهای ارتباطی، اجتماعی، اقتصادی و غیره ایجاد و استفاده از لوپ یا حلقهٔ فیدبک را غنیمتی برای اصلاح خود قلمداد میکنند.


کاربرد بازخورد
بازخورد به مفهوم بازگرداندن بخشی از خروجی یک سیستم و ترکیب آن با ورودی به منظور کنترل خروجی است. فیدبک در بسیاری از سیستمها، از جمله در سیستمهای مکانیکی، الکتریکی، بیولوژیکی، حرارتی و برودتی کاربرد دارد و بهطور کلی بنمایهٔ سیستمهای کنترل در همهٔ زمینههاست. مثلاً، استفاده از فیدبک در ماشین بخار به قرن نوزدهم میلادی برمیگردد و بهکارگیری فیدبک در سیستمهای حرارتی و برودتی با نصب ترموستات، امروزه بسیار متداول است. همچنین در بدن انسان، فیدبک نقش عمدهای در تنظیم دما و کنترل ترشح داخلی غدد ایفا میکند. بهطور مثال در هنگام راه رفتن با مشاهدهٔ مسیر پیش رو و با توجه به موانع افراد به اصلاح مسیر حرکت میپردازند.[3] در این مثال عابر با استفاده از بازخوردهای چشمی و دیگر بازخوردهای موجود قادر به برداشتن قدم بعدی خود است.
بازخورد در الکترونیک
در الکترونیک موارد متعددی را از کاربرد بازخورد میتوان نام برد که از جملهٔ آنها میتوان به استفاده از مقاومت امیتر در تقویتکنندههای ترانزیستوری یا مقاومت سورس در تقویتکنندهها اثر میدان اشاره کرد.
مزایای بازخورد منفی
- کاهش حساسیت
- کاهش اعوجاج
- کاهش اغتشاش
- افزایش پهنای باند
انواع بازخورد منفی
- فیدبک ولتاژ-سری
- فیدبک ولتاژ-موازی
- فیدبک جریان-موازی
- فیدبک جریان-سری
بازخورد در آموزش
تعریفهای مختلفی از فیدبک در آموزش ارائه شده است که میتوان آنها در دو پارادایم دستهبندی کرد.
در پارادایم قدیمی فیدبک از جنس اطلاعات است. هتی و تیمپرلی فیدبک را این طور تعریف میکنند[4]:
اطلاعاتی که یک واسطه (مثل معلم، سایر دانش آموزان، کتاب، والدین، خود شخص و تجربه) در رابطه با عملکرد یا درک فرد ارائه میکند. هدف فیدبک در این تعریف کاهش فاصله بین هدف مد نظر و عملکرد یا طرز فکر فعلی است.
در پارادایم جدید فیدبک تاکید بیشتری روی عمل است نه اطلاعات. فیدبک از اطلاعاتی که به صورت بالقوه مفید است فراتر میرود و به شکل فرایندی تعریف میشود که رفتار دانش آموز را تغییر میدهد[5]. بود و مولی فیدبک را این طور تعریف می-کنند[6]: فرایندی که در آن یادگیرندگان اطلاعاتی راجع به کار خودشان و شباهتها و تفاوتها بین استانداردهای مرتبط با آن کار و کیفیت کار خودشان دریافت میکنند و عملکردشان را بهبود میدهند. در تعریف دیگری شوت فیدبک را چنین تعریف میکند[7]: اطلاعاتی که به یادگیرندگان منتقل میشود تا طرز فکر یا رفتارشان را تغییر دهند و یادگیری حاصل شود.
همان طور که در تعاریف یاد شده مشاهده می کنید پارادایم جدید فیدبک به تعریف فیدبک در مهندسی نزدیکتر است.
شکاف بازخوردی در آموزش
به فاصله بین استفاده واقعی و بالقوه از بازخورد در آموزش شکاف بازخوردی [8] [9] یا پارادوکس بازخوردی [10] گفته می شود. این شکاف به دلایل متعددی ممکن است بوجود بیاید. برای مثال ممکن است دانشجویان نتوانند محتوای بازخورد را به درستی درک کنند یا برای تفسیر و بکارگیری آن نیاز به کمک داشته باشند [11].پژوهشگران فعال در زمینه آموزش پژوهشهای متعددی را برای بررسی ادراک دانشجویان از بازخورد انجام دادند و درصدد هستند که دریابند چه موانع احساسی و رفتاری مانع استفاده بهینه دانشجویان از بازخورد می شود [12] [13] [14]
از روشهای تحلیل یادگیری نیز می توان برای جمع آوری داده های واکنش های دانشجویان به بازخورد و تحلیل کمی آن ها استفاده کرد. ایرج و همکاران در سال 2020 مقاله ای منتشر کردند که در آن با استفاده از دعوت به عمل واکنش های دانشجویان به بازخوردهای آموزشی را جمع آوری کردند و با استفاده از روشهای آماری واکنش دانشجویان به بازخوردها را پیش بینی کردند. به این روش توانستند الگوهایی را در واکنش های دانشجویان به بازخورد شناسایی کنند. این الگوها به بهبود مستمر فرایند بازخورد کمک می کنند و شکاف بازخوردی را کوچک تر می کنند [15] .
بازخورد در بیوشیمی
در بحث آنزیمهای تنظیمی اگر محصول نهایی (P) خود یک آنزیم تنظیمکننده دیگر باشد در آن صورت به آن مهارکننده پس خور یا مهارکننده بازخورد میگویند.
جستارهای وابسته
- سیستم کنترل پسخوردی
- سیستم کنترل حلقه بسته
- فیدبک منفی
پانویس
- صدری افشار، غلامحسین؛ حکمی، نسترن؛ حکمی، نسرین (۱۳۸۲)، واژهنامهٔ فنی، تهران: نیلوفر، ص. صفحهٔ ۲۲۲، شابک ۹۶۴-۴۴۸-۰۶۵-۱
- علاوه بر فیدبک و بازخورد، بدان بازخور، پسفرست، بازفرست، پسخور، و پسخوراند نیز گفتهاند.
- Razavi، Fundamentals of microelectronics، 605.
- Hattie, J., & Timperley, H. (2007). The Power of Feedback. Review of Educational Research, 77(1), 81–112. https://doi.org/10.3102/003465430298487
- Carless, D., & Boud, D. (2018). The development of student feedback literacy: enabling uptake of feedback. Assessment & Evaluation in Higher Education, 43(8), 1315–1325. https://doi.org/10.1080/02602938.2018.1463354
- Boud, D., & Molloy, E. (2013). Feedback in higher and professional education: understanding it and doing it well. Routledge.
- Shute, V. J. (2008). Focus on Formative Feedback. Review of Educational Research, 78(1), 153–189. https://doi.org/10.3102/0034654307313795
- Dawson, Phillip; Henderson, Michael; Ryan, Tracii; Mahoney, Paige; Boud, David; Phillips, Michael; Molloy, Elizabeth (2018). "Technology and Feedback Design". Learning, Design, and Technology. Cham: Springer International Publishing. pp. 1–45. doi:10.1007/978-3-319-17727-4_124-1. ISBN 978-3-319-17727-4.
- Evans, Carol (2013). "Making Sense of Assessment Feedback in Higher Education". Review of Educational Research. American Educational Research Association (AERA). 83 (1): 70–120. doi:10.3102/0034654312474350. ISSN 0034-6543.
- Withey, Carol (2013). "Feedback engagement: forcing feed-forward amongst law students". The Law Teacher. Informa UK Limited. 47 (3): 319–344. doi:10.1080/03069400.2013.851336. ISSN 0306-9400.
- Nicol, David J.; Macfarlane‐Dick, Debra (2006). "Formative assessment and self‐regulated learning: a model and seven principles of good feedback practice". Studies in Higher Education. Informa UK Limited. 31 (2): 199–218. doi:10.1080/03075070600572090. ISSN 0307-5079.
- Pitt, Edd; Norton, Lin (2016-02-08). "'Now that's the feedback I want!' Students' reactions to feedback on graded work and what they do with it". Assessment & Evaluation in Higher Education. Informa UK Limited. 42 (4): 499–516. doi:10.1080/02602938.2016.1142500. ISSN 0260-2938.
- Winstone, Naomi E.; Nash, Robert A.; Parker, Michael; Rowntree, James (2016-09-08). "Supporting Learners' Agentic Engagement With Feedback: A Systematic Review and a Taxonomy of Recipience Processes". Educational Psychologist. Informa UK Limited. 52 (1): 17–37. doi:10.1080/00461520.2016.1207538. ISSN 0046-1520.
- Winstone, Naomi E.; Nash, Robert A.; Rowntree, James; Menezes, Richard (2015-08-20). "What do students want most from written feedback information? Distinguishing necessities from luxuries using a budgeting methodology". Assessment & Evaluation in Higher Education. Informa UK Limited. 41 (8): 1237–1253. doi:10.1080/02602938.2015.1075956. ISSN 0260-2938.
- Iraj, Hamideh; Fudge, Anthea; Faulkner, Margaret; Pardo, Abelardo; Kovanović, Vitomir (2020). Understanding students’ engagement with personalised feedback messages. In Proceedings of the Tenth International Conference on Learning Analytics & Knowledge (LAK ’20). Association for Computing Machinery. p. 438–447. doi:10.1145/3375462.3375527.
منابع
- شکرخواه، یونس. واژهنامهٔ ارتباطات، چاپ سوم. تهران: سروش (انتشارات صدا و سیما)، ۱۳۸۶. شابک ۹۶۴−۴۳۵−۷۳۱−۰
- ویکیپدیای انگلیسی