همایستایی
همایستایی[1] یا هومئوستازی، توسط فیزیولوژیستها به معنای حفظ شرایط پایدار و ثابت در محیط داخلی به کار برده میشود، ویژگی یک سامانه است که محیط داخلی خود را تنظیم میکند و تمایل به حفظ وضعیت ثابت و پایدار دارد، از جمله حفظ ویژگیهایی مانند دما است. این حفظ پایداری میتواند در یک سیستم باز یا بسته باشد. اصولاً همهٔ اعضای بدن اعمالی انجام میدهند که به حفظ این شرایط ثابت کمک میکند. برای مثال، ریهها اکسیژن مایع خارج سلولی را تأمین میکنند تا جایگزین اکسیژن مصرف شده توسط سلولها شود، کلیهها غلظت یونها را ثابت نگاه میدارند و سیستم گوارش، مواد غذایی را تأمین میکند.
این ویژگی ابتدا توسط کلود برنار و سپس توسط والتر برادفورد کانون در سالهای ۱۹۲۶، ۱۹۲۹ و ۱۹۳۲ مورد دفاع قرار گرفت. این مفهوم بیشتر اشاره به یک ارگانیسم زنده دارد.[2]
به تمایل جمعیتهای مِندلی برای رسیدن به یک ترکیب ثابت ژنی همایستایی ژنی گویند.[3]
منابع
- واژهنامهٔ انگلیسی به پارسی، حجت ربیعی
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Homeostasis». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۱.
- «همایستایی ژنی» [زیستشناسی-ژنشناسی و زیستفناوری] همارزِ «genetic homeostasis»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر هفتم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۹۴-۸ (ذیل سرواژهٔ همایستایی ژنی)