برزنهراسی
آگورافوبیا (به انگلیسی: Agoraphobia) یا برزنهراسی[1] که به آن بازارهراسی یا گذرهراسی نیز میگویند، زیرمجموعه اختلال اضطراب است که به هراس و ترس مرضی از حضور در مکانهایی باز و شلوغ مثل سینما، مراکز خرید، پایانههای حمل و نقل عمومی و فرودگاهها و پل و ... که امکان خروج فوری و آسان از آنها وجود ندارد، گفته میشود و اغلب به علت بازبودن یا ازدحام زیاد محیط است. این نوع ترس معمولاً با افکار اضطرابی دربارهٔ غش کردن یا از دست دادن کنترل در حضور جمع همراه است و عمدتاً منجر به اجتناب از این محلها میشود. برزنهراسی در TR DSM-IV به عنوان یک زیر مجموعه از اختلال وحشتزدگی تعریف شده است، با این حال، برزنهراسی جدا از اختلال وحشتزدگی طبقهبندی شدهاست.
برزنهراسی (آگورافوبیا) | |
---|---|
یک آگورای باستانی در دلوس، یکی از محیطهای عمومی که اصطلاح آگورافوبیا از روی آن گرفته شده. | |
طبقهبندی و منابع بیرونی | |
تخصص | روانپزشکی، روانشناسی بالینی |
آیسیدی-۱۰ | F40 F40.00 Without panic disorder, F40.01 With panic disorder |
آیسیدی-9-CM | 300.22 Without panic disorder, 300.21 With panic disorder |
پیشنت پلاس | برزنهراسی |
سمپ | D000379 |
اختلالات روانپزشکی همراه
این اختلال با حملات پانیک و اختلال پانیک بیشترین همزمانی را دارد.
اپیدمیولوژی (همهگیرشناسی)
شیوع یک سالهٔ این بیماری ۳۰ در ۱۰۰۰ میباشد. در زنان دو برابر مردان مشاهده میشود و شروع آن در ابتدا یا اوایل دههٔ دوم زندگی است. بر خلاف زمان شروع فوبی ساده که در کودکی است.
نکات مهم درمانی
باید دانست که نخستین قدم در برخورد با آگورافوبیا، رد اختلال افسردگی است. ضمناً از آنجا که مهمترین فاکتور ابقاء کنندهٔ این بیماری اجتناب (avoidance) میباشد، باید بیماران را با موقعیتی که از آن اجتناب میکنند، رویارو کرد (رویارویی یا exposure)؛ و بیمار نباید تا زمان فرونشستن اضطراب آن موقعیت را ترک کند. گفتنی است که در کتاب oxford داروی توصیه شده برای درمان آگورافوبیا در صورت شکست درمان شناختی رفتاری، داروی ایمی پرامین میباشد.
منابع
- «برزنهراسی» [روانشناسی] همارزِ «Agoraphobia» (انگلیسی)؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر ششم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۸۵-۶.
- روانپزشکی کاپلان سادوک، چاپ:۲۰۰۱