تقسیم‌های قومی یهودی

تقسیمات قومی یهود اشاره به تعدد جوامع متمایز قومیتی یهودیان در پهنۀ جهان دارد. هرچند همیشه سخن از یکپارچگی در شناسه فرهنگی یهود رانده شده‌است، اما در واقع در قومیت بنی‌اسرائیل، به‌واسطه اختلاط و ترکیب با اقوام و مردم محل زندگی آنان، می‌توان تمایزی بسیار قائل شد.[1][2] به قدمت زمان کتاب مقدس، تفاوت‌های فرهنگی و زبانی بین جوامع یهود، حتی در مناطق اسرائیل باستان و یهودیه وجود داشته و این تفاوت‌های گسترده هم در متون کتاب مقدس و هم در آثار باستان‌شناسی به جای مانده، قابل مشاهده است.[3]

قسمتی از چشم‌انداز یهودیت
قوم یهود و یهودیت
ریشه‌شناسی یهودی کیست؟ وحدت‌گرایی یهود هویت یهودی
مذهب خدا در یهودیت نام‌های خدا اصول دین میتصوا ۶۱۳ هلاخا شبات روزهای مقدس نماز Tzedakah سرزمین اسرائیل ختنه‌سوران بر میتصوا و بت میتصوا ازدواج سوگواری فلسفه یهودی اخلاق کابالا Customs کنیسه حاخام
متون یهود تنخ تورات نوییم کتوویم تارگوم تلمود میشنا گمارا ادبیات ربی میدراش توسفتا Mishneh Torah توریم شولحان عاروخ زوهر
قبیله‌ها اشکنازی سفاردی‌ها مغربی ایتالکیم Romaniotes مزراحی Cochin Indian فلاشا گروه‌های مرتبط لِمبا کارائیتی‌های کریمه کریمچاق‌ها سامری‌ها Crypto-Jews یهود عربستان Subbotniks
جمعیت سرزمین اسرائیل اسرائیل یهود فلسطینیان یهودی اروپا روسیه جمهوری چک لهستان استونی لیتوانی آلمان هلند اتریش کرواسی مجارستان رومانی بریتانیا ایرلند فرانسه پرتغال اسپانیا ایتالیا موناکو یونان بلغارستان صربستان آسیا یمن عراق ایران ترکیه سوریه لبنان کویت عمان گرجستان ارمنستان اوستیای جنوبی افغانستان ازبکستان جمهوری آذربایجان هند چین ویتنام ژاپن فیلیپین آفریقا مراکش الجزایر تونس لیبی مصر اتیوپی آفریقای جنوبی آمریکای شمالی ایالات متحده کانادا آمریکای لاتین و کارائیب آرژانتین بولیوی برزیل شیلی کوبا جمهوری دومینیکن السالوادور گویان هائیتی جامائیکا مکزیک پورتو ریکو سورینام اروگوئه ونزوئلا اقیانوسیه استرالیا فیجی گوآم نیوزیلند پالائو یهودیت برپایه کشور فهرست یهودیان Historical population comparisons
فرقه‌ها Alternative یهودیت اصلاحگرا یهودیت محافظه‌کار Humanistic Haymanot قرائیم لیبرال یهودیت ارتودوکس اصلاحگرا تجدیدگرا اصلاحات Renewal Traditional
فرهنگ مینیان ازدواج نیدا Pidyon haben موسیقی آشپزی یهودی Hiloni Shidduch Zeved habat تغییر دین به یهودیت
زبان‌ها عبری انجیلی ییدیش جوهوری یهودی-ایرانی لادینو یهودی-گرجی یهودی-آرامی زبان یهودی-عربی
تاریخچه Timeline رهبران تاریخ قوم اسرائیل پادشاهی یهودا پرستش‌گاه اورشلیم اسیران یهودی در بابل یهود مدیناتا اورشلیم in Judaism timeline حشمونیان سنهدرین Schisms فریسیان جنگ‌های یهود و روم Christianity and Judaism Hinduism and Judaism اسلام و یهودیت آوارگی Middle Ages عصر طلایی Sabbateans حسیدی هاسکالا Emancipation هولوکاست علیا آتئیسم اسرائیل تاریخ اسرائیل ستیز عرب‌ها و اسرائیل سرزمین اسرائیل Baal teshuva Persecution یهودستیزی تاریخ‌چه
سیاست‌ها سیاست‌های اسرائیل صهیونیسم صهیونیسم کارگری Revisionist Religious Green General World Agudath Israel Bundism فمینیسم Jewish left / right
رده درگاه اسرائیل ویکی‌پروژه

در دوران معاصر، آرایه‌ای از جوامع یهودی توسط شهرک نشینی یهودی در مکان‌های مختلف سراسر جهان و اغلب در فاصله‌های بسیار دور از یکدیگر ایجاد گردید اما در نتیجه این فاصله، جدای از یکدیگر مانده‌اند. امروز، نمودی از این تفاوت‌ها در میان یهودیان را می‌توان در بیان‌های فرهنگی از جمله گوناگونی زبانی، سلیقه غذایی، شیوه‌های نیایش، تفاسیر مذهبی و نیز درجه و منابع اختلاف ژنتیکی مشاهده نمود.

جستارهای وابسته

• تاریخ یهود
• ده قبیله گمشده

منابع

1. Hammer MF, Redd AJ, Wood ET; et al. (June 2000). "Jewish and Middle Eastern non-Jewish populations share a common pool of Y-chromosome biallelic haplotypes". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 97 (12): 6769–74. Bibcode:2000PNAS...97.6769H. doi:10.1073/pnas.100115997. PMC 18733. PMID 10801975.
2. "Genetic Roots of the Ashkenazi Jews". The Scientist Magazine®. Retrieved 2019-05-24.
3. Lehmann, Clayton Miles (Summer 1998). "337–640: Late Antique Palestine". The On-line Encyclopedia of the Roman Provinces. University of South Dakota. Archived from the original on 11 August 2009. Retrieved June 7, 2009.