جغرافیای قرقیزستان
قرقیزستان کشوری محصور به خشکی در آسیای میانه است. مساحت این کشور ۱۹۹٬۹۵۱ کیلومترمربع، کمی بیشتر از استان کرمان، است.[1] قرقیزستان یکی از کوچک‌ترین کشورهای آسیای میانه است. بیشترین گسترش خاوری-باختری این کشور ۹۰۰ کیلومتر و بیشترین گسترش شمالی-جنوبی آن ۴۱۰ کیلومتر است.
قرقیزستان در خاور و جنوب‌خاوری با چین، در شمال با قزاقستان، در باختر با ازبکستان، و در جنوب با تاجیکستان هم‌مرز است. مرزهای مشترک این کشور با تاجیکستان و ازبکستان در درهٔ فرغانه بسیار پرپیچ‌وخم است.
ارتفاع میانگین قرقیزستان ۲٬۷۵۰ متر است: بلندترین نقطهٔ آن، قلهٔ جنگش چاقوسو با ۷٬۴۳۹ متر و پایین‌ترین نقطه‌اش با ۳۹۴ متر در درهٔ فرغانه نزدیک اوش است. نزدیک به ۹۰٪ گسترهٔ این کشور، ۱٬۵۰۰ متر بالاتر از سطح آب‌های آزاد است.[2]
قرقیزستان تابستان‌های معتدل و زمستان‌های بسیار سخت دارد. میزان بارندگی سالانه بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلی‌متر است. در رشته‌کوه فرغانه، این میانگین سالانه ۷۵۰–۱٬۰۰۰ میلی‌متر افزایش می‌یابد. جمعیت کشور در منتهی‌الیه غربی و بخش‌های شمالی کشور (دامنه‌های فرغانه، آبخوان‌های شمالی کوه‌های تیان‌شان، درهٔ چو و سواحل دریاچهٔ ایسیک‌کول) متمرکز شده‌است.
رودخانهٔ نارین، شاخهٔ سیردریا، جریان اصلی رودخانه‌ای کشور است. در سمت شمال حوضهٔ بزرگ دریاچهٔ ایسیک‌کول واقع شده‌است که در ارتفاعی بیش از ۱٬۶۰۰ متر جای گرفته‌است. این کشور به‌جز در جلگه‌های رودخانهٔ نارین از آب و هوای کوهستانی برخوردار است.
کوه‌ها
قرقیزستان کوهستانی است و ناهمواری‌هایی زیادی دارد. مهم‌ترین رشته‌کوه‌های آن پامیر-آلای (آلایسکی) است (با ارتفاعات بالاتر از ۴٬۰۰۰ متر)، تیان شان که در آن قله‌های پوبدی، ۷٬۴۳۹ متر ارتفاع، و خان-تنگری، ۶٬۹۹۵ متر ارتفاع، و فرغانه قرار دارد)، که از جنوب شرقی به شمال غربی از مرکز کشور عبور می‌کند).
بیشتر پهنهٔ قرقیزستان را دو رشته‌کوه تیان‌شان و پامیر پوشانده‌اند که روی‌هم نزدیک به ۶۵٪ گسترهٔ این کشور را دربرمی‌گیرد. بخش رشته‌کوه آلای از تیان‌شان، کمان جنوب‌غربی کشور را پوشانده و در خاور، بخش اصلی رشته‌کوه تیان‌شان در راستای مرز مشترک قرقیزستان و چین به شرق کشیده شده و تا درون استان خودمختار سین‌کیانگ چین ادامه می‌یابد.
منابع
- "گزاره‌کتاب (فَکت‌بوک) جهان: قرقیزستان". سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده. بازیابی در ۲۴ آبان ۱۳۹۴
- Kyrgyzstan Travel Map. Bishkek: Rarity Firm, LTD. پارامتر
|تاریخ بازیابی=نیاز به وارد کردن|پیوند=دارد (کمک)
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Geography of Kyrgyzstan». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۵.
- Trident Press International. 2000. The 21st century world atlas. Naples, Florida: Trident Press International. p.515.
پیوند به بیرون
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ جغرافیای قرقیزستان موجود است. |
| پایتخت |  | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| شهرهای اصلی | |||||||||||||||||
| تقسیمات کشوری |
| ||||||||||||||||
| نقاط دیدنی | آلتین آراشان • بازار اوش • برج بورانه • پارک ملی آلاآرچه • تاشرباط • تخت سلیمان • تفریحگاه یدیاغوز • دریاچه ایسیک‌کول • دریاچه سانگکول • سفیدبولان • کوهستان آلاتو | ||||||||||||||||
| تاریخ | سکاها • کوشانها • خاقانات اویغور • اردوی زرین • خانات خوقند • باسماچیها • قرقیزستان شوروی • شورش اوش • انقلاب لاله • انقلاب ۲۰۱۰ | ||||||||||||||||
| متفرقه | |||||||||||||||||
