سندرم روده تحریکپذیر
سندرم روده تحریکپذیر یا آیبیاِس (IBS)[پ 1] نوعی اختلال در عملکرد روده است که با درد مزمن در ناحیه شکم، احساس ناراحتی، نفخ[پ 2] و تغییرات در عادات رودهای،[1] بدون هرگونه علت ارگانیک دیگری، مشخص میشود.[2] اسهال یا یبوست میتوانند علامت غالب باشند که ممکن است به صورت متناوب ظاهر شوند.
سندرم روده تحریکپذیر | |
---|---|
رودهای دچار رشد بیش از حد باکتری | |
طبقهبندی و منابع بیرونی | |
تخصص | پزشکی گوارش |
آیسیدی-۱۰ | K58 |
آیسیدی-9-CM | 564.1 |
دادگان بیماریها | 30638 |
مدلاین پلاس | 000246 |
ئیمدیسین | med/۱۱۹۰ |
پیشنت پلاس | سندرم روده تحریکپذیر |
سمپ | D043183 |
نوعی از این بیماری که در آن اسهال[پ 3] علامت غالب باشد IBS-D و نوعی که یبوست[پ 4] علامت غالب را تشکیل دهد IBS-C، نامیده و به نوعی که این دو علامت متناوباً ظاهر شوند IBS-A میگویند. آیبیاس ممکن است پس از یک عفونت به وجود آید که آن را آیبیاس پس از عفونت، یا IBS-PI نامند.
یک واقعهٔ استرسزا در زندگی[3] یا شروع بلوغ، میتواند بدون علت پزشکی دیگری، آغازگر آیبیاس باشد.[2] حالتهای مختلفی از جمله عدم جذب فروکتوز، بیماری سلیاک،[پ 5][4] عفونتهای خفیف و عفونتهای انگلی مانند ژیاردیازیس،[پ 6][5] انواع بیماریهای التهابی روده،[پ 7] یبوست مزمن عملکردی،[پ 8] و دردهای عملکردی مزمن در ناحیه شکم[پ 9] ممکن است به صورت آیبیاس تظاهر کنند. در آیبیاس، آزمایشهای معمول بالینی هیچگونه اختلالی را نشان نمیدهند، هر چند رودهها ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به برخی محرکهای خاص مانند تست عبور بالون[پ 10] نشان دهند.
علیرغم آنکه علت دقیق آیبیاس مشخص نیست، رایجترین تئوری این است که آیبیاس از اختلال در تعامل میان مغز و دستگاه گوارش[پ 11] پدید میآید، اگرچه ممکن است نوعی اختلال در فلور رودهها[پ 12] یا دستگاه ایمنی[پ 13] بدن نیز در ایجاد آن نقش داشته باشد.[6][7] آیبیاس در اغلب بیماران منجر به شرایط خطرناک نمیشود[8][9][10][11][12] اما بهخاطر عوارض جانبی همچون درد مزمن و خستگی، میتواند هزینههای درمانی بیمار را افزایش داده[13][14] و باعث افزایش غیبت بیماران از محل کارشان شود.[15][16] محققان گزارش کردهاند که شیوع بالای سندرم روده تحریکپذیر،[17][18][19] میتواند باعث افزایش هزینههای اجتماعی گردد.[20] این بیماری همچنین یک بیماری مزمن است که میتواند کیفیت زندگی بیمار را به طرز چشمگیری تحت تأثیر قرار دهد.
انواع
- نوع «اسهال غالب»[پ 14] (آیبیاس نوع D[پ 15])
- نوع «یبوست غالب»[پ 16] (آیبیاس نوع C[پ 17])
- آیبیاس با الگوی متناوب مدفوع (آیبیاس نوعA[پ 18] یا درد غالب[پ 19][21])
- آیبیاس بعد از عفونت:[پ 20] در برخی از افراد، آیبیاس ممکن است شروع حادی داشته و پس از یک بیماری عفونی توسعه پیدا کند، که این نوع با دو یا چند علامت از این علایم مشخص میشود: تب، استفراغ، اسهال، یا کشت مثبت مدفوع.[پ 21]
تاریخچه
در طی دهههای قبل آیبیاس به مانند امروز شایع نبود، زیرا استفاده از آنتیبیوتیکهای قوی و داروهای دیگری که مخل رشد طبیعی، سلامت و تعادل باکتریهای روده هستند رواج امروزی را نداشت. پزشکان سنتی همچنان از گیاهان طبیعی غیرتهاجمی بهجای آنتیبیوتیک برای درمان عفونتهای باکتریایی استفاده میکنند. داروهای پیشخوانی[پ 22] که در داروخانه عرضه میشوند میتوانند برای بدن، بسیار تهاجمیباشند. دههها قبل، در برداشت میوهها و سبزیجات تازه، از مواد شیمیایی اندکی استفاده میشد در حالی که امروزه تقریباً و سریعاً تمام میوهها و سبزیجات موجود در فروشگاههای زنجیرهای، با چندین ماده شیمیایی آغشته شدهاند و گوشت گاو موجود در قفسهها از کشتزارهایی آمدهاست که در آن گاوها غذاهای حاوی مواد شیمیایی متعدد مصرف نمودهاند. رژیم غذایی امروز ما مملو از غذاهاییاست که مواد نگهدارنده فراوانی داشته و از ارزش غذایی کمی برخوردارند. در گذشته، غذاهایی که بهطور معمول وارد بازار مواد غذایی میشدند خالی از مواد نگهدارنده بودند که به همین دلیل در اغلب موارد سریعاً فاسد میشدند. آن مواد، ارزش غذایی بالایی داشتند.[22] از مدتها قبل، سندرم روده تحریکپذیر وجود داشته، لیکن بیشتر یک مشکل نادر روده نامنظم تلقی میشد. محقق براون در مقالهای در مجله پزشکی کوههای راکی[پ 23] از اولین کسانی بود که در سال ۱۹۵۰ به مفهوم "آیبیاس" اشاره کرد.[23] این اصطلاح برای دستهبندی بیمارانی که علائم گسترده اسهال، درد شکمی و یبوست داشتند ولی عوامل شناخته شده عفونی در آنان یافت نمیشد، بهکار میرفت. تئوریهای اولیه، عوامل استرسزا و مشکلات روانی را باعث بروز آیبیاس دانستند.[24]
علل بیماری
علت سندرم رودهتحریکپذیر شناخته شده نیست،[25] اما چندین فرضیه پیشنهاد شدهاست. عفونتهای حاد دستگاه گوارش خطر گسترش و توسعه آی بی اس را افزایش میدهد. عوامل دیگری که احتمال ابتلا به انواع این سندرم بهغیر از نوع بعد از عفونت را زیاد میکنند، جوانی، تب طولانی مدت، اضطراب و افسردگی میباشند.[26] پیشنهادهای منتشر شده در سال ۱۹۹۰ پیرامون علت بیماری، نقش «محور مغز - روده» را در این بیماری آشکار ساخت، مطالعهای با عنوان پاسخ محور مغز- روده به تنش و تحریک کولینرژیک[پ 24] در سندرم روده تحریکپذیر، که در مجله بالینی گوارش[پ 25] در سال ۱۹۹۳ منتشر شدهاست.[27] همچنین یک مطالعه منتشر شده در مجله گوارشی گات[پ 26] به سال ۱۹۹۷ پیشنهاد کرده که آیبیاس بر اثر اختلال در عملکرد متقابل محور مغز - روده رخ میدهد.[28] عوامل روانی نیز ممکن است در علتشناسی[پ 27] آیبیاس مهم باشند.[29] رژیمهای غذایی سرشار از مواد محرک، دخانیات و مشروبات الکلی در وقوع این سندروم مؤثرند.[25]
واکنشهای ایمنی
پژوهشهای منتشر شده در اواخر سال ۱۹۹۰ میلادی حکایت از تغییرات زیستشیمیایی خاص موجود در نمونههای بافتی و نمونه سرمی بیماران آیبیاس دارد. این مطالعات سیتوکینها[پ 28] و فراوردههای ترشحی را در بافتهای گرفته شده از بیماران مبتلا به آیبیاس شناسایی کردند. سیتوکینهای شناسایی شده در بیماران مبتلا به آیبیاس، التهاب تولید میکنند و با پاسخ ایمنی بدن همراه هستند.[30][31]
عفونتهای فعال
تحقیقاتی در تأیید این موضوع که آیبیاس توسط برخی عفونتهای فعال[پ 29] کشف نشده ایجاد میشود، وجود دارد. اخیراً یک مطالعه نشان داد که آنتیبیوتیک ریفاکسیمین[پ 30] شرایط پایداری را برای تسکین بیماران مبتلا به آیبیاس فراهم میسازد.[34] در حالی که برخی از پژوهشگران این موضوع را به عنوان مدرکی دال بر اینکه آیبیاس به عوامل کشف ناشده عفونی مرتبط است، تلقی میکنند، برخی دیگر معتقدند بیماران مبتلا به آیبیاس از رشد بیش از حد فلور رودهای[پ 31] رنج میبرند و آنتیبیوتیکها در کاهش همین رشد بیش از حد مؤثر هستند. این حالت به رشد بیش از حد باکتریها در روده باریک معروف است.[35] محققان دیگر بر بیماریهای پروتوزوآیی تشخیص داده نشده، به عنوان علت آیبیاس متمرکز هستند.[7] مخصوصاً که برخی از عفونتهای پروتوزوایی در بیشتر موارد در بیماران مبتلا به آیبیاس رخ میدهند.[36][37] دو پروتوزوا تحت بررسی قرار دارند که در کشورهای صنعتی دارای شیوع بالایی میباشند و در آلوده ساختن روده نقش دارند، اما در مورد آنها شناخت کمی وجود دارد تا بتوان آنها را به عنوان عامل بیماریزا[پ 32] در این بیماری در نظر گرفت. بلاستوسیستیس[پ 33] یک ارگانیسم پروتوزوایی است که به عنوان عامل تولید علائم درد شکم، یبوست و اسهال در بیماران مبتلا به این بیماری گزارش شدهاست[38] لیکن این گزارش از سوی برخی از پزشکان مورد انتقاد قرار گرفتهاست.[39] مطالعات انجام شده در بیمارستانهای تحقیقاتی کشورهای مختلف میزان بالای عفونت با بلاستوسیستیس را در بیماران مبتلا به آیبیاس شناسایی کردهاست، این میزان از کالج بهداشت و پزشکی گرمسیری لندن ۳۸ ٪، گزارش شدهاست.[40] از سوی بخش گوارش دانشگاه آقاخان واقع در پاکستان همین میزان ۴۷ درصد گزارش گردیدهاست.[36] همچنین مؤسسه بیماریها و بهداشت همگانی در دانشگاه آنکونای ایتالیا این میزان را ۱۸٫۱ درصد گزارش کردهاست.[37] گزارشهای به دست آمده از پژوهشها هر سه گروه نامبرده نشان میدهد که شیوع بلاستوسیستیس در غیرمبتلایان به این سندروم در حدود ۷٪ است. پژوهشگران همچنین متذکر شدهاند که در تشخیصهای بالینی موفق به شناسایی عفونت یادشده شدهاند.[41] بلاستوسیستیس ممکن است به درمان با داروهای آنتی پروتوزوایی[پ 34] معمول، پاسخ ندهد.[39][42][43][44] دیانتاموبافراژیلیس[پ 35] یک ارگانیسم پروتوزوایی دیگر است که درد شکمی و اسهال تولید میکند. مطالعات بروز بالای این عفونت را در کشورهای توسعه یافته گزارش کردهاند. نشانههای بیماران با درمان آنتیبیوتیکی برطرف میگردد.[32][45] یک مطالعه انجام شده بر روی یک گروه بزرگ از بیماران مبتلا به نشانههای شبیه به آیبیاس، پیدا شدن عفونت دیانتاموبافراژیلیس در این بیماران را گزارش کردهاست و تجارب قطعی حکایت از درمان این نشانهها با آنتیبیوتیک دارد.[46] پژوهشگران اشاره کردهاند که با استفاده از روشهای بالینی ممکن است شناسایی برخی از موارد عفونت با دیانتاموبافراژیلیس در این بیماران میسر شود.[45] همچنین این عفونت ممکن است در افراد بدون آیبیاس نیز پیدا شود.[47]
تشخیص
هیچ تست آزمایشگاهی یا تصویربرداری پزشکی خاصی که بتواند برای تشخیص آیبیاس بهکار گرفته شود، وجود ندارد.[48][49] کنترل سندروم روده تحریکپذیر تشخیص آیبیاس در شرایطی مطرح میشود که علایمی مشابه علایم آیبیاس ایجاد میشود، سپس از روشی برای دستهبندی علائم بیمار پیروی میگردد. رد کردن عفونتهای انگلی،[پ 36] عدم تحمل لاکتوز،[پ 37] رشد بیش از حد باکتریها در روده باریک و بیماری سلیاک برای تمام بیماران قبل از تشخیص آیبیاس پیشنهاد شدهاست. توصیه میشود که بیماران مبتلا به این بیماری که سن بیش از ۵۰ سال دارند، تحت غربالگری با کولونبینی[پ 38] قرار گیرند.[50]
علائم
علائم اولیه سندرم روده تحریکپذیر عبارتند از: درد یا احساس ناراحتی در ناحیه شکم همراه با اسهال و یبوستهای مکرر و نیز تغییر در عادات رودهای.[51] همچنین ممکن است احساس ضرورت برای اجابت مزاج، احساس تخلیه ناقص یا زورپیچ،[پ 39] نفخ و گشادگی شکم نیز وجود داشته باشد.[52] افراد مبتلا به آیبیاس اغلب بیش از دیگران دچار ریفلاکس معدهای مروی،[پ 40] علائم مربوط به دستگاه تناسلی- ادراری، علائم روانی از قبیل افسردگی و اضطراب، فیبرومیالژیا،[پ 41] سندرم خستگی مزمن،[پ 42] سردرد و کمردرد میشوند.[29][52]
تشخیصهای افتراقی
از آنجا که علتهای بسیاری برای اسهال شبیه به اسهال موجود در نشانههای آیبیاس وجود دارد، انجمن متخصصین گوارش در آمریکا[پ 43] مجموعهای از دستورالعملها را برای انجام آزمایشهایی در ردکردن دیگر علل این قبیل نشانهها منتشر ساختهاند. این موارد شامل عفونتهای گوارشی، عدم تحمل لاکتوز و بیماری سلیاک میباشند. پژوهشها حکایت از آن دارند که این دستورالعمل همیشه هم قابل پیرویکردن نیست.[50]
هنگامی که سایر علل مسبب بیماری حذف گردیدند، برای تشخیص آیبیاس از یک الگوریتم تشخیصی استفاده میگردد. الگوریتمهای شناختهشده شامل کرایتریای «منینگ»،[پ 44] معیار یا کرایتریای منسوخ شدهٔ «رم» یک و دو،[پ 45] کرایتریای کرویس[پ 46] و مطالعاتی که قابلیت اطمینانشان را حفظ کردهاند، میباشند.[53] شکل تکامل یافتهٔ کرایتریای «رُم سه»[پ 47] نیز در سال ۲۰۰۶ منتشر شده بود. هر یک از پزشکان ممکن است با کمک گرفتن از یکی از دستورالعملهای ذکرشده یا با تکیه بر تجربیاتی که از بیماران گذشته خود کسب کردهاند، انتخاب خود را در این زمینه انجام دهند. الگوریتم تشخیصی ممکن است شامل برخی آزمایشهای اضافی به منظور مراقبت در برابر اشتباهات تشخیصی و جلوگیری از شناختن بیماریهای دیگر به عنوان آیبیاس باشد. نشانههایی که به عنوان «پرچم سرخ»[پ 48] شناخته میشوند، ممکن است شامل کاهش وزن، خونریزی گوارشی، کمخونی یا نشانههای شبانه[پ 49](علائمی که در شب ظاهر میشوند) باشند. با این حال پژوهندگان یادآور شدهاند که شرایط پرچم قرمز ممکن است همیشه به دقت در تشخیص کمکی نکنند. برای نمونه بیش از ۳۱ ٪ از بیماران مبتلا به آیبیاس در مدفوع خود خون دارند.[53] الگوریتم تشخیصی، نامی را مشخص میکند که میتوان آن را بر روی وضعیت بیماری گذاشت که ترکیبی از علایم اسهال، درد شکم و یبوست دارد. به عنوان مثال، عبارت «۵۰٪ از مسافران بازگشته از مسافرت دچار اسهال عملکردی بودند، در حالی که در ۲۵٪ آنها، سندرم رودهتحریکپذیر ایجاد شده بود.» بدین معنا است که نیمی از مسافران اسهال داشتهاند، در حالی که در یک چهارم آنها اسهال با درد در ناحیه شکم همراه شده بودهاست. در حالی که برخی پژوهشگران عقیده دارند که این سامانه طبقهبندی به درک پزشکان از آیبیاس کمک خواهد کرد، دیگر پژوهشگران ارزشهای چنین سامانهای را زیر سؤال بردهاند و پیشنهاد کردهاند که تمام بیماران مبتلا به آیبیاس، دچار بیماری زمینهای مشابه با هم هستند، لیکن نشانههای هرکدام با دیگری متفاوت است.[54] یک مطالعه که اخیراً انجام شده در همین راستاست[55] و نشان دادهاست که یبوست یا اسهال تظاهرات متفاوتی از همان شرایط زمینهای به نظر میرسند، که محصولی از احتباس مدفوع در مخازن روده بزرگ است. پرتونگاری شکم زمان انتقال (ترانزیت) روده بزرگ و نحوهٔ عبور و پخش مدفوع را مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد که این موارد به میزان قابل توجهی با نفخ و درد در ناحیه شکم در ارتباط میباشند؛ بنابراین یک گروه از بیماران که در مقایسه با گروه شاهد، دچار یک افزایش در میزان بارگذاری مدفوع هستند، شناسایی میشوند که البته زمان ترانزیت روده بزرگ در آنها نسبت به گروه شاهد برابر یا کمتر است. این موضوع نشان میدهد که الگوی اجابت مزاج مقدار مدفوع باقیمانده در روده بزرگ را منعکس نمیکند و این پدیده یبوست پنهان نامیده میشود. پدیدهای که ممکن است به رشد بیش از حد باکتریایی مربوط باشد.[56]
اشتباهات تشخیصی
تحقیقات نشان میدهد که بیماری برخی از بیماران مبتلا به علل قابل درمان اسهال به اشتباه آیبیاس تشخیص داده میشود. نمونههای معمول عبارتند از:
- بیماریهای عفونی
- بیماری سلیاک:[57] بیماری سلیاک اغلب به اشتباه به عنوان آیبیاس تشخیص داده میشود. کالج گوارش آمریکا[پ 50] توصیه کردهاست که همه بیماران مبتلا به آیبیاس از نظر بیماری سلیاک آزمایش شوند.[58]
- هلیکوباکترپیلوری[پ 51][59][60]
- انگل.[7][61][62]
استفاده مزمن از برخی از داروهای آرام بخش-خوابآور به خصوص بنزودیازپینها[پ 52] ممکن است باعث تحریک روده شده و نشانههایی ایجاد کند که این نشانهها میتوانند به اشتباه در تشخیص آیبیاس منجر گردند.[63]
- سلیاک
- بیماری عفونی (مالاریا)
درمان
اگرچه درمان قطعی برای آیبیاس وجود ندارد، میتوان از برخی درمانها برای تسکین علائم بهره گرفت، از جمله تنظیم وضعیت غذایی بیمار، برخی داروها و مداخلات روانپزشکی. همچنین آموزش دادن به بیمار و وجود یک رابطهٔ خوب میان پزشک و بیمار نیز حائز اهمیت است.[2]
رژیم غذایی
برخی افراد مبتلا به آیبیاس احتمالاً دچار عدم تحمل مواد غذایی هستند. در سال ۲۰۰۷ شواهد کافی برای توصیه یک رژیم غذایی محدود وجود نداشت.[64] بسیاری از تغییرات در رژیم غذایی بهبود علائم سندرم روده تحریکپذیر را در پی داشتهاند. تعدادی از این تغییرات، در برخی گروهها مؤثر بودهاند. برای نمونه عدم تحمل لاکتوز[پ 53] و سندرم رودهتحریکپذیر نشانههای مشابهی پس از آزمایش یک رژیم غذایی بدون لاکتوز داشتهاند.[65] کاهش رژیم غذایی حاوی فروکتوز[پ 54] و فروکتان[پ 55] در بیماران با رژیم غذایی خاص علائم را در بیماران مبتلا به سوء جذب فروکتوز و سندرم روده تحریکپذیر را با موفقیت کاهش دادهاست.[66] در حالیکه بسیاری از بیماران مبتلا به آیبیاس معتقدند دارای نوعی عدم تحمل غذایی هستند، تلاشهای آزمایشگاهی برای تبیین نقش حساسیتهای غذایی در آیبیاس ناامیدکننده بودهاست. هیچگونه شاهدی وجود ندارد که هضم غذا و جذب مواد مغذی، برای کسانی که با آیبیاس در سطوح مختلف درگیر هستند، به نسبت افرادی که به این بیماری دچار نیستند، مشکلتر است. با این حال، در برخی بیماران آیبیاس به دلیل افزایش حساسیت احشایی، بسیاری از عادات غذایی میتواند پاسخ گوارشی شدیدی به همراه داشته باشد که میتواند به درد شکمی همراه با اسهال یا یبوست منجر شود.[67]
- فیبر
شواهد قانعکنندهای وجود دارد که محلولهای حاوی فیبر مانند پسیلیوم،[پ 56] در مبتلایان به آیبیاس عموماً مؤثر است. فیبرهای نامحلول مانند سبوس تأثیر در کاهش علائم آیبیاس نشان ندادهاند[69] و در برخی افراد، فیبرهای نامحلول میتوانند باعث تشدید علائم شوند.[64] فیبر ممکن است در کسانی که دچار یبوست شده باشند مفید باشد. در بیماران با آیبیاس نوع یبوست غالب مصرف روزانه ۲۰ گرم فیبر محلول میتواند نشانههای کلی را کاهش دهد، اما درد را کاهش نمیدهد. در یک متا آنالیز نشان داده شد که فیبر محلول در بهبود علائم کلی آیبیاس مؤثر بوده اما هیچکدام از انواع فیبر درد را کاهش نمیدهند.[70] در مطالعات موفق روزانه ۱۰ تا ۳۰ گرم پسیلیوم استفاده شدهاست.[71][72] یک مطالعه بهطور خاص به بررسی اثر دوز پرداخت و نشان داد که ۲۰ گرم پسیلیوم از ۱۰ گرم مؤثرتر بوده و معادل ۳۰ گرم در هر روز کارایی دارد.[73] یک مطالعه کنترل نشده اشاره کرد علائم با فیبر نامحلول افزایش یافتهاست.[74] در مقایسه با گروه شاهد مشخص نیست که آیا این علائم واقعاً افزایش یافتهاست. اگر نشانهها افزایش یافتهاست، معلوم نیست که آیا این بیماران دچار اسهال غالب شده بودند (که میتواند توسط فیبر نامحلول تشدید شود[75][76]) یا این تشدید علائم موقت بوده و قبل از آغاز بهبودی رخ میدهد.[77]
دارودرمانی
داروهایی که ممکن است در درمان آیبیاس بهکار روند، نرمکنندههای مدفوع و ملینها در نوع یبوست غالب و ضداسهالها مانند اوپیئویدها، کدئین، دیفنوکسیلات و لوپرامید در فرم اسهال غالب، با علایم خفیف، میباشند.[78][79][80] داروهای مؤثر بر سروتونین (۵-HT) میتوانند به کاهش علائم در رودهها کمک کنند.[81] سروتونین حرکات روده را افزایش میدهد، بنابراین آگونیست میتواند به فرم یبوست غالب آیبیاس کمک نماید[82] درحالی که آنتاگونسیت میتواند باعث بهبودی فرم اسهال غالب آیبیاس شود.[83]
- ملینها
برای بیمارانی که به درمان با رژیم غذایی حاوی فیبر پاسخ نمیدهند، مسهلهایی مانند گلیکولپلیاتیلن، سوربیتول و لاکتولوز میتوانند مؤثر باشند.[84] لوبیپروستون،[پ 57] یک عامل دستگاه گوارش است که برای درمان یبوست مزمن ایدیوپاتیک و یبوست غالب آیبیاس مورد استفاده قرار میگیرد و بهخوبی توسط بزرگسالان و کهنسالان تحمل میشود ولی تا ژوئیه ۲۰۰۶ دربارهٔ اثرات این دارو در کودکان تحقیقی صورت نگرفتهاست.[85]
- ضداسپاسمها
استفاده از داروهای ضداسپاسم آنتیکولینرژیک مانند هیوسین ان بوتیل بروماید یا دی سیکلومین ممکن است به بیماران، به ویژه کسانی که به اسهال دچارند کمک کند. یک متاآنالیز انجام شده توسط بنیاد همیاری کوکران[پ 58] نشان داد از هر ۶ بیمار که با داروی ضداسپاسم معالجه شوند، ۱ بیمار درمان خواهد شد. ضداسپاسمها را میتوان در دو گروه تقسیم کرد:[78]
- نروتروپتیکها[پ 59] مانند آتروپین، که بر فیبر عصبی پاراسمپاتیک اثر میگذارد. همچنین بر سایر اعصاب نیز اثر گذاشته و دارای عوارض جانبی نیز است.
- ماسکوال تروپتیکها[پ 60] مانند مبورین، که مستقیماً روی عضله صاف دستگاه گوارش اثر میگذارد و بدون تأثیر بر تحرک روده، اسپاسم موجود را تسکین میدهد.
- ضدافسردگیهای سهحلقهای
شواهد قوی وجود دارد که دوزهای پایین داروهای ضدافسردگی سهحلقهای میتواند در درمان آیبیاس، به خصوص نوع اسهال غالب مؤثر باشد. شواهد اندکی از اثربخشی سایر داروهای ضدافسردگی مانند SSRIها وجود دارد[64][69] البته برخی از این داروها مانند فلوکستین در درمان تعدادی از بیماران با آیبیاس نوع یبوست غالب مفید بودهاند. یک متاآنالیز آزمایشهای کنترل شده تصادفی نشان داد که از هر سه بیماری که تحت معالجه با ضدافسردگیهای سهحلقهای قرار گرفتهاند یک نفر بهبود یافتهاست.[86] یک مطالعه کنترل شده تصادفی جداگانه، نشان داد که ضدافسردگیهای سهحلقهای بهترین راه حل برای بیماران مبتلا به آیبیاس اسهال غالب هستند.[87]
- سروتونین آگونیستها
تگاسرود،[پ 61] که یک آگونیست انتخابی گیرنده ۵-HT۴ بهشمار میرود، در آیبیاس نوع C، برای برطرف کردن یبوست در زنان مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر که از یبوست رنج میبرند و همینطور برای رفع یبوست مزمن ایدیوپاتیک در مردان و زنان، قابل استفاده است. در روز سیام مارس سال ۲۰۰۷، اداره مواد غذائی و داروئی ایالات متحده آمریکا از شرکت داروسازی نوارتیس درخواست نمود که به صورت داوطلبانه از ادامه فروش و بازاریابی داروی تگاسرود خودداری نماید، چرا که یافتههای جدید در مورد این دارو، حکایت از افزایش جدی خطر بروز حوادث قلبی عروقی و عوارض جانبی دیگر مرتبط با قلب، بر اثر استفاده از این دارو داشت. بدین ترتیب شرکت داروسازی نوارتیس متعهد شد بهطور داوطلبانه فروش و بازاریابی این دارو را در سطح ایالات متحده و همینطور در بسیاری از کشورهای دیگر به حالت تعلیق درآورد.
با این وجود، در روز ۲۷ ژوئیه سال ۲۰۰۷، اداره دارو و غذای آمریکا برنامهای را برای استفادهٔ محدود درمانی از تگاسترود در سطح ایالات متحده به تصویب رساند که برمبنای آن، به بیماران نیازمند به دارو، در صورتی که هیچ درمان جایگزین قابل مقایسه با داروی تگاسترود برایشان قابل دسترسی نباشد، اجازه داده میشد که برای درمان بیماری خویش، امکان دسترسی محدود به این دارو داشته باشند. در همین ارتباط اداره دارو و غذا در ایالات متحده آمریکا، پیش بر این، دو هشدار، در مورد پیامدهای جدی محتمل بر اثر مصرف داروی تگاسرود صادر کردهاست.
در سال ۲۰۰۵، تگاسرود، از سوی اتحادیه اروپا، به عنوان یک داروی مورد قبول در درمان سندرم روده تحریکپذیر، پذیرفته نشد و استفاده از آن مردود اعلام گردید. با این وجود این دارو، در ایالات متحده با عنوان زلنورم به بازار عرضه گردید، درحالیکه تنها عاملی که موجب تأیید آن در درمان سندرم روده تحریکپذیر شده بود، برطرف شدن علائم متعددی از بیماری، از جمله یبوست، درد شکم و نفخ توسط این دارو (البته تنها در زنان) بود. تجزیه و تحلیلهای بالینی (متاآنالیز) به عمل آمده توسط بنیاد همیاری کوکران [که برای تحقیقات پزشکی بر روی هزاران داوطلب تشکیل شدهاست] حکایت از آن داشت که از ۱۷ نفر که با دوز معمول داروی تگاسترود تحت معالجه قرار میگیرند، یک نفر درمان خواهد شد.[88]
- به نظر میرسد که ضدافسردگیهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، به دلیل اثرات سروتونرژیک خود، برای کمک به مبتلایان آیبیاس، به ویژه بیماران یبوست غالب، مناسب باشند. مطالعات ابتدایی کراس اور یا متقاطع[89] و همینطور کارآزماییهای کنترل شده تصادفی[90][91][92] از این نقش داروهای مذکور، حمایت میکنند.
- سروتونین آنتاگونیستها
آلوسترون، که یک آنتاگونیست انتخابی گیرنده ۵-HT۳ بهشمار میرود، برای آیبیاس نوع D و سیلانسترون (یک آنتاگونیست انتخابی گیرنده ۵-HT۳ دیگر) به عنوان درمانهای دیگر آیبیاس، مورد کارآزمایی بالینی قرار گرفتهاند. هرچند که با توجه به ظهور اثرات نامطلوب و عوارض جانبی شدید مانند کولیت ایسکمیک و یبوست شدید بر اثر مصرف، اغلب این داروها در حال حاضر برای درمان آیبیاس در دسترس نیستند یا توصیه نمیشوند.[64]
- داروهای دیگر
سیلیکات منیزیم آلومینیوم و آلورین میتوانند در درمان آیبیاس مؤثر باشند.[64] شواهد متناقضی دربارهٔ تأثیرات مثبت داروهای ضدافسردگی بر آیبیاس وجود دارد. در حالی که برخی متاآنالیزها تأثیرات مثبت داروهای ضدافسردگی را تأیید میکنند، برخی دیگر این موضوع را رد مینمایند.[93] مطالعات اخیر نشان میدهند که ریفاکسیمین میتواند به عنوان یک درمان مؤثر برای نفخ شکم استفاده شود.[34][94] به دلیل نبودِ مدارک کافی برای اثبات منافع اوپیئویدها وهمچنین خطر بالقوه وابستگی جسمی و اعتیاد، دربارهٔ استفاده از آنها در درمان آیبیاس اختلاف نظر وجود دارد.[95]
مداخلات روانپزشکی
در شماری از بررسیها، درمان رفتارشناختی در بهبود علایم سودمند شناخته شدهاست.[96][97] تمدد اعصاب (ریلکسیشن) نیز مؤثر یافت شدهاست.[98] جهت درمان سندرم رودهٔ تحریک پذیر سه رویکرد روانشناختی نسبتاً متفاوت وجود دارد که شامل روان درمانی پویشی کوتاه مدت، هیپنوتراپی، و ترکیب متنوعی از درمانهای شناختی و رفتاری میگردد.[99] درمانهای دارویی، برای علایم سندرم رودهٔ تحریک پذیر، تسکینهای ناکافی فراهم نمودهاند، درحالی که کارآزماییهای بالینی درمانهای روانشناختی، بهخصوص رفتار درمانی شناختی(CBT)، بهبودیهایی را نشان دادهاند.[100] کارآزماییهای کنترل شدهٔ تصادفی، شواهد تجربی نیرومندی در حمایت از اثربخشی مداخلات شناختی به عنوان یک درمان کمکی در کنار درمان معمول طیف گستردهای از مشکلات پزشکی فراهم نمودهاند که میتوان از این بین به بیماریهای قلبی، فشار خون بالا، سرطان، سردردها، درد مزمن، کمردرد مزمن، سندرم خستگی مزمن، آرتریت روماتوئید، سندرم پیش از قاعدگی، و سندرم رودهٔ تحریک پذیر اشاره داشت.[101]
پزشکی مکمل
با توجه به عدم نتیجه رضایتمندی از نتایج حاصله از درمانهای پزشکی، بیش از ۵۰٪ مردم برای درمان سندرم روده تحریکپذیر به درمانهای مکمل روی آوردهاند.[69]
؛ پروبیوتیکها
پروبیوتیکها[پ 62] میتوانند در درمان سندرم رودهتحریکپذیر مفید باشند. مصرف روزانه حداقل ۱۰ میلیون تا ۱۰۰ میلیون باکتری برای دستیابی به نتایج بهتر توصیه شدهاست. برخی تحقیقات اثربخشی پروبیوتیکها در بهبود علائم آیبیاس را نشان دادهاند.[102][103][104][105] هرچند تحقیقات بیشتری برای ارائه پیشنهادهای شفاف دربارهٔ تأثیرات مفید پروبیوتیکها مورد نیاز است. در حال حاضر ماستهایی به نام ماست پروبیوتیک تولید میشود که میتواند در کاهش علائم آیبیاس مؤثر باشد.[106] از مارس ۱۹۸۲ محصولاتی با نام سینبیوتیک[پ 63] نیز وارد بازار شدهاند[107] که حاوی پروبیوتیک و پربیوتیک[پ 64] میباشند. سینبیوتیکها در واقع ترکیبی از پروبیوتیک و پربیوتیک هستند و میتوانند در بهبود علائم آیبیاس بسیار مؤثر باشند.[108] در ترکیب این محصولات علاوه بر باکتری، نوعی قند به نام فروکتواولیگوساکارید[پ 65] وجود دارد.[109][110] یکی از علل ایجاد آیبیاس میتواند بر هم خوردن تعادل میکروبی در روده باشد. محصولات سینبیوتیک پس از رسیدن به روده فعالیت خود را آغاز میکنند؛ باکتریها شروع به بازسازی فلور نرمال نموده و فروکتوالیگوساکارید نیز که مواد غذایی اختصاصی باکتریهای مفید روده[پ 66] است، شرایط رشد را برای باکتریهای مفید مهیا میکند.[111][112] سینبیوتیکها نوع اسهالی آیبیاس را با بازسازی فلور نرمال[113][114][115] و نوع یبوستی آیبیاس را با افزایش حرکات روده[116][117][118] بهبود میبخشند.
- روغن نعناع: کپسولهای پوشش دار روغن نعناع در آیبیاس در کودکان و بزرگسالان پیشنهاد شدهاست.[119] شواهد خوبی از اثرات سودمند این کپسولها وجود دارد و توصیه میشود که نعناع در بیماران مبتلا به آیبیاس استفاده شود. به دلیل اینکه بیخطر بودن نعناع در دوران بارداری تاکنون ثابت نشدهاست، برای مصرف آن در زنان باردار احتیاط لازم است.[69]
- عصاره چندگیاه: پس از چهار هفته معالجه با این عصاره کاهش قابل توجهی در هر دو مقیاس درد شکمی و علائم آیبیاس نسبت به دارونما مشاهده شد.[120]
- شواهد محدودی برای اثربخشی راهحلهای دیگر گیاهی برای آیبیاس وجود دارد و با توجه به احتمال تداخل برخی از گیاهان با برخی داروها وجود دارد، بهتر است این تداخلات را شناخت.[69]
- یوگا: یوگا ممکن است برای برخی از افراد مبتلا به آیبیاس مؤثر باشد.[64][121] طب سوزنی: ممکن است ارزش تجربه در برخی بیماران را داشته باشد، اما شواهدی که این کارایی را تأیید کنند ضعیف هستند.[69] در یک متاآنالیز که توسط بنیاد همکاری کوکران صورت گرفت، نتیجه گرفته شد که مطالعات انجام شده از کیفیت پایینی برخوردار بوده و مشخص نمیکند که آیا طب سوزنی از دارونما تأثیر بیشتری دارد.[122]
همهگیرشناسی
مطالعات همهگیرشناسی نشان میدهد که شیوع سندرم روده تحریکپذیر در کشورهای مختلف و در گروههای سنی مختلف متفاوت است. نمودار سمت چپ شیوع سندرم روده تحریکپذیر را در مناطق جغرافیایی مختلف نشان میدهد. این جدول فهرست مطالعات صورت گرفته در کشورهای مختلف که شیوع آیبیاس و علائم شبیه آن در آنها گزارش شدهاست را در بردارد.
درصد جمعیت مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر گزارش شده در مطالعات مختلف در مناطق جغرافیایی گوناگون | |||
---|---|---|---|
کشور | شیوع | سال/مطالعهگر | توضیحات |
کانادا | ۶٪[17] | Boivin, ۲۰۰۱ | |
ژاپن | ۱۰٪[123] | Quigley, ۲۰۰۶ | شیوع مشکلات گوارشی همراه با درد را نشان میدهد. |
انگلستان | ۸٫۲٪[124]
۱۰٫۵٪[18] |
Ehlin, 2003 Wilson, ۲۰۰۴ |
شیوع از ۱۹۷۰ تا ۲۰۰۴ بهطرز چشمگیری افزایش پیدا کردهاست. |
ایالات متحده آمریکا | ۱۴٫۱٪[125] | Hungin, ۲۰۰۵ | بیشتر موارد تشخیص داده نشدهاند. |
ایالات متحده آمریکا | ۱۵٪[17] | Boivin, ۲۰۰۱ | تخمینی |
پاکستان | ۱۴٪[126] | Jafri, ۲۰۰۷ | بیشترین بیمار در محدوده سنی بین ۱۶ تا ۳۰ سال. مردان ۶۵٪ و زنان ۴۴٪ |
پاکستان | ۳۴٪[127] | Jafri, ۲۰۰۵ | دانشآموزان |
مکزیکوسیتی | ۳۵٪[19] | Schmulson, ۲۰۰۶ | تعداد=۳۲۴ مطالعه همچنین اسهال و استفراغ را بیماران نشان میدهد. ویژگی بارز در این افراد زندگی در استرس موجود در شهرهای پرجمعیت است. |
برزیل | ۴۳٪[123] | Quigley, ۲۰۰۶ | شیوع مشکلات گوارشی همراه با درد را نشان میدهد. |
مکزیک | ۴۶٪[123] | Quigley, ۲۰۰۶ | شیوع مشکلات گوارشی همراه با درد را نشان میدهد. |
بیشتر افراد مبتلا به این بیماری جوانان هستند[128][129] عوامل خطر و عوارض سندرم روده تحریکپذیر و تعداد مبتلایان زن به این بیماری به نسبت مردان دو برابر است.[130]
یک مطالعه بر روی مسافران آمریکایی بازگشته از سفرهای بینالمللی شیوع بالای آیبیاس و اسهال پایدار و مکرر را که در طول سفر پیشرفت کرده، در این گروه نشان داد. این مطالعه بر روی ۸۳ نفر از اهالی ایالت یوتا که در حال بازگشت از سفر بودند صورت پذیرفت. پرسشنامههای گوارشی تکمیلشده ۲۷ مورد اسهال پیشرفته در سفر و ۱۰ مورد آیبیاس پیشرفته در حین سفر را گزارش کردند.[131]
آیبیاس در ایران
در فاصله زمانی میان اول ژوئن تا ۳۱ اکتبر سال ۲۰۰۸ مطالعهای با استفاده از کراتیریای رُم سه بر روی ۴۷۵ دانشجوی پزشکی در ایران صورت گرفت. متوسط سن شرکتکنندگان در این مطالعه ۲۰٫۸۷ سال بود. الگوریتم رُم سه نشان داد که در ۲۰٫۸٪ از حجم نمونه یعنی ۹۹ نفر آیبیاس از پیش تشخیص داده شده بود و فراوانی سندرم رودهتحریکپذیر در زنان بیشتر از مردان (۲۱٫۸ ٪ در مقابل ۱۹ ٪) بود. نوع آیبیاس غالب در این مطالعه آیبیاس متناوب (۷۱٫۷ ٪) بود. بین طول مدت آیبیاس و استرس، هیجان و جمعیت خانواده بیمار رابطه مستقیمی وجود دارد. مطالعه نشان داد هیچ ارتباط آماری معنیداری بین درآمد و وضعیت تأهل با آیبیاس وجود ندارد. ۴٫۱ ٪ و ۲٫۱ ٪ از دانش آموزان مبتلا به آیبیاس مورد معاینه با آندوسکوپی و کولونوسکوپی قرار گرفتند. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر این موضوع بود که شیوع آیبیاس در بین دانشجویان پزشکی در تهران بالا به نظر میرسد لذا توسعه برخی از برنامههای ارتقاء سلامت برای دانشجویان پزشکی توصیه میشود.[132]
هزینههای اقتصادی
هزینههای مستقیم ایجادشده بر اثر آیبیاس تنها در ایالات متحده آمریکا ۱٫۷ تا ۱۰ میلیون دلار برآورد شده که به همراه ۲۰ میلیون دلار هزینه غیرمستقیم، بیش از ۲۱٫۷ تا ۳۰ میلیون دلار خسارت به اقتصاد آن کشور تحمیل کردهاست.[20] مقایسهٔ هزینههای درمانی بیماران آیبیاس و گروه شاهد که توسط یک شرکت نظارتی صورت گرفته، رشد سالیانهٔ ۴۹٪ در هزینههای تشخیصی و درمانی مرتبط با آیبیاس را نشان میدهد. در سال ۲۰۰۷ مطالعهای از سازمان مدیریت مراقبت نشان داد که بیماران آیبیاس بهطور متوسط سالانه برای هزینههای مستقیم از ۴۰۶ تا ۵۰۴۹ دلار هزینه متحمل میشوند.[13] یک تحقیق از کارگران با سندرم روده تحریکپذیر نشان داد که آنها ۳۴٫۶٪ از بهرهوری خود را (۱۳٫۸ ساعت در هر ۴۰ ساعت کار در هفته) از دست دادهاند.[15] بررسی برگههای مالیاتی ۱۰۰ شرکت دربارهٔ هزینههای بهداشتی کارفرمایان و مقایسه آنها با دادههای سال ۱۹۹۰ نشان میدهد که بیماران آیبیاس برای درمان ۴۵۲۷ دلار در مقابل ۳۲۷۶ دلار برای کنترل پرداختهاند.[133] بررسی پژوهشی پیرامون هزینه داروهای مؤثر در درمان آیبیاس که توسط شرکت نوارتیس،[پ 67] و با پشتیبانی دانشگاه جورجیا صورت گرفته نشان میدهد که تهیه این داروها در ایالت کالیفرنیا ۹۶۳ و در ایالت کارولینای شمالی ۲۱۹۱ دلار بار مالی اضافی بر دوش بیماران وارد کردهاست. بیماران مبتلا به آیبیاس بیشترین هزینههای ویزیت پزشکان، ویزیت سرپایی و هزینههای دارویی را متحمل میشوند که با هزینههای پرداختشده توسط بیماران مبتلا به آسم برابری میکند.[134]
تحقیقات
گیبسون و شفرد یک رژیم غذایی با فودمپ[پ 68][135] پایین تعیین نمودهاند که در حال حاضر شواهد پایهای به اندازهٔ کافی قوی، برای آنکه کاربرد گسترده آن رژیم غذایی، در شرایطی مانند بیماریهای التهابی روده و سندرم روده تحریکپذیر توصیه شود، موجود است.[136][137][138][139] آنها همچنین بیان کردهاند که اعمال محدودیت در زمینه فراوردههای تخمیری اعم از: اولیگوساکارید، دیساکارید و مونوساکاریدها و پلییولها بهطور کامل، و نه به صورت تکتک و جداگانه، در کنترل علائم اختلالات عملکردی دستگاه گوارش (به عنوان مثال در مورد سندرم روده تحریکپذیر) و همینطور در بیشتر مبتلایان به بیماریهای التهابی روده، به خوبی مؤثر است.[140] این روش به مراتب موفقیت آمیزتر از حالتیاست که در آن، اعمال محدودیت تنها در مورد فروکتوز و فروکتانها صورت میپذیرد، و طی آن محدودسازی فودمپها نیز، در مورد کسانی که دچار سوء جذب فروکتوز هستند، توصیه میشود.[137] عوارض و مخاطرات طولانی مدتی که ضمن استفاده از این رژیم غذایی بوقوع میپیوستند، زیاد بودهاست.[141]
یک کارآزمایی شاهددار تصادفی که بر روی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر انجام گرفت، کشف کرد که تخفیف دادن رژیم غذایی در مورد یک نوع وابسته به آیجیجی[پ 69] عدم تحمل به مواد غذایی، منجر به یک افزایش ۲۴ درصدی در میزان زوال علایم خواهد شد که این در مقایسه با کسانی که نسبت به حذف رژیم غذایی اقدام کرده و حذف مواد غذایی بر مبنای آنتی بادی آیجیجی را مد نظر قرار میدهند، ممکن است در کاهش علائم سندرم روده تحریکپذیر مؤثرتر عمل کند و ارزش انجام تحقیقات بیومدیکال بیشتر را نیز در آینده داشته باشد.[142]
برای اطلاعات بیشتر بنگرید به: سرمایهگذاری مؤسسات ملی بهداشت بر تحقیقات مرتبط با سندرم روده تحریکپذیر[پ 70]
مؤسسات ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا از سال ۱۹۷۴ میلادی یک پایگاه اطلاعاتی داده رسانی، با قابلیت جستجو، به منظور اعطای برخی جوایز به پژوهشگران فعال در عرصهٔ پزشکی، در پایگاه دادهرسانی سی آر آی اس پی خویش، ایجاد کردهاند[143] که هزینههای لازم را، برای اعطای جوایز جدید خود، در صفحه اینترنتی ویژه جایزه درونمرزی گرانت، فراهم میسازند. در سال ۲۰۰۶ این نهادها، حدود ۵۶ مورد از جوایز یا کمکهزینههای خود را به پژوهشهای مرتبط با سندرم روده تحریکپذیر اختصاص دادند، که در مجموع هزینهای حدود ۱۸٫۷ میلیون دلار در برداشت.[144]
معادلهای انگلیسی
- Irritable Bowel Syndrome
- Intestinal Gas
- Diarrhea
- Constipation
- Coeliac Disease
- Giardiasis
- Inflammatory Bowel Disease
- Functional Constipation
- Chronic Functional Abdominal Pain
- Balloon Insufflation Test
- Gastrointestinal Tract
- Gut Flora
- Immune System
- Diarrhea-Predominant
- آیبیاس-D
- Constipation-Predominant
- آیبیاس-C
- آیبیاس-A
- Pain-Predominant
- Post-Infectious or آیبیاس-PI
- Positive Stool Culture
- Over-the-counter
- Rocky Mountain Medical Journal
- Cholinergic
- Journal of Clinical Gastroenterology
- An International Journal Of Gastroenterology And Hepatology
- Etiology
- Cytokines
- Active Infections
- Rifaximin
- Small Bowel Bacterial Overgrowth Syndrome
- Pathogen
- Blastocystis
- Antiprotozoals
- Dientamoeba Fragilis
- Parasitic Infections
- lactose Intolerance
- Colonoscopy
- Tenesmus
- Gastroesophageal Reflux
- Fibromyalgia
- Сhronic Fatigue Syndrome (CFS)
- American Gastroenterological Association
- Manning Criteria
- Rome I and II criteria
- Kruis Criteria
- Rome III Process
- Red Flag
- Nocturnal symptoms
- The American College of Gastroenterology
- Helicobacter Pylori
- Benzodiazepine
- Lactose Intolerance
- Fructose
- Fructan
- Psyllium
- Amitiza
- Cochrane Collaboration
- Neurotropics
- Musculotropics
- Tegaserod (Zelnorm)
- Probiotics
- Synbiotics
- Prebiotic
- Fructo-Oligosaccharides
- Friendly Bacteria
- Novartis
- FODMAP - Fermentable Oligo-, Di-, and Mono-saccharides, And Polyols
- IgG - Immunoglobulin G
- The National Institutes of Health Funding of آیبیاس Research
منابع
- "irritable bowel syndrome". Dorland's Medical Dictionary. Merck & Co. , Inc. 2007. p. وبگاه. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- Emeran A. Mayer, M.D (17 April 2008). "Clinical practice. Irritable bowel syndrome". ژورنال پزشکی نیوانگلند. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 11 October 2010.
- "What causes irritable bowel syndrome?". Patient Information Publications. Patient UK. 18 March 2010. p. وبگاه. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "What causes irritable bowel syndrome" (PDF). Ledochowski M et al. (به آلمانی). Fruktosemalabsorption. Journal für Ernährungsmedizin. 2001. p. PDF. Archived from the original (PDF) on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "irritable bowel syndrome". The Global Leader in Aloe Mucilaginous Polysaccarides. p. وبگاه. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- Yang CM, Li YQ (2007). "The therapeutic effects of eliminating allergic foods according to food-specific" (به چینی). Zhonghua Nei Ke Za Zhi. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 11 October 2010.
- Stark D, van Hal S, Marriott D, Ellis J, Harkness J (2007). "Irritable bowel syndrome: a review on the role of intestinal protozoa and the importance of their detection and diagnosis" (به چینی). Int. J. Parasitol. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 11 October 2010.
- Bercik P, Verdu EF, Collins SM (2005). "Is irritable bowel syndrome a low-grade inflammatory bowel disease?". Clin. North Am. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 11 October 2010.
- Quigley EM (2005). "Irritable bowel syndrome and inflammatory bowel disease: interrelated diseases؟". Chinese journal of digestive diseases. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 11 October 2010.
- Simrén M, Axelsson J, Gillberg R, Abrahamsson H, Svedlund J, Björnsson ES (2002). "Quality of life in inflammatory bowel disease in remission: the impact of آیبیاس-like symptoms and associated psychological factors". Am. J. Gastroenterol. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 11 October 2010.
- Minderhoud IM, Oldenburg B, Wismeijer JA, van Berge Henegouwen GP, Smout AJ (2004). "آیبیاس-like symptoms in patients with inflammatory bowel disease in remission; relationships with quality of life and coping behavior". Dig. Dis. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 11 October 2010.
- García Rodríguez LA, Ruigómez A, Wallander MA, Johansson S, Olbe L (2000). "Detection of colorectal tumor and inflammatory bowel disease during follow-up of patients with initial diagnosis of irritable bowel syndrome". Scand. J. Gastroenterol. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 11 October 2010.
- Nyrop KA, Palsson OS, Levy RL, Korff MV, Feld AD, Turner MJ, Whitehead WE (2007). "هزینههای مراقبتهای بهداشتی آیبیاس، یبوست مزمن، اسهال عملکردی و درد شکمی". Aliment Pharmacol Ther. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 15 October 2010.
- Levy RL, Von Korff M, Whitehead WE, Stang P, Saunders K, Jhingran P, Barghout V, Feld AD (نوامبر ۲۰۰۱). «هزینههای مراقبت از بیماران مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر در سازمان حفظ سلامت». American Journal of Gastroenterology. بایگانیشده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۲. دریافتشده در ۱۵ اکتبر ۲۰۱۰.
- Paré P, Gray J, Lam (2006). "Health-related quality of life, work productivity, and health care resource utilization of subjects with irritable bowel syndrome". Clinical therapeutics. Archived from [W the original] Check
|نشانی=
value (help) on 12 May 2012. Retrieved 15 October 2010. - Maxion-Bergemann S, Thielecke F, Abel F, Bergemann R (2006). "هزینههای سندرم روده تحریکپذیر در [[انگلیس]] و [[آمریکا]]". PharmacoEconomics. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 15 October 2010. URL–wikilink conflict (help)
- Boivin M (2001). "تأثیرات اقتصادی اجتماعی سندرم روده تحریکپذیر در [[کانادا]]". Canadian journal of gastroenterology. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 15 October 2010. URL–wikilink conflict (help)
- Wilson S, Roberts L, Roalfe A, Bridge P, Singh S (2004). "شیوع سندرم روده تحریکپذیر: بررسی اجتماعی". The British journal of general practice. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 15 October 2010.
- Schmulson M, Ortiz O, Santiago-Lomeli M, Gutierrez-Reyes G, Gutierrez-Ruiz MC, Robles-Diaz G, Morgan D (2006). "فراوانی انواع اختلالات عملکرد روده در میان داوطلبان سالم در مکزیکو سیتی". The American journal of digestive diseases. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 15 October 2010.
- Hulisz D (2004). "بیماری سندرم روده تحریکپذیر: چالشهای فعلی و امید به آینده". Journal of managed care pharmacy. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 15 October 2010.
- Holten KB, Wetherington A, Bankston L (2003). "Diagnosing the patient with abdominal pain and altered bowel habits: is it irritable bowel syndrome?". Am Fam Physician. 67 (10): 2157–62. PMID 12776965. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 21 September 2010.
- "آیبیاس History" Check
|نشانی=
value (help). وبگاه. reversingآیبیاس.com. Retrieved 5 October 2010. - Brown PW (1950). "The irritable bowel syndrome". Rocky Mountain medical journal. 47 (5): 343–6. PMID 15418074.
- "Stress, Anxiety, and Irritable Bowel Syndrome (آیبیاس)". وبگاه. WEBMD. Retrieved 8 October 2010.
- برونر. پرستاری بیماریهای داخلی. بشری. pp. 158–159. ISBN 964-5982-99-5. Unknown parameter
|coauthors=
ignored (|author=
suggested) (help) - Thabane M, Kottachchi DT, Marshall JK (2007). "Systematic review and meta-analysis: The incidence and prognosis of post-infectious irritable bowel syndrome". Aliment Pharmacol Ther. 26 (4): 535–44. doi:10.1111/j.1365-2036.2007.03399.x. PMID 17661757. Archived from the original on 13 July 2013. Retrieved 11 April 2016.
- Fukudo S, Nomura T, Muranaka M, Taguchi F (1993). "Brain-gut response to stress and cholinergic stimulation in irritable bowel syndrome. A preliminary study". J. Clin. Gastroenterol. 17 (2): 133–41. doi:10.1097/00004836-199309000-00009. PMID 8031340.
- Orr WC, Crowell MD, Lin B, Harnish MJ, Chen JD (1997). "Sleep and gastric function in irritable bowel syndrome: derailing the brain-gut axis". Gut. 41 (3): 390–3. doi:10.1136/gut.41.3.390. PMC 1891498. PMID 9378397.
- Whitehead WE, Palsson O, Jones KR (2002). "Systematic review of the comorbidity of irritable bowel syndrome with other disorders: what are the causes and implications?". Gastroenterology. 122 (4): 1140–56. doi:10.1053/gast.2002.32392. PMID 11910364.
- "To Dysregulation of Peripheral Cytokine Production in Irritable Bowel Syndrome". PDF. American Journal of Gastroenterology. 2005. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 October 2010. line feed character in
|عنوان=
at position 54 (help) - "To IdentifyImmune Activation and Gut Microbes in Irritable Bowel Syndrome" (PDF). وبگاه. Gut And Liver. March 2009. Archived from the original (PDF) on 17 July 2014. Retrieved 6 October 2010.
- Lagacé-Wiens PR, VanCaeseele PG, Koschik C (2006). "Dientamoeba fragilis: an emerging role in intestinal disease". CMAJ: Canadian Medical Association journal = Journal De l'Association Médicale Canadienne. 175 (5): 468–9. doi:10.1503/cmaj.060265. PMC 1550747. PMID 16940260.
- Amin OM (2002). "Seasonal prevalence of intestinal parasites in the United States during 2000". Am. J. Trop. Med. Hyg. 66 (6): 799–803. PMID 12224595.
- Pimentel M, Park S, Mirocha J, Kane SV, Kong Y (2006). "The effect of a nonabsorbed oral antibiotic (rifaximin) on the symptoms of the irritable bowel syndrome: a randomized trial". Ann. Intern. Med. 145 (8): 557–63. PMID 17043337.
- Posserud I, Stotzer PO, Björnsson ES, Abrahamsson H, Simrén M (2007). "Small intestinal bacterial overgrowth in patients with irritable bowel syndrome". Gut. 56 (6): 802–8. doi:10.1136/gut.2006.108712. PMC 1954873. PMID 17148502.
- Yakoob J, Jafri W, Jafri N, et al. (2004). "Irritable bowel syndrome: in search of an etiology: role of Blastocystis hominis". Am. J. Trop. Med. Hyg. 70 (4): 383–5. PMID 15100450.
- Giacometti A, Cirioni O, Fiorentini A, Fortuna M, Scalise G (1999). "Irritable bowel syndrome in patients with Blastocystis hominis infection". Eur. J. Clin. Microbiol. Infect. Dis. 18 (6): 436–9. doi:10.1007/s100960050314. PMID 10442423.
- Qadri SM, al-Okaili GA, al-Dayel F (1989). "Clinical significance of Blastocystis hominis". J. Clin. Microbiol. 27 (11): 2407–9. PMC 267045. PMID 2808664.
- Markell EK, Udkow MP (1986). "Blastocystis hominis: pathogen or fellow traveler?". Am. J. Trop. Med. Hyg. 35 (5): 1023–6. PMID 3766850.
- Windsor J (2007). "B. hominis and D. fragilis: Neglected human protozoa". British Biomedical Scientist: 524–7. Archived from the original on 7 March 2008. Retrieved 21 September 2010.
- Stensvold R, Brillowska-Dabrowska A, Nielsen HV, Arendrup MC (2006). "Detection of Blastocystis hominis in unpreserved stool specimens by using polymerase chain reaction". J. Parasitol. 92 (5): 1081–7. doi:10.1645/GE-840R.1. PMID 17152954.
- Yakoob J, Jafri W, Jafri N, Islam M, Asim Beg M (2004). "In vitro susceptibility of Blastocystis hominis isolated from patients with irritable bowel syndrome". Br. J. Biomed. Sci. 61 (2): 75–7. PMID 15250669.
- Haresh K, Suresh K, Khairul Anus A, Saminathan S (1999). "Isolate resistance of Blastocystis hominis to metronidazole". Trop. Med. Int. Health. 4 (4): 274–7. doi:10.1046/j.1365-3156.1999.00398.x. PMID 10357863.
- Ok UZ, Girginkardeşler N, Balcioğlu C, Ertan P, Pirildar T, Kilimcioğlu AA (1999). "Effect of trimethoprim-sulfamethaxazole in Blastocystis hominis infection". Am. J. Gastroenterol. 94 (11): 3245–7. doi:10.1111/j.1572-0241.1999.01529.x. PMID 10566723.
- Stensvold CR, Arendrup MC, Mølbak K, Nielsen HV (2007). "The prevalence of Dientamoeba fragilis in patients with suspected enteroparasitic disease in a metropolitan area in Denmark". Clin. Microbiol. Infect. 13 (8): 839–42. doi:10.1111/j.1469-0691.2007.01760.x. PMID 17610603.
- Borody T, Warren E, Wettstein A, et al. (2002). "Eradication of Dientamoeba fragilis can resolve آیبیاس-like symptoms". J Gastroenterol Hepatol. 17 (Suppl, pages=A103).
- Windsor JJ, Macfarlane L (2005). "Irritable bowel syndrome: the need to exclude Dientamoeba fragilis". Am. J. Trop. Med. Hyg. 72 (5): 501, author reply 501-2. PMID 15891119. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 2009-11-04.
- "Diagnosis of آیبیاس" Check
|نشانی=
value (help). وبگاه. International Foundation for Functional Gastrointestinal Disorders, Inc. 16 April 2010. Retrieved 4 October 2010. - "آیبیاس diagnosis". وبگاه. آیبیاس tales - personal stories of آیبیاس. Retrieved 4 October 2010.
- Yawn BP, Lydick E, Locke GR, Wollan PC, Bertram SL, Kurland MJ (2001). "Do published guidelines for evaluation of irritable bowel syndrome reflect practice?". BMC gastroenterology. 1: 11. doi:10.1186/1471-230X-1-11. PMC 59674. PMID 11701092.
- Schmulson MW, Chang L (1999). "Diagnostic approach to the patient with irritable bowel syndrome". Am. J. Med. 107 (5A): 20S–26S. doi:10.1016/S0002-9343(99)00278-8. PMID 10588169.
- Talley NJ (2006). "Irritable bowel syndrome". Intern Med J. 36 (11): 724–8. doi:10.1111/j.1445-5994.2006.01217.x. PMC 1761148. PMID 17040359.
- Fass R, Longstreth GF, Pimentel M, et al. (2001). "Evidence- and consensus-based practice guidelines for the diagnosis of irritable bowel syndrome". Arch. Intern. Med. 161 (17): 2081–8. doi:10.1001/archinte.161.17.2081. PMID 11570936.
- Talley NJ (2006). "A unifying hypothesis for the functional gastrointestinal disorders: really multiple diseases or one irritable gut?". Reviews in gastroenterological disorders. 6 (2): 72–8. PMID 16699476.
- name="RAAHAVE D, Christensen E, Loud FB, Knudsen LL.Correlation of bowel symptoms with colonic transit, length, and fecal load in functional fecal retention. Dan Med Bull 2009; 56:83-8
- "Differential Diagnosis for آیبیاس". وبگاه. Jayde Online, Inc. 2 March 2010. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- Spiegel BM, DeRosa VP, Gralnek IM, Wang V, Dulai GS (2004). "Testing for celiac sprue in irritable bowel syndrome with predominant diarrhea: a cost-effectiveness analysis". Gastroenterology. 126 (7): 1721–32. doi:10.1053/j.gastro.2004.03.012. PMID 15188167.
- American College of Gastroenterology Task Force on Irritable Bowel Syndrome (2009). "An Evidence-Based Systematic Review on the Management of Irritable Bowel Syndrome" (PDF). Am J Gastroenterology. 104 (Supplement 1): S1–S35. doi:10.1038/ajg.2008.122. PMID 19521341. Archived from the original (PDF) on 12 May 2012.
- Su YC, Wang WM, Wang SY, et al. (2000). "The association between Helicobacter pylori infection and functional dyspepsia in patients with irritable bowel syndrome". Am. J. Gastroenterol. 95 (8): 1900–5. doi:10.1111/j.1572-0241.2000.02252.x. PMID 10950033.
- Gerards C, Leodolter A, Glasbrenner B, Malfertheiner P (2001). "H. pylori infection and visceral hypersensitivity in patients with irritable bowel syndrome". Dig Dis. 19 (2): 170–3. doi:10.1159/000050673. PMID 11549828.
- Grazioli B, Matera G, Laratta C, et al. (2006). "Giardia lamblia infection in patients with irritable bowel syndrome and dyspepsia: a prospective study". World J. Gastroenterol. 12 (12): 1941–4. PMID 16610003. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 21 September 2010.
- Vernia P, Ricciardi MR, Frandina C, Bilotta T, Frieri G (1995). "Lactose malabsorption and irritable bowel syndrome. Effect of a long-term lactose-free diet". The Italian journal of gastroenterology. 27 (3): 117–21. PMID 7548919.
- Professor C Heather Ashton (1987). "Benzodiazepine Withdrawal: Outcome in 50 Patients". British Journal of Addiction. 82: 655–671. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 21 September 2010.
- Ducrotté, P. (2007). "[Irritable bowel syndrome: current treatment options]". Presse Med. 36 (11 Pt 2): 1619–26. doi:10.1016/j.lpm.2007.03.008. PMID 17490849.
- Böhmer CJ, Tuynman HA (2001). "The effect of a lactose-restricted diet in patients with a positive lactose tolerance test, earlier diagnosed as irritable bowel syndrome: a 5-year follow-up study". Eur J Gastroenterol Hepatol. 13 (8): 941–4. doi:10.1097/00042737-200108000-00011. PMID 11507359.
- http://www.gastro.org/wmspage.cfm?parm1=5549 بایگانیشده در ۶ نوامبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine American Gastroenterological Association
- Sjölund K, Ekman R, Lindgren S, Rehfeld J (1996). "Disturbed motilin and cholecystokinin release in the irritable bowel syndrome". Scand J Gastroenterol. 31 (11): 1110–4. doi:10.3109/00365529609036895. PMID 8938905.
- "Soybeans". The George Mateljan Foundation. p. وبگاه. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 10 October 2010.
- Shen (2009). "Complementary and alternative medicine for treatment of irritable bowel syndrome". the College of Family Physicians of Canada. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- Bijkerk C, Muris J, Knottnerus J, Hoes A, de Wit N (2004). "stematic review: the role of different types of fiber in the treatment of irritable bowel syndrome". Alimentary pharmacology & therapeutics. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- Prior A, Whorwell P (1987). "Double blind study of ispaghula in irritable bowel syndrome". GUT. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- Jalihal A, Kurian G (1990). "Ispaghula therapy in irritable bowel syndrome: improvement in overall well-being is related to reduction in bowel dissatisfaction". GUT. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- umar A, Kumar N, Vij J, Sarin S, Anand B (1987). "Optimum dosage of ispaghula husk in patients with irritable bowel syndrome: correlation of symptom relief with whole gut transit time and stool weight". GUT. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- Francis CY, Whorwell PJ (1994). "Bran and irritable bowel syndrome: time for reappraisal". Lancet. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- Cann P, Read N, Holdsworth C, Barends D (1984). "Role of loperamide and placebo in management of irritable bowel syndrome (آیبیاس)". Digestive diseases and sciences. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- Cann P, Read N, Holdsworth C (1984). "Role of loperamide and placebo in management of irritable bowel syndrome (آیبیاسWhat is the benefit of coarse wheat bran in patients with irritable bowel syndrome?". GUT. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- "Treatment of Irritable Bowel Syndrome". The Global Leader in Aloe Mucilaginous Polysaccarides. p. وبگاه. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 10 October 2010.
- Quartero A, Meineche-Schmidt V, Muris J, Rubin G, de Wit N (2005). "Bulking agents, antispasmodic and antidepressant medication for the treatment of irritable bowel syndrome?". Cochrane database of systematic reviews (Online). Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- Lesbros-Pantoflickova D, Michetti P, Fried M, Beglinger C, Blum A (2004). "Meta-analysis: The treatment of irritable bowel syndrome". Alimentary pharmacology & therapeutics. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- Jailwala J, Imperiale T, Kroenke K (2000). "Pharmacologic treatment of the irritable bowel syndrome: a systematic review of randomized, controlled trials". Annals of internal medicine. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 6 December 2010.
- Talley N (2001). "Serotoninergic neuroenteric modulators". Lancet. 358 (9298): 2061–8. doi:10.1016/S0140-6736(01)07103-3. PMID 11755632.
- "Current insights in to the pathophysiology of Irritable Bowel Syndrome". Gut Pathogens. p. وبگاه. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 10 October 2010.
- "Current insights in to the Serotonin Antagonists Inhibit Sennoside-lnduced Fluid Secretion and Diarrhea". Karger Libri, International Scientific Booksellers and Subscription Agency. p. وبگاه. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 10 October 2010.
- Joo J, Ehrenpreis E, Gonzalez L, Kaye M, Breno S, Wexner S, Zaitman D, Secrest K (1998). "Alterations in colonic anatomy induced by chronic stimulant laxatives: the cathartic colon revisited". J Clin Gastroenterol. 26 (4): 283–6. doi:10.1097/00004836-199806000-00014. PMID 9649012.
- "lubiprostone". Drugs.com. p. وبگاه. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 10 October 2010.
- Jackson J, O'Malley P, Tomkins G, Balden E, Santoro J, Kroenke K (2000). "Treatment of functional gastrointestinal disorders with antidepressant medications: a meta-analysis". Am J Med. 108 (1): 65–72. doi:10.1016/S0002-9343(99)00299-5. PMID 11059442.
- Drossman D, Toner B, Whitehead W, Diamant N, Dalton C, Duncan S, Emmott S, Proffitt V, Akman D, Frusciante K, Le T, Meyer K, Bradshaw B, Mikula K, Morris C, Blackman C, Hu Y, Jia H, Li J, Koch G, Bangdiwala S (2003). "Cognitive-behavioral therapy versus education and desipramine versus placebo for moderate to severe functional bowel disorders". Gastroenterology. 125 (1): 19–31. doi:10.1016/S0016-5085(03)00669-3. PMID 12851867.
- Evans B, Clark W, Moore D, Whorwell P (2004). "Tegaserod for the treatment of irritable bowel syndrome". Cochrane Database Syst Rev (1): CD003960. doi:10.1002/14651858.CD003960.pub2. PMID 14974049.
- Tack J, Broekaert D, Fischler B, Oudenhove L, Gevers A, Janssens J (2006). "A controlled crossover study of the selective serotonin reuptake inhibitor citalopram in irritable bowel syndrome". Gut. 55 (8): 1095–103. doi:10.1136/gut.2005.077503. PMC 1856276. PMID 16401691.
- Vahedi H, Merat S, Rashidioon A, Ghoddoosi A, Malekzadeh R (2005). "The effect of fluoxetine in patients with pain and constipation-predominant irritable bowel syndrome: a double-blind randomized-controlled study". Aliment Pharmacol Ther. 22 (5): 381–5. doi:10.1111/j.1365-2036.2005.02566.x. PMID 16128675.
- Creed F, Fernandes L, Guthrie E, Palmer S, Ratcliffe J, Read N, Rigby C, Thompson D, Tomenson B (2003). "The cost-effectiveness of psychotherapy and paroxetine for severe irritable bowel syndrome". Gastroenterology. 124 (2): 303–17. doi:10.1053/gast.2003.50055. PMID 12557136.
- Tabas G, Beaves M, Wang J, Friday P, Mardini H, Arnold G (2004). "Paroxetine to treat irritable bowel syndrome not responding to high-fiber diet: a double-blind, placebo-controlled trial". Am J Gastroenterol. 99 (5): 914–20. doi:10.1111/j.1572-0241.2004.04127.x. PMID 15128360.
- "UpToDate Inc". Archived from the original (subscription required) on 12 May 2012.
- Sharara AI, Aoun E, Abdul-Baki H, Mounzer R, Sidani S, Elhajj I (2006). "A randomized double-blind placebo-controlled trial of rifaximin in patients with abdominal bloating and flatulence". Am J Gastroenterol. 101 (2): 326–33. doi:10.1111/j.1572-0241.2006.00458.x. PMID 16454838.
- Warfield, Carol A. (2003). Principles and Practice of Pain Medicine. McGraw-Hill Professional. ISBN 0071443495. Unknown parameter
|coauthors=
ignored (|author=
suggested) (help) - Kennedy T, Jones R, Darnley S, Seed P, Wessely S, Chalder T (2005). "Cognitive behaviour therapy in addition to antispasmodic treatment for irritable bowel syndrome in primary care: randomised controlled trial". BMJ. 331 (7514): 435. doi:10.1136/bmj.38545.505764.06. PMC 1188111. PMID 16093252. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 25 September 2010.
- Heymann-Mönnikes I, Arnold R, Florin I, Herda C, Melfsen S, Mönnikes H (2000). "The combination of medical treatment plus multicomponent behavioral therapy is superior to medical treatment alone in the therapy of irritable bowel syndrome". Am J Gastroenterol. 95 (4): 981–94. doi:10.1111/j.1572-0241.2000.01937.x. PMID 10763948.
- van der Veek PP, van Rood YR, Masclee AA (2007). "Clinical trial: short- and long-term benefit of relaxation training for irritable bowel syndrome". Aliment. Pharmacol. Ther. 26 (6): 943–52. doi:10.1111/j.1365-2036.2007.03437.x. PMID 17767479.
- Blanchard EB. Irritable bowel syndrome: Psychosocial assessment and treatment: American Psychological Association; 2001.
- Li L, Xiong L, Zhang S, Yu Q, Chen M. Cognitive–behavioral therapy for irritable bowel syndrome: A meta-analysis. Journal of psychosomatic research. 2014; 77(1):1-12.
- Beck AT. The current state of cognitive therapy: a 40-year retrospective. Archives of General Psychiatry. 2005;62(9):953-9.
- "International Journal of Probiotics and Prebiotics" (PDF). PDF. ROLE OF PROBIOTICS IN THE TREATMENT OF IRRITABLE BOWEL SYNDROME: POTENTIAL MECHANISMS AND CURRENT CLINICAL EVIDENCE. 2007. Archived from the original (PDF) on 20 August 2007. Retrieved 4 October 2010.
- "Probiotics and Prebiotics: Effects on Diarrhea". وبگاه. The American Society for Nutrition. March 2007. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Probiotics in Irritable Bowel Syndrome". وبگاه. Journal of the American College of Nutrition. 2007. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Probiotics for symptoms of آیبیاس:A review of controlled trials" (PDF). PDF. Natural Medicine Journal. October 2009. Retrieved 4 October 2010.
- "آیبیاس diet: Can yogurt ease symptoms". وبگاه. MayoClinic. 21 May 2008. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Synbiotics History". وبگاه. MayoClinic. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 9 October 2010.
- Gآیبیاسon GR, Roberfroid MB(June 1995). Dietary modulation of the human colonic microbiota: introducing the concept of prebiotics. J.Nutr. ۱۲۵(۶):۱۴۰۱–۱۴۱۲.
- "PROBIOTICS, PREBIOTICS AND SYNBIOTICS". وبگاه. NHL Municipal Medical College. March 2006. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Using inulin and oligofructose with high-intensity sweeteners". وبگاه. Functionalingredientsmagazine. 1 June 2008. Archived from the original on 31 July 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Fructooligosaccharides FOS". وبگاه. NHIondemand. 1 June 2008. Archived from the original on 26 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "FOS - Fructooligosaccharides". وبگاه. SCD Research. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2008.
- "BALANCING THE INTESTINAL ECOSYSTEM". وبگاه. CUSTOM PROBIOTICS Inc. 18 February 2008. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Probiotics, prebiotics, and synbiotics". وبگاه. American Journal of Clinical Nutrition. May 1999. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Modulation of the intestinal ecosystem by probiotics and lactulose in children during treatment with ceftriaxone". وبگاه. Current Therapeutic Research. 5 May 2001. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Probiotic modulation of symbiotic gut microbial–host metabolic interactions in a humanized microbiome mouse model". وبگاه. Molecular Systems Biology. 15 January 2008. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Prebiotics Improve Gastric Motility and Gastric Electrical Activity in Preterm Newborns". وبگاه. Journal of Pediatric Gastroenterology & Nutrition. August 2009. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Relief of constipation". وبگاه. Food-Info.net. 1 July 2010. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- Hadley SK, Gaarder SM (2005). "Treatment of irritable bowel syndrome". Am Fam Physician. 72 (12): 2501–6. PMID 16370407. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 25 September 2010.
- Madisch A, Holtmann G, Plein K, Holz J (2004). "Treatment of irritable bowel syndrome with herbal preparations: results of a double-blind, randomized, placebo-controlled, multi-centre trial". Aliment Pharmacol Ther. 19 (3): 271–9. doi:10.1111/j.1365-2036.2004.01859.x. PMID 14984373.
- "Yoga for آیبیاس" Check
|نشانی=
value (help). وبگاه. About. 11 August 2010. Retrieved 4 October 2010. - Lim B, Manheimer E, Lao L, Ziea E, Wisniewski J, Liu J, Berman B (2006). "Acupuncture for treatment of irritable bowel syndrome". Cochrane Database Syst Rev (4): CD005111. doi:10.1002/14651858.CD005111.pub2. PMID 17054239.
- Quigley EM, Locke GR, Mueller-Lissner S, Paulo LG, Tytgat GN, Helfrich I, Schaefer E (2006). "Prevalence and management of abdominal cramping and pain: a multinational survey". Aliment. Pharmacol. Ther. 24 (2): 411–9. doi:10.1111/j.1365-2036.2006.02989.x. PMID 16842469.
- Ehlin AG, Montgomery SM, Ekbom A, Pounder RE, Wakefield AJ (2003). "Prevalence of gastrointestinal diseases in two British national birth cohorts". Gut. 52 (8): 1117–21. doi:10.1136/gut.52.8.1117. PMC 1773740. PMID 12865268.
- Hungin AP, Chang L, Locke GR, Dennis EH, Barghout V (2005). "Irritable bowel syndrome in the United States: prevalence, symptom patterns and impact". Aliment. Pharmacol. Ther. 21 (11): 1365–75. doi:10.1111/j.1365-2036.2005.02463.x. PMID 15932367.
- Jafri W, Yakoob J, Jafri N Islam M, Ali QM (2007). "Irritable bowel syndrome and health seeking behaviour in different communities of Pakistan". J Pak Med Assoc. 57 (6): 285–7. PMID 17629228.
- Jafri W, Yakoob J, Jafri N, Islam M, Ali QM (2005). "Frequency of irritable bowel syndrome in college students". J Ayub Med Coll Abbottabad. 4 (17): 9–11. PMID 16599025.
- "Irritable Bowel Syndrome". وبگاه. LifeSolutions. Retrieved 4 October 2010.
- "personal stories of آیبیاس". وبگاه. آیبیاس tales. 11 August 2010. Retrieved 4 October 2010.
- "Prevalence of irritable bowel syndrome". وبگاه. eMedicine Specialties. 11 August 2010. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- Tuteja AK, Talley NJ, Gelman SS, Alder SC, Adler SC, Thompson C, Tolman K, Hale DC (2008). "Development of Functional Diarrhea, Constipation, Irritable Bowel Syndrome, and Dyspepsia During and After Traveling Outside the USA". Dig. Dis. Sci. 53 (1): 271–6. doi:10.1007/s10620-007-9853-x. PMID 17549631.
- "To Identify of Irritable Bowel Syndrome in Medical Students in Tehran, Iran". PDF. Iran University of Medical Sciences. 31 October 2008. Archived from the original (PDF) on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- Leong SA, Barghout V, Birnbaum HG, et al. (2003). "The economic consequences of irritable bowel syndrome: a US employer perspective". Arch. Intern. Med. 163 (8): 929–35. doi:10.1001/archinte.163.8.929. PMID 12719202.
- Martin B, Ganguly R, Pannicker S, Feride F, Barghout V (2003). "Utilization Patterns and Net Direct Medical Costs Medicaid of Irritable Bowel Syndrome". Curr Med Res Opin. 19 (8): 771–80. doi:10.1185/030079903125002540. PMID 12719202. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 23 September 2010.
- "Clinical Ramifications of Malabsorption of Fructose and Other Short-chain Carbohydrates". PDF. PRACTICAL GASTROENTEROLOGY. August 2007. Archived from the original (PDF) on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- Gآیبیاسon PR, Shepherd SJ. (2010). "Evidence-based dietary management of functional gastrointestinal symptoms: The FODMAP approach". J Gastroenterol Hepatol. 25 (2): 252-8. doi:10.1111/j.1440-1746.2009.06149.x. PMID 20136989. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 28 September 2010.
- 39.Shepherd SJ, Gآیبیاسon PR. Fructose malabsorption and symptoms of irritable bowel syndrome: guidelines for effective dietary management. J. Am. Diet. Assoc. 2006; 106: 1631–9.
- "Low FODMAP Diet". وبگاه. Shepherd Works. 2010. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "FODMAPs". وبگاه. King's College London. 22 July 2010. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "Clinical Ramifications of Malabsorption of Fructose" (PDF). PDF. PRACTICAL GASTROENTEROLOGY. اوت2007. Archived from the original (PDF) on ۱۹ فوریه ۲۰۱۱. Retrieved ۴ اکتبر ۲۰۱۰. Check date values in:
|تاریخ=
(help) - "Pilot Study on the Effect of Reducing Dietary FODMAP Intake on Bowel Function in Patients without a Colon" (PDF). PDF. Inflamm Bowel Dis. 2007. Archived from the original (PDF) on 12 مه 2012. Retrieved ۱۰اکتبر ۲۰۱۰. line feed character in
|عنوان=
at position 53 (help); Check date values in:|تاریخ بازدید=
(help) - "Food elimination based on IgG antibodies in irritable bowel syndrome: a randomised controlled trial". وبگاه. international journal ofgastroenterology & hepatology. 2004. Archived from the original (PDF) on 12 May 2012. Retrieved 4 October 2010.
- "CRISP LEGACY DATA". PDF. National institutes of health. 1 سبتامبر 2010. Archived from the original (PDF) on 12 مه 2012. Retrieved ۴ اکتبر ۲۰۱۰. Check date values in:
|تاریخ=
(help) - "Budget and Spending". وبگاه. National institutes of health. Archived from the original on 12 May 2012. Retrieved 10 October 2010.
جستارهای وابسته
برای مطالعه بیشتر
- "آنچه لازم است دربارهٔ سندرم روده تحریکپذیر بدانم". مؤسسات ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا. Archived from the original on 12 September 2010. Retrieved 10 October 2010.
- "سندرم روده تحریکپذیر در کودکان". مؤسسات ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا. Archived from the original on 18 August 2010. Retrieved 10 October 2010.
- "سندرم روده تحریکپذیر". مؤسسات ملی بهداشت ایالات متحده آمریکا. Archived from the original on 23 August 2010. Retrieved 10 October 2010.