فرانکلین دلانو روزولت
فرانکلین دلانو روزولت (به انگلیسی: Franklin Delano Roosevelt) (/ˈroʊzəvəlt/، آن طور که خود تلفظ میکرد،[1] یا /ˈroʊzəvɛlt/; زاده ۳۰ ژانویه ۱۸۸۲ – درگذشته ۱۲ آوریل ۱۹۴۵), مشهور به افدیآر دولتمرد و رهبر سیاسی آمریکایی بود که به عنوان سی و دومین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا از ۱۹۳۳ تا زمان مرگش در ۱۹۴۵ فعالیت کرد. او که دموکرات بود، رکورد چهار بار پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده آمریکا را داراست و به عنوان چهرهای کلیدی در وقایع جهان در میانهٔ قرن بیستم مطرح است. او در بیشتر رکود بزرگ و جنگ جهانی دوم حکومت ایالات متحده را رهبری کرد. او به عنوان رهبر مسلط حزبش، ائتلاف نیو دیل را ساخت، سیاست آمریکا را به نظام حزبی پنجم تغییر راستا داد، و لیبرالیسم آمریکا را در ثلث دوم قرن بیستم تعریف کرد.
فرانکلین دی. روزولت | |
---|---|
سیودومین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا | |
مشغول به کار ۴ مارس ۱۹۳۳ – ۱۲ آوریل ۱۹۴۵ | |
معاون رئیسجمهور | جان نانس گارنرهنری والاسهری ترومن |
پس از | هربرت هوور |
پیش از | هری ترومن |
چهلوچهارمین فرماندار نیویورک | |
مشغول به کار ۱ ژانویه ۱۹۲۹ – ۳۱ دسامبر ۱۹۳۲ | |
پس از | ال اسمیت |
پیش از | هربرت اچ. لمن |
معاون وزیر نیروی دریایی آمریکا | |
مشغول به کار ۱۷ مارس ۱۹۱۳ – ۲۶ اوت ۱۹۲۰ | |
رئیسجمهور | وودرو ویلسون |
پس از | Beekman Winthrop |
پیش از | Gordon Woodbury |
عضو سنای ایالت نیویورک for the 26th District | |
مشغول به کار ۱ ژانویه ۱۹۱۱ – ۱۷ مارس ۱۹۱۳ | |
پس از | John F. Schlosser |
پیش از | James E. Towner |
اطلاعات شخصی | |
زاده | فرانکلین دلانو روزولت ۳۰ ژانویهٔ ۱۸۸۲ هاید پارک، نیویورک |
درگذشته | ۱۲ آوریل ۱۹۴۵ (۶۳ سال) وارم اسپرینگ، جورجیا |
ملیت | ایالات متحده آمریکا |
حزب سیاسی | دموکرات |
همسر(ان) | النور روزولت (ا. ۱۹۰۵) |
فرزندان | آن النور، جیمز، فرانکلین، الیوت، فرانکلین دلانو، جان اسپینوال |
تحصیلات | دانشگاه هاروارد (بیای) |
پیشه | سیاستمدار |
تخصص | وکیل |
دین | کلیسای اسقفی |
امضا |
محققین تاریخ و علوم سیاسی، روزولت را غالباً در کنار آبراهام لینکلن و جرج واشینگتن، به عنوان یکی از برترین رؤسای جمهور آمریکا ردهبندی میکنند[2]
روزولت در سال ۱۸۸۲ در یک خانواده برجسته، قدیمی هلندی اهل شهرستان داچس، نیویورک متولد شد. او در نهادهای آموزشی نخبهپروری چون مدرسه گروتون، کالج هاروارد، و مدرسه حقوق کلمبیا تحصیل کرد. در ۲۳ سالگی در سال ۱۹۰۵ با النور روزولت ازدواج کرد، و با او شش فرزند داشت. او در سال ۱۹۱۰ وارد سیاست شد، و در سنای ایالتی نیویورک، و سپس به عنوان دستیار وزیر نیروی دریایی در دوره رئیسجمهور توماس وودرو ویلسون کار کرد. در سال ۱۹۲۰، روزولت جفت انتخابی و معاون جیمز میدلتون کاکس نامزد حزب دمکرات در انتخابات ریاست جمهوری بود، ولی این دو انتخابات را به نامزدهای جمهوریخواه، وارن جی. هاردینگ و کالوین کولیج باختند. روزولت در سال ۱۹۲۱ به بیماری فلج اطفال دچار شد. بطوریکه از کمر به پایین فلج شده و قادر به راه رفتن نبود، اما با تلاش بسیار و اراده قوی، اجازه نداد که این ناتوانی، مانع از اعتماد رایدهندگان به او شود[3] او مرکزی برای درمان مبتلایان به فلج اطفال را در وارم اسپرینگ، جورجیا تأسیس کرد. پس از بازگشت به سیاست، روزولت در سال ۱۹۲۸ به عنوان فرماندار نیویورک برگزیده شد. او از سال ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۳ در این سمت بود و مروج تصویب برنامههایی برای مبارزه با رکود اقتصادی در آن زمان بود.
روزولت در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۹۳۲، رئیسجمهور جمهوریخواه وقت هربرت هوور را بهطور قاطع شکست داد. روزولت وقتی به ریاست جمهوری رسید که آمریکا در میانهٔ وخیمترین بحران اقتصادی در تاریخ خود بود. افدیآر که به خاطر پیروزی شخصیش بر فلج اطفال پرانگیزه شده بود، بر خوشبینی و کنشگری مداوم خود برای نوزایی روحیهٔ ملی تکیه کرد.[4][5] روزولت در ۱۰۰ روز نخست ریاست جمهوری خود، قوانین فدرال بیسابقهای مطرح و فرمانهای اجرایی صادر کرد که منجر به نیو دیل شد— برنامههای گوناگونی که برای فراهم آوری مشاغل حکومتی برای بیکاران، بازیابی اقتصادی و اصلاحات وال استریت، بانکها و حمل و نقل طراحی شده بودند. او برنامههای متعددی را برای حمایت از بیکاران و کشاورزان، و برای تشویق رشد سندیکاها و مقرراتگذاری بیشتر بر کسب و کار و مالیه ایجاد کرد. حمایت او از لغو ممنوعیت الکل در سال ۱۹۳۳ بر محبوبیت او افزود، ولی سپس با بحران عمیقی در سالهای ۱۹۳۷–۳۸ مواجه شد. ائتلاف محافظه کار دو حزبی شکل گرفته در سال ۱۹۳۷ مانع این شد که او دیوان عالی را با گزینههای خود پر کند، و تقریباً تمام پیشنهادهای او برای قوانین عمده لیبرال (به جز حداقل دستمزد که تصویب شد) را سد کرد. با شروع جنگ و پایان بیکاری، محافظه کاران در کنگره دو برنامه عمده جبران اقتصادی را لغو کردند. به هر روی، آنان بیشتر مقررات او بر کسب و کارها را نگه داشتنند. برنامههای عمده باقیمانده شامل کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، و تأمین اجتماعی و چند برنامه کوچکتر بودند.
وضعیت سلامتی
روزولت در اوت ۱۹۲۱ و زمانی که تعطیلات خود را در جزیره کامپوبلو در نیوبرانزویک کانادا میگذراند به بیماری فلج اطفال مبتلا گشت. او برای مدتی کاملاً فلج شده بود اما در نهایت از کمر به پایین فلج گشت.[6] او با تکیه بر همراهی همسرش، النور روزولت توانست در صحنه سیاست باقی بماند.[7]
وی در جورجیانا آمریکا مجتمعی به نام بهارهای گرم را راهاندازی کرد که شامل چند هتل و یک استخر آب گرم میشد و بیشتر برای افراد بی بضاعت بود و شیوه آب درمانی را نیز رونق بخشید. بهارهای گرم یکی از معتبرترین و بهترین مجتمعهای نگهداری از بیماران فلج اطفال در دنیا میباشد.
وی در سال ۱۹۳۸، یک بنیاد خیره با نام بنیاد ملی فلج اطفال (به انگلیسی: National Foundation for Infantile Paralysis) را برای تأمین مالی حمایت از بیماران و تحقیقات روی بیماری فلج اطفال تأسیس نمود که به دلیل محبوبیت روزولت، توانست مبالغ قابل توجهی را جمعآوری کرده و بیماران زیادی را تحت پوشش قراردهد.[8]
از جمله اقدامات بنیاد، تعریف پروژهای در سال ۱۹۴۸ برای جوناس سالک برای بررسی ویروس فلج اطفال بود. ادامه تحقیقات سالک، منجر به کشف واکسن فلج اطفال شد.[9]
ریاست جمهوری ۱۹۳۳–۱۹۴۵
دوره اول ۱۹۳۳–۱۹۳۷
روزولت در سال ۱۹۳۲ توانست به نامزدی دموکراتها برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دست یابد. وی توانست در انتخابات آن سال، با اختلافی فراوان هربرت هوور را شکست دهد. مهمترین سیاست روزولت، اجرای برنامه نیو دیل، برای احیای اقتصاد آمریکا پس از رکود شدید اقتصادی ۱۹۳۰ بود. روزولت طی دومین دوره ریاست جمهوری خود در آمریکا به خطر فاشیسم واقف شد و از سال ۱۹۳۷ تلاشهایی را برای اطلاع افکار عمومی کشورش از این خطر و رویدادهایی که بر این مبنا در اروپا و آسیا در حال وقوع بود، آغاز کرد.
دوره دوم ۱۹۳۷–۱۹۴۱
تأیید کمکهای آمریکا به بریتانیا و روسیه (ر.ک. قانون وام و اجاره) در سال ۱۹۴۱ زمینه مخالفتهای داخلی با سیاستهای وی را فراهم آورد؛ اما حمله ژاپنیها به پرل هاربر به این مخالفتها پایان داد. در ۱۹۴۲ روزولت دستور بازداشت دسته جمعی ۱۰۰٬۰۰۰ ژاپنی آمریکایی را صادر کرد.
دوره سوم ۱۹۴۱–۱۹۴۵
سلسله جلسات وی با وینستون چرچیل و جوزف استالین مبانی جهان پس از جنگ جهانی دوم را بنیان نهاد.
کنفرانس تهران
کنفرانس تهران با شرکت چرچیل، روزولت و استالین از ۲۸ نوامبر تا اول دسامبر ۱۹۴۳ (۶ تا ۹ آذرماه ۱۳۲۲) به صورت سرّی در سفارت شوروی در تهران، پایتخت ایران برگزار شد.
تهران ۴۳ نام فیلمی است که محصول مشترک کشورهای شوروی سابق، فرانسه و سوئیس میباشد و در سال ۱۹۸۱ ساخته شدهاست. این فیلم را الکساندر آلوف و ولادیمیر ناموف کارگردانی کردهاند و بازیگران مشهوری همچون آلن دلون و کلود جید در آن بازی کردهاند.
دوره چهارم ۱۹۴۵
وی در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده آمریکا (۱۹۴۴) برای چهارمین بار، به ریاست جمهوری آمریکا برگزیده شد. به علت اینکه تا آن زمان قانون محدودیت انتخاب ریاست جمهوری ایالات متحده به دو بار هنوز تصویب نشده بود، او این فرصت را داشت که چهار بار به ریاست جمهوری انتخاب شود، امری که در تاریخ آمریکا یک استثناست. در ۲۰ ژانویه ۱۹۴۵، مراسم تحلیف چهارمین دوره ریاست جمهوری او برگزار شد. او در ۱۲ آوریل ۱۹۴۵، تنها چند هفته پیش از خودکشی هیتلر (۳۰ آوریل ۱۹۴۵) و تسلیم آلمان در جنگ جهانی دوم (۸ می ۱۹۴۵)، درگذشت.
جنگ جهانی دوم
پس از حمله ژاپن به پرل هاربر، مخالفت با شرکت آمریکا در جنگ جهانی دوم حامیان خود را از دست داد. آلمان و ایتالیا در ۱۱ دسامبر ۱۹۴۱ به آمریکا اعلان جنگ کردند، که آمریکا هم متقابلاً چنان کرد. روزولت و مشاورین نظامیش یک استراتژی جنگی را با هدف متوقف کردن پیشرویهای آلمان در اتحاد شوروی و شمال آفریقا اجرا کردند؛ و اشغال اروپای غربی با هدف محصور ساختن آلمان بین دو جبهه و حفظ چین و شکست دادن ژاپن را کلید زدند. افکار عمومی اولویت را به نابودی ژاپن میداد، بنابراین نیروهای آمریکایی عمدتاً در سال ۱۹۴۲ به اقیانوس آرام فرستاده شدند.[10]
بازداشت دسته جمعی آلمانیها، ایتالیاییها و ژاپنیها
وقتی جنگ شروع شد، خطر حملهٔ ژاپن به سواحل آمریکا فشاری فزاینده ایجاد کرد تا مردمان ژاپنیتبار از منطقهٔ ساحلی جابهجا شوند. این فشار به دلیل ترس از تروریسم، جاسوسی و/یا خرابکاری افزایش یافت؛ این فشار همچنین به رقابت و تبعیض ضد ژاپنی مرتبط بود. در ۱۹ فوریه ۱۹۴۲ روزولت فرمان اجرایی ۹۰۶۶ را امضا کرد که صدها هزار مهاجر ژاپنی بدون تابعیت ژاپنی، و فرزندانشان که دارای تابعیت مضاعف بودند را جابهجا کرد. آنان مجبور شدند املاک و کسب و کارهای خود را ترک کنند و به اردوگاههایی که بهطور فوری در مناطق داخلی و بد آب و هوای آمریکا ساخته شده بود منتقل شدند.
پس از این که آلمان و ایتالیا در دسامبر ۱۹۴۱ به آمریکا اعلان جنگ کردند، بسیاری از شهروندان آلمانی و ایتالیایی که شهروندی آمریکا را نگرفته بودند دستگیر یا به کار اجباری گرفته شدند.[11]
جستارهای وابسته
پانویس
- "President Franklin D. Roosevelt First Inaugural Address". YouTube. Google. October 15, 2009. Retrieved March 4, 2014.
- Arthur M. Schlesinger, Jr. , "Ranking the Presidents: From Washington to Clinton". Political Science Quarterly (1997) 112#2, pp 179–90. doi:10.2307/2657937.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Franklin D. Roosevelt». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵.
- Siracusa, p. 22.
- James Tobin (2013). The Man He Became: How FDR Defied Polio to Win the Presidency. Simon and Schuster. pp. 4–7.
- Berkin; Miller; Cherny; Gormly (2013). Making America: A History of the United States, Volume 2: Since 1865, Brief. p. 554.
- "Franklin D. Roosevelt". Encyclopædia Britannica. Retrieved 10 April 2014.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «March of Dimes». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Jonas Salk». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵.
- Woolner, David B.; et al., eds. (2008), FDR's world: war, peace, and legacies, p. 77
- Brief Overview of the World War II Enemy Alien Control Program. archives.gov, retrieved October 12, 2015.
منابع
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به فرانکلین دلانو روزولت در ویکیگفتاورد موجود است. |
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Franklin D. Roosevelt». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Historical rankings of Presidents of the United States». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۵.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «March of Dimes». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Jonas Salk». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵.
- Berkin, C.; Miller, C.; Cherny, R.; Gormly, J.; Egerton, D. (2013). Making America: A History of the United States, Volume 2: Since 1865, Brief. Cengage Learning. ISBN 9781285528915. Retrieved ۲۰۱۴–۰۴–۱۰. Check date values in:
|تاریخ بازبینی=
(help)