وینستون چرچیل
سِر وینستون لئونارد اسپنسر چرچیل (به انگلیسی: Sir Winston Leonard Spencer-Churchill) (زادهٔ ۳۰ نوامبر ۱۸۷۴ – درگذشتهٔ ۲۴ ژانویهٔ ۱۹۶۵) سیاستمدار، افسر ارتش و نویسندهٔ بریتانیایی بود. وی طی سالهای ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۵، یعنی در طول جنگ جهانی دوم، و بار دیگر بین سالهای ۱۹۵۱ تا ۱۹۵۵ نخستوزیر بریتانیا بود. جز دو سال ۱۹۲۲ تا ۱۹۲۴، چرچیل از ۱۹۰۰ تا ۱۹۶۴ نماینده پارلمان بود. به عنوان یک معتقد به لیبرالیسم اقتصادی و امپریالیست، بیشتر عمرش را در حزب محافظهکار عضو بود که از سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۵ رهبریش را نیز بر عهده داشت. او از سال ۱۹۰۴ تا ۱۹۲۴ عضو حزب لیبرال بود.
وینستون چرچیل | |
---|---|
نخستوزیر بریتانیا | |
مشغول به کار ۲۶ اکتبر ۱۹۵۱ – ۵ آوریل ۱۹۵۵ | |
پادشاه | جرج ششم الیزابت دوم |
مشغول به کار ۱۰ مهٔ ۱۹۴۰ – ۲۶ ژوئیهٔ ۱۹۴۵ | |
پادشاه | جرج ششم |
وزیر دفاع بریتانیا | |
لرد اول دریاداری | |
اطلاعات شخصی | |
زاده | سِر وینستون لئونارد اسپنسر چرچیل ۳۰ نوامبر ۱۸۷۴ کاخ بلنهایم، آکسفوردشر، انگلستان |
درگذشته | صبح یکشنبه ۲۴ ژانویهٔ ۱۹۶۵ (۹۰ سال) منطقهٔ هایدپارک گیت، شهر لندن |
ملیت | بریتانیا |
حزب سیاسی | حزب محافظهکار |
همسر(ان) | کلمنتین چرچیل |
فرزندان | دایانا، راندلف، سارا توچت-جسون، ماریگولد، مری سوامس |
اقامتگاه | کلیسای سینت مارتین، آکسفوردشر، انگلستان |
پیشه | نویسنده، سیاستمدار |
دین | انگلیکان |
جایزهها | جایزهٔ نوبل ادبی سال ۱۹۵۳ |
امضا | |
«لرد راندولف چرچیل» «لیدی راندولف چرچیل» |
چرچیل از والدینی بریتانیایی و آمریکایی در آکسفوردشایر در خانوادهای ثروتمند و آریستوکرات متولد شد. در سال ۱۸۹۵ عضو ارتش شد و در هندوستان، جنگ سودان - بریتانیا و جنگ بوئر دوم شرکت کرد، به عنوان یک خبرنگار جنگ شهرت یافت و به نوشتن کتاب دربارهٔ مشاهداتش پرداخت. در سال ۱۹۰۰ به عنوان عضو حزب محافظهکار وارد مجلس عوام شد و مدتی بعد عضو حزب لیبرال شد. در دولت لیبرال هربرت اسکویت به عنوان وزیر تجارت، وزیر کشور و نماینده دولت در نیروی دریایی بریتانیا خدمت کرد. طی جنگ جهانی اول، در فرماندهی نبرد گالیپولی حضور داشت و پس از روشن شدن فاجعه بودن آن، از دولت استعفا داد و در هنگ تفنگداران اسکاتلندی در جبههٔ غربی جنگ جهانی اول خدمت کرد. دلیل شکست در نبرد گالیپولی را فرماندهی چرچیل میدانستند. در سال ۱۹۱۷ به دولت تحت ریاست دیوید لوید جرج بازگشت و به ترتیب در وزارت تدارکات، وزارت جنگ، وزارت نیروی هوایی و وزارت مستعمرات فعالیت داشت و بر عهدنامه انگلستان-ایرلند و سیاست خارجی بریتانیا در خاورمیانه نظارت داشت.
در دهه ۱۹۳۰ بیرون از دولت، خواهان تجدید قوای نظامی بریتانیا در مقابل خطر رو به گسترش نظامیگری آلمان نازی شد. در آغاز جنگ جهانی دوم مجدداً به عنوان نماینده دولت در نیروی دریایی انتخاب شد و سال ۱۹۴۰، به سمت نخستوزیر برگزیده و جانشین نویل چمبرلین شد. چرچیل رهبری بریتانیا در جنگ جهانی دوم علیه متحدین را بر عهده داشت که در نهایت به پیروزی در سال ۱۹۴۵ انجامید. پس از شکست محافظهکاران در انتخابات ۱۹۴۵ رهبری اپوزیسیون را بر عهده داشت. در هنگامهٔ آغازین جنگ سرد نسبت به خطر نفوذ شوروی در اروپا و ایجاد پرده آهنین هشدار داد و خواهان اتحاد اروپا شد. با انتخاب مجددش به عنوان نخستوزیر در ۱۹۵۱، درگیر مسائل خارجی متعددی از جمله روابط انگلستان-آمریکا و حفظ پادشاهی بریتانیا در عین استعمارزدایی آن زمان شد. در داخل، دولتش به افزایش مسکن و ساخت بمب هستهای پرداخت. با کاهش سلامتیش، در سال ۱۹۵۵ از نخستوزیری استعفا داد، هرچند تا ۱۹۶۴ در مجلس باقی ماند. مرگش در سال ۱۹۶۵ با یک تشییع ملی همراه شد.
چرچیل جایزهٔ نوبل ادبیات را در سال ۱۹۵۳ بهخاطر نوشتههایش دریافت کرد.[1] چرچیل یکی از سیاست مداران بزرگ و تأثیر گذار قرن بیستم است. مجلهٔ تایم در سال ۱۹۴۹ وینستون چرچیل را بهعنوان «مرد نیمهٔ اول قرن بیستم» انتخاب کرد. چرچیل در میان عامهٔ مردم مظهر زیرکی است.[2] چرچیل سال ۱۹۴۰ نیز بهعنوان مرد سال تایم انتخاب شده بود.[3]
سالهای اولیه و خدمت در ارتش
چرچیل در ۳۰ نوامبر ۱۸۷۴ در کاخ بلنهایم در آکسفوردشر انگلستان در خانوادهٔ معروفِ «اسپنسر» به دنیا آمد.[4] پدرش لرد راندولف چرچیل سیاستمدار و مادرش لیدی راندولف چرچیل دختر یک میلیونر آمریکایی بود. او همچنین برادری به نام جان استرنج اسپنسر چرچیل داشت.[5]
چرچیل ابتدا به مدرسهٔ «هارو» و پس از آن به «مدرسه نظامی سلطنتی سندهرست»[6] ملحق شد.
وی برای قبولی در دانشگاه سه بار کنکور داد و بار سوم قبول شد.
در سال ۱۸۹۵ به ارتش بریتانیا پیوست و در ۱۸۹۸ بهعنوان افسر ارتش در جنگی در سودان شرکت کرد. در سال ۱۸۹۹ ارتش را به قصد انجام فعالیتهای سیاسی ترک کرد ولی قبل از آن بهعنوان روزنامهنگار به آفریقای جنوبی که در آن «جنگ دوم بوئر» در جریان بود رفت. در آنجا توسط بوئرها بهعنوان اسیر جنگی دستگیر و زندانی شد، ولی چرچیل توانست از آنجا فرار کند.[7]
پارلمان و نخستوزیری
وینستون چرچیل در سال ۱۹۰۰ بهعنوان عضو حزب محافظه کار وارد پارلمان اولدهام شد ولی بعد از مدتی از حزب جدا شد و در سال ۱۹۰۴ به حزب لیبرال پیوست.[8] چرچیل از مخالفان سیاستهای خلع سلاح داوطلبانه بود و همچنین از سیاست مماشات بریتانیا و فرانسه در مقابل زیاده خواهیهای هیتلر انتقاد میکرد. با شکست سیاست مماشات، زیر پا گذاشته شدن توافقنامه مونیخ، شروع جنگ جهانی دوم و حمله آلمان به بلژیک و هلند و فرانسه، در ماه می ۱۹۴۰ نویل چمبرلن از سمت نخستوزیری کناره گرفت و وینستون چرچیل در ۶۵سالگی در جای او بهعنوان نخستوزیر و وزیر دفاع قرار گرفت. در زمان جنگ جهانی دوم همزمان با پادشاهی جرج ششم، نخستوزیری بریتانیا در دست وینستون چرچیل بود. چرچیل در طول جنگ به برقراری روابط قوی با رئیسجمهور آمریکا، فرانکلین روزولت پرداخت.[8]
چرچیل قدرت را در انتخابات بعد از جنگ در سال ۱۹۴۵ از دست داد، با این حال رهبر اپوزیسیون باقی ماند. در مقابل زیاده خواهی استالین پس از جنگ جهانی دوم (بهعنوان مثال الحاق لتونی و استونی و لیتوانی و شرق لهستان به خاک شوروی) و اشغال نظامی و تشکیل دولتهای استبدادی دست نشانده شوروی در اروپای شرقی، چرچیل اروپا و آمریکا را به اتحاد در مقابل کمونیسم تشویق کرد. اصطلاح «پرده آهنین» نیز توسط او رواج داده شد.[8]
چرچیل دوباره در سال ۱۹۵۱ بهعنوان نخستوزیر انتخاب شد و در سال ۱۹۵۵ برکنار شد. با این حال تا اواخر عمر عضو پارلمان بریتانیا باقی ماند؛ و همچنین عنوان پدر مجلس را در اختیار داشت. از گرایشهای سیاسی او میتوان به مخالفت او با اعطای استقلال به هند اشاره کرد. چرچیل در دنیای سیاست بریتانیا نقش بزرگی به عهده داشت، چراکه نقش و دخالت سلطنت را در سیاست بریتانیا به تدریج تقلیل داد و تأثیرات این عملکرد از دوران ملکه ویکتوریا تا ملکه الیزابت دوم به چشم میخورد.
مرگ
وینستون چرچیل در آغاز ژانویه سال ۱۹۶۵ سرما خورد و بستری شد. در ۱۵ ژانویه دچار خونریزی مغزی شد، سکته مغزی کرد و به کما رفت.[9] در صبح یکشنبه ۲۴ ژانویهٔ ۱۹۶۵ بعد از ۱۰ روز نگرانی عمومی از وضعیت سلامتیاش، بر اثر سکته مغزی در سن ۹۰ سالگی در منطقه هایدپارک گیت در شهر لندن درگذشت.[10] به دستور ملکه الیزابت دوم، جسد او برای سه روز در دید عموم گذاشته شد و سپس مراسم تشییع رسمی در کلیسای سینت پال برگزار شد.[11] این نخستین مراسم رسمی از سال ۱۹۱۴ در بریتانیا بود که برای فردی خارج از خاندان سلطنتی انجام میشد. این مراسم همچنین بزرگترین مراسم از این دست در بریتانیا بود، بهطوریکه افرادی از بیش از صد کشور جهان، شامل افرادی چون رئیسجمهور فرانسه، شارل دوگل، و رئیسجمهور آمریکا، دوایت آیزنهاور، در آن حضور یافتند.[5] چرچیل پس از تشییع رسمی در یکی از گورستانهای وابسته به کلیسای «بلادون» در «آکسفوردشایر» که پدر و مادرش در آنجا دفن بودند، کنار کاخ بلنهایم به خاک سپرده شد.[12]
کتابها و تألیفات
چرچیل نویسندهای سختکوش بوده و بهنوعی از نویسندگی امرار معاش میکردهاست. وی در طول جنگ جهانی دوم روزی ۵۰۰۰ کلمه مینوشت.[13] از تألیفات او میتوان به موارد زیر اشاره کرد:[14]
- جنگ رودخانه (۱۸۹۹)
- لرد لندورف چرچیل (۱۹۰۶)
- برای تجارت آزاد (۱۹۰۶)
- لیبرالیسم و مسئله اجتماعی (۱۹۰۹)
- بحران جهانی (در مورد جنگ جهانی اول) (۱۹۲۳–۱۹۳۱)
- زندگی و زمانه لرد مارلبرو (۱۹۳۳–۱۹۳۸)
- جنگ جهانی دوم (۱۹۵۴–۱۹۴۸)
- تاریخ مردم انگلیسی زبان (۱۹۵۶–۱۹۵۸)
افتخارات
وینستون چرچیل در طول مدت خدمت سیاسی و فعالیتش بهعنوان نویسنده افتخارات زیادی کسب کردهاست.
او جایزه نوبل ادبی سال ۱۹۵۳ را بهخاطر «چیرهدستیاش در توصیف وقایع تاریخی و زندگینامهای و نیز فصاحت بیانش در دفاع از آرمانهای والای انسانی» برد.[15]
چرچیل در ۹ آوریل ۱۹۶۳ با درخواست ریاست جمهور آمریکا، جان اف. کندی، و با تصویب کنگره آمریکا بهعنوان «اولین شهروند افتخاری ایالات متحده آمریکا» انتخاب شد؛ ولی به دلیل ناتوانی جسمی در مراسم کاخ سفید حاضر نشد و پسر و نوهٔ او این افتخار را برای او دریافت کردند.
مردم بریتانیا در رأیگیری نوامبر ۲۰۰۲ بیبیسی، سر وینستون چرچیل را بهعنوان «بزرگترین بریتانیایی تمام تاریخ» انتخاب کردند.[16]
تصویر وینستون چرچیل بر اسکناس پنج پوندی
در آوریل ۲۰۱۳، بانک مرکزی انگلستان اعلام کرد که از سال ۲۰۱۶ پشت اسکناسهای ۵ پوندی تصویر وینستون چرچیل را به جای تصویر الیزابت فرای، شخصیت خیّر بریتانیایی چاپ میکند. در اسکناسهای جدید کنار تصویر چرچیل جمله مشهورش که «چیزی ندارم که تقدیم کنم مگر خون، رنج، اشک و عرق» نوشته شدهاست. او این جمله را به هنگام روی کار آمدنش در مجلس بریتانیا بیان کرد. در پس زمینه ساعت بیگ بن روی ساعت سه ایستاده که زمان تقریبی همان سخنرانی است. همچنین تصویری از جایزه نوبل ادبیات، که در سال ۱۹۵۳ به چرچیل رسید در طراحی ۵ پوندی جدید به چشم میخورد. هماکنون تصویر الیزابت فرای، از شخصیتهای خَیِر قرن نوزدهم که بهویژه به وضع زندانیان رسیدگی میکرد، پشت اسکناس ۵پوندی نقش بستهاست. رئیس بانک انگلستان (بانک مرکزی بریتانیا) گفته که وینستون چرچیل بهدلیل اهمیتی که بهعنوان «قهرمان تمامی جهان آزاد» داشته به این منظور انتخاب شدهاست.[17]
فیلم
فیلم تاریکترین لحظات دربارهٔ قسمتی از زندگی وی ساخته شدهاست.[18]
پانویس
- پنجاهمین سالمرگ سیاستمداری که نوبل ادبیات برد، بیبیسی فارسی
- http://winstonchurchill.org/i4a/pages/index.cfm?pageid=829
- TIME's Man of the Year List
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Spencer family». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۸ ژانویهٔ ۲۰۰۸.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Winston Churchill». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۴ ژانویهٔ ۲۰۰۸.
- (به انگلیسی: Royal Military Academy Sandhurst)
- «[ARCHIVED CONTENT] Number10.gov.uk». بایگانیشده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۰۸. دریافتشده در ۸ ژانویه ۲۰۰۸.
- «BBC - History - Winston Churchill (۱۸۷۴–۱۹۶۵)». دریافتشده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۲.
- زندگینامه وینستون لئونارد اسپنسر چرچیل citytomb.com
- Jenkins, Roy (۲۰۰۱)، Churchill: A Biography، Douglas & McIntyre، شابک ۰۳۷۴۱۲۳۵۴۳
- «ویدیوی مراسم خاکسپاری سر وینستون چرچیل». آرشیو بیبیسی. دریافتشده در ۲۳ ژانویهٔ ۲۰۱۲.
- تصاویر : تشییع وینستون چرچیل خبرگزاری انتخاب
- کتاب چرچیل قهرمان پیشبینی ناپذیر، پاول ادیسون، مترجم محسن عسکری جهقی، نشر ثالث.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Winston Churchill as writer». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۲.
- «وبگاه رسمی بنیاد نوبل». بنیاد نوبل. دریافتشده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۲.
- «BBC - Great Britons». بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۱۴ مه ۲۰۰۶. دریافتشده در ۱۴ مه ۲۰۰۶.
- بانک مرکزی انگلستان چرچیل پنجپوندی چاپ میکند؟، بیبیسی فارسی
- «تاریکترین لحظات، ویکیپدیا».
۱۷. کتاب چرچیل، پاول ادیسون، ۱۳۹۸
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ وینستون چرچیل موجود است. |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به وینستون چرچیل در ویکیگفتاورد موجود است. |
- The Churchill Centre
- تصاویر تشییع و خاکسپاری وینستون چرچیل خبرگزاری انتخاب
- «پنجاهمین سالگرد درگذشت وینستون چرچیل، نخستوزیر بنام بریتانیا». بیبیسی فارسی.