الفبای گوتی
الفبای گوتی الفبایی بود که برای نوشتن زبان گوتی در قرن چهارم میلادی توسط اولفیلاس به هدف ترجمه انجیل ایجاد شد.[1] این الفبا براساس الفبای یونانی است که بدان تعدادی حرف جدید برای واج‌های گوتی افزوده شده‌است.
| گوتی | |
|---|---|
 | |
| نوع | الفبا |
| زبان‌ها | زبان گوتی |
| دورهٔ زمانی | از حدود ۳۵۰ تا ۶۰۰ میلادی |
| سامانهٔ مادر | |
| ایزو ۱۵۹۲۴ | Goth, 206 |
| جهت | چپ به راست |
| مخفف یونیکد | Gothic |
| دامنه یونیکد | U+10330–U+1034F |
حروف
در پایین جدول حروف گوتی ارائه شده‌است. دو حرف þ و ƕ در نویسه‌گردانی در انگلیسی امروز کاربرد ندارند.
| حرف | برابر انگلیسی | مقایسه | نام گوتی | نام رونی | راهنما:IPA | ارزش عددی | مرجع عددی | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
𐌰 | a | آلفا | aza <*ans "آسیر" or asks "زبان گنجشگ" | *ansuz | /[[|a, a:]]/ | 1 | 𐌰 |
 |
𐌱 | b | بتا | bercna <*bairka "توس" | *berkanan | /[[|b]]/ [b, β] | 2 | 𐌱 |
 |
𐌲 | g | گاما | geuua <giba "gift" | *gebō | /[[|ɡ]]/ [ɡ, ɣ, x]; /[[|n]]/ [ŋ] | 3 | 𐌲 |
 |
𐌳 | d | دلتا، D | daaz <dags "day" | *dagaz | /[[|d]]/ [d, ð] | 4 | 𐌳 |
 |
𐌴 | e | اپسیلون | eyz <aiƕs "horse" or eiws "سرخدار" | *eihwaz, *ehwaz | /[[|e:]]/ | 5 | 𐌴 |
 |
𐌵 | q |  (استیگما), کاپا | quetra <*qairþra ? or qairna "millstone" | (see *perþō) | /[[|kʷ]]/ | 6 | 𐌵 |
 |
𐌶 | z | زتا | ezec <(?)[2] | *algiz | /[[|z]]/ | 7 | 𐌶 |
 |
𐌷 | h | اتا | haal <*hagal or *hagls "hail" | *haglaz | /[[|h]]/, /[[|x]]/ | 8 | 𐌷 |
 |
𐌸 | þ (th) | فی، پسی | thyth <þiuþ "good" or þaurnus "thorn" | *thurisaz | /[[|θ]]/ | 9 | 𐌸 |
 |
𐌹 | i | یوتا | iiz <*eis "ice" | *īsaz | /[[|i]]/ | 10 | 𐌹 |
 |
𐌺 | k | کاپا | chozma <*kusma or kōnja "pine sap" | *kaunan | /[[|k]]/ | 20 | 𐌺 |
 |
𐌻 | l | لامبدا | laaz <*lagus "sea, lake" | *laguz | /[[|l]]/ | 30 | 𐌻 |
 |
𐌼 | m | مو | manna <manna "man" | *mannaz | /[[|m]]/ | 40 | 𐌼 |
 |
𐌽 | n | نو | noicz <nauþs "need" | *naudiz | /[[|n]]/ | 50 | 𐌽 |
 |
𐌾 | j | G, ᛃ | gaar <jēr "year" | *jēran | /[[|j]]/ | 60 | 𐌾 |
 |
𐌿 | u | ᚢ | uraz <*ūrus "نیاگاو" | *ūruz | /[[|ʊ]]/, /[[|u:]]/ | 70 | 𐌿 |
 |
𐍀 | p | پی | pertra <*pairþa ? | *perþō | /[[|p]]/ | 80 | 𐍀 |
 |
𐍁 | قوپا | 90 | 𐍁 | ||||
 |
𐍂 | r | R | reda <*raida "wagon" | *raidō | /[[|r]]/ | 100 | 𐍂 |
 |
𐍃 | s | S | sugil <sauil or sōjil "sun" | *sôwilô | /[[|s]]/ | 200 | 𐍃 |
 |
𐍄 | t | تاو | tyz <*tius "the god تیر" | *tīwaz | /[[|t]]/ | 300 | 𐍄 |
 |
𐍅 | w | اوپسیلون | uuinne <winja "field, pasture" or winna "pain" | *wunjō | /w/, /y/ | 400 | 𐍅 |
 |
𐍆 | f | واو، F | fe <faihu "cattle, wealth" | *fehu | /[[|ɸ]]/ | 500 | 𐍆 |
 |
𐍇 | x | خی | enguz <*iggus or *iggws "the god Yngvi" | *ingwaz | /[[|x]]/? | 600 | 𐍇 |
 |
𐍈 | ƕ (hw) | تتا | uuaer <*ƕair "kettle" | - | /[[|hʷ]]/ | 700 | 𐍈 |
 |
𐍉 | o | اومگا، امیکرون، ᛟ | utal <*ōþal "ancestral land" | *ōþala | /[[|o:]]/ | 800 | 𐍉 |
 |
𐍊 | سمپی (سمپی) | 900 | 𐍊 | ||||
منابع
- According to the testimony of the historians Philostorgius, Socrates of Constantinople and Sozomen. Cf. Streitberg (1910:20).
- Zacher arrives at *iuya, *iwja or *ius, cognate to ON ȳr, OE īw, ēow, OHG īwa "yew tree", though he admits having no ready explanation for the form ezec. Cf. Zacher (1855:10-13).
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Gothic alphabet». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱ ژوئیه ۲۰۲۰.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.