الفبای گرمکهی

الفبای گرمکهی (انگلیسی: Gurmukhī alphabet‎) نوعی آبوگیدا است که از حروف لاندا توسعه یافته و در قرن ۱۶م توسط گورو انگد، دومین گوروی سیک به صورت معیار درآمد.

الفبای گرمکهی
نوعآبوگیدا
زبان‌هازبان پنجابی
به طور تاریخی:
زبان دوگری، زبان فارسی، زبان هندوستانی، زبان سندی،[1] زبان سانسکریت
دورهٔ زمانیc. 1539–تاکنون
سامانهٔ مادر
Brahmi
  • Gupta
    • Śāradā
      • Laṇḍā scripts
        • الفبای گرمکهی
سامانهٔ خواهردیواناگری، Khojki، تاکری
دامنه یونیکدU+0A00–U+0A7F

حروف بی صدا
الفبای گرمکهی
نامتلفظ (IPA) نامتلفظ (IPA) نامتلفظ (IPA) نامتلفظ (IPA) نامتلفظ (IPA)
ੳuɽɑ – ਅæɽɑə by itself ੲiɽi – ਸsəs:ɑsə ਹɦɑɦɑɦə
ਕkək:ɑkə ਖkʰəkʰ:ɑkʰə ਗgəg:ɑɡə ਘkə̀g:ɑkə̀ ਙŋɑŋ:ɑ̃ŋə
ਚt͡ʃət͡ʃ:ɑt͡ʃə ਛt͡ʃʰət͡ʃʰ:ɑt͡ʃʰə ਜd͡ʒəd͡ʒ:ɑd͡ʒə ਝt͡ʃə̀d͡ʒ:ɑt͡ʃə̀ ਞɲəɲ:ɑ̃ɲə
ਟʈɛŋkɑʈə ਠʈʰəʈʰ:ɑʈʰə ਡɖəɖ:ɑɖə ਢʈə̀ɖ:ɑʈə̀ ਣɳɑɳɑɳə
ਤt̪ət̪:ɑt̪ə ਥt̪ʰət̪ʰ:ɑt̪ʰə ਦd̪əd̪:ɑd̪ə ਧt̪ə̀d̪:ɑt̪ə̀ ਨnən:ɑnə
ਪpəp:ɑpə ਫpʰəpʰ:ɑpʰə ਬbəb:ɑbə ਭpə̀b:ɑpə̀ ਮməm:ɑmə
ਯjəj:ɑjə ਰɾɑɾɑɾə ਲləl:ɑlə ਵʋɑʋ:ɑʋə ੜɽɑɽɑɽə
نامتلفظ (IPA)
ਸ਼səs:ɑ pɛɾ bɪnd̪iʃə
ਖ਼kʰəkʰ:ɑ pɛɾ bɪnd̪ixə
ਗ਼gəg:ɑ pɛɾ bɪnd̪iɣə
ਜ਼d͡ʒəd͡ʒ:ɑ pɛɾ bɪnd̪izə
ਫ਼pʰəpʰ:ɑ pɛɾ bɪnd̪ifə
ਲ਼ləl:ɑ pɛɾ bɪnd̪iɭə

حروف صدادار
حرف بیصداآوانویسیIPAنزدیکترین معادل انگلیسی
Ind. Dep. with /k/ نام کاربرد
ਅ (none) ਕ Muktāa[ə]like a in about
ਆ ਾ ਕਾ Kannāā[ɑ] , [ä]like a in car
ਇ ਿ ਕਿ Sihārīi[ɪ]like i in it
ਈ ੀ ਕੀ Bihārīī[i]like i in litre
ਉ ੁ ਕੁ Onkaṛu[ʊ]like u in put
ਊ ੂ ਕੂ Dulankaṛū[u]like oo as in food
ਏ ੇ ਕੇ Lāvā̃ē[e]like e in Chile
ਐ ੈ ਕੈ Dulāvā̃e[ɛ]like e in sell
ਓ ੋ ਕੋ Hōṛāō[o]like o in Spanish amor
ਔ ੌ ਕੌ Kanōṛāo[ɔ]like o in off

منابع
  1. "Script". Sindhilanguage.com.

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ الفبای گرمکهی موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.