الفبای گعز
الفبای جعزی برای نوشتن گعزی، امهری، تیگرینیایی، تجری و بلینی به کار میرود.
الفبای گعز | |
---|---|
نوع | آبوگیدا |
زبانها | زبانهای سامی اتیوپیایی (مانند زبان گعز، زبان امهری، زبان تیگرینیا، زبان تیگره، زبان هراری, etc.), Bilen، Meʼen, as one of two scripts in Anuak, and unofficially in some contexts of other languages. |
دورهٔ زمانی | ح. AD 100 to present |
سامانهٔ مادر | |
سامانهٔ فرزند | زبان امهری، زبان تیگرینیا various other alphabets of Ethiopia and Eritrea |
ایزو ۱۵۹۲۴ | Ethi, 430 |
جهت | چپ به راست |
مخفف یونیکد | Ethiopic |
دامنه یونیکد |
|
حروف
ـَ | ـُ (و) | ـِ (ی) | ـَ (ا) | ـِ (ی) | ـَ | ـُ (و) | وَ | یَ | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
هُی | ه | ሀ | ሁ | ሂ | ሃ | ሄ | ህ | ሆ | ||
لَوِ | ل | ለ | ሉ | ሊ | ላ | ሌ | ል | ሎ | ሏ | |
حَوت | ح | ሐ | ሑ | ሒ | ሓ | ሔ | ሕ | ሖ | ሗ | |
مَی | م | መ | ሙ | ሚ | ማ | ሜ | ም | ሞ | ሟ | ፙ |
شَوت | ش | ሠ | ሡ | ሢ | ሣ | ሤ | ሥ | ሦ | ሧ | |
رَأس | ر | ረ | ሩ | ሪ | ራ | ሬ | ር | ሮ | ሯ | ፘ |
سَت | س | ሰ | ሱ | ሲ | ሳ | ሴ | ስ | ሶ | ሷ | |
قَف | ق | ቀ | ቁ | ቂ | ቃ | ቄ | ቅ | ቆ | ቋ | |
بِت | ب | በ | ቡ | ቢ | ባ | ቤ | ብ | ቦ | ቧ | |
تَو | ت | ተ | ቱ | ቲ | ታ | ቴ | ት | ቶ | ቷ | |
خَرْم | خ | ኀ | ኁ | ኂ | ኃ | ኄ | ኅ | ኆ | ኋ | |
نَهَس | ن | ነ | ኑ | ኒ | ና | ኔ | ን | ኖ | ኗ | |
أَلف | ء | አ | ኡ | ኢ | ኣ | ኤ | እ | ኦ | ኧ | |
[ɛ] [æ] [ə] | [u(:)] | [i(:)] | [a(:)] | [e(:)] | [ə] [ɨ] | [o(:)] | [wə] [wa] | [jɛ] [jə] |
ـَ | ـُ (و) | ـِ (ی) | ـَ (ا) | ـِ (ی) | ـَ | ـُ (و) | وَ | یَ | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
کَف | ک | ከ | ኩ | ኪ | ካ | ኬ | ክ | ኮ | ኳ | |
وَوِ | و | ወ | ዉ | ዊ | ዋ | ዌ | ው | ዎ | ||
عَین | ع | ዐ | ዑ | ዒ | ዓ | ዔ | ዕ | ዖ | ||
زَی | ز | ዘ | ዙ | ዚ | ዛ | ዜ | ዝ | ዞ | ዟ | |
یَمَن | ی | የ | ዩ | ዪ | ያ | ዬ | ይ | ዮ | ||
دَنْت | d | ደ | ዱ | ዲ | ዳ | ዴ | ድ | ዶ | ዷ | |
جَمْل | ج (گ) |
ገ | ጉ | ጊ | ጋ | ጌ | ግ | ጎ | ጓ | |
طَیْت | ط | ጠ | ጡ | ጢ | ጣ | ጤ | ጥ | ጦ | ጧ | |
بَیْت | ب (پ) |
ጰ | ጱ | ጲ | ጳ | ጴ | ጵ | ጶ | ጷ | |
صَدَی | ص | ጸ | ጹ | ጺ | ጻ | ጼ | ጽ | ጾ | ጿ | |
صَبَّ | ص | ፀ | ፁ | ፂ | ፃ | ፄ | ፅ | ፆ | ||
أَف | ف | ፈ | ፉ | ፊ | ፋ | ፌ | ፍ | ፎ | ፏ | ፚ |
بسَ | ب (پ) |
ፐ | ፑ | ፒ | ፓ | ፔ | ፕ | ፖ | ፗ | |
[ɛ] [æ] [ə] | [u(:)] | [i(:)] | [a(:)] | [e(:)] | [ə] [ɨ] | [o(:)] | [wə] [wa] | [jɛ] [jə] |
Diplophonia
حرف اصل | ق | خ | ک | گ |
---|---|---|---|---|
ቀ | ኀ | ከ | ገ | |
q | x | k | ɡ | |
حرف مشتق | قۥ | خۥ | کۥ | گۥ |
ቈ | ኈ | ኰ | ጐ | |
qʷ | xʷ | kʷ | ɡʷ |
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «حروف جعزیة». در دانشنامهٔ ویکیپدیای عربی، بازبینیشده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۱.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.