تأسیسات هسته‌ای فردو

تأسیسات هسته‌ای شهید علیمحمدی فُردو، یکی از تاسیسات هسته‌ای ایران است که به منظور غنی‌سازی اورانیوم در عمق ۹۰ متری صخره‌های سنگی[1] در فُردو، در کیلومتر ۲۵ مسیر آزادراه قم_تهران ساخته شده‌است. دولت جمهوری اسلامی ایران پس از افشاگری مقامات اطلاعاتی آمریکا و فرانسه، در سپتامبر ۲۰۰۹ میلادی، به وجود تأسیسات زیرزمینی فردو اذعان کرد. ایران اعلام کرده‌است که برای «ایمنی مردم»[2] و هم‌چنین از بیم «بمباران احتمالی»،[3] دستگاه‌های سانتریفوژ را به این مکان زیرزمینی در عمق کوه‌ها انتقال داده‌است.

مختصات: ۳۴°۵۳′۴٫۲۷″ شمالی ۵۰°۵۹′۵۳٫۲۴″ شرقی
بخشی از نوشتارهای پیرامون
انرژی هسته‌ای در ایران
سال‌شمار
تأسیسات
سازمان‌ها
توافق‌نامه‌های بین‌المللی
شخصیت‌ها
مرتبط
درگاه ایران
درگاه فناوری هسته‌ای

نام این مرکز در تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۹۰ به پاس خدمات شهید مسعود علی‌محمدی، به نام دانشمند ترور شده، نام‌گذاری شد.

سانتریفیوژهای فعال

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تاریخ ۳۰ اوت ۲۰۱۲ میلادی، در گزارشی اعلام کرد که تعداد سانتریفیوژهای فعال در تأسیسات هسته‌ای فردو از ۱٬۰۶۴ به ۲٬۱۴۰ رسیده‌است.[4]

غنی‌سازی اورانیوم

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۹۰ (۹ ژانویه ۲۰۱۱ میلادی)، در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که «ایران تولید اورانیوم با غلظت ۲۰ درصد را در تأسیسات غنی‌سازی فردو آغاز کرده‌است».[5] این اقدام ایران با انتقاد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آمریکا، اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل متحد روبرو شد. کشورهای غربی حکومت ایران را متهم می‌کنند که زیر پوشش فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای، در جهت تولید بمب هسته‌ای گام برمی‌دارد. به نظر مقامات غربی، اورانیوم ۲۰ درصدی کاربرد دوگانه دارد، یعنی هم می‌تواند در مصارف تولید برق یا پژوهش‌های پزشکی به‌کار رود و هم در تولید بمب هسته‌ای.[6]

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تاریخ ۵ خرداد ۱۳۹۱ (۲۵ مه ۲۰۱۲ میلادی)، در گزارشی اعلام کرد که بازرسان آژانس در مرکز هسته‌ای فردو، نشانه‌هایی از غنی‌سازی اورانیوم با غلظت ۲۷ درصد پیدا کرده‌اند.[7][8]

پس از تحریم های و بد عهدی های آمریکا، در تصمیمی در تاریخ ۱۶ دی ۱۳۹۹ (۵ ژانویه ۲۰۲۱ میلادی) ایران ۱۰۰۰ دستگاه سانتریفیوژ IR2m نصب کرده و غنی سازی ۲۰ درصدی را دوباره شروع کرده است.

خرابکاری‌ها

در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۲ میلادی، فریدون عباسی دوانی، رئیس وقت سازمان انرژی اتمی ایران از وقوع انفجار عمدی در خطوط برق مجتمع غنی‌سازی فردو در تاریخ ۱۷ اوت ۲۰۱۲ میلادی، خبر داد و افزود که «قطع برق یکی از راه‌های آسیب‌رساندن به ماشین‌های سانتریفیوژ» است.[9][10]

در تاریخ ۳۰ اکتبر ۲۰۱۳ میلادی، محمود علوی، وزیر اطلاعات ایران گفت: «در واقع این افراد دزد بودند و نه خرابکار هسته‌ای و از اهالی روستای همان اطراف نیروگاه بودند و سابقهٔ این کارها را هم داشتند».[11]

تغییر کاربری

بر پایهٔ بیانیهٔ مطبوعاتی هسته‌ای لوزان که توسط وزیر امور خارجهٔ ایران و کشورهای ۱+۵ و اتحادیهٔ اروپا منتشر شد، این مرکز، یکی از مفاد این بیانیه بود که بر طبق این بیانیه، می‌بایست از یک مرکز غنی‌سازی، به یک مرکز جهت فعالیت‌های علمی و پژوهشی، محدود شود و تأسیسات هسته‌ای نطنز به عنوان تنها مرکز غنی‌سازی در ایران، به کار خود ادامه دهد. لازم است ذکر شود این بیانیه فقط مطبوعاتی بوده و جهت مشخص نمودن چهارچوب توافق پایانی که در تیرماه سال ۱۳۹۴ انجام خواهد شد قرائت گردیده‌است.[12]

غنی‌سازی و تولید دوبارهٔ اورانیوم

در گام چهارم کاهش تعهدات برجامی جمهوری اسلامی ایران تاریخ ۱۶ آبان ۱۳۹۸ سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران از آغاز دوبارهٔ فعالیت تأسیسات هسته‌ای شهید علیمحمدی (فردو) جهت غنی‌سازی اورانیوم خبر داد.[13]«علی‌اکبر صالحی»، معاون رئیس‌جمهور اسلامی ایران و رئیس سازمان انرژی اتمی تصریح کرده که ایران از روز چهارشنبه در فردو و با حضور بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی، دست به غنی‌سازی تا سقف ۵ درصد خواهد زد.[14]حسن روحانی پس از ورود مواد اتمی به تأسیسات فردو، در توییتی به زبان انگلیسی گفت «با سیاست آمریکا و متحدانش فردو به زودی به صورت کامل فعالیت خود را از سر خواهد گرفت».[15]

همچنین در تصمیمی تلافی جویان در تاریخ ۱۶ دی ۱۳۹۹، ایران ۱٬۰۰۰ دستگاه سانتریفیوژ IR۲n نصب کرده و غنی‌سازی ۲۰ درصدی را دوباره آغاز کرده‌است.

اتحادیه اروپا

به گزارش دویچه وله اتحادیهٔ اروپا خواستار تجدید نظر ایران در «گام چهارم کاهش تعهدات برجامی» این کشور شد. از برداشتن گام چهارم ایران در «کاهش تعهدات برجامی» ابراز نگرانی کرد. فرانسه نیز در واکنشی جداگانه به گام چهارم ایران در کاهش تعهدات هسته‌ای، نسبت به فروپاشی برجام هشدار داد و خواستار تجدید نظر جمهوری اسلامی در تصمیم اخیرش شد.[16]

ایالات متحدهٔ آمریکا

مورگان اورتگاس، سخنگوی وزارت امور خارجهٔ آمریکا اعلام کرده‌است که ایران هیچ دلیل روشنی برای از سرگیری غنی‌سازی اورانیوم ندارد و آمریکا به سیاست تحریم‌های اقتصادی خود ادامه خواهد داد. او گفته‌است مادام که ایران رفتار خود را تغییر ندهد، سیاست‌ تحریم‌های حداکثری علیه ایران از سوی دولت آمریکا دنبال خواهد شد.[17]

روسیه

روسیه از برداشتن گام چهارم ایران در «کاهش تعهدات برجامی» ابراز نگرانی کرد. دمیتری پسکوف، سخنگوی نهاد ریاست‌جمهوری روسیه در مسکو، امروز سه‌شنبه برداشتن چنین گامی را نشانه‌ای مثبت ندانست و گفت: «به همین دلیل نیز ما با نگرانی تحولات کنونی ایران را دنبال می‌کنیم.»[18]

ساخت تأسیسات هسته‌ای نو

خبرگزاری آسوشیتدپرس با انتشار تصویر ماهواره‌ای گزارش کرده‌است که ایران از اواخر سپتامبر ۲۰۲۰، ساخت تأسیسات نویی را در پایگاه هسته‌ای فردو آغاز کرده‌است، جزئیاتی که در عکس هوایی دیده می‌شود در محوطهٔ شمال‌غربی پایگاه فردو ساخت یک ساختمان با ده‌ها ستون را نشان می‌دهد.[19]

پیوند به بیرون

منابع
  1. تصویب بودجه بهینه‌سازی ابربمب سنگرشکن توسط کنگره آمریکا، بی‌بی‌سی فارسی
  2. احمدی‌نژاد: تأسیسات اتمی برای ایمنی مردم زیر زمین ساخته می‌شود، بی‌بی‌سی فارسی
  3. تأیید آغاز غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات زیرزمینی ایران، بی‌بی‌سی فارسی
  4. آژانس اتمی: پارچین به قدری پاکسازی شده که مانع تحقیقات می‌شود، بی‌بی‌سی فارسی
  5. ایران: واکنش‌ها به غنی‌سازی در فردو اغراق‌آمیز است، بی‌بی‌سی فارسی
  6. کلینتون آغاز غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات فردو را محکوم کرد، دویچه وله فارسی
  7. «کشف نشانه‌هایی از تولید اورانیوم با غلظت ۲۷ درصد» در ایران، بی‌بی‌سی فارسی
  8. سلطانیه درباره پیدا شدن اورانیوم ۲۷ درصد: این امر بحث فنی عادی است، دویچه وله فارسی
  9. ایران از انفجار یک ماه پیش کابل‌های برق در مسیر قم و کارخانه غنی‌سازی اورانیوم خبر داد، بی‌بی‌سی فارسی
  10. ایران از «خرابکاری» در خطوط برق تأسیسات فردو در ماه اوت خبر داد بایگانی‌شده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine، رادیو فردا
  11. اختلاف مقامات ایران درباره بازداشت‌شدگان تأسیسات هسته‌ای، رادیو بین‌المللی فرانسه
  12. Iran And World Powers Agree On Framework For Nuclear Deal Huffington Post
  13. «غنی‌سازی و تولید مجدد اورانیوم در فردو آغاز شد». خبرگزاری تسنیم.
  14. «واکنش آمریکا به گام چهارم کاهش تعهدات برجامی». خبرگزاری فارس.
  15. «مواد اتمی در حضور بازرسان آژانس وارد تأسیسات هسته‌ای فردو شد». وب سایت بی بی سی فارسی.
  16. «غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات اتمی فردو رسما آغاز شد». دویچه وله.
  17. «واکنش آمریکا به گام چهارم ایران در کاهش تعهدات اتمی: گام بلند در مسیر اشتباه». رادیو فردا.
  18. "Iran distances itself further from nuclear deal, alarming Russia, France". رویترز (به eng).
  19. «ایران ساخت تأسیسات هسته‌ای جدیدی را در فردو شروع کرده‌است». رادیو فردا. ۲۸ آذر ۱۳۹۹.
اخبار مرتبط در ویکی‌خبر:
تغییر نام پنج مرکز هسته‌ای به نام کشتگان هسته‌ای ایران
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.